«یزله بر دجله» وصف زیبایی‌ها و تلخی‌های شهادت حاج‌قاسم و ابومهدی

به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، هاجر صفاییه صبح امروز در نشستی در خصوص نقد و بررسی کتاب یزله بر دجله با اشاره تاریخ شفاهی اظهار کرد: واحد خواهران تاریخ شفاهی مردمی اصفهان، کار خود را با تحقیق و پژوهش اطلس انقلاب، یکی از محله‌های قدیمی اصفهان، از سال ۱۳۹۷ آغاز کرد؛ توجه ویژه به کادرسازی و تربیت نیروهای متخصص و انقلابی، از اهداف این واحد است که زیر نظر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی فعالیت می‌کند.

این فعال فرهنگی با اشاره به این‌که در حال حاضر، این واحد در زمینه پژوهش با موضوع تاریخ شفاهی و تدوین و نگارش فعالیت دارد، بیان کرد: کتاب یزله بر دجله اولین خروجی مکتوب این واحد تاریخ شفاهی است که توسط دو کتاب‌اولی آماده و در آستانه اولین سالگرد شهادت سرداران مقاومت چاپ و منتشر شده است.

وی در ادامه گفت: رونمایی از کتاب با حضور جمعی از فعالان فرهنگی در هفته گذشته در دفتر سها انجام شد و امروز جلسه نقد و بررسی کتاب نیز با حضور تدوینگران و جمعی از بانوان اهل قلم اصفهان به بهانه انتشار متنی از استاد اصغر طاهرزاده درباره این کتاب، در حال برگزاری است.

صفاییه در خصوص جلسه توضیح داد: این جلسه بیشتر برای صحبت تخصصی‌تر روی کتاب و پرداختن به روایت‌گری زنانه است؛ زمان برای نوشتن این کتاب کم بود؛ ولی تجربه جذابی بود از این جهت که شناختی کلی از فضای عراق پیدا کردیم و امید است که بتوان کارهای بین‌المللی را وسعت بخشیم.

پاسخ به شبهات وارد بر کتاب، از دلایل ایجاد این هم‌اندیشی

این فعال فرهنگی در خصوص لزوم این نشست هم‌اندیشی بیان کرد: در تاریخ شفاهی می‌گویند وقتی می‌خواهی کاری را انجام دهی یا باید اهلش باشی یا اهلی باشی، به این معنی که حق نداری وقتی حتی یک ماه با مردم عراق زندگی نکردی، کتابی بنویسی و در کار تاریخ شفاهی، زندگی با سوژه، بخشی از کار است، در نتیجه این ابهام برای کتاب یزله بر دجله ایجاد می‌شود که تدوین‌گر چگونه می‌تواند از دور، این پروژه را جلو ببرد؟ به همین دلیل تصمیم گرفتیم یک‌سری هم‌اندیشی داشته باشیم.

وی در این خصوص که برخی از نقدها درست است ولی به شرایط کرونا و فضای تحقیق ما برمی‌گردد، گفت: از دیگر ایرادات وارد بر کتاب کم‌بود روایات خانم‌ها در آن است، که قسمتی از آن به فضای عراق برمی‌گردد که خانم‌های عراقی برای مصاحبه در معذوریت بودند.

در ادامه نرگس لقمانیان نیز اظهار کرد: موقع تدوین کتاب به چیزی که فکر می‌کردم این بود که مسأله‌ای که کتاب در ذهن مخاطب حل می‌کند، چیست.

تدوین‌گر کتاب یزله بر دجله در ادامه گفت: بعد از مدتی، جمع‌بندی ذهنی من این بود که کتاب یزله بر دجله پاسخی برای مسأله یا پرسشی از مخاطب نیست؛ اما مسأله‌ساز و پرسش‌آفرین است، زمان تدوین کتاب، من روایات مختلفی از اقشار گوناگونی داشتم که با کشور ما تفاوت جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی دارد، اما تمامی این روایات به یک نقطه هم‌گرا می‌شود.

وی افزود: مسأله برای من این است که در کشوری مثل عراق که در ظاهر، با گسل‌های سیاسی‌اجتماعی فراوان، احزاب گوناگون با رهبر و طرفداران مجزا، طوایف گوناگون و نگرش‌های متفاوت مردم عراق نسبت به ایران، وجود دارد؛ چه طور این جریان در کشوری مثل عراق و جهانی با تفاوت‌های فرهنگی و عقیدتی به وجود آمده است.

پیدایش یک موج جهانی با انرژی معنوی سردار سلیمانی

لقمانیان در خصوص سؤالی که از کتاب برایش ایجاد شده است، گفت: من احساس می‌کنم ایجاد این جریان، انرژی عظیمی می‌خواهد و این انرژی معنوی از کدام ویژگی سردار سلیمانی به وجود آمده است و این جریان را ایجاد کرده است. ما می‌توانیم به مصادیقی برای سردار سلیمانی اشاره کنیم که شاید آن‌ها موجب این اتفاق باشد؛ اما افراد دیگری نیز ممکن است با این ویژگی‌ها باشند که شهادتشان چنین موجی را ایجاد نکرده است و این سؤالی است که برگرفته از این کتاب است.

خیرات دانشجویان خارجی خوابگاهی دانشگاه اصفهان برای سرداران مقاومت

تدوین‌گر کتاب یزله بر دجله با اشاره به خاطره‌ای ضمن تدوین کتاب، تصریح کرد: وقتی با مسؤول کانون دانشجویان خارجی دانشگاه اصفهان، در این خصوص حرف می‌زدیم، می‌گفت:« برای ما نیز عجیب بود که افرادی از کشمیر، نیجریه و آمریکای جنوبی، همه احساس خشم می‌کردند و به دیوارهای دانشگاه پوسترهای سردار سلیمانی را می‌زدند و حتی برای بچه‌های خوابگاه، هزینه وعده غذای رایگان به سلف داده بودند که به عنوان خیراتی برای سرداران مقاومت باشد.»

وی در ادامه از گفت‌وگوی خود با یک دانشجو عراقی گفت: دانشجوی عراقی معتقد بود مردم عراق دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به ایران دارند؛ اما آن‌ها سردار سلیمانی را به عنوان یک قهرمان می‌شناسند.

نوشتن کتاب در خصوص سردار سلیمانی حداقل کار برای ایشان است

لیلا مقاره‌عابد نیز اظهار کرد: این نوشتن‌ها، حداقل کاری است که می‌توان در حق سردار انجام داد، او در مکتب امام رشد کرده و صاحب مکتبی است که  دارد رشد می‌دهد؛ امام خمینی جریانی است که دارد جوشش پیدا می‌کند، همان‌طور که امام گفتند یاران من امروز در قنداق هستند، از جمله این یاران، سردار سلیمانی است.

همسر شهید آقادادی با اشاره به این‌که نوشته، آن‌قدر قوی بود که حس عراقی را به خوبی به من منتقل می‌کرد، در خصوص کتاب یزله بر دجله گفت: نکته‌ای که در کتاب دیدم این بود که برای مراسم تشییع، مردم عراق اگرچه به دنبال انتقام بودند ولی به فرمان رهبر ایران برای تشییع گوش کردند و اگرچه راه‌های ارتباطی قوی برای مراسم تشییع نداشتند؛ ولی گوش به گوش، مراسم اطلاع‌رسانی شد و آن جمعیت شکل گرفت، امروز نیاز بوده مشکلات جهان اسلام با ریخته شدن این خون، حل شود.

مردم عراق و نوع ارادتشان به سردار سلیمانی در کتاب یزله بر دجله

هم‌چنین زهرا شمس خاطرنشان کرد: کتاب برای من هم سؤال‌آفرینی کرد و هم سوال ذهنی من را جواب داد، این کتاب تصدیق کرد که با دودوتا چهارتا کردن نمی‌توان فهمید که سردار چه کسی بوده و مردم چه حسی نسبت به او دارند، گویی یک وجه الهی در صحنه است؛ کتاب به من کمک کرد که درباره سؤال‌هایی که در مورد مردم عراق و نوع ارادتشان به حاج قاسم داشتند، تا حدودی به پاسخ برسم.

با هر روایت کتاب یزله بر دجله، گویی حاج قاسم شهید می‌شد

این فعال فرهنگی افزود: نکته دیگر این بود که با هر روایتی که می‌خواندم حاج قاسم برای من شهید می‌شد و تک تک این روایات انگار مرثیه‌سرایی بود، هم‌چنین گرم بودن مردم عراق در کتاب عجیب بود؛ البته جا داشت در قسمت‌هایی از متن، احساسات مردم بیشتر پردازش شود البته گرمای فرد آنقدر زیاد بود که نقص نوشتار آن چنان به چشم نمی‌آمد.

زهرا خسروی‌زاده توضیح داد: کتاب مرثیه بود، من با وجود این‌که کتاب را تند می‌خواندم گریه می‌کردم و این حس واقعاً به من منتقل شد؛ ولی من در کتاب دنبال این بودم که حس و حال مردم را بخوانم ولی بیشتر حس و حال نیروهای حشدالشعبی بود.
 
این فعال فرهنگی در ادامه بیان کرد: آن‌چه به من القا شد این بود که مردم بیشتر به خاطر شهید خودشان آمده بودند و نشان نداده بود که مخالفان آمده بودند یا خیر، آن‌چه در کتاب دیدم خود موضوعیت حفظ شده بود و احساس منتقل شده، روایت را خراب نکرده بود.

در پایان نیز یادداشت اصغر طاهرزاده بر کتاب یزله بر دجله قرائت شد که متن آن به شرح زیر است:

«کتاب «یزله بر دجله» را مطالعه کردم. در نگاه کلی، کتابی است در وصف زیبایی‌ها و تلخی‌هایی که در راستای شهادت حاج‌قاسم و ابومهدی در کشور عراق پیش آمده است. زیبایی‌های فوق‌العاده‌ای که اتفاقا در دل همان زشتی‌ها به ظهور آمده و هر کسی را که متوجه حضور اراده الهی باشد، منقلب می‌کند که چگونه خداوند تاریخ ملتی را تغییر می‌دهد. هر عمودی از ۱۱۶ عمود کتاب تابلویی است که چگونه خداوند بنا دارد از یک طرف زیبایی حضور خود را بنمایاند و از طرف دیگر ما را متوجه کند که موانعی در پیش است. موانعی که اگر بهترین مواجهه با آن‌ها بشود، معنای حضور تاریخی ما بهتر و بیشتر روشن می‌شود. عجیب است که فرهنگی در منطقه عراق حاکم است که مافوق آن چیزی است که مردم از طریق رسانه یا مراکز آموزشی یافته باشند. پیرزنانی که گویا شعور پیامبرانه دارند، پدیده عجیبی است!
شاید فرهنگ قبیله‌ای و انتقال معارف به صورت سینه به سینه کاری می‌کند که هزار دانشگاه نمی‌توانند آن کار را انجام دهند. باز به این فکر می‌کنم که گویا رئیس قبیله، حقیقتا وجدان همه افراد قبیله هستند و همه، همه شده‌اند تا هرکس، همه باشد».

انتهای پیام/۶۳۰۵۸/ر۳۰/