اصلی‌ترین دلیل ناکامی دولت تدبیر و امید در ۸ سال گذشته/ فرصتی که دولت از آن استفاده نکرد

گروه سیاسی خبرگزاری فارس، کامران شیرازی: ۸ سال از عمر دولت تدبیر و امید گذشت، دولتی که انتقادهای فراوانی درباره نحوه عملکردش مطرح شد. آقای روحانی و اعضای هیات دولت تا یکی دو روز دیگر باید دولت را تحویل دهند، دولتی که به گفته بسیاری از مردم و کارشناسان در تحقق شعارهای خود ناکام ماند.

رهبر معظم انقلاب در طی 8 سال گذشته توصیه های بسیاری برای دولتمردان داشتند، توصیه های که عملا به آن می توانست باعث شود دولت کارنامه خوبی از خود به جای گذارد و به جرات می‌توان گفت یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت دولت تدبیر و امید در طی ۸ سال عدم توجه و عمل به توصیه های دلسوزانه رهبر معظم انقلاب بود. 

* عدم توجه دولت به توصیه‌های رهبر انقلاب در باره نگاه به غرب

شاید مهمترین توصیه ها برای دولتی که بیشتر وقت خودش را صرف مذاکره به غرب کرده بود، درباره نوع نگاه به غرب بود. رهبر معظم انقلاب در روزهای اخیر در دیدار رئیس جمهور دولت یازدهم و دوازدهم و مسئولان هم گفتند که در این دولت معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد و آنها کمک نمی‌کنند و هرجا که بتوانند ضربه خواهند زد و اگر جایی هم ضربه نمی‌زنند به این دلیل است که نمی‌توانند. رهبر انقلاب اسلامی همچنین تأکید کردند که مطلقاً نباید برنامه‌های داخلی را به همراهی غرب منوط کرد زیرا حتماً شکست خواهد خورد.

حضرت آیت الله خامنه ای خطاب به رئیس جمهور و اعضای دولت افزودند: هر جا که کارها را منوط به غرب و مذاکره با آن و آمریکا کردید ناموفق بودید و هر جا که بدون اعتماد به غرب، حرکت و از آنها قطع امید کردید موفق بودید و پیش رفتید.

رهبر انقلاب اسلامی در گذشته بارها به دولتمردان درباره اعتماد به غرب هشدار دادند، اما متاسفانه بی توجهی به این هشدارها، موجب شد تا دولت هشت سال عمر و وقت خودش را صرف مذاکراتی بدون نتیجه کرد. 

*  بی توجهی به اقتصاد و علم

توصیه های دلسوزانه رهبر انقلاب به دولتمردان برای حل مشکلات مردم و کشور از همان دیدار اول دولتمردان در سال 92 با مقام معظم رهبری وجود داشت. رهبر معظم انقلاب در نخستین دیدار هیأت دولت یازدهم هم، ضمن تببین شاخص‌های مهم دولت مطلوب، ازجمله سلامت اعتقادی و اخلاقی، خدمت به مردم، عدالت، سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد، قانون‌گرایی، حکمت، خردگرایی و تکیه بر ظرفیت درونزای کشور از آقای روحانی و سایر مسئولان دولت خواستند تا " اقتصاد و علم را در اولویت قرار دهند و با مهار تورم، تأمین نیازهای اساسی مردم، رونق تولید و ایجاد تحرک و آرامش در عرصه‌ اقتصادی، امید مردم به آینده را استمرار و افزایش دهند! " متاسفانه دولت از همان ابتدا به جای توجه به رونق تولید، مهار تورم، تامین نیازهای اساسی مردم و همه توصیه‌هایی که رهبری داشتند، به سمت مذاکره با غرب و آمریکا رفت، آن هم مذاکره ای که بسیاری از اساتید دانشگاه،  کارشناسان و متخصصان این حوزه معتقدند عزتمتدانه و قدرتمندانه نبود و به گفته خود مسئولان دولتی در نهایت هیچ عایدی برای کشور نداشت. 

متاسفانه رییس دولت یازدهم و دوازدهم تا روزهای آخر هم تلاش داشت از طریق مذاکره و با نگاه به غرب و آمریکا گره گشایی کند و در نهایت هم وقتی موفق نشد تلاش کرد عدم موفقیتش را گردن قانون مجلس بیاندازد، قانونی که به گفته خیلی از کارشناسان و حتی دولتی ها دست سو استفاده بیشتر غرب را کوتاه کرد. 

* امیدآفرینی در جامعه

یکی از توصیه های رهبر انقلاب در نخستین دیدار با دیدار هیأت دولت یازدهم هم این بود که دولت امید مردم به آینده را افزایش دهد. مقام معظم رهبری رهبری راهکارهای این امیدآفرینی هم به دولتمردان دادند، اما متاسفانه این توصیه هم مورد بی توجهی دولت قرار گرفت. 

* خدمت به مردم 

توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب در دیدار نخست دولت یازدهم، بحث خدمت به مردم بود. مقام معظم رهبری در این دیدار خدمت به مردم را گفتمان اصلی دولت اسلامی و فلسفه‌ وجودی مسئولان خواندند و تأکید کردند که هیچ مسئله‌ای نباید مسئولان را از خدمت به مردم غافل کند. ایشان همچنین خاطرنشان کردند که دیدگاه‌ها و سلایق متفاوت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاشیه است و خدمت به مردم متن؛ اجازه ندهید حاشیه‌ها بر متن اثر بگذارد. 

آنگونه که گلایه‌ها و انتقادات مردم نشان می‌هد، به نظر می‌رسد دولت در بحث خدمت به مردم و در تحقق این مطالبه مهم رهبر انقلاب هم ناکام بوده است. همین امر هم موجب شد که طی ۸ سال گذشته مشکلات روی هم تلنبار شوند و مردم هم با مشکلات زیادی مواجه شوند.

* فرصت خدمت 

۸ سال گذشته برای مردم با مشکلات بسیاری همراه بود و متاسفانه دولت در این ۸ سال فرصت ارزشمندی را از دست داد. رهبر انقلاب در همان دیدار اول عبور سریع فرصت خدمت به مردم را به دولت گوشزد کردند، اما نارضایتی ها بخش زیادی از مردم از دولت نشان می‌ دهد ِمتاسفانه دولت به خوبی از این فرصت استفاده نکرد. 

مقام معظم رهبری در دیدار ۸ سال گذشته دولتمردان تاکید کردند: به همه‌ دولت‌های قبلی نیز گفتم که فرصت ۴ یا ۸ سال مسئولیت، به‌سرعت می‌گذرد، اما همین مدت محدود، شامل فرصت‌های بی‌پایان برای خدمت به ملت است که نباید هیچ‌کدام را از دست داد.

شاید اگر مسئولانی که در آن دیدار حضور داشتند توجه بیشتری به این مطلب کلیدی رهبری می‌کردند، امروز با خاطره بهتری از مردم خداحافظی می‌کردند. 

* نگاه جهادی و شوق آرمانی 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آن دیدار همچنین بحث خدمت به مردم، نگاه و کار جهادی را ارزشمند برشمردند و تاکید کردند که در چهارچوب قوانین می‌توان به‌دور از نگاه مرسوم اداری، با «نگاه جهادی و شوق آرمانی»، عمل کرد و موانع را پشت سر گذاشت. 

این توصیه دلسوزانه دیگری بود که رهبر معظم انقلاب به دولتمردان داشتند و امروز با گذشت ۸ سال مردم می‌توانند بخوبی قضاوت کنند که دولتمردان تا چه اندازه به این توصیه توجه کردند. 

* عدالت

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آن دیدار عدالت را از دیگر شاخص‌های مهم دولت مطلوب اسلامی برشمردند و افزودند: همچنان که قبلاً نیز تأکید شده، ما در پی پیشرفت و یا به تعبیر رایج، توسعه هستیم، اما قطعاً این پیشرفت باید با عدالت همراه باشد وگرنه جامعه مانند کشورهای غربی دچار شکاف و تبعیض و نارضایتی خواهد شد. 

* سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد 

سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد شاخص دیگری برای دولت مطلوب از نگاه رهبر انقلاب اسلامی بود. موضوع دیگری که متاسفانه در دولت به آن خیلی توجه نشد و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان دولت در بحث مبارزه با فساد نمره قبولی نمی گیرد. 

مقام معظم رهبری هم البته به مسئولان هشدار داده بودند که منصب حکومتی جایگاه وسوسه‌انگیز قدرت و منابع مادی است. و از آنها خواسته بودند تا مانند یک چشم بصیر و یک نورافکن قوی و دائم، مراقب باشند تا  دستگاه تحت مدیریت شما از وسوسه‌ی فساد، دور و در امان بماند. 

* بی توجهی به اجرای اسناد بالادستی 

عدم توجه به اسناد بالادستی و قوانین هم از انتقاداتی است که نسبت به دولت مطرح می‌شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آن دیدار هشت سال گذشته قانون‌گرایی را از دیگر شاخص‌های بسیار مهم دولت مطلوب دانستند و افزودند: قانون، ریل حرکت دولت است و اگر به هر دلیلی از آن خارج شوید، کشور و مردم صدمه می‌بینند. 

رهبر انقلاب در آن نشست همچنین اجرای اسناد بالادستی، از جمله سیاست‌های کلی نظام و سند چشم‌انداز را از لوازم قانون‌گرایی برشمردند و افزودند: مصوبات شوراهای عالی ازجمله شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی که بسیار مهم است، باید معتبر شناخته و بر اساس آنها عمل شود. ایشان در همین زمینه، سیاست‌های کلی تحول نظام اداری را نیز بسیار مهم خواندند و افزودند: در اجرای این سیاست‌ها متأسفانه تأخیر شده که باید آن را اجرایی کرد. 

با گذشت ۸ سال از عمر دولت امروز این سوال مطرح می‌شود که دولت در اجرای قوانین و اسنادبالادستی تا چه میزان موفق عمل کرد؟ البته پاسخ این سوال بسیار شفاف است. 

* عدم توجه به نظرات کارشناسان

«حکمت و خردگرایی» ششمین شاخص مورد تأکید رهبر انقلاب در دیدار نخست روحانی و کابینه‌ وی بود. 

رهبر معظم انقلاب در این دیدار با توصیه‌ مؤکد به دولت برای استفاده از ظرفیت خوب کارشناسان داخلی در همه‌ زمینه‌ها و عرصه‌ها افزودند: باید قبل از هر اقدام و حتی هر اظهار نظر و موضع‌گیری، مطالعات کارشناسی لازم انجام شود، چرا که هزینه‌ برطرف کردن تبعات منفی کارهای ناپخته و سخنان ناسنجیده بسیار زیاد است. 

* عدم تکیه بر ظرفیت‌های داخلی 

تکیه بر ظرفیت درونزای داخل کشور، نکته‌ مهم دیگری بود که رهبر انقلاب در دیدار ۸ سال گذشته  توجه هیأت وزیران را به آن جلب و تأکید کردند که کلید حل مشکلات در ظرفیت‌ها و امکانات داخل کشور است که باید باخردمندی از آنها بهره گرفت. 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تشریح بیشتر ضرورت تکیه بر ظرفیت‌های درونی کشور افزودند: این حرف به معنای استفاده‌نکردن از ظرفیت‌های بیرونی نیست، بلکه نکته‌ی اساسی این است که نباید به خارج امید بست و به آن اعتماد کرد. 

* اعتماد به غرب و دشمنان 

یکی از مسائل مهمی که موجب شد دولت یازدهم و دوازدهم امروز با کارنامه نامناسبی دولت را تحویل دهد ، اعتماد بیش از حد این دولت به غرب و آمریکا بود و این در حالی است که رهبر انقلاب در همان دیدار اول تاکید کردند که  از جبهه‌ خصم، نمی‌توان و نباید انتظار دوستی و صمیمیت داشت. و از دولت هم خواستند تلاش کند تا روند اقتدار روزافزون داخلی کشور  استمرار یابد و تقویت شود. 

* بی توجهی به اقتصاد و علم 

اقتصاد و علم دو مقوله مهم دیگر بود که در دولت یازدهم و دوازدهم به آن بی توجهی شد، همین امر موجب ایجاد مشکلات بسیار اقتصادی شد و شتاب سرعت پیشرفت علمی کشور هم گرفته شد. 

رهبر انقلاب اسلامی در آن دیدار با اشاره به تازه‌نفس بودن اعضای دولت و در عین حال، محدودبودن فرصت‌ها و همت‌ها بر این مهم تأکید کردند که مسائل اقتصادی و پیشرفت علمی دو اولویت اصلی کشور هستند که باید مورد توجه و اهتمام ویژه‌ی قوه‌ مجریه و همچنین قوای دیگر قرار گیرند. 

با این حال در حوزه اقتصادی وضعیت کنونی نشان دهند مقدار توجه دولت به این توصیه مهم رهبر معظم انقلاب است. موضوع اقتصاد مقاومتی هم که رهبر معظم انقلاب در همان دیدار به آن اشاره کردند از موارد دیگری بود که کارشناسان این حوزه معتقدند مورد بی توجهی دولت قرار گرفت.

در حوزه پیشرفت علمی هم اگر چه بارها کارشناسان آن را مورد بحث قرار داده و نسبت به کاهش شتاب علمی هشدار داده اند اما آمار و مقایسه آن با گذشته می‌تواند بخوبی نشان دهنده شتاب یا عدم شتاب سرعت علمی کشور باشد. 

* عدم توجه دولت به توصیه های رهبر انقلاب در حوزه سیاست خارجی 

سیاست ها و برنامه های دولت یازدهم و دوازدهم در حوزه سیاست خارجی از مهمترین مباحثی بود که همواره انتقادات فراوانی را به دنبال داشته است. 

رهبر انقلاب هم در نخستین دیدار اعضای هیات دولت یازدهم، به اهمیت موضوع سیاست خارجی هم اشاره و تأکید کردند که اگر در این عرصه عزت، حکمت و مصلحت به‌درستی فهم و اجرا شود، سیاست خارجی در طراز نظام جمهوری اسلامی خواهد شد. 

بعد از گذشت ۸ سال از عمر دولت تدبیر و امید، مرور توصیه ها و هشدارهای رهبر معظم انقلاب و بررسی عملکرد دولت در حوزه‌های مختلف بخوبی نشان می‌ دهد که عدم توجه به این توصیه های دلسوزانه چه مشکلاتی را برای دولت، کشور و مردم ایجاد کرد. 

این می تواند چراغ راهی باشد برای مسئولان آینده تا بدانند اگر می‌خواهند بعد از پایان مسئولیت که به سرعت هم می‌گذرد کارنامه درخشانی از خود باقی بگذارند، باید توصیه ها و رهنمودهای رهبر انقلاب را جدی گرفته و به آن جامه عمل بپوشانند. 
انتهای پیام/