گروه دیدگاه، سجاد تنها ـ قیام 15 خرداد سال 1342 نقطه عطف و تاریخ ساز انقلاب اسلامی است که از جهات مختلفی میتوان در مورد آن بحث و بررسی صورت گیرد، یکی از آن جهات ریشه یابی اصالت اسلامی قیام است.
ارائه مفهومی روشن از تمدن اسلامی علاوه بر اینکه می تواند به مثابه یک شاخص برای ارزیابی شرایط و ریشه یابی قیام 15 خرداد بپردازد قادر است چشم انداز و راهبردهای حرکت تمدنی و تمدن سازی امت اسلامی در عصر حاضر را به خوبی ترسیم نماید.
آغاز تمدن اسلامی را میتوان از زمان شروع دعوت پیامبر عشق و رحمت حضرت محمد (ص) دانست که با دعوت امام خمینی (ره) این تمدن به اوج خود رسید وجهان اسلام را به سوی بیداری حرکت داد. به همین خاطر رهبرانقلاب حضرت آیت الله خامنه ای(حفظه الله) نظریه جدید «تمدن نوین اسلامی» را مطرح کرده است.
از دیدگاه امام خامنه ای گسترش و ترقی تمدن نوین اسلامی به همت و خرد دسته‌جمعی نیاز دارد که این موضوع در قیام 15 خرداد به وضوح مشهود است .
بررسی بیانات ایشان نشان می دهد که شکل گیری جامعه اسلامی، زمینه را برای الگوگیری و آغاز تمدن اسلامی که تجلی کامل آن با تحقق انقلاب اسلامی ظهور کرد، را فراهم ساخت.
(یک تحوّل دیگری که امام به وجود آورد، تحوّل در نگاه به دین بود؛ مردم، دین را فقط وسیله‌ای برای مسائل شخصی، مسائل عبادی، حدّاکثر احوال شخصی میدانستند، فقط برای همین مسئله‌ی نماز و روزه و فرض کنید که وظایف مالی و ازدواج و طلاق؛ در همین حدود؛ دین را، وظیفه‌ی دین و مسئولیّت دین و رسالت دین را محدود به این چیزها میدانستند. امام برای دین، رسالت نظام‌سازی و تمدّن‌سازی و جامعه‌سازی و انسان‌سازی و مانند اینها تعریف کرد؛ مردم نگاهشان به دین بکلّی متحوّل شد. یک تحوّل دیگر، تحوّل در نگاه به آینده بود. در آن دورانی که نهضت شروع شد و امام وارد میدان شدند، با همه‌ی شعارهایی که حالا بعضی از احزاب و بعضی و از گروه‌ها و گروهک‌ها میدادند -که خیلی محدود و کوچک هم بودند- در نگاه مردم آینده‌ای دیده نمیشد. یعنی مردم یک افق و آینده‌ای در مقابل چشم نداشتند؛ این تبدیل شد به ایجاد تمدّن نوین اسلامی. یعنی شما امروز به ملّت ایران نگاه کنید، این دست مبارک امام است که این حالت را به وجود آورده؛ مردم دنبال این هستند که تمدّن نوین اسلامی را تشکیل بدهند و به وجود بیاورند؛ اتّحاد عظیم اسلامی را به وجود بیاورند، امّت اسلامی را تشکیل بدهند. نگاه عامّه‌ی مردم، توده‌ی مردم این است)[1]
تمدن اسلامی، تمدنی دینی است که مؤلفه‌های آن بر محور دین اسلام تعریف می‌گردد. به دلیل وجود همین پسوند پُرمایه، از یک سو قابلیت تحدید زمانی و تعریف معنایی دارد؛ زیرا آغاز و انجامش تقریباً مشخص است و از سوی دیگر، دارای گستردگی مفهومی و موضوعی بسیاری است که همه پیچیدگی‌ها، ظرایف و جهان‌شمولی دین اسلام را ـ به عنوان دینی الهی ـ در خود جای می دهد.
بدین ترتیب، تمدن اسلامی دارای همه ویژگی‌های تمدن الهی در چهارچوب آموزه‌های قرآنی و متکی بر سنت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) است و مؤلفه‌های آن دین، اخلاق، علم، عدالت، قوانین، مقررات، اصول دینی و... می باشد.[2]
تمدن اسلامی انقلاب ایران تنها تمدن دینی است که دین، زیر بنای شکل گیری آن می‌باشد. تمدن اسلامی با اساس نگرش توحیدی، تمدنی است ایدئولوژیک با مجموعه‌ای از ساخته‌ها و اندوخته‌های معنوی و مادی جامعه اسلامی که انسان را به سوی کمال معنوی و مادی سوق می‌دهد.
رهبرانقلاب در این باره بیان می فرمایند: (از میان همه‌ی ملّت های زیر ستم، کمتر ملّتی به انقلاب همّت می گمارد؛ و در میان ملّت هایی که به‌پاخاسته و انقلاب کرده‌اند، کمتر دیده شده که توانسته باشند کار را به نهایت رسانده و به‌جز تغییر حکومت ها، آرمان های انقلابی را حفظ کرده باشند. امّا انقلاب پُرشکوه ملّت ایران که بزرگ‌ترین و مردمی‌ترین انقلاب عصر جدید است، تنها انقلابی است که یک چلّه‌ی پُرافتخار را بدون خیانت به آرمانهایش پشت سر نهاده و در برابر همه‌ی وسوسه‌هایی که غیر قابل مقاومت به نظر میرسیدند، از کرامت خود و اصالت شعارهایش صیانت کرده و اینک وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده است. درودی از اعماق دل بر این ملّت؛ بر نسلی که آغاز کرد و ادامه داد و بر نسلی که اینک وارد فرایند بزرگ و جهانیِ چهل سال دوّم میشود.)[3]
متاسفانه ابعاد گسترده‌ای از قیام ۱۵ خرداد ناشناخته مانده است، حال آنکه این نهضت ظرفیت آن را دارد، تا به عنوان الگویی برای جوانان و نسل‌های آینده به عنوان تجلی یک تمدن اسلامی بهره برداری شود.
از بین 13 قیامی که در طول تاریخ ایران رخ داده است تنها قیام امام خمینی (ره) به پیروزی رسید و انقلاب اسلامی ایران را بنا کرد. مردم ایران در این حرکت تاریخی نشان دادند که با تمام توان پشتیبان حکومت دینی برای تحقق تمدن اسلامی برگرفته از اسلام ناب محمدی هستند و قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ حرکتی زمینه را برای شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی فراهم کرد و ۱۵ سال بعد با پیروزی انقلاب همراه شد.
قیام 15 خرداد، نقطه عطفی در تاریخ تمدن اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) است.در روز عاشورای سال 42 امام خمینی در مدرسه فیضیه قم، طی سخنان کوبنده‌ای پرده از جنایات شاه و اربابان او برداشت. فردای آن روزیعنی در سحرگاه 15 خرداد 1342، عوامل رژیم شاهنشاهی به خانه حضرت امام خمینی(ره) در قم یورش بردند و ایشان را دستگیر و به زندانی در تهران منتقل کردند.
در پی این بازداشت خیابان‌های شهر قم زیر پای مردان و زنان مسلمان و انقلابی که به قصد اعتراض از خانه‌هایشان بیرون آمده و به حمایت از رهبرشان فریاد برآورده بودند، به لرزه درآمد. همین صحنه در تهران و چند شهر دیگر به اتفاق افتاد .
تظاهرات مردم در شهر های مختلف رژیم شاهنشاهی را سخت به وحشت انداخت تا برای سرکوب این قیام تاریخی دست به اسلحه برده و حدود 15 هزار نفر از مردم عزیزایران را به خاک و خون کشید.
بدین ترتیب تاریخ ایران اسلامی در روز 15 خرداد ورق خورد و فصل جدیدی در رویارویی مستضعفان با مستکبران گشوده شد. جریان 15 خرداد هر چند ظاهرا با سرکوب خونین به نفع رژیم شاهنشاهی تمام شد اما در حقیقت ماهیت رژیم ستمشاهی را بیش از پیش برای همگان آشکار ساخت و نقطه آغازی برای طوفان عظیم انقلاب اسلامی گردید که ظرف 15 سال با مجاهدت و ایثار و جانبازی عده زیادی از حق طلبان و مجاهدان راه خدا به پیروزی رسید و تاروپود رژیمی که اقتدار خود را در وابستگی به ابرقدرت‌ها و نیروی نظامی می‌دانست مانند تارعنکبوت از هم گسست.
رهبرانقلاب حضرت آیت الله خامنه ای (حفظه الله): (ما میتوانیم تمدّن نوین اسلامی را برپا کنیم و دنیایی بسازیم که سرشار باشد از معنویّت و با کمک معنویّت و هدایت معنویّت راه برود.)[4]
[1] سخنرانی رهبرانقلاب مورخ .۱۳۹۹ /۰۳/۱۴
[2] تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، جان احمدی، فاطمه، ص۵۱-۵۲، نشر معارف، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
[3] سخنرانی معظم له مورخ .۱۳۹۷ /۱۱/۲۲
[4] ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
