به گزارش خبرنگار حج و زیارت خبرگزاری فارس، دوازدهمین نشست علمی و تخصصی در رواق میقات به مناسبت عید سعید مبعث با حضور حجتالاسلام عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت، آیتالله شب زنده دار، عضو شورای نگهبان و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حجتالاسلام محمد حاج ابوالقاسم، عضو مجلس خبرگان رهبری امروز ۲۱ اسفندماه به همت بعثه مقام معظم رهبری برگزار شد.
در این نشست، حجتالاسلام محمد حاج ابوالقاسم، عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه روزی که خداوند بر قلب پیامبراعظم (ص) آیات نورانی قرآن را نازل کرد، جشن بزرگ بشریت است، گفت: روز بعثت میتواند روز بزرگی در تاریخ بشریت باشد. روزی است که خداوند یکی از انسانها که مانند ما زندگی میکرد، پدر و مادر داشت و بین سایر افراد زندگی میکرد، خداوند برگزید و به مقامی رساند که خاتم مستقیم وحی پروردگار باشد.
اولین فلسفه در بعثت پیامبر اکرم (ص)، تعلیم و تربیت انسان است
وی افزود: این لیاقت نصیب انسانی مثال ما انسانها شد. این روز جشنی برای همه انسانها است. همه پیامبران وعده دادند که به این پیامبر (ص) ایمان بیاوریم. پیامبر اعظم (ص) در قرآن در آیات متعدی مورد توجه قرار گرفته و خداوند اسرار و نکات مهمی درباره این موضوع بیان کرده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه اولین و مهمترین نکته و فلسفه در بعثت پیامبر اکرم (ص)، تعلیم و تربیت انسان است، تصریح کرد: خداوند بر مؤمنان منت گذاشت و در میان ما انسانی که از جنس ما است، برگزید و او را با مأموریت تلاوت آیات، تزکیه و تربیت و تعلیم کتاب و حکمت به سوی ما فرستاد. شاید اصلیترین رسالت پیامبر (ص) تربیت جامعه انسانی است.
بیش از ۹۰ درصد ثروت جهان در دست ۱۰ درصد مردم جهان است
وی با بیان اینکه میتوان مهمترین صفت پیامبر(ص) را ربوبیت عنوان کرد، گفت: خدا انسانها را هم در در نظام تشریع و هم نظام تکوین رشد میدهد. از دیگر فلسفه و نکاتی که برای بعثت پیامبر (ص) مطرح شده، برپایی عدالت است. بشر بیش از هر چیزی نیازمند عدالت است تا ظالم را سر جای خود بنشاند و به مظلوم کمک کند. امروز بیش از ۹۰ درصد ثروت جهان در دست ۱۰ درصد مردم جهان است. این ظلم و تبعیض نشان میدهد که ما بیش از هر زمانی نیازمند تعالم الهی نیازمند هستیم. حضرت ولیعصر(عج) هم با همین هدف ظهور میکند تا در زمینی که پر از ظلم است،عدالت برقرار کند.
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم با اشاره به آیاتی از سوره مبارکه «حدید»، خاطر نشان کرد: خداوند میفرماید که پیامبران را با هدفهایی فرستادیم که مردم به گونهای رشد کنند تا عدالت را به پا دارند. مسیر و نحوه تربیت پیامبر اسلام، عدالت گستری است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه سومین نکته آزادی انسانها است که در قرآن هم به ان اشاره شده است، ادامه داد: پیامبران پیامآور آزادی هم بودند. امروز برخی ظالمان جهان و دنیای استکبار با شعار آزادی، مردم را در بند خود میکشند و جوانان و نوجوانان را به مسائلی مشغول میکنند که بیش از پیش برده غرب شوند.
پیامبر برای رهایی مردم از زنجیر و ظلمات مبعوث شد
وی با اشاره به آیاتی از سوره مبارکه «اعراف» و لزوم آزادی از بندها در اسلام، خاطر نشان کرد: در سوره اعراف خداوند میفرماید که پیامبر آمد تا بار سنگینی که به دوش مردم است، بردارد و زنجیرها را کنار بزند. انسانی که حقایق عالم ملکوت را نمیتواند ببیند، در زنجیر است. پیامبران آمدند تا همنشینی ملائک الله شویم. مانند امام علی (ع) که فرمودند اگر پردهها کنار رود، علی (ع) یقینش افزوده نمیشود؛ چرا که همین امروز هم علی به ملکوت آسمان راه پیداده کرده است، همانگونه که ابراهیم خلیل به آنجا راه پیدا کرد.
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم از دیگر فواید بعثت پیامبر اعظم (ص) را نجات از ظلمت و تاریکی عنوان کرد و گفت: خداوند در قرآن خطاب به حضرت محمد (ص)میفرماید که این کتاب را به سوی تو فروفرستادیم . این معجزه بینظیر پیامر الهی را که امروز در خانه هر مسلمانی یک نسخه از آن موجود است، باید قدر دانست. تمام انبیای الهی معجزه داشتند، اما هیچ کدام معجزهای ندارند که اکنون هم قابل مشاهده باشد. مسیحیان شنیدند که عیسی (ع) بیمار را شفا میداد، اما از نزدیک ندیدند. درباره معجزه حضرت موسی (ع) و عصای موسی شنیدیم اما آن را ندیدیم. ما پیامبری داریم که معجزه او قابل رویت است.
دو بال «خوف» و «رجا» در سیره تمام انبای الهی بوده است
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه خداوند میفرماید: «ای پیامبر این قرآن را به تو نازل کردیم تا مردم را از ظلمات به نور هدایت کنید»، تصریح کرد: از دیگر موارد و نکات مهم بعثت، بشارت و انذار بشر است. پیامبران الهی آمدند تا بشارت بدهند و مردم را نسبت به آخرت هوشیار کرده و از عقوبت پروردگار بترسانند. دو بال خوف و رجا در سیره انبای الهی بود. خداوند در پایان سوره مبارکه «اعلی» میفرماید که شما انسانها دنیا را ترجیح میدهید، اما اخرت بهتر و ماندگارتر است. این پیام در کتابهای پیامبران گذشته همچون ابراهیم و موسی (ع) هم بوده است. همه پیامران آمدند تا بگویند که آخرت از دنیا بهتر است.
وی با اشاره به اینکه اتمام حجت بر بشریت از دیگر فواید بعثت پیامبران است، خاطر نشان کرد: خدا پیامبرانی فرستاد که با بیم آمدند تا مردم حجتی بر خداوند نداشته باشند.پیامبران نیامدند ما را با جبر و زور به مسیری هدایت کنند، بلکه امدند به ما تذکر دهند تا در قیامت که از همه انسانها حساب و کتاب میشود، بهانهای برای افراد نباشد. در قیامت همه انسانها مورد حساب و کتاب قرار میگیرند و خداوند میفرماید که آن زمان از پیامبران سوال میکنیم «آیا پیام و وظیفه خود را ابلاغ کردید؟» بعد از مردم سوال میشود«چرا به آنچه بر شما ابلاغ شد، عمل نکردید؟» البته در بحث اتمام حجت روایتی داریم که امام معصوم و علما هم برای اتمام حجت آمدند.
چه کسی میتواند جنگ و درگیری بشر را به پایان دهد؟
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم با بیان اینکه هشتمین نکته که در قرآن به ان اشاره شده برطرف شدن اختلافات است، گفت: بشریت برای رسیدن به نظم اجتماعی نیازمند فصل الختام است. خداوند در آیه ۲۱۳ سوره مبارکه «بقره» فرمودند:« کَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِیِّینَ مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِیَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ فِیمَا اخْتَلَفُوا فِیهِ ۚ وَمَا اخْتَلَفَ فِیهِ إِلَّا الَّذِینَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَیِّنَاتُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ ۖ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فِیهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ ۗ وَاللَّهُ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ» مردم امت واحده بودند. خداوند پیامبران را همراه با کتاب فرستاد تا اختلافات مردم را به اتمام برسانند. آنجه این اختلافات را خاتمه میدهد چیزی جز تعالیم دینی نیست. امروز چه کسی میتواند این جنگ و درگیری بشر را به پایان دهد؟ آیا سازمان ملل این توانایی را دارد؟ سازمان مللی که گفته میشود چرا در برابر اقدامات ضدبشری عربستان اقدامی انجام نمیدهید، میگوید بخشی از هزینهها را عربستان تأمین میکند، به طور حتم نمیتواند ناجی باشد.
وی با اشاره به اینکه از دیگر موارد بعثت پیامبران یادآوری نعمتهای الهی به بشر است، تصریح کرد: در آیاتی از سوره مبارکه «ابراهیم» خداوند فرمودند این کتاب پیام رسایی برای همه مردم است، برای اینکه بدانند معبود آنها خداوند یگانه است و هدف از نزول قرآن آن است که خردمندان متذکر شوند.
دین، سلسله اعتقاد فقط نیست
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: ویژگی دیگری که نسبت به اهداف بعثت بیان شده و شاید مهمترین فلسفه بعثت باشد، این است که پیامبر مأمور است تا تمدن جهانی را برپاکند. تمدن الهی و دینی که زندگی بشری را از این رنج رها کند. خداوند در آیات متعددی از قرآن کریم میفرماید «سختی شما بر پیامبر (ص) گران است و ایشان تحمل سختی امت را ندارد».
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم با بیان اینکه علاوه بر رفتار فردی، رفتارهای اجتماهی هم باید مورد توجه قرار گیرد، گفت: اینکه ارتباطات و هنر، اقتصاد و سیاست و توزیع قدرت چگونه باشد بخشی از دین است. دین، سلسله اعتقاد فقط نیست، بلکه دین مجموعهای از رفتارهای فردی و اجتماعی است. مسجد، حج و زیارت بخشی از دین است. دین تمام سبک زندگی فردی و اجتماعی ما است.
حضرت ولیعصر (عج) ادامه دهنده مهمترین فلسفه بعثت است
وی با اشاره به اینکه پیامبر اعظم (ص) آمده است تا سبک زندگی، گرایش، بینش و کنشهای امت اسلامی که بر پایه معارف الهی بنیان نهاده شده است، بر سایر گرایش و بینشها پیروز کند، ادامه داد: آیا این مأموریت پیامبر(ص) محقق شده است؟ پیامبر آغازگر بوده است. اما این حرکت به پایان نرسید و حضرت ولیعصر (عج) ادامه دهنده مهمترین فلسفه بعثت است و ایشان برپاکننده تمدن اسلامی در جهان است.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: امروزه همه در جایگاه حساسی هستیم؛ به طوری که ما در حدفاصل بعثت خاتم انبیا و ظهور خاتم الاوصیا قرار گرفتیم و رسالت ما این است زمینهچینی و کمک کنیم برای تحقق تمدن جهانی که اصلیترین فلسفه بعثت پیامبر (ص) به شمار میروند. ملت ایران در این زمینه خوش درخشیدند. روایتی از امام کاظم (ع) داریم که میفرماید مردمانی از مشرق زمین قیام کرده و زمینه ظهور حضرت ولیعصر (عج) را فراهم میسازند.
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم با بیان اینکه رشادتهای مردم شریف ایران، جانفشانیهای رزمندگان در دفاع مقدس و دفاع از حرم و همچنین شهادت سرمایههای بزرگی مانند حاج قاسم سلیمانی و افتخارآفرینی این چهرههای درخشان زمینه ساز ظهور حضرت ولیعصر (عج) هستند، اظهار داشت: امیدواریم بتوانیم با صبر و استقامت بیشتر و دلدادگی به ساحت پیامبر (ص) و حضرت ولیعصر (عج) با صلابت حرکت کنیم.
ولایت به معنای پیوند ناگسستنی بین ولی و مردم است
در ادامه نیز حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی نیز به تشریح پیوند نبوت و ولایت پرداخت و گفت: ولایت به معنای قرب و محبت است. اما معنای دقیق ولایت پیوند ناگسستنی بین ولی و مردم است. نبوت از نبا گرفته شده است، چون خبر و وحی از عالم غیب به پیامبران داده میشود پیامبران را نبی خواندند. برخی از پیامبران رسول هم هستند، به طوری که از ۱۲۴ هزار پیامبر، ۳۱۳ نفر رسول هستند و از بین آنها پنج پیامبر اولوالعزم به شمار میآیند که دارای شریعت هستند.
وی افزود: نبی علاوه بر اینکه دریافت کننده وحی است، باید ابلاغ کننده محی هم باشد و وحی را به همه مردم برساند. رسول علاوه بر تبلیغ و انذار، محتوای آن را هم در جامعه مدیریت میکند. بنابراین خداوند درباره وحی در سوره مبارکه «شوری» آیه ۵۱ آورده است: « وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ ۚ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ». هیچ بشری را یارای آن نباشد که خدا با او سخن گوید مگر به وحی (و الهام خدا) یا از پس پرده غیب عالم (و حجاب ملکوت جهان) یا رسولی (از فرشتگان عالم بالا) فرستد تا به امر خدا هر چه او خواهد وحی کند. بنابراین از این سه طریق وحی صورت میگیرد.
مردم سالاری از لوازم ولایت است
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه وقتی گوهر نبوت دریافت و ابلاغ وحی باشد، مدیرت این امر هم به دست کسی باشد «رسول» و صاحب شریعت هم باشد «اولوالعزم» میشود، گفت: رسول و نبی خدا چه زمانی میتواند هدایت گری را به جامعه منتقل کند؟ وقتی که از عنصر ولایت برخوردار باشد. ولایت یعنی پیوند ولی و ولی علیه. به این معنی که پیامر (ص) صرفاً یک معلم نیست که یک آموزشی بدهد، بلکه با امت خود پیوندی ناگسستنی دارد و همه امت مولاعلیه برای ولی میشود.
حجتالاسلام خسروپناه با اشاره به اینکه پیوند ناگسستنی ولی و مولاعلیه نباشد، پیامبر (ص) نمیتواند پیامبری کند و رسول نمیتواند رسول باشد، تصریح کرد: وقتی میگوییم ولایت یعنی سلطنت؛ نه سلطنتی که حکومتها دارند و گاهی هم ظلم میکنند. بلکه سلطنتی بین حاکم و مردم که پیوند ناگسستنی است. بنابراین مردم سالاری از لوازم ولایت است.
وی با بیان اینکه در مساله نبوت و امامت ولایت وقتی به میدان میاید مردم سالاری شکل میگیرد، گفت: مهمترین معجزه رسول اسلام، محتوایی است که منتقل کرده است. معجزه رسول الله اصحاب خالصی همچون امیرالمومنین (ع) است. ولایت تشریعی هم دریافت وحی و شرح و تدوین وحی و اجرای آن است. در معارف اسلامی گفته شده که نبوت ختم میشود، اما ولایت استمرار دارد. بعد از پیامبر (ص)، امیرالمومنین (ع) از ولایت برخورار بود و باید این استمرار تا قیامت ادامه داشته باشد.
«بعثت» به خلقت و زندگی معنا بخشید
حجتالاسلام خسروپناه با بیان اینکه اگر ما بعثت و راهنمایی انبیای الهی به ویژه رسول گرامی اسلام را از خلفت جدا کنیم خلقت امری بیهوده خواهد شد، گفت: بعثت است که به مساله خلقت معنا میبخشد، والا خداوند انسان را خلق کند و راهنمایی نکند، چه معنایی دارد؟ به ویژه انسان هایی که با مشکلات و تنگدستی دست و پنجه نرم میکنند، این نوع زندگی بدون هدایت و هدف چه معنایی خواهد داشت؟ ما در برخی روایات داریم که در قیامت برخی نسبت به افرادی که در دنیا گرفتاری داشتند، غبطه میخورند؛ چرا که خداوند در اثر گرفتاریهای دنیایی اجرهایی میدهد.
وی با اشاره به اینکه بعثت به زندگی معنا میبخشد، ادامه داد: بعثت به ما بیان میکند این زندگی یک اهدافی دنبال میکند و سعادتمندیهایی را در پی خواهد داشت. اگر در مسیری که انبیا ما را هدایت کنند، حرکت کنیم به آن جایگاه میرسیم.
نقش اخلاق در بعثت
در ادامه دوازدهمین نشست علمی و تخصصی در رواق میقات به مناسبت عید سعید مبعث، آیتالله شب زندهدار، عضو شورای نگهبان و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به موضوع «اخلاق» در بعثت، گفت: ما باید توجه داشته باشیم که خداوند و پیامبر(ص) از ما انسانها در مقابل این خدمت بزرگ یعنی بعثت رسول الله توقع دارند چه واکنشی داشته باشیم؟ خداوند هم در تورات و هم در انجیل هزاران سال قبل برای انسانهای آن زمان که به دین حضرت موسی (ع) و عیسی (ع) گرایش یافتند، توضیح دادند که پیامبری میآید که مردم را به مفاهیمی دعوت میکند.
وی به صفات فرهیختگانی که به خدا و پیامبر (ص) ایمان آوردند، اشاره کرد و گفت: خداوند در سوره فتح میفرماید: « مُحَمَّدٌ رَسولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذینَ مَعَهُ أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم ۖ تَراهُم رُکَّعًا سُجَّدًا یَبتَغونَ فَضلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضوانًا ۖ سیماهُم فی وُجوهِهِم مِن أَثَرِ السُّجودِ ۚ ذٰلِکَ مَثَلُهُم فِی التَّوراةِ ۚ وَمَثَلُهُم فِی الإِنجیلِ کَزَرعٍ أَخرَجَ شَطأَهُ فَآزَرَهُ فَاستَغلَظَ فَاستَوىٰ عَلىٰ سوقِهِ یُعجِبُ الزُّرّاعَ لِیَغیظَ بِهِمُ الکُفّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ مِنهُم مَغفِرَةً وَأَجرًا عَظیمًا». بر اساس این آیه این افراد با کفار سرسخت، اما در بین خود مهربان هستند. پیوسته در رکوع و سجود هستند و نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است.
وی درباره دلسوزی بین مردم و مسلمانان که در آیات قرآن به ان اشاره شده است، افزود: این دلسوزی که حتی در برخی روایت به ۳۰ حق اشاره شده است، نقش مهمی در زندگی دارد. ما در تحریم اقتصادی هستیم و اگر از افرادی هستیم که واقعاً خود را پیرو پیامبر (ص) میدانیم، نباید گران فروشی و احتکار کنیم. این اقدامات با اخلاق بعثت همخوانی ندارد.
آیت الله شب زندهدار با بیان اینکه جمعیت مسلمان که تربیت شده اسلام است باید بتواند روی پای خود بایستد و از سایر افراد بی نیاز باشد، گفت: اقتصاد مقاومتی یعنی همین که انسان انچنان بر پایههای خود تکیه کند که اگر او را تحریم کردند، شاداب و مستقل به حیات خود ادامه دهد.
انتهای پیام/