به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، اکبر نصراللهی در نشست برخط «تحولات و آرایش رسانه‌ها در دهه پنجم انقلاب اسلامی، فرصت‌ها و مسؤولیت‌ها» نهضت سواد رسانه‌ای اصفهان با تشریح تغییرات رسانه‌ها اظهار کرد: کنشگران رسانه‌ای متعهد و دلسوز نمی‌توانند در دهه پنجم انقلاب اسلامی با راهبردها و رویکردهای اوایل انقلاب و با محدود شدن به همان ابزارها و روش‌ها، افکار عمومی را اقناع، مخاطبان را جذب و با جنگ شناختی دشمنان مقابله کنند.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه افزود: پیشرفت تکنولوژی‌های ارتباطی، تغییرات گسترده‌ای را در آرایش رسانه‌ها و مصرف مخاطبان و کاربران ایجاد کرده است؛ بنابراین ضرورت دارد در مدیریت تولید و توزیع پیام‌ها به این تغییرات از جمله تنوع و تعدد بازیگران رسانه‌ای، دسترسی‌های کاربران به رسانه‌های سنتی و شبکه‌های اجتماعی و همچنین نقش و مشارکت آنان در تولید و توزیع پیام توجه شود.
نویسنده کتاب مدیریت پوشش اخبار بحران در رسانه‌های حرفه‌ای تصریح کرد: اثرگذاری بر مخاطبان به ویژه جوانان و جلب مشارکت و اعتماد آنان، جلوگیری از شبهات، مقابله با آسیب‌ها و خروج از محاصره تبلیغاتی دشمنان، بدون شناخت دقیق اطلس جدید رسانه‌ای، آگاهی از ظرفیت‌های رسانه‌ای خود، رقیب و دشمن و نیازها و ذائقه‌های مخاطبان و کاربران و دسترسی‌های آنان امکان‌پذیر نیست.
وی افزود: از سال‌ها قبل به ویژه در دهه پنجم انقلاب اسلامی با پدیده‌ها و آرایش‌های رسانه‌ای روبرو شده‌ایم که در گذشته چنین آرایشی در فضای رسانه‌ای وجود نداشته است.
مواجهه جهان با پدیده ارتباط جمعی شخصی
نصراللهی افزود: پیشرفت تکنولوژی‌های ارتباطی، پدیده ماهواره و اینترنت و دسترسی فراتر از رسانه‌های سنتی داخلی مثل مطبوعات و رادیو تلویزیون را موجب شده است و از دهه ۱۹۶۰ به بعد هم با گسترش استفاده از اینترنت و پلتفرم‌های مبتنی بر وب، جهان از جمله مردم ایران با پدیده «ارتباط جمعی شخصی» مواجه شده‌اند.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه ویژگی برجسته پدیده ارتباط جمعی شخصی را خروج از انحصار رسانه‌های رسمی و حاکمیتی و مشارکت همه در تولید و توزیع پیام دانست و افزود: در دهه پنجم انقلاب به تعداد گوشی‌های هوشمند، رسانه وجود دارد؛ همه صاحب رسانه، تولیدکننده پیام و توزیع کننده آن هستند و به گرفتن مجوز از جایی نیاز ندارند بنابراین در این شرایط نوع و قواعد دروازه بانی اخبار و زمان و میزان توزیع پیام هم دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده است و همه نوع روابط میان فردی و جمعی و نوع حکمرانی را هم تغییر داده است.
نویسنده کتاب راهنمای پوشش خبری گفت: پدیده دیگری که به موازات پدیده ارتباط جمعی با آن روبرو هستیم، کمرنگ شدن نقش رسانه‌های سنتی مانند رادیو تلویزیون و خبرگزاری ایرنا است؛ صدا و سیما و ایرنا، ظرفیت مردم و انقلاب است و هنوز هم نقش مهمی دارند، اما با قاطعیت می‌شود گفت به دلیل تغییرات در نوع و میزان مصرف رسانه‌ای مردم و همچنین اشکالات متعدد ساختاری و مدیریتی در صدا و سیما و سایر رسانه‌های رسمی مثل ایرنا، این رسانه‌ها در مدیریت افکار عمومی و تأمین نیازهای متعدد و متنوع مردم در آرایش جدید رسانه‌ای نه تنها در تراز انقلاب اسلامی و مثل گذشته یکه تاز نیستند بلکه ناتوان در جریان‌سازی و روایت اول هستند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: این تغییرات باعث شد تحول در سازمان‌ها و بخش‌های مختلف جامعه و حکمرانی روی دهد و فعالان رسانه‌ای به ویژه کنشگران فضای مجازی بدون شناخت این تغییرات نمی‌توانند اثرگذار باشند، قوی‌ترین کنش گر سیاسی یا اقتصادی هم نمی‌تواند بدون ابزارهای رسانه‌ای امروزی و شبکه‌های اجتماعی موفق باشد.
خروج از انحصار رسانه‌ای پس از انقلاب اسلامی
وی ابراز داشت: این تغییرات و تحولات در کنار برخی از تهدیدات و آسیب‌ها، فوایدی هم به دنبال داشت که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، خروج از انحصار کشورهای غربی بود که این انحصار قبل از انقلاب و دو دهه اول بعد از پیروزی انقلاب به خوبی قابل مشاهده بود، یعنی می‌دیدیم که رسانه‌های کشورهای اسلامی و در حال توسعه ناخواسته، مصرف کننده محصولات رسانه‌ای غرب بودند.
نصراللهی ادامه داد: تکنولوژی‌های ارتباطی و پدیده ارتباط جمعی شخصی، شرایط بالقوه روایت صحیح از واقعیت‌ها و ارائه تصویر واقعی ایران و گفتمان انقلاب و دیده و شنیده شدن انقلاب را فراهم کرده است؛ این امکان در دهه‌های ابتدایی انقلاب فراهم نبود اما امروزه با وجود برخی محدودیت‌های موجود در برندها معروف و پلتفرم‌های مسلط شبکه‌های اجتماعی، اگر رسانه‌های جبهه انقلاب و افراد دلسوز و متدین و ایرانی اراده کنند می‌توانند صدای خود را از همان ابزارهای غربی به دنیا برسانند و تا حدود زیادی جلوی روایت‌های جعلی، یک طرفه و غلط غربی‌ها را بگیرند.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه گفت: پس نباید فضای مجازی و رسانه‌های جدید را تهدید دانست، اگرچه فرصت مطلوب ایجاد نشده ولی فرصت‌های خوبی در این زمینه ایجاد شد و باید از همین فرصت‌ها استفاده کرد تا جلوی دیکتاتوری رسانه‌ای غرب گرفته شود.
مقاومت برخی از مسؤولان و رسانه‌ها در مقابل تغییرات از تهدیدهای دهه پنجم انقلاب
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود یکی از تهدیدهای دهه پنجم انقلاب را مقاومت برخی از مسؤولان و رسانه‌ها در مقابل تغییرات و تحولات رسانه‌ای و درک نادرست و یا ناکافی آنان از تحولات رسانه‌ها و مخاطبان دانست و گفت: برخی مسؤولان و کنشگران حاکمیتی در داخل هنوز تغییر و تحولات گسترده در رسانه‌ها، مخاطبان و کاربران و الزامات حکمرانی جدید رسانه‌ای را باور ندارند و در فضای دهه‌های اول انقلاب حبس شده‌اند و این خودمحبوسی، فرصت سوزی برای دشمن را موجب شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: در برخی مقاطع به جای این‌که دست نیروهای مذهبی و فهیم و با اعتقادات ملی در استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای باز گذاشته شود تا در کارزار رسانه‌ای مانع تحقق اهداف دشمنان شوند، دست و پا و چشمان آنان را بسته‌اند.
وی گفت: تأخیر در شروع و تعجیل در توقف در موضوعات مهم و مورد نیاز مردم و کشور از دیگر تهدیدات ناشی از درک نادرست از آرایش جدید رسانه‌ای است که فرصت روایت اول را از رسانه‌های خودی می‌گیرد و برای دشمنان فرصت و اعتمادسازی می‌کند.
نصراللهی بیان داشت: گاهی هم رسانه‌ها و مسؤولان با تعجیل در اتمام در موضوعات مهم و راهبردی، ناخواسته به دشمن فرصت بهره‌برداری داده می‌دهند.
بهره‌برداری از شبکه‌های اجتماعی به نفع خود
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه ادامه داد: بر خلاف باور بسیاری از مردم، اگر می‌خواهیم روی جوانان اثر مثبتی داشته باشیم و اگر در دوره پنجم انقلاب برای جوانان در فضای مجازی احساس خطر می‌کنیم و سبک زندگی آن‌ها را در خطر می‌بینیم برای این اصلاح باید از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم.
وی افزود: معماری خاص فضای مجازی و رسانه‌ها تبدیل مکان به فضاست، رسانه‌ها امروزه محدود به مکان و مقررات خاصی نیستند. آن‌ها ارزش خبری را تغییر دادند و چیزی به نام ارزش خبری تازگی و مجاورت همانند قبل وجود ندارد و رقابت روی دقایق و ثانیه‌هاست.
نصراللهی خاطرنشان کرد: امروزه شاهد این هستیم که ارتباط فرامحلی شکل‌گرفته و مخاطب خودش دروازه بان است. آن زمان که رسانه‌ها فکر می‌کردند هر چه آن‌ها انتخاب کنند مخاطب هم چاره‌ای جز پذیرفتن آن ندارد تمام شد؛ امروزه مخاطب بر رسانه‌ها و حتی دستگاه‌های نظارتی رسمی هم نظارت می‌کند.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه شبکه‌های اجتماعی را محور بسیاری از جریان سازی‌ها در سال‌های اخیر دانست و گفت: نمونه‌های متعدد جریان سازی در شبکه‌های اجتماعی نشان داده است معادلات قدرت و مدیریت افکار عمومی تغییر کرده است و امروز ابرقدرت‌های واقعی کسانی هستند که پلتفرم‌های مختلف را در اختیار دارند و با درک آرایش رسانه‌ای جدید و فعالیت به موقع و هوشمندانه و هم‌افزا روایت اول از آن خود می‌کنند.
وی از اهمیت حضور رسانه‌های انقلابی در دهه پنجم انقلاب عنوان کرد: در ۲۳ وب سایت برتر هیچ سایت ایرانی مشاهده نمی‌شود؛ ما در دهه پنجم انقلاب باید حتماً در آرایش رسانه‌ای شرکت و نقش داشته باشیم و اگر می‌خواهیم گزاره غلط اسلام هراسی و ایران هراسی را پاک کنیم و از انقلاب اسلامی تصویر درستی ارائه کنیم حتماً باید نقش داشته باشیم.
نصراللهی تصریح کرد: شبکه‌های اجتماعی نقش بسیار مهمی در فیک نیوزها دارند که می‌توانند در آینده‌ای نزدیک در موضوعات ارتباطات سیاسی و سبک زندگی و سلامت اثرگذار باشند.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ابراز داشت: اگر قرار باشد جنگ شناختی و ناتوی فرهنگی رسانه‌های غربی را خنثی کنیم و روایت درست خودمان را غالب کنیم و افکار عمومی کمتر تحت تأثیر رسانه‌های خارجی باشند، چاره نداریم جز این‌که روی سواد رسانه‌ای مردم کار شود؛ از طرفی هم باید در این فضاها و شبکه‌ها حضور داشته باشیم و دست و پای نیروهای خودی و متعهد را نبندیم. در فضای مجازی باید مانند زمان دفاع مقدس دشمن را خلع سلاح کرد و با سلاح خودش آن‌ها را شکست داد.
در پلتفرم‌ها حضور هوشمندانه داشته باشید
نصراللهی معتقد بود: اگر پلتفرم خودمان را داشته باشیم و در زمین خودمان باشیم خیلی خوب است، اما تا وقتی که این اتفاق نیفتاده است نباید خودمان را خلع سلاح کنیم. پهپادهای آمریکایی را گرفتیم و مهندسی معکوس کردیم و قدرت بازدارندگی نظامی ایجاد کردیم؛ بنابراین نباید فریب مشاوره‌های غلط افراد به ظاهر دلسوز را خورد، ما تا زمانی که خودمان این پلتفرم‌ها را نداشته باشیم، باید در تمامی پلتفرم‌ها حضور فعال داشته باشیم و هر چه حضور ما بیشتر باشد می‌توانیم بهتر جلوی خنثی‌سازی فعالیت دشمن را بگیریم.
اخباری که اول دشمن پوشش می‌دهد بعد صدا و سیما
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی درباره برخی انتقادهای شرکت‌کنندگان در نشست مجازی به صدا و سیما گفت: رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما حریم و حرم انقلاب اسلامی هستند و ما مدافع حرم هستیم؛ پس اگر از رسانه‌های داخلی انتقاد می‌کنیم از سر دلسوزی و حمایت است.
وی ادامه داد: مشکلات صدا و سیما باید حتماً با بیرون از سازمان حل بشود؛ چون در دهه پنجم انقلاب اسلامی نمی‌توانیم شاهد این باشیم که روایت اول در خبرهای مهم مثل ترور فخری زاده را اول دشمن اعلام کند؛ این مسائل که امروزه به عنوان دلایل عملکرد تأخیری و نادرست رسانه ملی مطرح می‌شود قابل‌قبول نیست. یا باید مشکلات موجود حل شود و یا باید به تعبیر رهبری در بیانیه گام دوم به جوانان میدان داده شود تا در شکستن محاصره تبلیغاتی نقش داشته و پیشگام باشند.
نصراللهی خاطرنشان کرد: البته رسانه فقط صدا و سیما نیست و انتقادها هم نباید به رسانه ملی محدود شود؛ چرا از ظرفیت‌های رسمی رسانه‌ای کشور مثل خبرگزاری‌ها استفاده مناسب برای تقویت گفتمان انقلاب نشده است.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌های غیررسمی در مقابله با جنگ شناختی و خروج از محاصره تبلیغاتی گفت: در پیروزی انقلاب اسلامی صدا و سیما و مطبوعات و خبرگزاری ایرنا را نداشتیم؛ این رسانه‌ها با انقلاب نبودند، مدلی که حضرت امام(ره) با آن انقلاب کرد استفاده از ظرفیت رسانه‌های مردمی و امکانات موجود غیررسمی مثل نوار کاست و منبر بود، البته حق مردم است که امروزه این رسانه‌ها در تراز انقلاب اسلامی باشند و از آن‌ها حداکثر استفاده شود اما محدود شدن به استفاده از رسانه‌های رسمی و دلخوش بودن به آن‌ها اشتباه است، نیروهای انقلاب نباید خود را به این رسانه‌ها محدود کنند.
گفتنی است، نشست برخط «تحولات و آرایش رسانه‌ها در دهه پنجم انقلاب اسلامی، فرصت‌ها و مسؤولیت‌ها» را مرکز فضای مجازی بسیج اصفهان به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برگزار کرد.
انتهای پیام/۶۳۰۵۸/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
