گروه فارس من خبرگزاری فارس؛ مهم‌ترین مطالبه سهامداران «مهر اقتصاد» ارزشگذاری منصفانه اموالشان بود. مطالبه‌ای که حالا بعد از یک‌سال پیگیری مستمر به نظر می‌رسد در حال نتیجه دادن است. آن‌طور که دهنوی نماینده مردم تهران می‌گوید موضوع در جلسه شورای‌عالی ادغام باحضور جهانگیری تأیید شده و حقوق سهامداران حقیقی تأدیه خواهد شد. ولی ماجرا چیست؟ داستان مهر اقتصاد از کجا شروع شد؟ مردم چه می‌گویند؟
عاقبت ندانم‌کاری؛ چگونه دولت در ادغام بانک‌های نظامی هم مناسب عمل نکرد؟
ادغام بانک‌های نظامی فقط یکی از دسته‌گل‌های تدبیر و امید برای اقتصاد ایران است؛ اقدامی که مثلاً قرار بود به کارآمدی شبکه بانکی کمک کند. نکرد. از مشتریان گرفته تا سهامداران تا کارمندان بانک‌های ادغامی حالا از اقدام صورت‌گرفته ناراضی‌اند. تصمیمی که پنج بانک عمدتاً سلامت نیروهای مسلح را از انصار و مهر اقتصاد گرفته تا قوامین در «بانک سپه» ادغام کرد. سربند این ماجرا، سپه به بزرگ‌ترین بانک کشور تبدیل شد.
از ادغام صورت‌گرفته مردم بویژه سهامداران حسابی گلایه دارند؛ حق هم دارند. یکی از مهم‌ترین انتقادات، گلایه‌های سهامداران «مهر اقتصاد» است. مجموعه‌ای که میان پنج بانک ادغامی دیگر، اوضاع بهتری از سایرین داشت. چه از نظر سرمایه، چه از لحاظ مشتریان. اموالی که صدالبته متعلق به سهامداران این بانک بود. دولت اما بی‌اعتنا به کسب رضایت افکار عمومی، این مال‌را به نفع یک بانک دولتی مصادره کرد. تسویه صورت‌گرفته تنها کسری از حقوق واقعی سهامداران بود.
کمپین سهامداران «مهر اقتصاد» در اعتراض به همین موضوع خرداد سال گذشته شکل گرفت. کمپینی که خیلی زود توانست نگاه مثبت بسیاری از مخاطبان را جلب کرده و ده‌هزار امضایی شود. لُب مطالبه آنها ارزشگذاری منصفانه اموال و دارایی‌های نسبتاً پُرشمار این بانک ادغامی است. بانکی که چه از لحاظ املاک، چه از نظر سهام‌های مرغوبی که در بازار سرمایه داشت، حسابی متمول به‌شمار می‌رفت.
کارکنان بانک‌های ادغامی هم حسابی گله دارند. ده‌ها هزار کارمندی که حالا با ادغام در بانک سپه عمدتاً سرگردانند. مطالبات پرامضای دیگری نیز از جانب کارکنان بانک‌های ادغامی در «فارس من» به ثبت رسیده که عمدتاً حاکی از نارضایتی آنها است. مثلاً این پویش با هزاران امضا که صدای اعتراض این کارمندان فراموش‌شده است. بعلاوه برای آشنایی بیشتر با این مسائل می‌توانید این گفتگو را مطالعه کنید. بانک سپه نیز البته طی جوابیه‌ای رئوس اقدامات صورت‌گرفته برای جلب آرای این عزیزان را ارائه کرد. برای اطلاعات بیشتر اینجا را مطالعه کنید.
مجموع این موارد نشان می‌دهد مدعای ادغام بدون دردسر بانک‌های نظامی چندان به‌جا نیست. اگرچه ظاهراً دیگر نام‌ونشانی از «مهر اقتصاد» و دیگران دیده نمی‌شود، اما ذی‌نفعان زیادی هم‌چنان دچار مشکل هستند. مهم‌ترین‌شان سهامداران حقیقی مهر اقتصاد. کسانی که معتقدند بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد تومان از اموالشان توسط بانک سپه بدون تسویه‌حساب مناسب و کافی مصادره شده است. این موضوع اما تا چه اندازه حقیقت دارد؟
مفت‌خَری به سبک تدبیر و امید! اموال «مهر اقتصاد» چقدر ارزش داشت؟
عمده اعتراض زیان‌دیدگان «مهر اقتصاد» ارزشگذاری غیرمنصفانه اموال است. جایی که قرار بود مجمع عمومی برای ادغام تیرماه ۹۸ برگزار شود، اما باحدود یک‌سال تأخیر در خرداد ۹۹ برگزار شد! این همه در حالی است که ارزشگذاری اموال و دارایی‌های بانک در اسفند ۹۷ انجام شده بود. این ۱۴ ماه، درست سیاه‌ترین دوران اقتصاد ایران بود. جایی که تورم‌های عجیب‌وغریب ارزش همه دارایی‌ها بویژه در حوزه مِلک و بورس چند برابر کرد.
مصوبه ۳۱بندی ادغام ۵ بانک نظامی که به تصویب مقامات عالی کشور رسیده بود اما حداکثر فاصله زمانی ۴ ماه از زمان ارزشگذاری تا برگزاری مجمع را معتبر می‌دانست. به این ترتیب اعتراض بالغ بر ۱۸۰ هزار سهامدار عمدتاً معسر بانک «مهر اقتصاد» ابداً بیراه نبود. آنها معتقد بودند سپه دارایی‌های حالا ارزشمند آنها را به یک‌چندم ارزش واقعی تملک کرده است. اما اوضاع این بانک در واپسین روزهای فعالیت از نظر تعداد مشتریان و دارایی چگونه بود؟
«مهر اقتصاد» بیش از ۱۰ میلیون مشتری فعال داشت؛ با ۶۳۰ شعبه در سراسر کشور. بعلاوه اموال ارزشمندی در بازار سرمایه داشت. از جمله ۶۶.۸۳ درصد از سهام تراکتورسازی. یا ۱۳.۵ درصد از سهام فولاد مبارکه. یا ۱۹.۶۱ درصد از ایرالکو؛ ۱۳.۵ درصد از بیمه ملت و ۱۰۰ درصد نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون. این گذشته از صدها مِلک و دارایی و البته بِرند خوش‌سابقه و معتبری بود که مردم حسابی به آن اعتماد داشتند.
با یک بررسی ساده می‌توان ارزش سهام هرکدام از دارایی‌های بورسی «مهر اقتصاد» را در تابلو زمان برگزاری مجمع پیدا کرد. ارزش نیروگاه کازرون را هم می‌توان با نیروگاه «جهرم» بانک سپه تطبیق داد. جایی که این نمودار بالغ بر 12هزار میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده است. بگذریم از این‌که صدها مِلک ارزشمند در اقصی نقاط کشور تا چه اندازه بعد از همه آن تورم‌های عجیب‌وغریب ارزش پیدا کرده بود. جدول زیر خلاصه‌ای از این دارایی‌ها است:
در جدول فوق البته به‌خاطر عضویت در هیات مدیره، به ارزش سهام فولاد مبارکه ۲۰ درصد، تراکتورسازی تبریز ۶۰ درصد، بیمه ملت ۲۰ درصد و آلومینیوم ایران ۲۰ درصد اضافه شده است. حالا برای محاسبه ارزش واقعی بهای مهر اقتصاد در خرداد ۹۹ کافی است بهای حدودی املاک و مستغلات، نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون و بهای شرکت «تدبیرگران آتی ایرانیان» را اضافه کرد:
دانستن چهار عمل ریاضی کافی است تا روشن شود «مهر اقتصاد» دست‌کم هفتاد هزار میلیارد تومان ارزش داشت. بانک سپه اما همه این دارایی‌ها را تنها با حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان تصاحب کرد! این هم از دیگر شعبده‌های دولت دوازدهم برای اقتصاد ایران بود.
چشم‌بندی در روز روشن! سهامداران «مهر اقتصاد» چه می‌گویند؟
مهر اقتصاد بالغ بر ۱۸۰ هزار سهامدار حقیقی داشت. سهامدارانی که مالک حدود ۱۷ درصد از دارایی‌های بانک بودند. عمدتاً از اقشار ضعیف و کم‌درآمد. یادگاران مُعسر دفاع مقدس. خبرگزاری فارس افتخار داشت در مقاطع مختلف برای پیگیری پرونده میزبان این عزیزان بود. در یکی از آخرین نشست‌های برگزار شده علاوه بر چند تَن از نمایندگان کمپین، علی‌اکبر کریمی نماینده مردم اراک و روح‌الله نجابت نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی هم حضور داشت.
علی‌اکبر کریمی در این نشست با تأکید بر این‌که قیمت‌گذاری انجام‌شده برای اموال «مهر اقتصاد» وجاهت قانونی ندارد، اضافه کرد: « ما قائل به پیگیری حقوق سهامداران هستیم. باید مراجع قضایی ورود کنند و الزام کند تا ارزیابی مجدد انجام شود و این تسویه حساب‌ها صورت گیرد.» نمایندگان کمپین نیز از درددل‌ها و گرفتاری‌هایی که برای سهامداران معسر ناشی از مفت‌خری دولت ایجادشده، سخن گفتند. مشروح این اظهارات اینجا.
هم‌چنین گروهی دیگر از آنان در یک میزگرد تصویری در گفت‌وگو با صفحه اینستاگرام «فارس من» از آخرین اوضاع پرونده سخن گفته و هم‌چنین از فارس بابت پیگیری‌های یک‌ساله تقدیر و تشکر کردند. مشروح این میزگرد نیز از ویدئوی زیر قابل ملاحظه است:
خبر خوب نمایندگان؛ ارزشگذاری منصفانه به تصویب رسید
ورق به نفع مردم برگشت، کمپین سهامداران وقتی در «فارس من» تشکیل شد. پیگیری‌های انجام‌شده بویژه در حوزه نمایندگان مجلس توانست تا حدودی صدای ۱۸۰هزار سهامدار مُعسر را به گوش مسؤلین برساند. وکلای ملت به پرونده ورود کردند. قول پیگیری دادند. از کمیسیون اصل ۹۰ گرفته که قرار بود شکایت سهامداران را بررسی کند؛ تا کمیسیون اقتصادی که ابعاد فنی ماجرا را بررسی می‌کرد.
شکایت سهامداران در کمیسیون اصل ۹۰ مورد بررسی قرار گرفت. راه‌حل‌هایی از جانب نمایندگان برای اعاده حقوق و ارزشگذاری منصفانه ارائه شد. پیشنهاداتی که بنا شد در شورای‌عالی ادغام به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور مطرح شوند؛ شد. و البته پیشنهادات مجلس رأی آورد. به این ترتیب آن طور که نماینده مردم تهران سید محسن دهنوی اعلام کرد، بنا شد اموال مجدد به تاریخ برگزاری مجمع ارزشگذاری شوند.
توپ حالا در زمین آنها است؛ مطالبه روشن مردم ارزشگذاری هرچه سریع‌تر اموال و اعاده دارایی‌های از دست‌رفته ۱۸۰ هزار سهامدار زیان‌دیده است. سهامدارانی که مظلومانه در این سال‌ها تنها از طُرق قانونی حقوق پایمال‌شده خود را پیگیری کردند. البته این رفتار نجیبانه شایسته احترام است. تحرکات دولت روحانی در اداره اقتصاد نیز مایه عبرت آیندگان. «فارس من» هم‌چنان کنار کمپین «مهر اقتصاد» تا توفیق کامل آن ایستاده است.
گزارش از محمد آزادی
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
