پُک مرگ بر زَرورق خوش خط و خال سیگار و قلیان!

گروه سلامت خبرگزاری فارس- محمد تاجیک: خانمش با یک لیوان شربت کنارش می‌نشیند و به آرامی می‌پرسد: «بالاخره وام درست شد؟!» که در این زمان اکبر آقا نگاه تندی به او می‌کند و در حالی که سیگار را نصفه و نیمه در زیردستی روی میز خاموش می‌کند، می‌گوید: هیچی! حالا باید دنبال ضامن بگردم. 

اما این جمله نیز هیجانات او را تخلیه نمی‌کند و باز داستان پُک زدن سیگار تکرار می‌شود. این‌بار نیز از عصبانیت دستانش را روی سرش می‌کشد و می‌گوید: دیگر خسته شده‌ام و بی‌اختیار سیگار دیگری روشن می‌کند. 

بله! این روایت مردان بسیاری است که هر روز و در هر مکان و زمانی سعی می‌کنند هیجانات و استرس‌های مختلف خود را با پُک زدن و دود گرفتن از سیگارهایی با برندهای مختلف به اصطلاح مهار کنند و عصبانیت‌شان فروکش کند.جمله نادرستی که سالها ورد زبان سیگاری‌ها شده و برای توجیه مصرف این عامل بسیاری از بیماری‌ها بر سر زبانشان نشسته است. 

خلاصه این زرورق سفید رنگ وارداتی با نیکوتین اغواکننده‌‌اش، کام بسیاری را به اصطلاح شیرین می‌کند و به عبارتی تسکین دهنده فشارهای عصبی جماعتی شده است؛ باور غلطی که سالها وِرد زمان بسیاری از افراد شده است و هیچ کس نمی‌خواهد این باور اشتباه را از ذهن خود خارج سازد.

4 خرداد لغایت 10 خرداد «هفته ملی بدون دخانیات» با شعار «دخانیات تهدیدی برای سلامت و محیط زیست ما»،برگزار می‌شود.

دخانیات سالانه باعث مرگ 8 میلیون نفر می‌شود. ترک می­‌تواند چالش برانگیز باشد؛ به ویژه با فشارهای اجتماعی و اقتصادی اضافی که در نتیجه همه­ گیری ایجاد شده است، اما دلایل زیادی برای ترک وجود دارد.

فواید ترک سیگار تقریباً فورا ظاهر می­‌شود. پس از تنها 20 دقیقه از ترک سیگار، ضربان قلب شما کاهش می­‌یابد. در عرض 12 ساعت، سطح مونوکسید کربن در خون شما به حالت طبیعی کاهش پیدا می­‌کند.

در عرض 2 تا 12 هفته، گردش خون شما بهبود یافته و عملکرد ریه افزایش می­‌یابد. در عرض 1 تا 9 ماه، سرفه و تنگی نفس کاهش می­‌یابد. در عرض 5 تا 15 سال، خطر سکته مغزی به اندازه افراد غیرسیگاری کاهش می­‌یابد.

طی 10 سال، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه شما تقریباً نصف یک فرد سیگاری است. در عرض 15 سال، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی به اندازه افراد غیرسیگاری است.

دخانیات پوست شما را چروک می­‌کند و باعث می‌­شود پیرتر از سن خود به نظر برسید؛ چرا که سیگار کشیدن بعلت از بین بردن کلاژن باعث پیری زودرس پوست می­شود.  ویتامین A را از بین می­برد و جریان خون را نیز محدود می­‌کند.چین و چروک­های اطراف لب و چشم بیشتر نمایان است و پوست را چرمی و خشک می‌­کند.

آیا با دانستن این مطالب باز هم قلیان می‌کشید؟

مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون‌های جنسی می‌شود که به تسریع پوکی استخوان می‌انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول‌های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می‌شود. 
 

تاثیرات مضر قلیان بر سلامت انسان

مصرف قلیان آشکارا نشان داده است که تاثیرات مضری بر دو عضو حیاتی بدن به نام ریه‌ها و قلب دارد. سرطان ریه، سرطان مری، بیماری انسدادی ریوی مزمن، آمفیزم، پایین بودن وزن هنگام تولد نوزاد، افزایش حملات آسم و ذات‌الریه برخی از خطرات مربوط به کشیدن قلیان هستند.

میزان و عمق دَم در حرکت دادن آب قلیان بسیار مهم است و قلیان با وجود اینکه کمتر مصرف می ‌شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می‌ شود، ۱۰ تا ۲۰ برابر دود ناشی از مصرف سیگار است.

سایر خطراتی که در کشیدن سیگار مشاهده نمی‌شود، ولی در کشیدن قلیان وجود دارد، بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت ب (در اثر استفاده مشترک از شیلنگ قلیان) و افزودن الکل یا داروهای روان‌گردان به تنباکوی قلیان است.

تحقیقات همچنین نشان داده است که پس از ۴۵ دقیقه استفاده از دود قلیان، مونوکسید کربن، نیکوتین پلاسما و ضربان قلب به شدت بالا می‌رود.

استفاده از قلیان در کنار سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است.

یک تحقیق نشان داده است که کشیدن قلیان خطر ابتلا به سل ریوی را افزایش می‌دهد.

مخصوصاً کودکان در مقابل تاثیرات مضر قلیان آسیب‌پذیر هستند. اگر در محلی باشند که در آن قلیان کشیده می‌شود، احتمال ایجاد عفونت‌های ریوی، آسم و سندرم مرگ ناگهانی کودک در آنها افزایش می‌یابد.

متأسفانه به اکثر تنباکو‌هایی که در سال‌های اخیر به بازار آمده اسانس‌هایی اضافه می‌‌شود که این اسانسها علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می‌ گردد، بنابراین علاوه بر بیماری‌های ذکر شده، رینیت آلرژیک و سرفه‌های مزمن همراه با خلط را برای فرد به همراه دارد.

این تصور، تصوری کاملاً غلط است که اگر دود قلیان وارد ریه نشود و فقط از راه دهان خارج شود، آسیبی به ریه‌ها نمی رساند، چون دود از طریق مخاط دهان و حنجره جذب بدن گشته و آثار سوء خود را می ‌گذارد.

حتی در هوایی که دود قلیان آزاد می ‌شود، افرادی که قلیان نمی‌ کشند و در معرض دود قرار گرفته اند، در طولانی‌ مدت دچار عوارض آن خواهند شد.

اگر فویل آلومینیومی که در قلیان استفاده می‌شود کیفیت خوبی نداشته باشد، با زغال در حال سوختن واکنش داده و موادسرطان‌زایی تولید می‌کند که موجب سرطان می‌شود.

افرادی که قلیان می‌کشند باید از این واقعیت مطلع باشند که دود قلیان چون از آب رد می‌شود و مرطوب است مدت زمان بیشتری در ریه‌ها می‌ماند. برخی میکروب‌ها، عمدتاً باکتری‌هایی که موجب سل می‌شوند، در لوله قلیان وجود دارند.

کشیدن قلیان چطور بر میزان اسپرم مردان تاثیر می‌گذارد؟

شواهدی وجود دارد که اعلام می‌کند قلیان می‌تواند میزان اسپرم را در مردان کاهش دهد.

کشیدن قلیان می‌تواند تحرک و طول ‌عمر اسپرم را کاهش داده و موجب تغییرات ژنتیکی شود که بر بچه تاثیر می‌گذارد. ازآنجاکه قلیان حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم، سرب و کبالت است، این‌ها موجب کاهش تولید اسپرم می‌شوند.

کشیدن قلیان چه تاثیراتی بر زنان باردار و جنین دارد؟

بیشترین تاثیر سوءمصرف سیگار بر روی جنین، در سه ماهه دوم و سوم بارداری است، زیرا در این زمان اندام های جنین به تدریج تشکیل می شوند و در صورت استعمال سیگار، رشد اندام ها مختل و جنین با عقب ماندگی مواجه می شود.

استعمال سیگار حتی پیش از بارداری هم مضر است و بر تخمک های زن تاثیر منفی دارد و قدرت باروری آن ها را کاهش دهد.

استعمال سیگار موجب می شود تا هنگام زایمان، جنین با استرس مواجه شود و با آغاز درد زایمان، ضربان قلب جنین کاهش یابد و نتواند انقباضات رحم را تحمل کند. به این ترتیب زایمان با مشکل مواجه شده و نوزاد باید به روش سزارین متولد شود.

استعمال سیگار توسط اطرافیان مادر باردار هم اثراتی سوئی بر جنین دارد و تنفس دود ناشی از سیگار اطرافیان نیز بسیار خطرناک است.

دود قلیان نیز برای جنین بسیار مضر است و به دلیل این که پیش از استعمال با بخار آب مخلوط می شود، بسیار خطرناک تر از دود سیگار است.

به بیمارانی که از سوء هاضمه رنج می برند توصیه اکید می شود، حتما برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف مواد دخانی را ترک کنند.

آمار نگران کننده از مصرف قلیان در زنان

محمدرضا مسجدی، رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره مصرف دخانیات در ایران و جهان، اظهار داشت: در ایران کمتر از 4 درصد خانم‌ها و حدود 20 درصد آقایان سیگار مصرف می‌کنند؛ با اینکه خانم‌ها کمتر مصرف می‌کنند اما مصرف قلیان در دختران دبیرستان و دانشجویان روند بسیار نامطلوبی را طی می‌کند.

وی ادامه داد: مطالعات نشان می‌دهد گاهی تا 35 درصد دختران دانشجو و 55 درصد پسران دانشجو مصرف گهگاهی قلیان را دارند و این خطر جدی است که اگر اقدام نکنیم ممکن است این افراد به دام مصرف موادمخدر بیفتند.

مصرف سالانه 65 میلیارد سیگار در ایران

رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه استعمال دخانیات در سطح دنیا عامل و خطر جدی برای سلامت و فساد است، خاطرنشان کرد:‌بر اساس آمار وزارت بهداشت بین 50 تا 55 میلیارد نخ و بر اساس آمار وزارت صمت 65 تا 70 میلیارد نخ سیگار در سال در ایران مصرف می‌شود.

هر یک میلیون نخ سیگار برابر با یک مرگ است 

مسجدی اضافه کرد:‌اگر این عدد را به طور متوسط بین 60 تا 65 میلیارد نخ سیگار در نظر بگیریم بر اساس فرمول جهانی و سازمان بهداشت هر یک میلیون نخ سیگار برابر با یک مرگ است که با توجه به 65 میلیارد نخ سیگار مصرفی در یکسال در ایران سالانه 60 تا 65 هزار نفر بر اثر بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار و دخانیات در ایران فوت می‌کنند.

مرگ سیگاری‌ها 3 برابر کرونایی‌ها

وی بیان داشت:‌تا کنون حدود 6.5 میلیون نفر بر اثر ابتلا به کرونا در جهان فوت کرده‌اند اما سالانه 8 میلیون نفر یعنی بیش از 17.5 میلیون نفر در طول دو سال گذشته  در اثر مصرف سیگار جان خود را از دست داده‌اند که یعنی حدود سه برابر فوت شدگان کرونایی است.

سالانه 60 هزار میلیارد تومان خرج سیگار می‌شود

رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات ایران افزود: از نظر ارقام اگر قبول کنیم 60 میلیارد نخ سیگار در ایران در سال مصرف می‌شود؛ یعنی حداقل سه میلیارد پاکت سیگار و اگر به طور متوسط قیمت هر پاکت را 10 هزار تومان در نظر بگیریم این رقم 30 هزار میلیارد تومان و اگر 20 هزار تومان در نظر بگیریم سالانه 60 هزار میلیارد تومان خرج سیگار می‌شود.

مسجدی با بیان اینکه بیماری‌های فشارخون، بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان‌ها علت 70 درصد مرگ و میرها هستند، گفت: سازمان جهانی بهداشت 4 عامل اصلی را نیز در این خصوص مطرح می‌کند که شامل 1- دخانیات، 2 - الکل، 3- تغذیه نامناسب و فعالیت فیزیکی ناکافی است.

سیگار عامل یک سوم سرطانهاست

وی تصریح کرد:‌ سالانه بین 130 تا 140 هزار بیمار سرطانی در ایران کشف می‌شود که اگر مصرف دخانیات را در این افراد کنترل کنیم می‌توانیم یک سوم سرطان را پیشگیری کنیم.

سهل انگاری مجلس در تعیین مالیات برای سیگار

رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات ایران گفت: متأسفم که امسال مجلس در خصوص مالیات دخانیات اقدام مثبتی انجام نداد؛ در حالی که بر اساس ماده 8 قانون جامع کنترل دخانیات که در سال 1385 به تصویب رسید دولت مکلف است هر سال 10 درصد از طریق افزایش مالیات قیمت مواد دخانی را افزایش دهد اما مشاهده می‌کنیم که سیگار گران شده و مردم سیگار گران‌تر می‌خرند اما هیچ بودجه‌ای به بیت‌المال واریز نمی‌شود.

مسجدی با بیان اینکه از طریق این روش 2800 میلیارد تومان توسط کمیسیون تلفیق پیش‌بینی شده بود، متذکر شد:‌ در دولت فعلی به دنبال ایجاد مسکن برای مردم هستیم که بنده از وزیر مسکن خواهش می‌کنم هر جا خانه‌ای می‌سازند زمین رایگان ورزشی برای جوانان ایجاد شود.

4 هزار نوع ماده سمی در سیگار و 7500 ماده سمی در قلیان 

وی با اشاره به مضرات مصرف سیگار برای بدن، اظهار داشت:‌سیگار ناقابلی که دود می‌کنیم 4 هزار نوع ماده سمی و در قلیان نیز 7500 ماده سمی وجود دارد ضمن اینکه انواع مواد افزودنی نیز به این سیگار اضافه می‌شود که این مواد به قلیان‌ها اضافه شده در حالی که دیوان عدالت اداری استعمال، تولید و عرضه این توتون‌ها را ممنوع کرده اما در همه جای کشور وجود دارد.

مرگ سالانه 8 میلیون نفر در جهان در اثر سیگار

رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات ایران گفت:‌8 میلیون نفری که در سال به خاطر دخانیات جان خود را از دست می‌دهند این‌‌ها به طور مستقیم دچار مرگ می‌شوند اما یک میلیون  و 200 هزار نفر نیز افرادی هستند که در معرض فرد سیگاری و دود آن قرار می‌گیرند؛ مانند مادر، همسر و یا در محل کار که این تعداد در سال، فوت می‌کنند و 65 هزار کودک زیر 6 سال نیز از مجموع این تعداد افراد است.

55 بیماری و 20 نوع سرطان در انتظار سیگاری‌ها

مسجدی متذکر شد:‌حداقل 55 بیماری در ردیف بیماری‌های خاص از دخانیات وجود دارد که ابتدا بیماری‌های قلبی و عروقی و بعد از آن 20 نوع سرطان توسط استعمال دخانیات ایجاد می‌شود.

دقت کنیم!آنچه در موضوع نابهنجار مصرف دخانیات در میان اقشار مختلف جامعه مشاهده می‌شود چند نکته مهم  را به دنبال خود دارد؛ اول اینکه علی رغم تبلیغات زیاد مبنی بر زیان فراوان دخانیات بر بدن اقبال مردم و به خصوص نوجوانان و جوانان به این ماده مضر بیشتر شده است.

دوم اینکه هنوز اجماع و اتفاق نظر و از آن مهمتر عزمی از سوی دولت و دستگاه‌های مرتبط با سلامت جامعه برای اعمال قانون و مبارزه جدی با مصرف دخانیات وجود ندارد و هر روز شاهد تولید سیگار‌های داخلی از یک سو  و ورود انواع سیگارهای وارداتی و تنباکوهای رنگارنگ قلیان از مجرای غیر قانونی به داخل کشور هستیم و انگار فقط سخن گفتن و انجام حرکات نمادین در مبارزه با مصرف دخانیات در طول یک هفته با عنوان هفته ملی بدون دخانیات محدود شده است.

انتهای پیام/