هزینه مالی آلودگی هوا برای کشورهای منطقه چقدر است؟+جدول

فارس پلاس - روایت روز:  آسمان کشورهای منطقه نظیر ایران، عراق، کویت و سعودی به تسخیر ریزگردها در آمده است.

سالیان طولانی است که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) به دلیل مجاورت با صحرای بزرگ آفریقا (Sahara Desert) به غبارآلودترین منطقه جهان تبدیل شده است. کانون‌های گرد و خاک جدید در عراق و سوریه نیز مزید بر علت شده است.

«خشکسالی»، «اشغال ۱۰ ساله عراق توسط آمریکا»،‌ «درگیری ۱۰ سال اخیر دمشق و بغداد با ارتش‌های تروریستی» و «سیاست سدسازی بی‌رویه ترکیه» از علل ایجاد آن است.

در آخرین گزارش منتشره از بانک جهانی پیرامون معضل گرد و غبار، آمار قابل تاملی از خسارات اقتصادی آلودگی هوا ذیل عبارت رفاه از دست رفته (WELFARE LOSSES) ارائه شده است. این گزارش ژانویه ۲۰۲۰ منتشر شد.

طوفان شن و غبار در خاورمیانه و آفریقای شمالی | منبع: بانک جهانی

ارزیابی‌ها در این گزارش نشان می‌دهد که انتشار جهانی گرد و غبار طی یک قرن گذشته، بین ۲۵ تا ۵۰ درصد به صورت سالانه افزایش یافته است. در این میان، «صحرای آفریقا» بزرگترین منشاءگرد و غبار در جهان است. میزان انتشار این کانون ۴ برابر کانون عربستان است. گرد و غبار ناشی از این کانون به غرب آتلانتیک و منطقه کارائیب نیز می‌رسد. 

مضاف بر گزارش مذکور، «طهماسبی» دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوا از محاصره ایران در میان ۸ کانون بزرگ گرد و خاک به وسعت ۲۷۰ میلیون هکتار خبر داد.

عربستان با ۹۰ میلیون هکتار و عراق با ۲۴ میلیون هکتار در صدر قرار دارند. یمن، امارات و سوریه در رده‌های بعدی قرار دارند. کانون‌های ذکر شده مربوط به جبهه غرب و جنوب غرب ایران است. کانون‌های شرق ایران نظیر صحرای «قره قوم» ترکمنستان نیز تاثیر فراوانی دارد. افغانستان و پاکستان در رده‌های بعدی هستند.

عراق | تاریخ ویدئو: ۲۷ اردیبهشت

 عربستان | تاریخ ویدئو: ۲۷ اردیبهشت

با استناد به گزارش بانک جهانی،‌ همانطور که در منطقه بندی نقشه ذیل قابل مشاهده است، مناطق «شمال آفریقا»، «خاورمیانه»، «جنوب غرب آسیا»، «شمال شرق آسیا» در شمار مناطقی هستند که بالاترین میزان درگیری را با پدیده گرد و خاک دارند. 

میزان درگیری مناطق جهان با پدیده گردوغبار | منبع:‌ بانک جهانی 

مجموع خسارت آلودگی هوا در جهان در این گزارش به طرز عجیبی بالاست و از رقم ۲.۲ تریلیون دلار سال ۱۹۹۰ به ۳.۶ تریلیون دلار سال ۲۰۱۳ رسیده است. این عدد در قالب عبارتی تحت عنوان «رفاه از دست رفته» (WELFARE LOSSES) عنوان شده است.

بخشی از این هزینه به گرد و غبار مربوط است. 

در گزارش بانک جهانی آمده است:‌ اندازه گیری هزینه اقتصادی گرد و غبار دشوار است. مطالعات بسیار کمی برای ارزیابی همه هزینه‌های مرتبط با آن به صورت انحصاری انجام شده است. با این وجود، اندازه‌گیری برخی از هزینه‌ها می‌تواند بزرگی معضل گرد و غبار را نشان دهد و هزینه «مرگ و میر زودرس» از مهم‌ترین آن‌هاست.

طبق برآورد سازمان بهداشت جهانی (WHO) هر ساعت تقریباً ۸۰۰ نفر براثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند که آمار سالانه آن رقمی بالغ بر ۷ میلیون نفر خواهد شد. این سازمان همچنین گزارش داد که ۹ نفر از هر ۱۰ نفر در جهان، هوای آلوده تنفس می‌کنند. 

با استناد به این گزارش، هزینه‌ رفاه از دست رفته به علت زیست در مناطقی با ذرات معلق PM ۲.۵ افزایشی بوده است و ترکیب آن  با ذرات «PM ۱۰» وضعیت آب را سخت تر می‌کند.

• آلودگی ناشی از احتراق در دسته ذرات PM ۲.۵ (قطر کمتر از ۲.۵ میکرون) است.
• ریزگرد در دسته ذرات معلق PM ۱۰ (قطر کمتر از ۱۰ میکرون) است.

«احدی» کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران می‌گوید «تهران در دهه گذشته چنین شرایط خطرناکی را تجربه نکرده بود اما در روزهای اخیر هم ذرات معلق  PM ۲.۵ و هم ذرات معلق PM ۱۰ بالاتر از حد مجاز بودند و کیفیت هوا در محدوده خطرناک قرار داشت.»

خسارت رفاهی آلودگی هوا (WELFARE LOSSES) | منبع: بانک جهانی

بازه زمانی مطالعاتی گزارش بانک جهانی که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۱۳ است و طبق آن،‌ منطقه «شرق آسیا و اقیانوسیه»، «اروپا و آسیای مرکزی» و «آمریکای شمالی» بالاترین میزان خسارت را در جهان به دلیل آلودگی هوا متحمل شدند.

این خسارت برای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز طی دو دهه روند صعودی گرفته و از ۶۲ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۰ به ۱۴۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ رسیده است.

آمار خسارات آلودگی هوا به کشورهای منطقه |‌منبع: بانک جهانی

این آمار نشان می‌دهد که کشورهای «پاکستان»، «مصر»، «ایران» و «عربستان» در منطقه، به ترتیب بیشترین خسارت را از آلودگی هوا (به لحاظ دلاری) متحمل شدند.  این آمار درباره ایران عدد قابل توجه ۳۲ میلیارد دلار را نشان می‌دهد که معادل ۲.۶ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورمان است. (شاخص GDP قدرت برابری خرید است)

البته لازم به ذکر است که  با در نظر گرفتن نسبت خسارت به تولید ناخالص داخلی (GDP)، وضعیت ایران نسبت به دولت پاکستان، مصر و عراق بهتر است. 

هزینه گرد و غبار در خاورمیانه و شمال آفریقا قابل توجه است. طبق گزارش سازمان ملل، سالانه ۱۳ میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی منطقه به دلیل این معضل از بین می‌رود. این عدد جدا  از ۱۴۱ میلیارد دلاری است که به دلیل آلودگی ناشی از  PM ۲.۵ هزینه شد.

طبعاً این هزینه برای سال ۲۰۲۲ بیشتر خواهد بود. 

در گزارش منتشره از سوی بانک جهانی، پیشنهاد شده که دولت‌ها بر روی «سیستم پیش بینی و هشدار اولیه» با بهره‌گیری از فناوری ماهواره‌ای سرمایه‌گذاری کنند تا هزینه‌هایی نظیر تلفات محصول، اثرات سوء در سلامت و آسیب زیرساختی کاهش یابد.

از دیگر پیشنهادات این گزارش مداخله دولت‌ها در امر فرسایش بادی است که ارزان ترین و موثرترین آن استقرار پوشش گیاهی است. اما اقدامات نظیر این مورد در سایه استقرار امنیت در منطقه و همکاری کشورهاست که با توجه به استقرار ارتش آمریکا در شرق فرات و توطئه تجزیه عراق، چشم انداز جالبی پیرامون آن وجود ندارد. 

انتهای پیام/