به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اختصاص ارز 4200 تومانی برای واردات کالاهای اساسی به‌خصوص دارو، باعث هدر رفت بسیاری از منابع و حتی تشدید کسری بودجه دولت در سال های اخیر شده است.
یکی دیگر از آثار مخرب تخصیص ارز 4200 تومانی، رونق قاچاق معکوس دارو در چند سال اخیر است که نتیجه‌ی آن کمبود برخی داروهای حیاتی در کشور است و مسئله‌ای بسیار مهم و استراتژیک محسوب می‌شود. در واقع، هرچند هدف از اجرای سیاست ارز 4200 تومانی، حمایت مالی از مردم است ولی اجرای این سیاست علاوه بر عدم تأثیر قابل‌توجه بر قیمت دارو، بیماران را با معضل کمبود دارو نیز روبه‌رو کرده است.
*160 هزار تومان سود قاچاقچیان به ازای هر قلم انسولین!
به‌عنوان نمونه، در ایران قیمت آزاد یک‌قلم انسولین با نرخ ارز دولتی، حدود 40 هزار تومان می‌شود این درحالی‌که قیمت جهانی یک‌قلم انسولین حدود 8 دلار است. همین تفاوت قیمت فاحش باعث شدت گرفتن قاچاق معکوس همین دارو در کشور شده است زیرا با احتساب دلار 25 هزارتومانی قیمت هر قلم انسولین در خارج از کشور حدود 200 هزار تومان می‌شود که در صورت قاچاق به خارج از کشور، 160 هزار تومان نصیب قاچاق کننده می‌شود و نتیجه‌ی آن کمبود این داروی استراتژیک در کشور است.
مسئله قاچاق معکوس دارو توسط جلیل میرمحمدی عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز تائید شده است. میرمحمدی گفته است که به دلیل قیمت پایین انسولین قلمی در ایران، این دارو که از داروهای وارداتی است از ایران به کشورهای همسایه قاچاق می‌شود.
در همین راستا، مهرماه سال گذشته نیز خبر توقیف 19 کامیون حاوی صدها هزار قلم دارو از مقصد ایران به عراق منتشر شد. رسانه‌های عراق به نقل از مقام‌های امنیتی این کشور بار کشف‌شده را بزرگ‌ترین محموله‌ی قاچاق دارو از ایران به عراق توصیف کردند. اداره اطلاعات ارتش عراق نیز اعلام کرد که ارزش بار این کامیون صدها هزار دلار بوده است.
*واردات انسولین مازاد بر نیاز همزمان با کمبود این دارو در کشور
بر اساس آمارهای گمرک، 193 فقره اظهارنامه ورود انسولین به ارزش 113 میلیون دلار در سال 99 به گمرک ارائه‌شده است که در مقایسه با آمار سال 98 که 147 فقره به ارزش 100 میلیون دلار بوده است، افزایش 13 درصدی در ارزش انسولین‌های ترخیص شده داشته است. به‌عبارت‌دیگر، واردات دارو نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده درحالی‌که میزان مصرف انسولین در کشور نمی‌تواند طی یک سال جهش کند. جدول زیر میزان ترخیص انسولین از گمرک و همچنین میزان فروش بیمه‌ای 4 قلم اصلی انسولین را نشان می‌دهد. (فروش بیمه‌ای مجموع فروش انسولین‌های وارداتی و تولیدی است).
بر اساس جدول بالا در 6 ماهه نخست سال 99 حدود 82 میلیون دلار ارز دولتی صرف واردات انسولین به کشور شده است، درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل مجموعاً 73 میلیون دلار هزینه واردات شده بود. نکته قابل‌توجه آنجاست که باوجود افزایش حدود 13 درصدی در واردات انسولین، خرید بیماران با کاهشی حدود 50 درصدی مواجه شده است که این امر نشان‌دهنده انحراف شدید انسولین‌های وارداتی از مسیر عرضه قانونی است.
*اقدامات ناموفق دولت روحانی برای مقابله با کمبود انسولین
دولت نیز برای مقابله با کمبود این دارو دو اقدام اساسی اما ناموفق داشته است. اول آنکه رانت عرضه‌ی این دارو را محدود به برخی داروخانه‌های منتخب و دولتی کرده است و دوم برای هر بیمار بر اساس استاندارهای بین‌المللی سقف دریافت مشخص کرده است تا بتواند نظارت خود را بر عرضه دارو افزایش دهد.
براساس اظهارات سید حیدر محمدی مدیرکل داروی سازمان غذا و دارو در اردیبهشت امسال، سقف انسولین تجویزی براساس نیاز ماهیانه واقعی بیماران مطابق استاندارهای بین‌المللی تعیین می‌شود و عدم قرار دادن سقف برای تهیه انسولین باعث قاچاق معکوس این دارو می‌شود.
متأسفانه محدود کردن عرضه دارو و تشدید نظارت‌ها نه‌تنها مسئله را حل نکرده بلکه باعث افزایش نارضایتی‌ها برای دسترسی سخت‌تر به این دارو نیز شده است زیرا همچنان که اشاره شد، دسترسی مردم به انسولین از طریق داروخانه‌ها حتی باوجود واردات مازاد آن 50 درصد کاهش‌یافته است.
در مجموع، به نظر می رسد تنها راهکار اصلاح وضعیت نامطلوب ایجاد شده در بخش دارو، حذف ارز 4200 تومانی بابت واردات دارو است و این اقدام باید هر چه سریعتر در دستور کار دولت جدید قرار بگیرد.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
