به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، حجّتالاسلام حسن روحانی، رئیسجمهور، صبح امروز (شنبه ۲ اسفند) در آیین اختتامیه سی و هشتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران گفت: انصافاً اگر کتاب نبود ارتباط ما با دنیای گذشته تقریباً مقطوع بود. حالا آثاری از گذشته باقی مانده و میراث فرهنگی چیزهایی را باقی گذاشته ولی مثل کتاب که تبیین کند یا نظریات علمی را تشریح کند هیچ چیز جای کتاب را نمیگیرد.
وی ادامه داد: حتی گنجینههای معنوی ما در سایه کتابت باقی مانده است. خود کتب آسمانی، روایات پیامبر و ائمه، تاریخ زندگیشان اگر نوشته نمیشد و میخواست سینه به سینه منتقل شود خیلی متفاوت بود.
روحانی با بیان اینکه زمان زیادی از تاریخ انقلاب ما نگذشته است، گفت: گاهی میبینم دوستانی که در نهضت یا انقلاب بودهاند یک قسمت از تاریخ انقلاب را اشتباه روایت میکنند. مثلاً میگویند فلان تاریخ این اتفاق افتاده در حالی که اشتباه میگویند. بنابراین کتاب برای ما مخزن بزرگی است که اسرار نهفته و داستانهای گذشته را در دل خود نگه داشته تا امروز برای ما بیان کند.
وی با بیان اینکه اگر کتاب نبود خسارت بزرگی برای بشریت رخ میداد، اهمیت کتابت کتابهای آسمانی را مورد تأکید قرار داد و گفت: ای کاش غیر از قرآن مثلاً تورات، انجیل و زبور هم دست نخورده مانده بود. آنها هم کلمات حق بوده در عصر خودشان.
روحانی ادامه داد: شما ببینید آدم از قرآن چقدر لذت میبرد. نمیشود آدم یک صفحه قرآن را ولو هزار بار خوانده باشد بار جدید که میخواند، معنای جدیدی برداشت نکند.
وی با بیان اینکه امروز، کتابتِ جدیدی به نام فضای مجازی ایجاد شده که چیز عجیبی است، اظهار داشت: یکی از اختراعات تحول بخش بشر در قرون اخیر فضای سایبری است. چه کسی فکر میکرد با وسیله کوچکی بهنام موبایل در جیب، که در آینده ریزتر و کوچک تر میشو، بسیاری از دانشها در اختیار انسان قرار گیرد.
روحانی ادامه داد: فضای مجازی، کتابخانه عظیم بیانتهایی را در اختیار انسان قرار داده است. فضای مجازی تحول شگرفی را در دنیا ایجاد کرده که اصلاً پایهای برای تحولات دیگر علمی و اندیشههای جدید شده است.
رییسجمهور با بیان اینکه نه تنها در نظریات علمی که کتاب حامل آنها است، تحولات اجتماعی نیز همینطور است، خاطرنشان کرد: تحول اجتماعی در زمان مشروطه با کتاب و عالمان شروع شد. کتابی که علامه نایینی نوشت. ایشان ورق جدیدی در فقه سیاسی نوشت. مهم است حکومت دینی را با رای پیوند دهد. این مسئله در اوراق فقهی نبود. عالمی چنین مطلبی را مطرح کرد و مبنای یک انقلاب شد. انقلاب مشروطه مجلس شورای ملی، رای و انتخابات را به وجود آورد هرچند که آنها هم صدمه دیدند.
روحانی با بیان اینکه انقلاب اسلامی از یک اعلامیه مرجع تقلید ایجاد شد، اظهار داشت: اعلامیهها مبنای یک تحرک بودند. کتابت یک نهضت و انقلاب را آغاز کرد. امام یک مطلب را مطرح کرد که حکومت اسلامی نام گرفت. بحثهایی در سال ۵۵، ۵۶ با حضور فقهای روشنفکر شکل گرفت که اگر انقلاب پیروز شود، حکومت ما چیست؟ رای مردم چقدر دخالت دارد؟ حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی معنای آن چیست؟
وی افزود: منشاء بسیاری از تحولات سیاسی بزرگ دنیا به نظریهای بازمیگردد که در یک کتاب مفتوح و نقد شده است. باید کسی اندیشه کند و این اندیشه در صحیفه، چه پوست آهو، چه فضای مجازی و چه کاغذ نوشته شود.
رییس جمهوری ادامه داد: البته کتاب برای راهنمایی امروز است، کتاب مبین حرکتهای دیروز بشر است، کتاب راهنمای فردای ماست. خود قرآن برای همیشه، برای فردا و فرداها و تا قیامت راهنمای ما است. بسیاری از کتابها در مقاطع مختلف راهنمای ما هستند. برخی از کتابها کهنه نمیشوند، کتاب آسمانی که جای خود دارد.
روحانی افزود: مگر کتاب حافظ و سعدی کهنه میشود، مگر شعرهای مولانا کهنه میشود اینها هیچگاه کهنه نمیشوند و هر چقدر که میگذرد زندهتر و آشکارتر میشوند. یک اثر نفیس که از تراوش مغز و اندیشه یک عالم بزرگ و یک آگاه بزرگ تبدیل به یک نوشته و یک کتاب تبدیل شود، عمر جاودانه پیدا میکند و به این زودیها از بین نمیرود. مگر شاهنامه فردوسی از بین رفته است یا از بین میرود؟ شاهنامه فردوسی برای همیشه خواهد بود.
وی گفت: همه اینها کتابهایی ماندگارند. کتابی که با فطرت، هدایت انسان و با امروز و فردای انسان سر و کار دارد هیچگاه از بین نمیرود. اگر کتابی است که شما آن را برای امروز نوشتید که به درد فردا نخورد، فردا کسی آن کتاب را نمیخواند، اما اگر یک کتاب، کتاب هدایت انسان است، این کتاب در هر مقطعی میتواند به صحنه بیاید.
رییسجمهوری افزود: البته اکنون بیشتر فضای مجازی غالب شده است ولی قبل از فضای مجازی در خانههای مردم، یک قرآن مجید و در کنار آن مفاتیح حاج عباس قمی قرار داشت و اگر هم کسی ذوق بیشتری داشت یک کتاب حافظ و سعدی یا شاهنامه یا چند کتاب تاریخی و تفسیری در قفسه خانه خود داشت.
روحانی با بیان اینکه کتاب نیاز بشر است که روح انسان را تازه می کند و انسان را متحول می سازد، بیان کرد: همین الان هم شعر سعدی ما را متحول میکند و شعر حافظ ما را تکان میدهد. سالها و قرنها گذشته اما این کتابها همچنان نو باقی مانده است و به این خاطر است که از جان برخاسته است.
وی تصریح کرد: ریشه این موضوع مادی نیست چرا که اگر ریشه مادی باشد زود از بین میرود و تمام میشود، این ریشه معنوی، روحی و فرهنگی دارد و به همین دلیل از بین نمیرود و برای همیشه باقی میماند.
رییس جمهوری در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه باید با کتاب آینده را نگاه و ترسیم کرد، گفت: البته بعضی از مسائل جا افتاده است. به عنوان نمونه اینکه آینده را پیش بینی کنید، ممکن است بگویید تولید یا نوآوری افزایش یابد، سبب بهتر شدن شرایط خواهد شد که این مسائل کلیات است. اما اینکه دقیق، ریز و موردی بگویید به عنوان نمونه در سال 1405 اتومبیل بنزینی و گازوئیلی دیگر در دنیا نیست و همه اتومبیلها برقی است، قابل پیشبینی نیست.
روحانی ادامه داد: علم و کتاب برای امروز ما، اندیشه فردای ما و برای نسل جوان بسیارمهم است و باید از نویسندگان، مولفان و محققان تجلیل کنیم که هر کدام سهم بزرگی در فرهنگ جامعه، دانش جامعه و تعالی جامعه دارند.
رییس جمهور افزود: مراسم تجلیل از نویسندگان کتاب سبب نزدیک شدن فرهنگ ملتها به یکدیگر میشود. علاوه بر این چنین مراسمی باعث میشود که بزرگان رشته تألیف یا ترجمه و کتابت تجلیل شوند و جایگاه کتاب و در نهایت تقاضا برای خواندن کتاب افزایش یابد. زیرا هر در جامعهای هرچقدر تقاضا برای کتاب افزایش یابد، خود به خود باعث تشویق مولف، ناشر و تشویق همه رشتههای مربوط به مسئله کتاب میشود که در حال فعالیت هستند.
روحانی خاطرنشان کرد: امیدواریم در سایه انقلاب اسلامی و تحولاتی که امروز به صورت یک حرکت بسیار نو و زیبنده در زمینه کتاب به شکلهای مختلف در حال شکلگیری است، مانند کتاب الکترونیکی یا کتاب به صورت فعلی، شاهد یک تحول بزرگ باشیم و جامعه ما و نسل جوان بهتراز اندیشههای نو استفاده و بهرهبرداری کند.
انتهای پیام/