خبرگزاری فارس- اردبیل| سرویس فرهنگی؛ بهنام اسدالهی، فیلمساز ۲۸ ساله اردبیلی توانسته در عرصه فیلمسازی و فیلم کوتاه افتخارات بین‌المللی را کسب و نام ایران اسلامی را در کشورهای بسیاری مطرح کند و تاکنون ۷ سریال تلویزیونی، ۵ فیلم سینمایی، ۴۰ فیلم کوتاه، مستندهای بلند، نیمه بلند و کوتاه به عنوان دستیار صدا و صدابردار در کارنامه هنری خود دارد.
وی متولد ۱۳۷۲ در اردبیل و تحصیل‌کرده رشته سینما است که در سال ۸۷ فعالیت هنری خود را با بازیگری تئاتر آغاز کرد اما این که روی صحنه باقی بماند و بازی را ادامه دهد، اتفاق نیفتاد.
اسداللهی می‌گوید: همان سال با گروه تولید سریال در اردبیل همکاری می‌کردم اما با وجود علاقه‌ای که به بازیگری داشتم، پیشامدها چنان چیده شد که بیشتر در بخش فنی سینما مشغول شوم.
نخستین کار اسدالهی، دستیاری صدا بود. همین اتفاق و اتفاقات پس از آن، او را از تئاتر دور کرد و به ورطه سینما انداخت. به تدریج از دستیاری به صدابرداری رسید.
وی بیان می‌کند: علاقه به «ساختن» در نهاد من بود، اما در این حوزه تعریفی برای آن نداشتم؛ تا اینکه همکاری‌های پی‌درپی، این قوه مرا تقویت کرد و به نقطه‌ای رسیدم که فیلمسازی را در اولویت انتخاب‌ها و علایق خود بگنجانم؛ بدین ترتیب، صدابرداری منبع درآمد من شد و فیلمسازی پیشه مورد علاقه‌ام.
اسدالهی پیش از دوره سربازی فیلمی با عنوان «خاک خاکستری» کار کرد که چندان حرفه‌ای نبود، اما با نخستین حضور در یکی از بزرگترین فستیوال‌های ملی، یعنی سی امین دوره «فیلم کوتاه تهران» که به لطف اساتید وی رقم خورد، سبب شد که پس از سربازی، سینما را به شکل آکادمیک پیگیری کرده و مدرک کاردانی بگیرد که از همان زمان، تقریباً هر سال یک اثر تولید کرده است.
این فیلمساز جوان اردبیلی می‌گوید: نخستین کارم انیمیشن «مسیر سخت» بود که برای پایان‌نامه دانشگاه ساختم و در یازدهمین دوره جشنواره «فیلم ۱۰۰ و پس از آن نیز در ۱۷ فستیوال ملی و بین‌المللی حضور موفقی داشت و انگیزه‌ای برای کارهای بعدی هم شد.
وی با اعتقاد به این که کارهای دشوار بازخورد بهتری دارند، تاکنون فیلم‌های با پُست پروداکشن و حجم ثقیل را انتخاب و اجرا کرده است؛ بر این اساس، فیلم بعدی یعنی «بلندگو» با حجم و فضایی سنگین تولید شد که تا به حال جایزه‌های متعددی گرفته و یکی از اتفاقات خوبی که برای آن افتاد، اکران آنلاین عمومی در جریان رویداد «چهار ایده، چهار فیلمساز» بود.
فیلم بعدی یعنی «بدتر از باور یک رویا» به فرم سینمای بلند نزدیک‌تر بود و با تجربه‌ای که ضمیمه آن شد و تکنیک‌های بیشتری که برای این اثر به کار رفت، در زمان خود نتایج خوبی را به همراه داشت و در جشنواره فیلمسازِ هندوستان جایزه بهترین فیلم را از آن خود کرد.
اما «سایه‌های سنگین کلاغ» فیلم دیگری است که بهانه اصلی این گفت‌وگو شد. اسدالهی برای ساخت این اثر دو سال زمان صرف کرده است و با وجود این که پنجمین کار جدی وی در عرصه فیلمسازی بود، در سطح ملی و بین‌المللی حضور موفقی داشت، به طوری که همچنان در فستیوال‌های بنام جهان مطرح می‌شود.
از دلایل این موفقیت می‌پرسم؛ اظهار می‌کند: به جرأت می‌توانم بگویم جلوه‌های ویژه‌ای که در این اثر به کار رفته، شاید در اردبیل برای نخستین بار اتفاق افتاده است.
فارس: چرا چنین رویکردی داشتید؟
اسداللهی: اتفاقات رئال و فضای روستایی جذابیت خود را برای من از دست داده بودند و کلیشه محسوب می‌شدند، از این رو، فضای انتخابی سورئال را برگزیدم و در فرم تجربه‌گرا روایت شد.
فارس: از موفقیت‌هایی که ارمغان فیلم «سایه‌های سنگین کلاغ» بوده است، بگویید؟
اسداللهی: این فیلم بهترین فیلم تجربی نوزدهمین جشنواره بین‌المللی مسیر ۶۶ آمریکا، بهترین فیلم موضوع انسانی ششمین جشنواره بین‌المللی کارتو کاپوی ایتالیا، دیپلم افتخار بیست و چهارمین جشنواره بین‌المللی اوانکای پرتغال و نامزد دریافت بهترین فیلم جشنواره سوِئد فیلم فستیوال سوئد شناخته شد.
فارس: چرا برای هنرمندان ما حضور بین‌المللی جذابیت بیشتری دارد؟
اسداللهی: شاید درست‌تر باشد تنها در حوزه فیلم کوتاه اظهار نظر کنم. در این بخش، ما تا کنون فستیوال و جشنواره کلانی بیش از «جشنواره فیلم کوتاه تهران» نداشته‌ایم. در اینجا، پس از سطح استانی، شاید تنها با فیلمسازان ایرانی قیاس شویم اما وقتی اثر من می‌تواند در سطحی بالاتر از آن مطرح شود، چرا جذاب نباشد؟ این کار تا آن اندازه قدرت و قوت داشته که از محدوده کشوری خارج و در سطح گسترده‌تری بین دیگر کشورها رقابت کند و مطرح شود. وقتی نام ایران و اجتماعی ایرانی به میان می‌آید و حتی تکنیک ساختار و جنبه فنی کار مطرح می‌شود، یعنی با این اثر توانسته‌ام توان هنری کشور را به رخ دیگر شرکت‌کنندگان بکشم.
فارس: در فیلم‌های خود در پی چه بوده‌اید؟
اسداللهی: فولکلور محلی در سطح خارج از کشور، شاید به لحاظ ضعف شناختی، جذابیت چندانی نداشته باشد؛ از این رو، باید نگاه جامع‌تر و وسیع‌تری به قضیه داشت. فیلم‌های ایرانی، بیشتر به جنبه اجتماعی می‌پردازند و من در آثار خود به انسان‌محوری توجه بیشتری داشته‌ام. از قدرت و خونریزی و مادی‌گرایی فاصله گرفته و سمت و سوی صلح را برگزیده‌ام.
در فیلم بلند، دست فیلمساز بازتر است و از چند موردی که در نظر داریم، ممکن است یکی دو مورد به نتیجه مطلوب برسد. در حوزه فیلم کوتاه، انواع قالب‌ها را آزمایش و تجربه می‌کنم؛ اینکه چطور می‌توانم در فرم تصویری، تجربه خود را به کار گیرم.
فارس: و سورئال را برگزیدید...
اسداللهی: تنها به فضای سورئال نپرداخته‌ام. در «بدتر از باور یک رویا» عشق و فضای آن را تجربه کردم یا «بلندگو» که فرم تجربه‌گرا دارد.
در واقع «سایه‌های سنگین کلاغ» اولین فیلم من در فضای سورئال بود؛ دیالوگ ندارد، با نشانه‌ها و نمادها حرف می‌زند، تجربه‌گراست؛ سبب آن هم نوع داستان بود که ایجاب می‌کرد در چنین فضایی اتفاق بیفتد.
فیلم جدید صامت را که در فضای جنگ است، در دست تهیه دارم که هنوز به پخش نرسانده‌ام، به این سبب که در جریان کرونا اغلب فستیوال‌ها آنلاین برگزار می‌شوند و امکان کپی و نشر نامحدود است. روایت جنگی، از دو سرباز گرفتار در میدان مین است که دو افسر قصد کشتن آنها را دارند و یک اتفاق رئال می‌باشد.
فارس: مخاطب، «بهنام اسدالهی» را تنها به اسم می‌شناسد؛ نامی که در خبرها و فضای مجازی دیده و شنیده است. چطور می‌تواند با آثار او ارتباط بگیرد و این هنرمند را بیشتر بشناسد؟
اسداللهی: فیلم کوتاه، اغلب اکران عمومی ندارد. پس از پایان پخش ملی و جهانی آن، شاید در سایت‌های ویژه‌ای عرضه شود. البته به نظر می‌رسد در حوزه فیلم کوتاه، فرهنگ‌سازی ویژه‌ای صورت نگرفته است و در جامعه کنونی بازخورد چندانی نداریم. مثلاً، در استان اردبیل، برای نمایش فیلم کوتاه، سالن استاد جاوید افتتاح شد تا علاوه بر اکران، نقد و بررسی‌هایی هم صورت گیرد، اما هنوز به جایگاهی که باید، نرسیده است.
البته در ایران، فیلم کوتاه به تازگی بال و پر می‌گیرد، ولی در خارج از کشور، بیلبوردهای تبلیغی بزرگی را به خود اختصاص داده و در سینماها فروش بلیط دارد. امسال در فستیوال فیلم کوتاه تهران، بلیط‌فروشی صورت گرفت، اما به لحاظ مادی، در چنین اقداماتی، چیزی به فیلمساز نمی‌رسد. در کل، اینجا تنها یک عده مخاطب خاص «فیلم کوتاه» را می شناسند که تعداد بسیار محدودی را شامل می‌شود.
فارس: پیشنهاد شما برای ایجاد چنین فرهنگی چیست؟
اسداللهی: نمایش در سینماها و خرید حق پخش، از جمله اتفاقاتی است که در این حوزه می‌تواند بیفتد. در ایران قضیه «هنر و تجربه» آغاز شد که تنها به فیلم‌های هنری پرداخت ولی این حوزه هم تنها مخاطب خاص خود را داشت. «وودیو» و «هاشور» هم اتفاقات جدیدی هستند که فیلم‌های مطرح را در معرض فروش و نمایش قرار می‌دهند اما هنوز به جایگاه لازم نرسیده‌اند.
فارس: فردی که در چنین مدت کوتاهی توانسته به موفقیت‌های در خور توجهی دست یابد، قطعاً برای آینده خود برنامه‌های کلانی پیش‌بینی کرده است. در صورت تمایل، از برنامه‌های خود برای مخاطبان بگویید.
ایده‌ها و موضوعات بسیاری در ذهن دارم که فکر می‌کنم حوزه فیلم کوتاه بهترین عرصه برای ارائه آنها باشد و دوست دارم آنها را تجربه کنم. شاید پرداختن به این موضوع از برنامه‌های کوتاه‌مدتی است که بشود در آینده نزدیک به آنها دست یافت. فقط امیدوارم در حوزه سینما و فیلم کوتاه فرهنگ‌سازی بهتر و بیشتری صورت گیرد و حمایت‌ها بیشتر شود. اگر این اتفاق بیفتد ما و آثارمان ماندگارتر خواهیم بود.
فارس: تعریف شما از حمایت چیست؟ مادی یا معنوی و کاری؟
اسداللهی: وقتی توانسته‌ام در عرصه بین‌الملل کاری کنم که نام ایران در بین دیگر کشورها مطرح شود، فکر می‌کنم شایستگی چنین حمایت‌هایی را دارم. طبیعی است که حضور هنرمند نیازمند حمایت دولتی باشد.
فارس: به اعتراف شما و اغلب هنرمندان، در عرصه هنر جایی برای رسیدن به مادیات نیست. در وضعیت فعلی اجتماعی و اقتصادی، یکی از اهداف ما برای تأمین مقدمات یک زندگی عادی و متوسط است و در عرصه فرهنگ و هنر، هدف اقتصادی نداریم. بر این اساس، علاقمندانی که به این سمت و سو گرایش دارند، از کجا و چطور آغاز کنند؟ برای کسانی که پس از شما وارد عرصه هنر می‌شوند، چه سفارشی دارید؟
اسداللهی: هنر در ایران بیشتر جنبه سرگرمی دارد و هنوز به لحاظ ارزش اجتماعی و فرهنگی جایگاه شایسته خود را پیدا نکرده است. من وقتی وارد این عرصه شدم ۱۴ سال بیشتر نداشتم و شاید در مسیر خوبی قرار گرفتم، اما دوندگی بسیاری کردم تا روی پای خودم بایستم. امروز اگر کسی قصد ورود به این عرصه را دارد، به نظرم باید شغل ثابت با درآمد مشخص و مکفی داشته باشد، بعد به فعالیت هنری بپردازد.
اگر با این پیش‌زمینه فکری که هنر منبع درآمدی برای آنها می‌تواند باشد، وارد این عرصه شوند، با شکست روبه‌رو خواهند شد؛ زیرا موفقیت و رشد در عرصه هنر، پروسه‌ای زمان‌بر و دشوار است. صبر و حوصله بسیار می‌طلبد تا نتیجه دهد؛ ضمن اینکه نباید منتظر کمک دیگران بود.
فارس: در بخش هنرهای تصویری حوزه هنری استان اردبیل چه اتفاقاتی در جریان است؟
اسداللهی: حوزه هنری تمامی آن دسته از فعالیت‌های فرهنگی و هنری را در بر می‌گیرد که درون‌مایه دینی، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس دارد؛ از چهره و موسیقی و تئاتر تا فیلم‌های کوتاه و مستند و غیره؛ مثل مستندات دفاع مقدس. به نوعی، هنر در خدمت دین و انقلاب اسلامی است.
از سال ۹۸ که وارد حوزه هنری شدم، با همه‌گیری کرونا، اغلب فعالیت‌ها به شکل آنلاین صورت گرفت. همه تولیدات حوزه هنری به نوعی وابستگی بیشتری به واحد هنرهای تصویری پیدا کرد و از تولید تا پخش در شبکه‌های مختلف مجازی، در این واحد انجام می‌شود.
انتهای پیام/3463/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
