نشست ملی راهبردهای مبادلات اقتصادی در مسیر جاده ابریشم

برنامه با سخنان معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزیر صمت افتتاح شد و دکتر قبادیان به عنوان رییس شورای سیاستگذاری نشست  اذعان داشت امروز بدون در نظر گرفتن مسائل علمی امکان توسعه هیچ بخشی را نخواهیم داشت0

معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت گفت در شرایط کنونی به لحاظ قوانین و ضوابط گمرکی، مبادلات مالی بین المللی، انبارداری، حمل و نقل، پخش و توزیع کالا از بسیاری از کشورهای دنیا عقبیم و باید مقررات مربوطه را بسرعت اصلاح نماییم.

وی درباره اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت در پیاده سازی نظام دیجیتالی در توسعه تجارت گفت: امروز بازاریابی دیجیتال، گمرک دیجیتال، بارانداز دیجیتال، انبار دیجیتال، توزیع و پخش دیجیتال و ... توانسته است با تجمیع درخواست‌ها و مبادلات اقتصادی مشابه هزینه های تجارت را کاهش داده و منفعت بیشتری را عاید کشورهای با دانش نماید.

در ادامه نشست در پنلی تخصصی فرصت های تجاری ایران و اوراسیا با حضور صاحبنظران و چهره هایی سرشناس از دستگاه ­ها و مراکز مختلف متولی در دولت، بخش خصوصی و همچنین نهادهای علمی و پژوهشی و  بین المللی مورد بررسی قرار گرفت.

این پنل با صحبت های جناب آقای سیدی مشاور امور بین الملل و توافق های تجاری سازمان توسعه تجارت و یکی از مذاکره کنندگان اصلی توافقنامه تجارت ترجیحی با اوراسیا آغاز شد.

مشاور ارشد سازمان توسعه تجارت اذعان کرد ما در تاریخ 5 آبان ماه سال 98 پس از مذاکراتی گسترده با  اتحادیه اقتصادی اوراسیا یکی از مهمترین توافقات تاریخ تجارت ایران را آغاز و اجرایی تمودیم.

سیدی اذعان داشت ایران سال هاست که در تلاش برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی با این پرسش مواجه می شود که آیا صنایع ایرانی تاب آوری رقابت با کشورهای توسعه یافته و پیشرفته جهان را داراست و توافق اوراسیا می تواند فرصتی باشد برای بخش مولد اقتصاد ایران که تجربه و محک ورود به بازارهای با سقف تعرفه ای پایین را تمرین نماید.

در ادامه دکتر منصوری رییس کل اداره همکاری های چند جانبه تجاری مالی وزارت امور خارجه در ارتباط با جایگاه بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و موقعیت منحصر بفرد ایران در تسهیل ارتباطات آن با جنوب و شرق آسیا توضیحات بسیار ارزشمندی را ارائه نمود.

جناب آقای میرکریمی نایب رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه سومین پنلیست حاضر در این نشست به عزم جدی بخش خصوصی و اتاق های بازرگانی به بهره مندی از فرصت این توافقنامه اشاره کرد و توافق تجارت ترجیحی ایران با اوراسیا را مهمترین توافق یکصد سال اخیر کشور دانست.

دکتر کاخکی مدیرکل همکاری های بین الملل گمرک جمهوری اسلامی ایران گزارشی از عملکرد گمرک در بیش از یک سالی که از اجرایی شدن این توافقنامه می گذرد اشاره کرد و بخش خصوصی را به بازاریابی و بازارسازی در این اتحادیه تشویق نمود چرا که بسیاری از محدودیت های غیر تعرفه ای صادراتی مانند ممنوعیت های صادراتی که در بازارهای هدف دیگر در شرایط بحرانی کشور ایجاد می شود، در این بازار بواسطه توافق بین طرفین امکان اعمال ندارد.

دکتر ولی کالجی پژوهشگر ارشد مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری به عنوان دیگر پنلیست این نشست ضمن تشریح ابعاد پنهان توافقنامه و فرصت ها و تهدیدهای مترتب بر آن و بررسی آینده توافق از منظر کلان اقتصادی از برگزارکنندگان نشست برای ایجاد فرصت نگاه به موضوع از منظرهای مختلف دولتی، خصوصی و دانشگاهی قدردانی نمود و از این منظر رویداد را با مجمع جهانی اقتصاد در داووس مقایسه نمود.

دکتر علی زاهدطلبان عضو هیئت علمی و مدیر گروه حقوق اقتصادی و بازرگانی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی وزارت صمت دیگر سخنرانی بود که به تبیین فرصت ها، ظرفیت ها و چالش های موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا پرداخت.

رستم ژیگانشین رییس نمایندگی بازرگانی فدراسیون روسیه در جمهوری اسلامی ایران در انتهای پنل از عزم جدی مقامات روسیه برای افزایش حجم مناسبات تجاری با ایران خبر داد و توافق تجارت آزاد ایران و اوراسیا را بر اساس آمار و مستندات موجود تجاری در سالی که بواسطه کرونا تجارت در سطح جهانی با کاهش چشمگیری مواجه شده است بسیار موفق ارزیابی نمود.

در ادامه این نشست با توجه به اهمیت جایگاه چین در مناسبات تجاری ایران و جایگاه این کشور در اقتصاد جهانی در پنلی تخصصی فرصت های تجارت و فعالیت اقتصادی در چین بررسی شد.

این نشست به مدیریت سیدرضا سید آقازاده رایزن سابق ایران در جمهوری خلق چین و سخنان دکتر رضا زبیب دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل آسیا و اقیانوسیه این وزارتخانه آغاز به کار کرد و زبیب کلیات روابط اقتصادی ایران و چین را تشریح کرد و جایگاه این کشور را در مناسبات سیاسی و اقتصادی ایران تشریح کرد.

دکتر حسن ثاقب سرپرست گروه پژوهش های بازرگانی خارجی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی در ادامه این پنل با ارائه گزارشی کامل  ظرفیت ها و فرصت های تجاری مسیر ابتکار کمربند راه را تشریح نمود.

او با بررسی نقش و جایگاه ایران در بین 65 کشور مسیر جدید راه ابریشم فرصت های صادرات غیرنفتی به این کشورها را مهمترین امکان موجود در این ابتکار دانست.

مهندس شهرام جعفری مدیرکل بازرگانی خارجی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران به فرصت ها و امکانات و همچنین تعرفه های ترانزیت ریلی بین ایران و چین اشاره نمود و با بررسی میزان رو به افزایش صادرات ایران به چین و نیز پروتکل های 4 و 5 جانبه بین ایران و چین و کشورهای آسیای میانه به تشریح راهکاری حمل و نقل و لجستیک در کریدورهای مختلف اشاره نمود.

مهندس یوسف نژاد مدیرکل بیمه نامه های میان مدت صندوق ضمانت صادرات ایران دیگر پنلیست این نشست با اشاره به هفت گروه ریسک کشوری و گروه بندی ریسک 200 کشور به تفکیک قاره به عوامل موثر در تعیین سقف پوشش در کشور چین و عوامل موثر در تعیین بانک های قابل قبول برای پوشش ریسک صادراتی اشاره نمود و به ویژگی های خاص ضمانت نامه های اعتباری از نگاه صادرکننده پرداخت.

در پایان این پنل تجاری سیدآقازاده مدیرکل آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت با جمع بندی نکات مطرح شده در پنل به معرفی بازار چین به عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان پرداخت و عوامل موثر در تجارت موفق با این کشور را از مناظر مختلف مورد بررسی قرار داد.

سیدآقازاده با معرفی نمایشگاه های معتبر جینی و تشکل های قابل استناد شیوه های شناسایی و مقابله با کلاهبرداری در چین و هنگ کنگ که این روزها با توجه به شرایط تحریم برای تجار و صنعتگران ایرانی به چالشی جدی بدل شده است پرداخت.

پنل بعدی که با توجه به شایعات و حواشی این روزها در خصوص توافق 25 ساله ایران و چین و جایگاه ایران در کریدورهای جاده ابریشم و سازمان همکاری شانگهای برنامه ریزی و طراحی شده بود با صحبت های جناب آقای دکتر چگنی زاده عضو هیئت علمی دانشگاه علامه افتتاح شد.

دکتر چگنی زاده با اشاره به جایگاه ژئوپلتیک و ژئو اکونومیک چین از منظر ایران و جهان به جایگاه چین در در نظم بین المللی جهان اشاره کرد و اهمیت این کشور را در چشم انداز سیاست و اقتصاد ایران بررسی نمود.

مهندس سید محمد حسین ملائک سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در چین به آینده روابط ایران و چین در پرتو سند همکاری 25 ساله اشاره داشت و گفت مخالفین این توافقنامه به نظرم فاقد درک عمق و ارزیابی کافی هستند.

دکتر ابوالفضل علمایی فر عضو هیئت علمی دانشکده روابط بین الملل دیگر پنلیست این نشست به جایگاه ایران در ابتکار کمربند راه در پساکرونا اشاره کرد و اعلام کرد اتخاذ یک استراتژی کلان و مشخص با قدرت بزرگی مانند چین یک الزام است.

رییس اداره چین وزارت امور خارجه گفت چین کشوری است که راهی را که اروپا و غرب در 400 سال طی کرده اند در 30 سال طی کرده است و سرعت تحولات در این کشور بسیار بالاست و ما باید افکار عمومی کشور را با این تحولات چین در نظام اقتصاد جهانی آشنا کنیم.

دکتر امیر احمدیان استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران ظرفیت های کمربند راه را برای ایران تشریح نمود و گفت باید تلاش کنیم تا در زنجیره ارزش جهانی چین سهیم شویم تا بتوانیم اقتصادی مولد داشته باشیم.

در انتهای این پنل دکتر زارع پژوهشکر مرکز مطالعات چین دانشگاه علامه طباطبایی در ارتباط با ایران و ابهام در تعامل با ابتکار یک کمربند یک راه نکات ارزشمندی را ارائه نمودند.

آخرین پنل این نشست ملی با عنوان شبه قاره هند زمینه ها و فرصت های تجارت فعلی و آتی به موضوع تجارت با هند و پاکستان با مدیریت اباذر براری مدرس دانشگاه و مشاور ارشد فدراسیون لجستیک ایران و با صحبت های پرهام رضایی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و هند و رییس اتاق بازرگانی البرز آغاز شد.

پرهام رضایی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در ابتدای صحبت هایش گفت که بیشتر تجارت ایران با استفاده از روپیه هند صورت می گیرد که این کشور در ازای خرید نفت از ایران در بانک مرکزی هند نگهداری می کند.

پرهام رضایی در ادامه گفت در ماههای گذشته هند هیچ محدودیتی بر تجارت با ایران اعمال نکرده اما  به علت کرونا، واردات و صادرات ما کاهش داشته و این تراز تجاری دو کشور را به شدت متاثر کرده است ولی همچنان فرصت های کشف نشده بسیاری در این بازار برای تجار ایرانی وجود دارد.

در ادامه پنل رایزن بازرگانی سابق ایران در پاکستان  با اشاره به اینکه نیازمند شناسایی و بهره برداری بازار منطقه‌ای میان ایران و پاکستان هستیم، گفت در گذشته زیر ساخت های لازم برای استفاده در حال حاضر را فراهم نیاورده ایم. نرم افزار و سخت افزار می تواند دو قطب زیرساخت های لازم را پدید می آورد.

او اشاره کرد پاکستان دارای بخش خصوصی بسیار قدرتمندی در محیط کسب و کار است که در بازاریابی بین المللی بسیار توانا هستند و تا کنون از سمت تجار و صنعتگران ایرانی مورد بی مهری قرار گرفته است.

افشین خانی مدیرکل ارزی بانک صادرات با اشاره به تاثیر زیاد تحریم های بانکی برای تجار ایرانی عامل عدم حضور بانک های موثر جهانی در ایران را به عنوان یکی از 11 کشور جهان که فاقد چنین فرصتی است بسیار مهم دانست و اعلام کرد به عنوان یک پیشنهاد معاونت آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت به عنوان بانی ایران رویداد ملی میتواند موضوع تشکیل منطقه بانکی بین ایران، هند و پاکستان را در دولت مطرح و پیگیری نماید.

در ادامه این پنل مجتبی سلیمانی سدهی مدیرعامل موسسه مدیریت زنجیره تامین آبادگران به موضوع اهمیت لجستیکی ایران در مسیر جاده ابریشم پرداخت و در پایان این پنل تخصصی اباذر براری با جمع بندی مباحث اعضا و ابلاغ پرسش های شرکت کنندگان در جلسه به اعضای پانل جهت پاسخگویی نکاتی مهم در خصوص نقش و اهمیت حمل و نقل و لجستیک در احیا و توسعه جاده ابریشم ارائه کرد.

در پایان جلسه پوریا قلیخان مدیرعامل موسسه مطالعات خلیج فارس و دبیر شورای سیاستگذاری نشست با تشریح دلایل طراحی و برنامه ریزی سلسله رویدادهای رمزگشایی از فرصت های سرمایه گذاری و توسعه تجارت در دوران تحریم اعلام کرد از آنجا که که کشورهای شرق آسیا و اوراسیا در شرایط کنونی اقتصاد ایران از اهمیت روز افزونی برخوردار می شوند، دبیرخانه این نشست تلاش نمود تا به ابهامات تجار و فعالان اقتصادی ایرانی علاقه مند به تجارت در خصوص کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای پاسخ دهد.

ابهاماتی که در سال های اخیر با مطرح شدن مبحث توافق 25 ساله ایران و چین و مناسبات امنیتی و سیاسی ایران و روسیه در درجه بالاتری از همیت قرار گرفته اند و همانگونه که میدانیم سازمان همکاری شانگهای به عنوان بزرگترین مجمع بین المللی پس از سازمان ملل متحد که  اعضای دائم و ناظر آن مجموعا حدود نیمی از خشگی جهان و 65 درصد جمعیت زمین را دارا هستند می تواند به عنوان بازاری رو به رشد و شریکی استراتژیک برای اقتصاد ایران بسیار حایز اهمیت باشد.