به گزارش خبرگزاری فارس در یزد، توسعه پایدار مهمترین شاخص رشد و پیشرفت یک کشور است و رشد مشارکت و همدلی اجتماعی یکی از مهمترین ابزارهای توسعه پایدار در جهان معاصر به شمار می آید.
اما آنچه که امروزه در این باره در کشور ما بوضوح دیده میشود رشد «بی تفاوتی اجتماعی» است که یکی از مهم ترین مسائلی است که گریبانگیر جامعه شده است.
با ورود فضای مجازی به زندگی اجتماعی ایرانیان، بنظر می رسد که بی تفاوتی اجتماعی شدت بیشتری یافته و هر نوع مسئولیت پذیری در مقابل جامعه به شکل مجازی و فقط در فضای مجازی نمایانگر می شود.
تغییر سبک زندگی برخی از مردم، در سایة تبلیغات فرهنگ غربی نیز به دامنة این عارضة اجتماعی - اخلاقی را اضافه کرده و این شرایط اهمیت ساماندهی وضعیت موجود را دوچندان کرده است.
سیدرضا جوادیان، دبیر کانون تفکر سلامت اجتماعی دانشگاه یزد در این باره، اظهار کرد: این موضوع از جمله موارد حائز اهمیت برای تغییر سبک زندگی افراد است که در نهایت منجر به بیتفاوتی اقشار مختلف شده است.
وی با استناد به پژوهشهای صورت گرفته پیرامون بیتفاوتی اجتماعی در کشور افزود: التزام مدنی، رضایت اجتماعی و فردگرایی از جمله موارد قابل بررسی در ارتباط با بی تفاوتی اجتماعی در کشور است.
مجتبی ملک افضلی، استادیار بخش حقوق دانشگاه یزد هم با ارائه سخنانی به نقل از یکی از اندیشمندان جامعهشناسی مهمترین علل بیتفاوتی اجتماعی را سه دسته عنوان کرد.
وی در دسته اول از عوامل روانشناختی، احساس عزتنفس، احساس کارایی و اثرگذاری، اعتماد به دیگر شهروندان و نهادهای مدنی و حاکمیت مسئولیتپذیری بهعنوان زمینههای روانی لازم برای مشارکت یاد کرد که فقدان آنها و احساس درماندگی از اثرگذاری از علل روانی بیتفاوتی است.
ملک افضلی گفت: دسته دوم از عوامل بیتفاوتی مربوط به زمینههای اقتصادی و اجتماعی، ظرفیتهای اقتصادی فرد و جامعه، پایگاه اقتصادی و اجتماعی شهروندان، ویژگیهای ساختار و نظام اقتصادی کشور، شغل و میزان درآمد افراد، سطح برخورداری از آموزش و آگاهی و نیز وابستگیهای قومی نژادی و زبانی است.
این استادیار دانشگاه یزد در خصوص دسته سوم بی تفاوتیهای اجتماعی تصریح کرد: دسته سوم شامل ویژگیهای سیاسی جامعه است که ناشی از چگونگی توزیع قدرت، ساختار سیاسی و قانونی کشور، قواعد کسب قدرت، وضعیت دموکراسی و آزادی بیان است.
وی همچنین مورد تخطئه قرار گرفتن جایگاه نخبگان از سوی متولیان امر و دلسردی نخبگان در تأثیرگذاری بر روند بهبود حوزههای مختلف کشور را از اصلیترین علل بیتفاوتی نخبگان دانست و بیان کرد: در جامعهشناسی نخبهگرایانه، جنبشها و تغییرات اجتماعی محصول کنش خودبهخود تودهها نبوده بلکه ناشی از مشارکت فعال نخبگان در حوزه عمومی است و به همین علت بیتفاوتی نخبگان و راههای درمان آن باید در صدر موضوعات قابلبررسی قرار گیرد.
کلک افضلی با بیان اینکه فرآیند برون رفت از بی تفاوتی اجتماعی چهار راهکار مشخص دارد، تأکید کرد: ارتقاء میزان التزام مدنی با فراخواندن مسئولان حکومتی به رفتار توأم باصداقت با مردم و دعوت شهروندان در مشارکت فعالیتهای اجتماعی و شناخت صحیح ارزشهای جمعی و ملی در جهت ایجاد علاقه جمعی، فراخوان آحاد جامعه به دیگرخواهی و نوعدوستی و در نظر داشتن پاداشهای اجتماعی و قانونی برای فعالیتهای دگرخواهانه در فراشدهای اجتماعی یا آموزش در نهادهای اصلی اجتماعی در جهت جامعهگرایی بیشتر که نقطه مقابل فردگرایی مفرط است، در نظر داشتن شاخصهای مشارکت جویانه اجتماعی در برنامهریزیهای توسعه در سطوح خرد میانه و کلان و فراهم ساختن بسترهای اجتماعی و فرهنگی در میان توده مردم با طرح و تدوین برنامههای مرتبط در جهت بسط و گسترش فرهنگ تعامل مثبت اجتماعی از جمله راهکارهای موجود برای کاهش بی تفاوتی اجتماعی در جامعه است.
وی با اشاره به برخی از علل حقوقی و سیاسی بروز بیتفاوتی در نخبگان، چارهجویی برای تقویت حق مردم بر تعیین سرنوشت خویش را ازجمله راههای مؤثر افزایش نشاط و مشارکت نخبگان و بهتبع آن سایر اقشار جامعه دانست که میتواند در قالب برخی از اصلاحات در قانون اساسی و تغییر نگرشها در تفسیر اصول قانون اساسی به دست آید.
ملک افضلی آگاهی را امری مسئولیتزا تلقی کرد و نخبگان را به خاطر این نعمت بزرگ مسئول هدایت جامعه دانست و لازمه توفیق ایشان را پرهیز از دنیازدگی بیان نمود و نخبگان را به تأسی به انبیا و مصلحان بزرگ تاریخ و بذل مال و جان و آبرو برای رشد و تعالی جامعه فراخواند.
انتهای پیام/الف