گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس؛ در بخش‌های مختلف کشور، مشکلات ریز و درشتی وجود دارد که دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، باید بتوانند برای آنها راه‌حل موثر و کاربردی ارائه کنند و با راهکارهای خلاقانه و علمی، شتاب حل مشکلات کشور را بیشتر کنند.اگرچه بخشی از نیازهای فناورانه کشور از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه حل می‌شود ولی باتوجه به زیرساخت‌های علمی و آزمایشگاهی موجود و هزینه‌های صرف شده در دانشگاه‌ها، سطح فعلی همکاری دانشگاه و صنعت قابل قبول نیست.
تاحدی که آمارهای معتبر بین المللی نیز از ضعف شاخص مهم ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران حکایت دارد. سازمان مالکیت فکری در جدیدترین گزارش خود که در سال ۲۰۲۱ منتشر شده است، کشورهای جهان را بر اساس میزان همکاری دانشگاه و صنعت در حوزه تحقیق و توسعه رتبه بندی کرده است. براساس این گزارش از میان ۱۳۲کشور، جمهوری اسلامی ایران در جایگاه بین المللی ۱۲۰ قرار گرفته است که در مقایسه با ۴ سال اخیر ۳۱ پله افت داشته است. این درحالی است که رتبه کشورهای همسایه در سال‌های اخیر نه تنها نزولی نبوده بلکه روند رو به رشدی داشته‌اند.اما حالا سوالی که پیش می‌آید این است که رتبه و جایگاهی که در این گزارش به ایران تعلق گرفته، به چه صورت محاسبه می‌شود و چه معیارهایی برای سنجش وضعیت ارتباط صنعت و دانشگاه کشورها مورد بررسی قرار می‌گیرد؟
شاخص ارتباط صنعت با دانشگاه چگونه ارزیابی می‌شود؟
در همین راستا «پیمان حسینی‌فر» کارشناس و پژوهشگر ارتباط صنعت و دانشگاه، در خصوص رتبه بندی سازمان مالکیت فکری می‌گوید: سازمان مالکیت فکری برای ارزیابی ارتباط بین مراکز تولید علم و کسب و کارها و میزان استفاده موثر از دانش در راستای حل مسائل صنعت و تولید ثروت از شاخص پیوندهای نوآوری (Innovation Linkages) استفاده می‌کند که شاخص ارتباط دانشگاه با صنعت در تحقیق و توسعه (University and Industry R&D Collaboration) یکی از زیرشاخص‌های آن است.
وی در ادامه توضیح داد: این سازمان برای جمع آوری اطلاعات لازم در این زمینه، از مجله اقتصاد جهانی (World Economic Forum) کمک می‌گیرد. این مجله در کشورهای مختلف جهان نمایندگانی دارد که مسئول جمع آوری اطلاعات و ارائه پرسشنامه‌ها به جامعه آماری مورد نظر هستند. در کشور ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی به عنوان نماینده مجله اقتصاد جهانی معرفی شده و در جمع آوری اطلاعات اجتماعی-اقتصادی مورد نیاز خود، پرسشنامه‌های را که دارای ۸۰ سوال است از این مجله گرفته و در اختیار شرکت‌های مستقر در ایران قرار می‌دهد.
حسینی‌فر با توضیح درخصوص پرسشنامه‌های مجله اقتصاد جهانی توضیح داد: این پرسشنامه‌ها در ایران از طریق مدیر مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق بازرگانی در اختیار حدود ۱۳۰ شرکت خصوصی با در نظر گرفتن پراکندگی جغرافیایی مناسب آنها قرار می‌گیرد. مبنای انتخاب شرکت‌ها متناسب با سهم تولید ناخالص داخلی(GDP) به تفکیک بخش‌های کشاورزی، صنایع تولیدی، صنایع غیرتولیدی (معدن و استخراج آن، برق، گاز و تامین آب، ساخت و ساز) و خدمات بوده و حداقل۳۳ درصد از آنها شرکت‌های بزرگ (با بیش از ۲۵۰ کارمند)، ۳۳ درصد دیگر، شرکت‌های کوچک (با کمتر از۲۵۰ کارمند) و یک سوم باقیمانده متناسب با ساختار اقتصادی و نسبت به سهم آنها در تولید ناخالص ملی انتخاب می‌شوند.
بررسی همکاری کسب‌وکارها و دانشگاه‌ها در حوزه تحقیق‌و‌توسعه
او در ادامه گفت: یکی از آن ۸۰ سوال این پرسشنامه این است که «در کشور شما کسب‌وکارها و دانشگاه‌ها چقدر در حوزه تحقیق و توسعه با یکدیگر همکاری می‌کنند؟». در نهایت با ارزیابی این همکاری به وسیله پاسخ‌هایی که شرکت‌ها بین عدد ۱ تا ۷ به این پرسش می‌دهند، امتیاز ایران محاسبه می‌شود؛ اما باید به این نکته توجه داشت که طبق اذعان اتاق بازرگانی، ارزیابی ارتباط صنعت و دانشگاه صرفاَ محدود به این اطلاعات نیست و از سال ۲۰۱۹ به بعد، وزنی معادل ۳۰ درصد به پاسخ‌های این پرسشنامه برای این ارزیابی اختصاص داده شده و باقی مانده آن مربوط به اطلاعاتی است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان «Hard Data» در اختیار این مجله قرار داده است.
«hard data» یا داده‌های سخت چیست؟
حسینی فر در ادامه صحبت‌های خود افزود: مجله اقتصاد جهانی از ارائه داده‌های سخت (Hard Data) به دلیل محرمانه بودن خودداری می‌کند. این امر نمایانگر مهم بودن شاخص‌های مرتبط با ارزیابی ارتباط دانشگاه با صنعت است. از این رو باید این شاخص‌ها شناسایی و ارزیابی شوند.
این کارشناس ارتباط صنعت با دانشگاه در انتهای صحبت‌های خود درخصوص موئلفه های موثر بر این اطلاعات توضیح داد: محرمانگی اطلاعات مربوط به Hard Data و مبنا قرار نگرفتن شاخصی غیر از تعداد قراردادها در کشور برای ارزیابی ارتباط دانشگاه با صنعت حساسیت دستیابی به چنین اطلاعاتی را چندبرابر می‌کند. با این حال به نظر می‌رسد پایان‌نامه‌های مشترک صنعت و دانشگاه، انتشارات مشترک، تعداد برنامه های درسی آماده شده در همکاری با صنعت، تعداد دانشجویان آموزش دیده شده در صنعت، تعداد پست دکتری سرمایه گذاری شده توسط صنعت (گرنت صنعتی)، تعداد شرکت‌های اقماری صنعتی در دانشگاه، تعداد آکادمی های ایجاد شده در صنایع، تعداد میتینگ‌های مشترک، مقدار ورودی پولی از صنعت در حوزه پژوهش در دانشگاه، تعداد دانشجویان مستقر در صنعت و ... از جمله مواردی هستند که می‌توانند در فرآیند ارزیابی میزان همکاری صنعت و دانشگاه مورد بررسی قرار گیرند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
