از شایعه تا واقعیت: روز گذشته حسن روحانی رئیس‌جمهور در مراسم افتتاح طرح‌های کلان ملی صنعت آب و برق گفت: همه سخنان امام راحل در بهشت زهرا(س) مورد استقبال تاریخ بود اما یک تکه از سخنرانی ایشان بود که بعضی از خناسان آن را دنبال کرده بودند به عنوان اینکه امام فرموده بود آب و برق را مجانی می‌کنیم؛ مدتی بعد خناسان می‌‌گفتند «آن آب و برق مجانی چه شد؟» حالا دولت دوازدهم افتخار می‌کند که در سایه فداکاری و تلاش مسئولان وزارت نیرو و نفت این کار را انجام داد و ما امروز توانستیم بگوییم برای اقشار کم‌درآمد آب ، برق و گاز مجانی است و همه پیش‌بینی‌های امام(ره) درست از آب در آمد و شعار زشتی که خناسان در دست گرفته بودند، پایان داده شد.
هرساله با نزدیک شدن به سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شایعه «وعده آب و برق مجانی» منتسب به بنیانگذار انقلاب توسط برخی رسانه‌ها داغ می‌شود و اصرار دارند به افکار عمومی بقبولانند که امام خمینی(ره) اولین شخصی بودند که وعده «آب و برق مجانی» را مطرح کردند و با چنین وعده‌هایی بود که مردم با انقلاب اسلامی همراه شدند.
اما برخلاف شایعات، امام خمینی(ره) در سخنرانی خود در بهشت زهرا(س) هیچ صحبتی پیرامون رایگان شدن آب و برق مطرح نکردند. فیلم کامل این سخنرانی و مراجعه به روزنامه‌های فردای آن روز که متن کامل سخنرانی ایشان را منتشر کردند این موضوع را تایید می‌کند که رهبر کبیر انقلاب اصلا در بهشت زهرا(س) درباره آب و برق مجانی صحبتی نکردند. متن کامل تمام سخنرانی‌های امام خمینی(ره) از سال ۴۲ نیز در مجموعه ۲۱ جلدی «صحیفه امام» موجود است که به‌راحتی امکان جست‌وجوی اینترنتی آن فراهم شده و در آنجا نیز چنین وعده‌ای در سخنرانی امام در بهشت زهرا(س) دیده نمی‌شود.
در هیچ کدام از روزنامه‌ها صحبتی از وعده آب وبرق رایگان در سخنرانی امام(ره) در بهشت زهرا(س) نشده است
پس این شایعه و تصاویر روزنامه‌های مرتبط با آن از کجا آمده است؟ نخستین بار این عباس امیر انتظام، سخنگوی دولت موقت بود که از تصویب لایحه‌ای به منظور رایگان کردن آب و برق برای اقشار کم درآمد خبر داده بود. مطلبی که روزنامه کیهان در تاریخ ۸ اسفند و با تیتر بزرگ آن را منتشر کرد اما شاید به دلیل انتخاب فونت ریز برای عنوان «سخنگوی دولت»، زمینه برای انتساب این جمله به امام(ره) مهیا شد.
روزنامه کیهان در تاریخ ۸ اسفند، برای اولین بار موضوع آب و برق مجانی را از زبان سخنگوی دولت مطرح کرد
ماجرای صوت سخنان امام(ره) درباره آب و برق مجانی چیست؟
امام خمینی(ره) در مجموع ۳ بار پیرامون آب و برق رایگان آن هم برای مستضعفان و اقشار کم‌درآمد سخنانی ایراد کردند که هر سه آنها پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود. البته ایشان همیشه تاکید داشتند که هدف اصلی انقلاب اسلامی این مسائل مادی نبوده و آنچه مهم است رشد و کمال انسان‌هاست.
اولین بار ایشان در ۱۰ اسفند (حدود یک ماه پس از ورود به ایران) و در مدرسه فیضیه قم در این باره صحبت کردند. درواقع، فایل صوتی امام درباره آب و برق مجانی که در بسیاری از رسانه‌ها منتشر شده، فایل صوتی سانسور و منقطع شده‌ای از سخنرانی ایشان در مدرسه فیضیه قم در ۱۰ اسفند است که می‌فرمایند ما علاوه بر اینکه زندگی مادی شما را می‌خواهیم مرفه بشود، زندگی معنوی شما را هم می‌خواهیم مرفه باشد. شما به معنویات احتیاج دارید. معنویات ما را بردند این‌ها. دلخوش نباشید که مسکن فقط می‌سازیم، آب و برق را مجانی می‌کنیم برای طبقه مستمند، اتوبوس را مجانی می‌کنیم برای طبقه مستمند، دلخوش به این مقدار نباشید. معنویات شما را، روحیات شما را عظمت می‌دهیم؛ شما را به مقام انسانیت می‌رسانیم
متن سخنرانی منتشر شده امام در فیضیه (تاریخ چاپ سخنرانی روز ۱۲ اسفند)
البته این عبارات، به این معنی نیست که امام خمینی(ره) نسبت به مساله مستضعفین بی‌تفاوت بوده‌اند اما این نگاه که امام با تمسک به چنین وعده‌هایی مردم را با خود همراه کرده‌اند فاصله زیادی با واقعیت دارد. امام خمینی(ره) از همان روزهای ابتدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، توجه جدی به اقشار کم‌درآمد داشتند و در همان روزهای نخستین، دو بار دستور اختصاص رایگان منابع به مستمندان را خطاب به دولت موقت صادر کردند که به نظر می‌رسد اقدام دولت موقت نیز بر اساس همین دستور ویژه امام به دولت بوده است.
...من به دولت راجع به مجانى کردن آب و برق و بعضى چیزهاى دیگر فعلًا براى طبقات کم بضاعتى که در اثر تبعیضات خانمان برانداز رژیم شاهنشاهى دچار محرومیت شده اند و با برپایى حکومت اسلامى به امید خدا این محرومیت ها برطرف خواهد شد؛ سفارش اکید نمودم که عمل خواهد شد. (نهم اسفند ۱۳۵۷ برابر اول ربیع الثانى ۱۳۹۹، تهران، منزل آقاى محمود بروجردى.)
هر چه زودتر باید مشکل مسکن براى بى خانمانها و فقراى ایران حل گردد و براى هر خانواده، مسکن مورد نیازشان تأمین شود، آب و برق براى فقرا و بى بضاعت‌ها باید مجانى گردد... (یازدهم اسفند ۱۳۵۷ برابر سوم ربیع الثانى ۱۳۹۹، قم المقدسه، کتابخانه مدرسه فیضیه.)
آنچه مشخص است، امام در تمام سال های پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مستضعفان را ولی‌نعمت واقعی کشور می‌دانستند و رسیدگی به وضعیت آنها همواره از دغدغه‌های اصلی ایشان بود. حتی در آخرین پیام ایشان که در قالب وصیت‌نامه منتشر شد نیز توجه به مستضعفان، بارها و بارها مورد تاکید قرار گرفت:
«و به مجلس و دولت و دست اندرکاران توصیه می نمایم که قدر این ملت را بدانید و در خدمتگزاری به آنان خصوصاً مستضعفان و محرومان و ستمدیدگان که نور چشمان ما و اولیای نعم همه هستند و جمهوری اسلامی رهاورد آنان و با فداکاریهای آنان تحقق پیدا کرد و بقای آن نیز مرهون خدمات آنان است، فروگذار نکنید...»
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
