فخرالدین اسدی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در شهرکرد در خصوص بازیهای محلی چهارمحال و بختیاری گفت: تاکنون ۱۸۸ بازی در مناطق مختلف استان در ایام و مناسبتهای مختلف شناسایی شده که اکثر این بازیها با چوب، سنگ، کاغذ، کلاه، پارچه، طناب، شلاق و کمربند اجرا میشود و ۸۰ تا ۸۵ بازی از این تعداد مخصوص بانوان است.
رئیس هیئت ورزشهای روستایی و بازیهای بومی محلی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه این بازیها همزمان با فصل برداشت در حین درو و چینش محصول و اکثرٱ گروهی اجرا میشوند، افزود: از این تعداد ۵ بازی چوببازی، کلاهبازی، هفتسنگ و شالبازی در میراث فرهنگی ثبت شده و ۱۵ بازی دیگر نیز در مرحله دریافت مجوز برای ثبت است.
اسدی افزود: ۱۳ بازی از جمله کلکلهبر با نام دال پلان، الکدولک، هفتسنگ، چوببازی، یهقلدوقل و خروسجنگی از بازیهای بومی استان چهارمحالوبختیاری هستند که قوانینشان در کتاب بازیها ثبت شده اما به صورت مشترک در کل کشور اجرا میشوند.
وی بیان کرد: متأسفانه برخی از بازیها نیز به علت تغییر فرهنگ و زندگی مردم به فراموشی سپرده شدهاند که لیلی حوضک، جمجمک برگ خزون و... از جمله آنان است که دیگر اجرا نمیشود.
اسدی ادامه داد: در زمان گذشته کشاورزی و دامداری در میان مردم رواج داشت که به مناسبت برداشت محصول خوب و پربار جشن و پایکوبی میکردند و بازیهای گردوبازی، دالپلان، الکدولک هفتسنگ، بازیهای مختلف با استفاده از هسته هلو، خروس جنگی و ... از جمله این بازیها هستند که بعد از بازی بخشی از محصول اضافه را به عنوان خمس مال و با نیت افزایش رزق و روزی به همسایگان و آشنایان میدادند.
رئیس هیئت ورزشهای روستایی استان بیان کرد: دامداری یکی دیگر از حرفههای گذشتگان بود که هنگام چرای دام در دشت و صحرا بازیهای محلی دالپلان و کلکلهبر را در مناطق زاگرسنشین انجام میدادند.
وی با تاکید بر مورد توجه قرار دادن سه آیتم در بازیهای بومی محلی، اظهار کرد: بازیهای بومی محلی با توجه به ویروس کرونا و آپارتماننشینی باید احیا شوند که ترویج، آشناسازی و ارتقای این بازیها در سطح کشور باید مورد توجه قرار گیرند لذا اقداماتی توسط ستاد بازیابی بازیهای محلی در شهرستانهای مختلف صورت میگیرد که برپایی ۱۴ مسابقه، ۱۴ کارگاه و ۱۴ جشنواره از ۲۸ اسفند تا ۱۵ فروردین و برپایی ۱۴۰ جام در بازیهای بومی محلی و کلاسیک از جمله فوتبال خاکی از جمله این فعالیتهاست.
رئیس هیئت ورزشهای روستایی استان ادامه داد: چالشهایی مانند یکقل دوقل در ۱۷ مرحله آموزش بازی، رنگ آمیزی سنگها، دوز بازی، ۸ خونه، چالش بازیهای بومی محلی، چالش دارقالی برای معرفی محصولات استانی، چالش گویش محلی، چالش ضربالمثل به زبان محلی و ... از جمله چالشهایی است که به همت ستاد بازیابی بازیهای محلی در سطح شهرستانها به صورت مجازی برگزار میشود که اهالی روستاها با بازگو کردن هنرهای خود میتوانند در این چالشها شرکت کنند.
وی افزود: ثبتنام در این چالش برای همه افراد آزاد است و علاقهمندان میتوانند از طریق شبکههای تلگرام و اینستاگرامی هیئت ورزش بازیهای بومی استان در این چالشها که هر شب برگزار میشود شرکت کنند.
برگزاری جشنواره با هدف ارتقای بازیهای محلی
اسدی بیان کرد: برگزاری جشنوارههای مختلف در سال جاری یکی دیگر از فعالیتها در راستای حفظ و ارتقای بازیهای محلی است که اهالی روستاها با معرفی محصولات، توانمندیها و بازیهای بومی محلی خود در این جشنواره شرکت میکنند که جشنواره چوقا در روستای خویه واقع در شهرستان موگویی، جشنواره قالی در روستای وانان و خوی از جمله آنان هستند که در کنار این جشنواره بازیهای بومی و محلی نیز برگزار و معرفی خواهند شد.
وی گفت: ۱۰ طرح طبیعتگردی بانوان، تست تندرستی، اوقات فراغت بانوان، تطبیقی محل محور، توانمندسازی زنان روستایی نیز در راستای توسعه و ترویج بازیهای بومی محلی و... اجرا خواهد شد.
بازیهای بومی فرهنگ غنی و ریشه در خلاقیت پیشینیان دارند
رئیس هیئت ورزش روستایی استان ادامه داد: هر بازی یک فرهنگ غنی و ریشه در خلاقیت پیشینیان دارد به طور مثال در بازی هفت سنگ در گذشته سنگ هفتم از همه سنگها پهنتر و درشتتر بود که در ابتدا گذاشته میشد و سپس سنگهای کوچکتر روی آن قرار میگرفت که سنگ پهن نماد استحکام خانواده یا پدر خانواده بود و سپس سنگی که نماد مادر بود قرار میگرفت و در ادامه سنگهای کوچکتر که این بازی بار فرهنگی به دنبال داشت و به خلقیات پیشینیان اشاره میکند اما متأسفانه امروز همه سنگهای این بازی به یک اندازه هستند و آن فرهنگ گذشته با تغییر سبک زندگی به فراموشی سپرده شده است.
دوزبازی، بازی مناسب ایام نوروز
اسدی ادامه داد: یکی از بازیهای مرسوم که مردم میتوانند در ایام عید یا قرنطینه کرونا در خانه بازی کنند دوزبازی است که تنها کافی است کاغذی را به صورت مربع یا مستطیل خط کشی کنند که هرکس بتواند توسط لوبیا، عدس و یا نخود ضربدر را تکمیل کند برنده مسابقه است که هماکنون افراد مسن در کوچه بازارهای شهرستان سامان این بازی را انجام میدهند.
وی گفت: بازی یکقل دوقل بازی ویژه بانوان است اما امروز همگان آن را اجرا میکنند این بازی ۱۷ مرحله یکقل، دوقل، چهارقل، بشکن، نشکن، گلابپاش و... را دارد که مناسب بازی افراد خانواده در منزل است.
دستگاههای مختلف در حمایت از بازیهای محلی وارد شوند
اسدی در پایان بیان کرد: برای ارتقای این نوع بازیها به حمایت دستگاههای مختلف نیاز داریم که بتوانیم آنها را در استان ترویج و توسعه دهیم که به کمک میراث فرهنگی میتوانیم بازیهای ناملموس را شناسایی و احیا کنیم، همت دستگاهها در برگزاری جشنوارهها در دورهمیها و معرفی بازیها از طریق صدا و سیما در این راستا بیتأثیر نخواهد بود.
انتهای پیام/68036