اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

اقتصادی  /  نفت و انرژی

رمزگشایی از 5 عامل ناترازی تولید و مصرف انرژی در کشور

5 عامل به عنوان دلایل ناترازی تولید و مصرف انرژی در کشور در سند تحول دولت مردمی عنوان شده است که مهم‌ترین آن مربوط به ساختار معیوب حکمرانی انرژی و روابط مالی ناشفاف و غیردقیق بین شرکت‌هاست.

رمزگشایی از 5 عامل ناترازی تولید و مصرف انرژی در کشور

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بررسی «سند تحول دولت مردمی» نشان می‌دهد که دولت سیزدهم در این سند چهار محور اساسی را در حوزه نفت و انرژی تعریف کرده است که عبارت‌اند از:

  1. از عرضه‌محوری در تأمین انرژی کشور به مدیریت مصرف و کاهش شدت مصرف انرژی
  2. از سوخت پنداری منابع انرژی به سرمایه‌انگاری و تکمیل زنجیره‌های ارزش
  3. از تک منبعی به تنوع‌بخشی سبد تأمین منابع انرژی کشور
  4. از بخشی‌نگری در ساختار حکمرانی و مدیریت حوزه انرژی به یکپارچگی و جامع‌نگری

طبق سند تحول دولت مردمی، دو چالش اساسی در حوزه انرژی وجود دارد که شامل 1- ناترازی تولید و مصرف انرژی و 2- خام‌فروشی می‌شود.

ریشه‌یابی صورت گرفته در این سند، 5 عامل را به عنوان دلایل «ناترازی تولید و مصرف انرژی» معرفی می‌کند که به همراه راهبردها و اقدامات در ادامه آورده شده است.

عامل 1- توسعه نامتناسب ظرفیت‌های تولید و انتقال انرژی

راهبرد 1: توسعه نیروگاه‌های حرارتی با بهره‌وری بالا و زیرساخت شبکه برق

اهم اقدامات:

  • افزایش قدرت عملی نیروگاه‌های حرارتی حداقل به میزان 2 هزار مگاوات با حل مشکلات فنی موجود
  • تسریع در اجرای 4 هزار مگاوات طرح‌های متوقف، معطل یا با پیشرفت کند و ارتقای توان نیروگاهی، با رفع تعارضات بین دستگاهی و پرداخت مطالبات باقیمانده
  • تسریع در اجرای 2200 کیلومتر خط و 5 هزار مگا ولت آمپر پست انتقال و فوق توزیع طرح‌های متوقف، معطل یا با پیشرفت کند
  • احداث حداقل 15 هزار کیلومتر خط و 25 هزار مگا ولت آمپر پست انتقال و فوق توزیع برق و برنامه‌ریزی جهت احداث شبکه‌های فوق فشار قوی
  • تکمیل 5 هزار مگاوات سیکل بخار نیروگاه‌های موجود، احداث 10 هزار مگاوات نیروگاه حرارتی با بهره‌وری بالا با اولویت تأمین برق صنایع و شهرک‌های صنعتی از طریق مولدهای تولید همزمان برق، حرارت، سرما و آب شیرین و برنامه‌ریزی برای احداث حداقل هزار مگاوات نیروگاه زغال‌سوز با رعایت الزامات زیست‌محیطی، با سرمایه‌گذاری صنایع بزرگ و سازمان شهرک‌های صنعتی، بازار آتی گواهی صرفه‌جویی، دولت و سرمایه‌گذاری‌های خُرد مردمی طبق اختیارات بند (پ) ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، بند (ب) ماده 44 قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک قانون حمایت از صنعت برق

راهبرد 2: نگهداشت و افزایش ظرفیت تولید گاز و نفت

اهم اقدامات:

  • تسریع در تکمیل فازهای باقیمانده میدان گازی پارس جنوبی و اجرای پروژه‌های فشارافزایی، توسعه صیانتی سایر میدان‌های گازی، توسعه میدان‌های مشترک نفتی (در صورت توافق با کشورهای همسایه، با الگوی یکپارچه‌سازی)، اجرای طرح‌های نگهداشت و افزایش تولید صیانتی از میدان‌های نفتی، اولویت‌دهی به توسعه میدان‌های نفتی زودبازده با بهره‌وری بالا (نیاز به کمترین سرمایه‌گذاری، حداقل زمان، فناوری موجود و در دسترس، تولید بالا) و توسعه و نوسازی ظرفیت بهره‌برداری

راهبرد 3: اصلاح نظام تأمین مالی افزایش تولید و بهره‌وری انرژی

اهم اقدامات:

  • تشکیل صندوق تولید و بهره‌وری انرژی با ماموریت تامین مالی هزینه‌های سرمایه‌ای طرح‌های تولید و بهره‌وری انرژی در طول زنجیره تولید تا مصرف، با اولویت توسعه میدان‌های نفتی و گازی، توسعه نیروگاه‌ها و طرح‌های ذخیره‌سازی گاز و برق با تجمیع درآمدهای حاصل از اجرای طرح عادلانه‌سازی مرحله‌ای و تدریجی یارانه حامل‌های انرژی، اجرای طرح گواهی ظرفیت و صرفه‌جویی انرژی، اجرای طرح تولید زودهنگام نفت خام و گاز طبیعی در توسعه میدان‌های نفتی و گازی کشور، با تغییر شرایط عمومی قراردادهای نفتی و سایر حمایت‌های دولتی و رعایت ملاحظات بازگشت تمامی منافع حاصل از درآمدهای سرمایه‌ای، در طول عمر پروژه، به صندوق در طرح‌های توسعه نیروگاهی و بازگشت منافع حاصل از سرمایه‌گذاری در سایر طرح‌ها متناسب با نرخ بازگشت سرمایه طرح با پیشنهاد قوانین لازم
  • راه‌اندازی بازار گواهی صرفه‌جویی برای حمایت از تامین مالی کسب‌وکارهای خدمات بهره‌وری انرژی بر اساس ظرفیت بند (الف) ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور
  • تنوع‌بخشی به روش‌های تامین مالی از طریق فروش نفت خام و میعانات گازی، از مسیر مذاکرات راهبردی با کشورهای همسو و استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای تامین مالی طرح‌های نفت و گاز

عامل 2- تلفات زیاد انرژی در زنجیره تولید، تبدیل، انتقال، توزیع و مصرف

راهبرد 1: اصلاح نظام تعرفه‌گذاری و پایش مصرف در کل زنجیره تولید تا مصرف انرژی

اهم اقدامات:

  • اجرای طرح‌های جمع‌آوری گازهای مشعل، و تسریع در واگذاری جریان‌های گازی بلاتکلیف به بخش خصوصی از طریق اصلاح قیمت‌گذاری
  • توسعه خودکارسازی، هوشمندسازی و پایش برخط شبکه انتقال و توزیع و مشترکان نهایی برق، گاز، نفت و فرآورده‌های نفتی، به‌منظور جلوگیری از اتلاف و مصارف غیرمجاز

راهبرد 2: افزایش بهره‌وری زنجیره انرژی مبتنی بر فناوری و بازنگری مقررات و استانداردهای فنی

اهم اقدامات:

  • بازنگری استاندارد تجهیزات انرژی‌بر، به‌منظور تعیین بازده قابل قبول انرژی و الزام به رعایت آن در تجهیزات داخلی و وارداتی

عامل 3- ناپایداری سبد تأمین انرژی

راهبرد 1: تنوع‌بخشی به سبد انرژی کشور

اهم اقدامات:

  • احداث حداقل 5 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید (به جز برقآبی) با تکیه بر استفاده حداکثری از توان داخلی و بومی‌سازی کل زنجیره با اولویت مزارع بادی و تولید پراکنده خورشیدی با اجرای تکلیف ماده 50 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، ماده 19 قانون هوای پاک و ماده یک قانون حمایت از صنعت برق
  • تسریع در روند تکمیل فازهای دو و سه نیروگاه اتمی بوشهر و ایجاد زیرساخت‌های موردنیاز مدیریت سوخت مصرف شده آن، با استفاده از ظرفیت ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و تأکید بر حداکثر استفاده از توان داخلی
  • تسریع در روند تکمیل نیروگاه‌های برقآبی با رعایت ملاحظات آمایش سرزمین

راهبرد 2: پایداری منابع تأمین گاز و برق

اهم اقدامات:

  • حفظ و توسعه بازارهای گازی موجود و فعال‌سازی دیپلماسی منطقه‌ای با کشورهای ترکمنستان برای رفع اختلافات گازی، آذربایجان برای توسعه تعاملات گازی و واردات، ارمنستان برای تکمیل و بهره‌برداری از خط انتقال هزار مگاواتی برق بین دو کشور، روسیه برای اتصال شبکه برق دو کشور و قطر برای جلوگیری از آسیب به میدان مشترک پارس جنوبی و توسعه تعاملات گازی
  • افزایش ظرفیت مخازن طبیعی ذخیره‌سازی گاز طبیعی و طرح‌های ذخیره‌سازی برق با رعایت ملاحظات اقتصادی و اولویت سرمایه‌گذاری شرکت‌های نیازمند گاز و برق در زمان اوج مصرف
  • بازنگری طرح‌های جدید انرژی‌رسانی (گاز/ برق) بر اساس مطالعات یکپارچه نحوه تأمین انرژی مناطق مختلف کشور، طبق اصول آمایش سرزمین و دسترسی به منابع انرژی

عامل 4- رشد شدید مصرف انرژی در زمان اوج مصرف

راهبرد 1: توسعه برنامه‌های مدیریت سمت تقاضا

اهم اقدامات:

  • اعمال نظام قیمتگذاری پیک بحرانی
  • توسعه روش‌های کنترل مستقیم مصرف برق و گاز با استفاده از فناوری اینترنت اشیا

عامل 5- نگاه بخشی به مدیریت حوزه انرژی و تعارض منافع نهادی

راهبرد 1: اعمال مدیریت یکپارچه حوزه انرژی

اهم اقدامات:

  1. ارتقای اثربخشی شورای عالی انرژی با اصلاح ساختار، اعضا و جایگاه دبیرخانه و اعطای اختیارات کافی برای اِعمال مدیریت یکپارچه، هماهنگ‌سازی امور بین بخشی و فرابخشی حوزه انرژی و پیگیری افزایش بهره‌وری و کاهش شدت مصرف انرژی
  2. اصلاح ساختار حکمرانی انرژی کشور با انتقال وظایف تنظیم‌گری به نهادهای تنظیم‌گر مستقل تخصصی دولتی با رعایت اصول مدیریت تعارض منافع و وظایف تصدی‌گری به خارج از وزارتخانه‌های مربوطه در قالب پیشنهاد قانون جامع انرژی کشور

راهبرد 2: اصلاح ساختارهای صف و ستاد

اهم اقدامات:

  • ارتقای اثربخشی هیئت عالی نظارت بر منابع زیرزمینی نفت و گاز (هیدروکربوری) با اصلاح ساختار، اعضا و جایگاه دبیرخانه و اعطای اختیارات کافی برای نظارت مؤثر و پیشینی بر فرایند توسعه و مدیریت میدان‌های نفت و گاز
  • ایجاد نظام تنظیم‌گری مستقل دولتی در حوزه صنعت بالادست نفت و گاز به منظور حداکثرسازی منفعت اقتصادی دولت در کل طول عمر هر میدان و با تأکید بر دستیابی به تولید صیانتی و بهینه با لحاظ الزامات فنی و حداکثرسازی ضریب بازیافت، با پیشنهاد قوانین لازم
  • ایجاد نظام‌های تنظیم‌گری مستقل دولتی، به تفکیک در دو حوزه صنایع پایین‌دست نفت و گاز و صنعت برق به منظور تعمیق رقابت و تسهیل صادرات و واردات در فعالیت‌های رقابت‌پذیر و حفاظت از منافع ذی‌نفعان در فعالیت‌های رقابت‌ناپذیر با پیشنهاد قوانین لازم
  • اصلاح روابط مالی دولت با شرکت‌های تابعه نفت و نیرو بر اساس عملکرد
  • اصلاح روابط مالی دولت با شرکت‌های پالایشی، پتروشیمیایی و نیروگاهی بر اساس قیمت منطقی خوراک و محصول
  • اعمال حاکمیت شرکتی در شرکت‌های دولتی نفت، گاز و برق با اصلاح اساسنامه از طریق پیشنهاد قوانین لازم

انتهای پیام/

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول