اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

خانواده

وقتی شورِ شیرینی در می آید!/ شما کدام یک از این علائم را دارید؟

وقتی شنیدیم کرونا جان بیماران دیابتی را بیشتر تهدید می کند، حساس شدیم که دیابت داریم یا نه؟ بیماری خاموشی که در ذهن بیشترمان با زیاده روی در مصرف شیرینی و قند جاافتاده اما عوامل دیگری هم می تواند دلیل ابتلا به دیابت یا عارضه قندخون باشد. با ساده ترین شیوه ها به مقابله با این «شیرینِ دوست نداشتنی»؛ دیابت می رویم.

وقتی شورِ شیرینی در می آید!/ شما کدام یک از این علائم را دارید؟

گروه زندگی؛ نعیمه جاویدی: دیابت بیماری شایعی است متاسفانه. تا پیش از کرونا برای خیلی ها بیماری پیش پا افتاده و نه چندان مهمی هم به نظر می رسید اما همین که خبر آمد، سیستم ایمنی دیابتی ها در برابر کرونا آسیب پذیر است، نگاه ها و موضوع جدی تر شد. این موضوع برای آن دسته از ما که در خاندان و تبارمان هم مبتلایان دیابت داریم، اهمیت بیشتری پیدا کرد چون دیابت بیماری ای موروثی هم است.

متخصصان علوم پزشکی و تغذیه معتقدند ابتلا به دیابت به سبک زندگی ما؛ کم تحرکی، یکجا نشستن های طولانی، مصرف غذاهای چرب، شیرین، استفاده از موادغذایی صنعتی و مهم تر از همه استرس، گره خورده اساسی. این اما تمام گفته ها نیست و خوشبختانه گفته می شود با دقت در سبک زندگی، ورزش، تغذیه مناسب و توجه به بهداشت روان می توان از چنگ «قاتلِ شیرین» فرار کرد و جان سالم به در برد. اما از کجا متوجه شویم ممکن است به این عارضه دچار شده باشیم، تشخیص آن در خانه ممکن است؟

قند ناشتا یا قند پس از غذا

مشکلات قندخون به انواع مختلف می تواند عامل ایجاد انواع دیابت باشد که هر کدام بسته به شرایط بیمار، داروهایی که مصرف می کند، راه درمان مخصوص به خود دارد. در برخی موارد فقط به بیمار رژیم غذایی یا انجام برخی حرکات ورزشی روزانه توصیه می شود. این اتفاق بیشتر درباره «قند پس از غذا» می افتد که البته عدد قندخون و استمرار آن در تجویزها خیلی تعیین کننده است. گاهی اما یک بیمار به اصطلاح «قند ناشتا» دارد در این مورد هم یک دوره چند روزه معمولاً یک هفته تا 15 روزه بررسی قندخون با استفاده از دستگاه های تست قندخون خانگی انجام می شود، عددها نوشته و به پزشک ارائه می شود. متخصص با بررسی نزولی، صعودی یا یکنواخت بودن افزایش یا کاهش قندخون برای بیمار تصمیم می گیرد و تجویز می کند. در این مرحله معمولاً از قرص های کنترل کننده قند استفاده می شود بعلاوه دستورهای پزشکی که باید به دقت انجام شود. در برخی مواقع نوع دیابت کمی جدی تر و بیمار نیازمند دریافت و تزریق انسولین می شود. به جز داروها به طور کلی 3عامل مهم داشتن تحرک بدنی(برنامه ورزشی سبک روزانه و دائمی)، تغذیه سالم (مبتنی بر پرهیز از مصرف موادغذایی چرب، شیرین و سنگین، پرخوری یا خودداری از رژیم های غذایی خودسرانه و عدم بی نظمی در ساعات غذا خوردن) و سومین عامل دوری از تنش عصبی مانند خشم و استرس توصیه می شود. بیماری قندخون در صورت کنترل نشدن می تواند عوارض زیان باری به عملکرد مغز، کلیه، کبد و قلب و بینایی فرد بزند به همین دلیل نحوه تشخیص و درمان آن مهم است. به همین دلیل هم بیماران دیابتی در برابر کرونا حساس و آسیب پذیر می شوند. 

اگر و مگرهای مهم سلامت

حالا باید دید با دیدن چه علائمی در خود می توانیم به مشکلات احتمالی قندخون پی ببریم و به پزشک مراجعه کنیم؟ طبیعی است که دستگاه تست قندخون نه در همه خانه ها وجود دارد نه لزومی به تهیه آن هست. این دستگاه در خانه سلامت بیشتر سراهای محله شهرداری مناطق، خانه های بهداشت و درمان و درمانگاه های کوچک نزدیک به محل سکونت تقریباً همه ما وجود دارد. در صورت نیاز می توان در ساعات مقرر مراجعه و میزان قندخون را توسط کارشناس سلامت بررسی و ثبت کرد. انجام خدماتی مانند اندازه گیری فشارخون و تست قندخون هم کم بهاست. با این حال قبل از این مرحله باید به علائمی توجه کنیم که مثل زنگ هشدار به ما می گوید به دیابت دچار شده ایم یا در مرز ابتلا قرار گرفته ایم. کدام علائم؟ همین هایی که چند خط بعد می خوانیم:

مدتی است بیش از حد معمول هوس خوردن شیرینی، محصولات تهیه شده از غلات مانند انواع کلوچه و ... می کنیم.
خوردن مواد شیرین هوس و میل خوردن غذاهای شیرین را در ما کم نمی کند و دوباره میل به مصرف موادغذایی شیرین در ما وجود دارد به اصطلاح عطش خوردن شیرینیجات داریم.
اگر یک وعده غذا نخوریم یا تاخیر پیش بیاید به شدت عصبی یا بیحال می شویم. حسی مانند پوچ بودن بدن از درون، بی انرژی بودن، لرزش دست و سرد شدن دست و پا داریم.
اگر بعد از یک وعده گرسنگی احساس تپش قلب، گیجی و حالتی مانند سبک شدن غیرعادی بدن و حس عدم تعادل داشته باشیم.
اگر غذا خوردن باعث ایجاد حس خستگی شود و خودمان را نیازمند خواب یا استراحت بعد ازغذا ببینیم و این مسئله دست کم چندبار در هفته تکرار شود نه یکبار آن هم بعد از مصرف غذای سنگین و چرب.
  کم کردن وزن برایمان سخت و طاقت فرسا شود و با بیحالی شدید همراه باشد.
اگر احساس سرما، ضعف، ترس و عصبی بودن را مدام داریم به خصوص وقتی به ساعت وعده های غذایی نزدیک می شویم. همچنین اگر متاسفانه تعداد دفعات ادرارمان بالا رفته(دقت کنیم در صورت تکرار این موضوع در تمام روزهای هفته نه روزی که هوا سردتر شده یا مایعات بیشتری مصرف کرده ایم.) و اگر مدام احساس خشکی دهان و عطش نوشیدن جرعه جرعه آب داریم.
اگر حافظه مان به خوبی قبل نیست. در انجام کارهای نیازمند تمرکز ناگهان دست و پاهایمان یخ می کند و می لرزد یا نیاز به خوردن شیرینی در وجودمان افزایش پیدا می کند از سویی  دچار تاری و نوسان دید می شویم.
اگر دچار چاقی شکمی شده ایم و میان تنه مان به مرور با قسمت پایین تنه برابر یا بزرگتر شده است.

مراجعه به موقع نیمی از راه درمان

یادمان باشد ممکن است برخی افراد مدتی دچار این علائم شوند اما عامل آن استرس یا تنش های ناشی از یک دوره فشارعصبی سخت مانند سوگ عزیز، تغییر ناگهانی سبک زندگی، شکست مالی، عشقی یا مواردی مانند این باشد. مواردی که بدن در واکنش به آن موقعیت بروز داده و پس از مدتی هم دیگر اثری از آن نیست.

گاهی هم ممکن است برخی از این علائم به دلیل بروز عارضه و بیماری دیگری در فرد باشد و بعید نیست برخی علائم بیماری های مختلف مشترک هم باشد. مانند احساس گیجی، خواب آلودگی، لرزش دست، حس پوکی بدن یا تاری دید و... اگر پزشکی و تشخیص بیماری چنین آسان بود و هرکس با دیدن  دو یا سه علامت در خود می توانست پی ببرد به چه بیماری مبتلا شده و خود را درمان کند چه نیازی به این همه پزشک متخصص بود که با وجود دانشی که دارند هنوز هم دست به عصا و دست به دامن آزمایش های تشخیصی قدم بر می دارند و نسخه می نویسند؟ اگر این علائم نوشته شد و ما خواندیم یعنی با دیدن و تکرار آن ها در خود حساس تر باشیم و سهل انگارانه با ماجرا برخورد نکنیم. در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنیم. بین پزشکان جمله بسیار مهمی رایج است که: «مراجعه به موقع خود نیمی از راه درمان است.»

انجام آزمایشات احتمالی و معاینه دقیق توسط متخصص تعیین می کند ما دیابت یا مشکلات ناشی از قندخون داریم یا نه؟ در کدام مرحله از بیماری هستیم؟ موضوع با ورزش، تغییر سبک زندگی و برنامه غذایی حل می شود یا نیاز به دارو یا انسولین وجود دارد؟ افرادی که خودسرانه عمل می کنند حتی اگر به دیابت هم دچار نبوده باشند یا نشوند به مرور به دلیل تحمیل ورزش های سنگین، رژیم غذایی سخت و تغییرات ناگهانی سبک زندگی بدون مراجعه به اهل فن و پزشک دچار بیماری های دیگر خواهند شد. اگر هم مشکلات قندخون داشته اند با شیوه های غیراصولی و استفاده نابجا از دمنوش های گیاهی که معمولاً برای ناراحتی قندخون توصیه می شود گاهی یک مشکل کوچک را به یک بیماری جدی تبدیل می کنند. مشکلی که هم هزینه های غیرقابل جبران دارد هم می تواند فرد را به کما بکشاند. بنابراین باید تشخیص، توصیه و درمان را به پزشک متخصص علوم پزشکی یا متخصصان طب سنتی سپرد و راه درمان را دست طی کرد. در مرحله بعد باید تجویزها و نسخه های ارائه شده را مو به مو انجام داد و درصورت احساس هرگونه حالت غیرطبیعی در روال درمان، متخصص را از موضوع آگاه کرد.

کدام یکی سالم تر می ماند؟!

یعنی برای پیشگیری از ابتلا یا کنترل دیابت کاری از دست ما بر نمی آید؟ چند اقدام ساده می تواند تاثیر بسیار مهمی در روند کلی سلامت جسم و روان ما داشته باشد نه فقط پیشگیری یا درمان دیابت. کارهای کم خرج و ساده ای که از اینکه بیماری مخارج آنچنانی روی دست ما بگذارد و ما را اسیر این بیمارستان آن داروخانه کند، نجات می دهد. اصل  رعایت «سادگی» در زندگی ما از آن اصول به معنای واقعی کاربردی است. اگر یاد بگیریم غذاهای ساده و پرخاصیت را جایگزین غذاهای چرب، پرکالری یا فست فودی کنیم در حقیقت برگ برنده دست ماست. افرادی که می دانند فلان روز قرار است سراغ یک کار اداری بروند و ممکن است ساعت ها طول بکشد از شب قب یک لقمه نان و پنیر سبزی، لقمه ای از بقیه غذای روز قبل یا نان وعسل یا پنیر، خرما و گردو برداشته اند یا یک میوه و کمی خشکبار توی کیفشان گذاشته اند، سلامتی خودشان را تضمین می کنند. آرامش و سلامتی این فرد را با کسی مقایسه کنید که بین تمام کارها باید برای خرید غذا مسافتی را طی کند، می ترسد اگر برود نوبتش بگذرد و کار گره بخورد ناچار تشنه، گرسنه، با ضعف و بیحالی همچنین استرس و عصبانیت منتظر است کار تمام شود تا بدن بی رمق خود را داخل یک رستوران یا فست فودی بیاندازد و در این کرونا ریسک کند و یک پرس غذا یا یک ساندویچ بخورد.

یک گروه دیگر هم افرادی هستند که مدام انواع موادغذایی را با هم ترکیب می کنند. به اصطلاح سنگین غذا می خورند نه مفید! خیلی ضرر می کنند چون به شکمشان خدمت ها می کنند اما به سلامتی شان نه! در عوض افرادی که یک اشکنه ساده می خورند یا می دانند کدام موادغذایی در کنار هم بیشتر فایده دارد و کدام ضرر، آداب غذاپختن و خوردن را بلدند به مراتب افراد سالم تری هستند. آدم هایی که خرج و برج زیاد روی دست خودشان نمی گذارند با کمترین، بهترین ها را تهیه می کنند و برای انداختن سفره شوق دارند نه خستگی جانکاه و استرس.

زندگی همین سیب در دست ماست

یکی دیگر از کارهایی که هر کس می تواند برای خدمت به سلامتی خودش انجام دهد، مدیریت روان و درون است. همان قدر که غذای جسم مهم است و آداب دارد، غذای روح هم حرف برای گفتن دارد. هرقدر اصول انسانی را در زندگی بهتر رعایت کنیم. فردی منظم، خوش قول، راستگو، بی آلایش و کینه باشیم، احساس بهتری داریم. اینکه اگر دنیا ناسازگار باشند اما ما با صفای درون و سلامت نفس از آن عبور خواهیم کرد، بمب آرامش است. اگر این اصل را پذیرفته باشیم که به کلام مولا علی(ع) دنیا روزی با ماست و روزی علیه ما پس در روزی که با ماست سرمست، غافل و مغرور نمی شویم و در روزی که علیه ماست خودمان را نمی بازیم. ما باید یاد بگیریم در زندگی مان قبل از ایست دادن به دیگران به خودمان ایست بدهیم. از خودمان بپرسیم منتظر کدام زندگی نیامده نشسته ایم، مگر نه اینکه زندگی گاز زدن همین سیبی است که در دستمان نشسته یا بوی خوش لباس روی بند رخت یا... حقیقتی است کسی که عطر یک گل را درک نکند، گلستان هم مشامش را معطر نخواهد کرد. کسی که با بدقولی و بی منظمی آرامش خود را می دزدد و می سوزاند همیشه مضطرب است و... الغرض کسی که نداند درون خودش چه غوغایی براه انداخته یا به راه افتاده به مرور جسمی رنجور و بیمار برایش خواهد ماند. یادمان نرود، استرس در ابتلا به دیابت نقش طلایی دارد.

ورزش برای دیابت هم موثر است

اما راه سوم و راه دیگری که می تواند کمک کند نه تنها به دیابت که به بسیاری بیماری ها دچار نشویم، ورزش کردن است. از قدیم گفته اند عقل فرمانده بدن است و کم هم نشنیده ایم که عقل سالم در بدن سالم. ورزش می تواند شاهراه این سلامتی باشد. خیلی ها به مدد فضای مجازی از تجربیات خوبشان نوشته اند.

از تجربه مادرانی که با ورزش توانسته اند تشویش فرزندان مبتلا به اوتیسم خود را کم کنند یا سالمندانی که درست در همان50، 60 سالگی ورزش را شروع کرده اند و حالا در روزهایی که فکر می کردند بازنشسته و افسرده شوند سرزندگی را تجربه می کنند. ورزش در پیشگیری، کنترل و درمان دیابت هم نقش دارد. کافی است فرد بیمار بداند کدام ورزش ها را بهتر است در چه ساعتی و چه مقدار انجام دهد.

ورزش با جریان بهتر خون، تحرک ماهیچه ها، خونرسانی و اکسیژن رسانی بهتر همچنین کمک به دفع بهتر و کامل تر مواد زائد از اندام های درونی و بهبود عملکرد ترشح غدد به پیشگیری، کنترل و درمان بسیاری از بیماری ها کمک می کند. کافی است دیابتی ها همیشه مقداری آب و یک خرما یا شکلات و کمی نمک هنگام ورزش همراه داشته باشد تا به محض احساس افت قند یا فشار مصرف کند.

وعده های غذایی سبک اما بیشتر

به جز این گنجاندن وعده های غذایی سبک گیاهی کم چرب، آب پز و استفاده از سبزیجات تازه و میوه در حفظ شادابی و سلامت فرد دیابتی مهم است. معمولاً توصیه می شود افراد دیابتی وعده های غذایی خود را بیشتر و حجم مصرف موادغذایی در هر وعده را کم کنند. برای مثال به جای خوردن یک ناهار مفصل سنگین یکی، دو ساعت پیش از ناهار میوه بخورند. ناهار کمتر میل کنند. بعد از ناهار بلافاصله نخوابند کمی پیاده روی سبک در همان محیط خانه داشته باشند.

دو ساعت بعد یک لیوان دمنوش، شیر، آبمیوه یا نوشیدنی گرم، کمی خشکبار مثل توت، خرما خشک یا میوه خشک یا یک عدد بیسکوئیت کم کالری مصرف کنند. این شیوه کمک می کند انرژی و طروات لازم را در طول روز حس کنند. ما با این قدم های ساده، گنج مهمی را به دست می آوریم و حفظ می کنیم؛ سلامتی را.

/انتهای پیام 

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول