افطار به سبک بوشهری‌ها/نان گِردِه؛ میراثی از جنوب ایران

گروه تفریح و نشاط: نام بوشهر که می آید ناخودآگاه عطر و بوی غذاها و خوراکی های اصیل بوشهری همچون نان گرده، رنگینک، حلوای آردی، آش بوشهری، قلیه ماهی، قیمه بوشهری و ...به مشام می رسد، خوراک هایی که اغلب آن ها به ثبت ملی رسیده اند و در سفره بوشهری ها جایگاه ویژه ای دارند،

شاید این روزها که به دلیل شیوع ویروس کرونا امکان سفر وجود ندارد بهتر باشد تا خودمان را مهمان خوراکی های سنتی و محلی بوشهری کنیم و در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان سفره ای به سبک بوشهری ها برای خانواده مان بچینیم.

نان گِردِه؛ میراثی از جنوب ایران

خوراک هایی که در این منطقه تهیه می شوند ریشه در طبع گرم و مهماندوست اهالی این استان زیبا دارند،‌ گِردِه به عنوان یکی از نان های خوشمزه و مقوی پای ثابت سفره افطار بوشهری ها در ماه مبارک رمضان است.

مهارت پخت این نان که جزو نان های محلی استان بوشهر است و بیشتر زمستان ها در تنور گِلی طبخ می شود، 4 تیرماه سال 98 با شماره 1902 در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.

این نان با آرد گندم، آب، خرما و کنجد پخته می شود و به دلیل ترکیباتی که دارد هم تنها و هم به همراه غذاهای ساده مثل نیمرو، شیر و پنیر خورده می شود.

باتوجه به فراوانی انواع نان و به کار رفتن برخی مواد شیمیایی در تهیه آن ها که برای سلامتی هم مضر است، نان گرده یک غذای سالم و سنتی محسوب می شود، این نان در کشورهای حاشیه حوزه خلیج فارس به عنوان یک میراث غنی دستی شناخته شده و از مهم ترین محصولات برای ایام ماه مبارک رمضان است.

مواد لازم و روش طبخ

برای تهیه این نان خوشمزه به خرما، آرد، مایع خمیر، کنجد، روغن نیاز دارید، ابتدا خرماها را خیس کرده و خوب چنگ می زنید تا به حالت شیره مانند در بیاید، بعد آنرا صاف کرده و در ظرفی که می خواهید در آن خمیر درست کنید، می ریزید.

مایع خمیر را به آب خرما اضافه کرده  و کم کم آرد را به آن اضافه می کنید به طوری که خمیر کاملاً صاف و یک دست شده و به دست نچسبد، اگر هوا سرد باشد حتماً باید خمیر را در جای گرم بگذارید تا عمل بیاید اگر هم هوا گرم باشد می توانید در آشپزخانه روی کابینت یا گوشه ای بگذارید و روی آن را با یک پارچه ضخیم بپوشانید و به مدت یک ساعت صبر کنید تا خمیر آماده شود.

خمیر را به میزان 200 گرم گلوله (چونه) میکنید، حتماً باید وزن خمیر زیاد باشد چرا که اگر سبک باشد، ممکن است نان گرده شما خشک شود، وقتی کل خمیر را به گلوله های 200 گرمی تبدیل کردید با یک سفره روی آن را می پوشانید تا خشک نشود، بعد شروع به پهن کردن گرده ها روی یه تخته صاف یا هر سطح صافی که گرده روی اون درست پهن شود می گذارید.

 برای پهن کردن خمیر اول دست خود را با آب خیس کنید و روی خمیر بکشید، بعد از اینکه مقداری روی خمیر پهن شد کنجد را به میزان دلخواه روی آن بریزید، مرحله پهن کردن خمیر که به اتمام رسید شروع به خال زدن گرده می کنید، به اینصورت که با یک هسته خرما روی گرده نقش و نگاری می اندازید.

بعد آن را روی دیواره تنور به مدت یک یا دو دقیقه می پزید، در شرایط فعلی می توانید از فر (دمای 160 درجه سانتیگراد و به مدت 20 دقیقه) استفاده کنید. بعد از پخت نان ها را با روغن چرب می کنید و در وسط سفره می گذارید تا گرده ها نرم بماند.

رنگینک؛ دسر محبوب بوشهری ها

رنگینک یکی دیگر از خوراکی های محبوب بوشهری ها در ماه مبارک رمضان است که با گردو، آرد و خرما تهیه می شود.

برای تهیه این دسر خوشمزه و مقوی باید 2 لیوان آرد را روی حرارت ملایم تفت دهید تا طلایی رنگ شود، سپس 200 گرم کره را به آن اضافه کنید، بعد از این مرحله پودر دارچین و پودر هل را (از هرکدام نصف قاشق چایخوری) به مواد اضافه می کنیم تا عطر آن پخش شود، بعد از 3 دقیقه تابه را از روی حرارت برمی داریم اما همچنان تفت دادن را ادامه می دهیم تا مواد نسوزد.

کمی صبر می کنیم تا مواد رنگینک از حرارت بیافتد، در این فاصله هسته 250 گرم خرما را گرفته و به جای آن گردو می گذاریم، بعد خرماها را کف ظرف چیده و از مواد رنگینک روی آن می ریزیم سپس ظرف را به مدت 2 ساعت داخل یخچال قرار می دهیم.

در هنگام سرو این دسر خوشمزه روی آن را با انواع مغزها مثل پودر یا خلال بادام و پسته و یا پودر قند و پودر نارگیل تزئین می کنیم.

آش بوشهری

آش بوشهری یکی دیگر از خوراک های معروف بوشهر است که مانند سایر غذاهای این استان عطر و طعم بی نظیری دارد، برای تهیه این آش به 300 گرم گوشت، یک عدد پیاز بزرگ، 250 گرم لوبیا قرمز،‌ 250گرم برنج، 50 گرم ترخون،‌ 100 گرم تره خرد شده، 100 گرم شوید و مقداری نمک، فلفل قرمز، دارچین و زردچوبه نیاز دارید.

برای شروع برنج و لوبیای از قبل خیس خورده را بپزید، در این فاصله گوشت را با پیاز و ادویه و روغن سرخ کرده و به مواد آش اضافه کنید، چند لیوان آب داخل ظرف بریزید و اجازه دهید مواد کاملاً پخته شوند، بعد آنها را داخل میکسر یا به وسیله گوشتکوب کاملاً له کنید.

در نهایت سبزی ها و نمک و فلفل را اضافه کنید و اجازه دهید آش به طور کامل جا بیافتد و غلیظ و کشدار شود. طعم تندی این آش بستگی به سلیقه شما دارد اما معمولاً بوشهری‌ها این آش را بسیار تند تهیه می‌کنند.

انتهای پیام/