آمریکا به‌دنبال تبدیل افغانستان به کانون بحران؛ ایران و کشورهای همسایه زمینه مذاکرات بین الافغانی را فراهم کنند

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «مسعود اسدالهی» کارشناس مسائل افغانستان امروز (دوشنبه) در نشست تخصصی «خیزش مجدد طالبان» در موسسه مطالعات راهبردی اندیشه سازان نور گفت: آمریکا به نحوه عجیبی از افغانستان و بدون پوشش رسانه ای خارج شد. 

اسداللهی گفت: در ویتنام صحنه خفت باری برای آمریکا ثبت شد و حال در افغانستان نیز برای این که چنین صحنه‌هایی تکرار نشود، آمریکا از پوشش رسانه‌ای خروج از افغانستان خودداری کرده است.

وی افزود: پس از 20 سال خیزش مجدد طالبان به معنای شکست ناتو و آمریکا در افغانستان است. 

این کارشناس مسائل افغانستان به شکست قدرت های بزرگ از جمله شوروی و انگلیس در این کشور اشاره کرد و گفت:طی قرون گذشته قدرت های بزرگی مانند شوروی و انگلیس در افغانستان شکست و این امر مقدمه فروپاشی امپراطوری این کشور را به وجود آورده است و شکست ناتو و افغانستان نیز افول امپراطوری آمریکا را در پی خواهد داشت. 

اسداللهی درباره علت شکست  قدرت‌های جهانی در افغانستان تاکید کرد: شرایط جغرافیایی افغانستان باعث می شود که قدرت‌های کلاسیک نظامی نتوانند در این کشور سلطه پیدا کنند. موضوع دیگر فرهنگ سلطه ناپذیری مردم افغانستان باعث شده طی سه قرن گذشته قدرت‌های خارجی نتوانند در این کشور سیطره پیدا کنند و در نهایت بافت روستایی و اجتماعی افغانستان باعث شکست بیگانگان در افغانستان می‌شود.

آمریکا درصدد تبدیل کردن افغانستان به کانون بحران است

وی در مورد شکست آمریکا در افغانستان نیز گفت: آمریکا به هر منطقه ای لشگرکشی می کند در صدد سیطره بر این کشور از طریق نظامی است و از سرمایه‌گذاری در زمینه‌های دیگر از جمله رشد اقتصادی، فرهنگی و ایجاد زیرساخت طفره رفته است.

این کارشناس مسائل منطقه به گفته ترامپ درباره هزینه 7 تریلیون دلاری در عراق اشاره کرد و گفت:  اگر  از این میزان کمی هم صرف رشد و توسعه در این کشورها می‌کردند، می توانستند بسیاری از مسائل افغانستان را تغییر دهند که دیگر طالبان به قدرت برنگردند.

وی افزود: ما ما می‌بینیم که هیچ تحول و توسعه اجتماعی و  اقتصادی در افغانستان صورت نگرفت و برعکس بسیاری از زیرساخت‌های عراق و افغانستان در لشکرکشی‌های آمریکا نابود شد و آمریکا جامعه‌ای ویران را برجای می‌گذراند، از جمله در عراق که در حال  حاضر با وجود منابع انرژی هنوز برق ندارد.

اسدالهی افزود: لذا آمریکا فقط بدنبال سیطره امنیتی هستند، بویژه درباره افغانستان و آمریکا تلاش داشت تا افغانستان را مرکز و قطب افراطی‌گری کند تا  این کشور تبدیل به یک قطب بحران در منطقه برای ایران، چین و روسیه شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر آمریکا چوب تقویت افراطی گری در منطقه را می‌خورد، ادامه داد: آمریکا تلاش داشت با گسترش افراطی گری افغانستان را به کانون بحران و ضربه زدن به کشورهای مانند ایران تبدیل کند. 

خروج آمریکا تاثیری بر امنیت ما نخواهد داشت

این کارشناس مسائل افغانستان به تاثیر تحولات اخیر این کشور بر ایران اشاره کرد و گفت: ایران همواره مخالف حضور نظامیان آمریکا در منطقه بوده است و دلیل آن بحرانی کردن حضور نظامیان خارجی عنوان شده است. 

وی افزود:طی سال‌های گذشته نیز آمریکا تلاش داشته تا هرکدام از کشورهای منطقه را به یک کانون نفوذ علیه ایران و بحران تبدیل کنند و  این اقدام زمانی امکان پذیر است که آمریکایی‌ها از سیاستمداران فاسد حمایت کنند، چون سیاستمداران فاسد برای حفظ خود به بیگانگان وابسته می شوند.

اسداللهی گفت: ثمره حضور آمریکا ظهور سیاستمداران فساد در منطقه است و خروج آمریکا تاثیری در امنیت ما نخواهد داشت. 

وی گفت: آمریکا با توجه به نفوذی که از طریق سیاستمداران فاسد در کشورها داشت در بسیاری از ترورهای هدفمند در ایران نقش فعال داشته و با توجه به این موضوع خروج آمریکا از منطقه تاثیر مثبتی بر تحولات ایران خواهد داشت.

زارعی: مذاکرات بین الافغانی تنها راه خروج افغانستان از بحران است

سعدالله زارعی، مدیر موسسه مطالعاتی اندیشه سازان نور نیز در ادامه به بررسی تحولات جاری در افغانستان پرداخت.

وی گفت: سیطره طالبان بر بخشهای از افغانستان چیز تازه ای نیست و این گروه در گذشته بخشی از مناطق مختلف افغانستان را در اختیار داشت و  در برخی مناطق طالبان مسئولیت اداره را برعهده گرفته و در برخی دیگر دولت به صورت صوری هنوز کنترل دارد، اما کنترل واقعی در دست طالبان است.

وی گفت: اما اتفاق اخیر آن است که آن بخش‌هایی که طالبان پیشروی کرده بود و مسئولیت اداره آن مناطق را برعهده نگرفته بود، حال مسئولیت آن را برعهده گرفته است و از سوی دیگر مناطق ازبک نشین و تاجیک نشین طی هفته‌های اخیر مورد تعرض طالبان قرار گرفته است.

زارعی به آمار مناطق تحت کنترل طالبان اشاره کرد و گفت: از 369 فرمانداری که در افغانستان وجود دارد،  طالبان 183 شهرستان یعنی 50 درصد خاک افغانستان را در اختیار خود گرفته است و از آنها طرف 50 فرمانداری در اختیار دولت و 37 شهرستان دیگر نیز محل نزاع و درگیری است. 

وی درباره درگیری های طائفه‌ای در افغانستان هشدار داد و تاکید کرد: موضوع خطرناک فعلی در افغانستان، اقدامات طالبان در مناطق ازبک نشین و تاجیک نشین است و این اقدامات باعث می‌شود که این تحولات نوعی درگیری طایفه‌ای را باعث شود.

به گفته وی، آغاز درگیری طایفه‌ای پیامدهای خطرناکی از جمله کشته شدن انسان‌های بی‌گناه و فراهم کردن زمینه مداخله کشورهای دیگر را فراهم خواهد کرد و کشورهای که از نظر قومی به افغانستان حساسیت دارند از جمله ازبکستان، ترکیه، ایران و پاکستان را وارد مناقشات این کشور کرده و دامنه بحران بسیار گسترده و خارج از کنترل خواد شد. 

ایران و کشورهای همسایه باید زمینه مذاکرات بین الافغانی را فراهم کنند

زارعی در ادامه افزود: طالبان چون احساس می ‌کنند که تنها معارض تشکیل یک دولت پشتون و امارت اسلامی، مناطق شمالی است، لذا با جبهه شمال درگیر شده تا با سیطره کامل امارت اسلامی خود را محقق کند که این موضوع از نظر ایران پذیرفته نیست، چون تهران استفاده از زور را نمی پذیرد و همواره از  گفتگو و توافق میان اقوام افغانستان حمایت کرده است و یک گروه خاص قومی نمی‌تواند قانون اساسی محوری در افغانستان را پس بزند.

این کارشناس مسائل افغانستان در ادامه به نقش ایران در تحولات افغانستان اشاره کرد و گفت: همواره ایران تاکید داشته که اتفاقات و بحران افغانستان تنها از طریق مذاکرات میان طرفها و اقوام مختلف افغانستان و براساس قانون اساسی این کشور حل شود نه اینکه یک گروه بخواهد از طریق زور و اسلحه بر تمام افغانستان سیطره یابد.

کارشناس مسائل منطقه در ادامه  گفت: اما به راستی با کدام ضابطه شرعی می توان مجوز قتل و کشتار دیگر مسلمان را داد؟ این که مسلمانان توسط مسلمانان کشته شود، چه توجیهی دارد؟ لذا اصل این منطق از نظر ایران قابل قبول نیست و ایران تاکید دارد همه طوایف افغانستان در قدرت مشارکت کنند، یعنی اگرچه اصلاح قانون اساسی حق  مردم افغانستان است و طالبان نیز می توانند خواستار تغییراتی در قانون اساسی باشند و این مسیر مناسب برای حل و فصل  مسائل افغانستان است.

وی افزود: ایران تاکید دارد که تمام اقوام چهارچوب قانون اساسی فعلی را بپذیرند و این قانون حتی اگر اصلاح شود، چتر خوبی برای حل مشکلات افغانستان فراهم خواهد کرد و از طالبان درخواست دارد که براساس یک چهارجوب منطقی و انسانی موضوع افغانستان را پیش ببرد. 

زارعی تاکید کرد: حملات اخیر طالبان و تاکید این گروه بر زور و اسلحه باعث ایجاد بحران و آوراگی در این کشور شده است و این موضوع زمینه وحشت مردم افغانستان را فراهم کرده است.

وی در پایان عدم پایبندی آمریکا به مفاد توافق دوحه را جرقه تحولات اخیر افغانستان دانست و گفت: آمریکا قول داده بود که از اول ماه می به طور کامل از افغانستان خارج شود و زندانیان طالبان را با رایزنی با دولت آزاد کند، اما تاخیر در خروج نظامیان و عدم آزادی طالبان بهانه لازم به طالبان برای حمله به مناطق مختلف افغانستان برای آزاد سازی زندانیان خود فراهم کرده است. 

این کارشناس منطقه به توطئه جدید آمریکا در منطقه اشاره کرد و گفت: خروج ناگهانی آمریکا و عدم حمایت این کشور از دولت افغانستان حتی در سفر اخیر مقامات اخیر دولت افغانستان به واشنگتن این موضوع را تقویت می کند که آمریکا به دنبال جنگ نیابتی در افغانستان است.

وی سیاست جدید دولت بایدن را ایجاد کانون بحران از طریق یک گروه نیابتی خشن در افغانستان دانست و تاکید کرد: آمریکا به دنبال این موضوع است که از طریق ایجاد یک گروه نیابتی بحران در افغانستان را ادامه داده و از آن برای آسیب زدن به کشورهای مخالف این کشور استفاده کند. 

انتهای پیام/ ر