گرووه استان‌ها- سهیلا محمدی، برای دیدار و گفت‌وگو با یکی از برترین‌های رشته فناوری آنهم در حوزه نانودارو از چند وقت پیش هماهنگ کرده بودم که بالاخره زمان آن رسید، راه افتاده بودیم که متوجه شدیم در مورد محل دیدار اشتباه کرده‌ایم و باید مسیر را ۱۸۰ درجه تغییر دهیم.
وقتی رسیدیم با یک پرس و جوی ساده متوجه محل حضور میزبان شدیم از پله‌ها بالا رفته با شنیدن صدایی آشنا، جلوی یکی از درها ایستاده و در زدیم.
در را که باز کرد با مهربانی ما را به دفتر کارش راهنمایی کرد بعد از مدت کوتاهی انتظار و راستش دید زدن اتاق، به محض ورود، با توجه به سابقه معاونت در غذا و داروی دانشگاه مرا شناخت.
باورش سخت است ولی یکی از اساتید برتر حوزه نانودارو در محلی دور از محیط کار خود و در میان انبوهی از سر و صدا مشغول کار با همکاران نخبه خود است.
هم‌صحبت که شدیم متوجه دلیل این حضور شدم فعالیت شرکتی که با هزار امید و آرزو راه‌اندازی شده، در حال حاضر متوقف شده است.
متولد 1348 در اردبیل است، بنا به گفته خودش از سال 1379 بر روی فناوری‌ها فعالیت کرده، دکترای عمومی خود را از دانشگاه علوم پزشکی تهران اخذ و موفق به اخذ دو فوق دکترا از کشور کانادا شده و سابقه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی زنجان را در سابقه کاری خود دارد.
مهرداد حمیدی، به مانند همه آن‌هایی که از مرزهای دانش اطلاعاتی دارند از اوضاع گلایه‌مند است از اینکه ندانستن‌ها مانع کار می‌شود.
می‌گوید همه تلاشش را کرده و دیگر سراغ هیچ مسؤولی برای پیگیری نخواهد رفت، چرا که خسته شده و دیگرانی را هم خسته کرده است.
فارس: آقای دکتر من فکر می‌کردم در شهرک صنعتی و کارخانه میهمان شما باشم؟
حمیدی: یک سال و نیم است که مرکز تحقیقات فعال در شهرک تعطیل شده، چرا که منابع پیش‌بینی شده توسط سرمایه‌گذار برای پیشبرد طرح پاسخگوی نیازها نبود.
دو طرح داشتیم که هر دو را با هم پیش می‌بردیم که یکی در پارک فناوری پردیس تهران و یکی هم در زنجان. چون طرح تهران کوچک‌تر و با 85 درصد پیشرفت فیزیکی، به نتیجه نزدیک‌تر بود ادامه یافت و طرح زنجان با 35 درصد متوقف شد و ما مجبور به توقف کار در زنجان شدیم و برنامه این است تا طرح تهران منتج به نتیجه شده و به درآمدزایی برسد تا بعد برای زنجان هم کاری کنیم و در واقع مشکل ما سرمایه بود، چرا که دستگاه‌های مورد نیاز وارد شده است.
در طرح زنجان با 15 پژوهشگر همکاری داشتیم ولی در حال حاضر فقط سه همکار داریم، چرا که امکان حمایت این نیروها را نداشتیم.
حوزه فعالیت ما نانو دارو است و مجوزهای تولید دارو اخذ شده و طرح مورد نظر به تولید صنعتی هم رسیده، ولی در این مرحله مشکل سرمایه‌گذار داریم، چرا که هیچ حمایتی انجام نشد از اتاق بازرگانی هم پیگیر بودیم که من این مطلب را به آنها هم گفتم که ما برای تکمیل طرح زنجان 200 میلیارد تومان نیاز داریم.
قبل از سفر رئیس جمهور فردی پیگیر بود و فرم‌هایی را پر کردیم و برآورد هم انجام شد، فاز یک طرح ما 200 میلیارد تومان اعتبار و مجموع طرح برنامه‌ریزی شده یک هزار و 300 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
ولی ما با فاز بندی در صدد اجرای طرح هستیم که در سفر رئیس‌جمهور طرح ما در اولویت قرار گرفت و مصوبه هم دارد، منتهی این مبلغ مصوب برای ما 40 میلیارد تومان است که ما را برای دریافت این مبلغ به بانک معرفی کردند و در مراجعه ما متوجه شدیم که این معرفی برای ما هیچ فرقی ندارد و خلاصه این رفت و آمدها به این ختم شد که مصوبه سفر ریاست جمهوری برای بانک در مورد من هیچ فرقی با یک مراجعه کننده معمولی ندارد، چرا که روند همان روند است که از ابتدا باید 30 درصد آورده داشته باشید و... و فقط عنوان آن تغییر کرده است.
در حالی که گره کار ما به این شکل باز نمی‌شود و من اگر می‌خواستم به این شکل تسهیلات بگیرم که می‌توانم بدون مصوبه سفر رئیس‌جمهور هم بگیرم و از همه جالب‌تر اینکه از من وثیقه هم می‌خواهند و هر چه می‌گویم خود طرح وثیقه است متوجه نمی‌شوند و از من یک ملک برای وثیقه مطالبه می‌کنند هر چند من به شعبات بانکی ایراد نمی‌گیرم چرا که بانک‌ها به تبعیت از ساختار عمل می‌کنند.
ایراد من به برنامه‌ریزان سفر رئیس‌جمهور و استانداری است که باید برای این سفرها اعتبار پیش‌بینی کنند، چرا که من بارها مشاهده کردم که این مصوبات به عنوان اعتبار سفر اعلام شده است، بانک می‌گوید چیزی به عنوان اعتبار سفر به ما تخصیص نیافته است و در واقع ما برای دریافت تسهیلات از منابع بانک معرفی شدیم.
تازه زیر 200 میلیارد تومان جز مقروض کردن من هیچ کمکی به اجرای طرح نخواهد کرد، چرا که در حال حاضر با میزان مشخصی سرمایه‌گذاری طرح متوقف شده و یک نگهبان دارد و چون تزریق 40 میلیارد تومان طرح را به سرانجام نمی‌رساند، پس اگر این تسهیلات را بگیریم سال دیگر همین موقع با همین موقعیت تبدیل به یک بدهکار 40 میلیارد تومانی خواهیم شد.
فارس: مشکل کار را کجا می‌دانید؟
من سابقه 15 ساله در ریاست مرکز دانش‌بنیان را دارم مشکل ما در کشور، نبود صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر(vc) است.
وقتی به صندوقی نوآوری و شکوفایی مراجعه می‌کنم، می‌گویند شرکت‌ها طبقه‌بندی دارند، یک سری خط‌کشی‌هایی هم وجود دارد، مثلا محصول در بازار دارید؟ اگر محصول داشتم که دیگر نیازی به مراجعه به این صندوق نداشتم پروژه من ناقصه!
با همین سوال و جواب و به همین راحتی اسم شرکت ما در بین دانش‌بنیان‌های نوپا قرار می‌گیرد و حداکثر تسهیلات تخصیصی برای این شرکت‌ها 300 میلیون تومان است که در طرح‌های دارویی این اعداد و ارقام شبیه لطیفه است، بابا حداقل اعتبار لازم برای یک دستگاه در صنعت داروسازی 20 میلیارد تومان است.
شما مقایسه کنید این پروسه را برای من دانشگاهی، با یک شرکتی که فلان محصول ارائه شده در بازار را تولید می‌کند که از قضا با ثبت یک شرکت دانش‌بنیان در قلب همان تولیدات، موفق به دریافت تسهیلات 100 میلیارد تومانی از همین صندوق می‌شود.
فارس: می‌فرمایید تولیدات مد نظر شما چه نوع داروهایی و به چه تعداد هستند
برای تولید حدود 200 فرآورده نانو دارویی در زنجان برنامه‌ریزی شده است محصولات ما پلتفرم هستند برای همه بیماری‌ها، در واقع برای بیماری طبقه‌بندی نمی‌شوند بلکه برای تکنولوژی مورد استفاده طبقه‌بندی می‌شوند و خیلی وسیع است و از آن به عنوان ابزار استفاده می‌شود.
محصولات پیش‌بینی شده برای تولید همه جدید خواهند بود و هیچ کدام سابقه تولید در هیچ جای دنیا ندارد. 3 هزار و 500 مولکول دارویی ثبت شده در ایران می‌تواند تصویری از دنیای دارو باشد، خیلی وسیع است و مربوط به بیماری خاصی نیست و با روش موجود می‌توان برای پاسخ به نیازهای موجود برنامه‌ریزی کرد.
فارس: مزیت داروهای تولیدی شما به دیگر داروها چیست
چه سوال خوبی، پاسخ آن، سرعت و اثر بیشتر، دوام اثر بسیار بیشتر، مصرف کم‌تر، برای بیمار است.
فارس: همه این اقدامات انجام شده یا خواهد شد؟
یک سری از اقدامات انجام شده و یک سری هم انجام خواهد شد، چرا که یک سال نیم است که آزمایشگاه ما به علت بی‌پولی تعطیل شده است.
با اقدامات انجام شده بیش از 200 فرآورده دارویی آماده تولید صنعتی شده است که اگر فاز نخست زنجان به سرانجام برسد این فرآورده‌ها وارد بازار می‌شود.
اعتبار مورد نیاز برای به سرانجام رساندن سه فاز کارخانه یک هزار و 300 میلیارد تومان است که در صورت تزریق سرمایه به فاز نخست، 18 ماه زمان برای ارائه محصول به بازار زمان نیاز داریم.
نمونه این فرآورده‌ها وجود ندارد و تولیدات شرکت ما در راستای بهبود درمان انجام خواهد شد و ظرفیت بسیاری برای صادرات دارد، چرا که استانداردهای لحاظ شده در ساخت آن بین‌المللی است و بر اساس پیش‌بینی‌ها هر کجا که دستگاه دیپلماسی فضا باز کند می‌توان این فرآورده‌ها را صادر کرد.
پس می‌توان گفت حضور در عصر جدید داروی جهان، هر چند ما در خیلی از امور از دنیا عقب مانده‌ایم و می‌خواهیم در این امر جلوتر از دنیا باشیم.
این طرح را برای مسؤولان تشریح کردید؟
ببینید من از مسؤولان خسته شده‌ام شعار می‌دهند، من طی یک سال و نیم گذشته پیش هیچ مسؤولی نرفتمٰ چرا که قبلا هر چه قدر با مسوولان صحبت کردم، نتیجه‌ای نداده است، من از سال 90 در حال دوندگی هستم!
داشتیم با یک سرمایه‌گذار خصوصی کار می‌کردیم که به علت افت ارزش پول ملی، دیگر توان ادامه نداشت که به همین دلیل طرح متوقف شد.
سرمایه‌گذار دیگر توان ادامه ندارد و ما از هر کسی که بتواند به ما کمک کند استقبال می‌کنیم و وام هم می‌خواهیم، به اعتبار آقای استاندار وام بدهند و خود طرح را به عنوان وثیقه قبول کنند و اصلا پول بلاعوض که فسادزا است هم نمی‌خواهم، من وام می‌خواهم.
در این رابطه بودند کارشناسانی که همه جور همکاری کردند و طرح را در مصوبات سفر رئیس‌جمهور هم گنجاندند منتهی گفتم که در بانک صنعت و معدن چه شد، آدم‌های خوبی هستند ولی ساختار اجازه کار نمی‌دهد.
فارس: راه‌کار چیست
ببینید باید ناز شرکت‌های دانش‌بنیان را کشید نباید امور این شرکت‌ها را به بانک‌ها واگذار کرد، چرا که بانک‌ها ساختار اجازه کار را از این شرکت‌ها به دلیل ماهیت خواهند گرفت.
من خواهش می‌کنم بازگو کننده درد شرکت‌ها دانش‌بنیان باشید دو ماه هم از سال گذشت مبادا امسال هم تمام شود و کاری انجام نشود، بابا رهبر عالی یک کشور باید چه کار کند عنوان سال را دانش‌بنیان انتخاب کرده است طرحی نو دراندازند، چرا که با قوانین موجود در معاونت علم و فناوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، وزارت صمت، گمرک و وزارت بهداشت دانش بنیان کاری از پیش نمی‌برد.
تاکید می‌کنم، برای تحقق اهداف در این حوزه باید چشم‌ها را شست و جور دیگر دید. اگر ترس سرقت پول را دارند یک نماینده در هیأت مدیره مستقر کنند یا انجام کار را منوط به دو امضا کند، نه من، به همه دانش‌بنیان‌ها امکانات بدهد.
فارس: پیش‌بینی شما چیست
ناامیدی در بین فعالان شرکت‌های دانش‌بنیان موج می‌زند نمونه‌هایی از طرح‌های جدید و کارآفرین را هم دیده‌ام که بانیان آن ناامید و نالان از قوانین هستند.
در کشور ما پول فقط در بانک‌هاست و قوانین بانک هم دانش‌بنیان نمی‌شناسد آئین نامه وجود دارد ولی همه در حد حرف است.
طی چند سال گذشته این نخستین مصاحبه من است من ناامید از این مکانیزم‌های دولتی هستم، چرا که روش و ریلی برای این کارها تعریف نشده است.
کارکنان من عالی‌ترین سطح تحصیلات را دارند و من آنها را شکار کرده‌ام و امیدوارم خانواده این افراد از من دلگیر که هستند ولی مرا نفرین نکنند و شما هم دردهای فعالان حوزه دانش‌بنیان‌ها را پیگیری کنید.
فارس: در حوزه کرونا هم کاری کردید؟
ما دو محصول ضد عفونی کننده بر پایه آب بدون الکل با تاثیرگذاری بسیار بالا نسبت به الکل تولید کردیم و هیچ کس به ما کمک نکرد.
اسفند 99 فرموله کردیم و موفق به اخذ تاییدیه اروپا «یورونرم» هم شد، منتهی با وجود همکاری مسؤولان ارشد، لایه‌های کارشناسی استان ما را چهار ماه معطل کرد و با وجود اینکه هدف ما کمک به حل مشکل کشور در این حیطه بود کاری از پیش نرفت و خط تولید این محصول هم تعطیل شد چه بسا اگر می‌شد اصلا ما خودمان پول مورد نیاز برای پروژه را تامین می‌کردیم.
این است که می‌گویم برای دانش‌بنیان یک اتمسفر جدید و فکر جدید باید تعریف شود، مدیران و کارشناسان استان و کشوری باید وارد فاز جدید شوند و به شما می‌گویم که اگر این کار در زمان استانداری شخصی به مانند محسن افشارچی نشود دیگر هیچ وقت نخواهد شد، چرا که خودش در این حوزه گرفتار بوده است.
این حرف من به معنی عدم ارزیابی برای ارائه تسهیلات نیست، نه اتفاقا باید ارزیابی کنند منتهی این ارزیابی با یک روش و زمان منطقی که انجام شد، مرا به سمت جلو هدایت کنند حرف من پخش پول نیست، حرف من این است وقتی به نتیجه رسید که من اینکاره هستم مرا جانانه حمایت کنند و اگر درست نیست به من بگوید برو بشین خانه، آخه من در این کشور از هیچ ارزیابی 19.75 نگرفتم اعجاز نانو این است.
یک کشور اروپایی فناوری محصول ضدویروس برپایه آب را از من خواست من ندادم، غیرتم اجازه نداد ولی واقعا چرا آیا همه غیرت در حلقوم من قرار دارد، یکی دیگه از این غیرت‌ها نباید داشته باشد، چرا تعصب همه امور را من دانشگاهی باید داشته باشم!
مکانیزم موجود در بانک‌های ما ترغیب به دلالی، بساز به فروشی و پولشویی است و این مسائل به درد دانش بنیان نمی‌خورد.
فارس: یعنی مسؤولان باید مجهز به علم دانش‌بنیان باشند
حتما نیاز نیست مسؤولان مربوطه مسلط به حوزه دانش‌بنیان باشند، بلکه باید بفهمند و آئین‌نامه‌های مرتبط را تدوین شود.
انتهای پیام/73004/م
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
