اقتصاد جهانی تا امروز دو دوره متمایز را پشت سر گذاشته و هم اکنون در آستانه ورود به دوره سوم است، به این معنی که با عبور از دورههای کشاورزی و صنعتی، وارد عصر جدیدی شده است که برخی آن را عصر فراصنعتی، فرامدرن، جامعه حرفهای، بخش چهارم، اقتصاد داناییمحور یا اقتصاد دانشبنیان مینامند، اقتصادی که به بیان اقتصاددانان «اقتصاد آینده» است و جایگزین اقتصاد فعلی میشود، اقتصادی که بر محوریت دانش بنا نهاده شده است.
ورود به این دوره اقتصادی در واقع با تحول در همه شئون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی همراه خواهد بود. الگوی تولید، اشتغال و صادرات متفاوت از اقتصاد کنونی است.
تجربه کشورهایی مانند کره جنوبی، مالزی، چین، تایوان، اندونزی، شیلی، مکزیک و غیره نشان میدهد که در عصر فعلی برای برداشتن گامهای بلند در مسیر پیشرفت به معنای عام کلمه و پیشرفت اقتصادی به معنای خاص آن، چارهای جز هموار کردن مسیر تحقق اقتصاد دانشبنیان وجود ندارد و هر الگوی پیشرفت غیر مبتنی بر «دانش» ما را به سر منزل مقصود نخواهد رساند.
امروزه با پیشرفت علوم بشری، کاربرد دانش در زندگی انسان در تمام عرصههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی افزایش یافته و اقتصاد مبتنی بر علم و دانش و ضرورت توسعه شرکتهای دانشبنیان در عرصههای اقتصادی اهمیت زیادی یافته است.
نقش شرکتهای دانشبنیان در تحقق اقتصاد مقاومتی از جمله مسائل و مباحث فراموش شدهای بود که مکررا در سخنان مقام معظم رهبری مورد توجه قرار میگرفته است.
بیانات و سخنان مقام معظم رهبری در این زمینه موجب اهمیت و توجه به نقش برجسته شرکتهای دانشبنیان در تحولات و تغییرات اقتصادی گشت.
رهبر معظم انقلاب در دیدار با جمعی از محققان و پژوهشگران، عرصه علم و فناوری و مسئولان شرکتهای دانشبنیان با تاکید قرار دادن این شرکتها، لزوم تحقق اقتصاد مقاومتی را بیان داشتند.
از دید ایشان، «شرکتهای دانش بنیان از بهترین مظاهر و موثرترین مولفههای اقتصاد مقاومتی هستند که میتوانند اقتصاد مقاومتی را پایدارتر کنند»..رابطه در هم تنیده اقتصاد مقاومتی با اقتصاد مبتنی بر علم و دانش از طریق شرکتهای دانشبنیان استحکام مییابد. این شرکتها هم در تحقق اقتصاد دانشبنیان نقش دارند و هم میتوانند در مدل اقتصاد مقاومتی کارایی و کاربرد داشته باشند.
از طرفی یکی از عواملی که میتواند در توسعه استان نقش اساسی داشته باشد اقتصاد دانشبنیان است.
لازمه تحول در اقتصاد استان این است که با استفاده از ظرفیتهای داخلی و شرکتهای دانشبنیان است به یک تحولی در این حوزه برسیم چراکه شرکتهای دانشبنیان ظرفیت خوبی برای اقتصاد و تحول نو در جامعه هستند که باید از آنها در توسعه صنعتی و اقتصادی استان استفاده کرد.
برای آشنایی بیشتر مخاطبان برای رسیدن به این جایگاه در استان گلستان خبرگزاری فارس استان گلستان گفتوگوی تفصیلی با «علیرضا نورانی» دستیار استاندار گلستان در امور پیشرفت و تحول در خصوص اهمیت اقتصاد دانشبنیان ترتیب داده که توجه شما را به آن جلب میکنیم.
«علیرضا نورانی» دستیار استاندار گلستان در امور پیشرفت و تحول
فارس: چه بیان ساده و قابل فهمی را میتوان از اقتصاد دانش بنیان ارائه داد؟
نورانی: اقتصاد دانشبنیان یعنی کاربرد آخرین دستاوردهای علوم در تولید کالا و خدمات و خروج از تکرارهای غیربهرهور و اعمال نگاه هوشمندانه و هدفدار در این تولیدات با منابع محدود نظیر انرژی، زمین، سرمایه و.....
فارس: چه تفاوتی بین اقتصاد دانشبنیان و اقتصاد دیجیتال وجود دارد؟
نورانی: اقتصاد دیجیتال ابزاری است برای تحقق بخشی از اهداف اقتصاد دانشبنیان حال آنکه اقتصاد دانشبنیان از گستره بیشتری از لحاظ مفهومی برخوردار بوده و تمام بخشهای اقتصادی و مولفههای موثر بر آنها را مورد هدف قرار میدهد.
اقتصاد دانشبنیان را میتوان مانند ابری در نظر گرفت که میتواند بارش حاصل از آن برکات فراوانی را برای موجودات زنده روی زمین که تحت پوشش این ابر قراردارد ایجاد کند.
تفکر عملیاتی بر اقتصاد دانشبنیان میتواند زمینهسازی مناسب در تغییرات فکری تمام نظامات تأثیرگذار ایجاد کرده و موجب تحول و پیشرفت استان شود.
فارس: سال جاری از سوی مقام معظم رهبری به نام «تولید، دانشبنیان و اشتغال آفرین» نامگذاری شده است، اهمیت این نامگذاری در چیست؟
نورانی: سالیان متمادی است که از سوی معظمله عناوین اقتصادی برای سالها انتخاب و ابلاغ میشود، به نظر بنده یک توالی هوشمندانه در این نامگذاری وجود دارد و همراستایی آن با راهبرد اصلی و ملی یعنی اقتصاد مقاومتی و توجه به نیروی انسانی ارزشمند کشور مشهود است.
فارس: در صورت امکان یک مثال کاربردی برای این پاسخ خود داشته باشید؟
نورانی: فرض کنید با استفاده از دانش روز و تحقیقات کاربردی مراکز علمی به ارقام بذوری دست پیدا کنیم که عملکرد در هکتار برداشت گندم تا میزان فقط ۵۰۰ کیلوگرم افزایش دهد (با فرض ثابت بودن سایر شرایط)، به ازای هر ۱۰۰ هزار هکتار میزان ۵۰ هزار تن به میزان تولید گندم که یک کالای راهبردی است، افزوده میشود و به ازای این ۵۰ هزار تن به مبلغ سال جاری، ۵۵۰ میلیارد تومان به درآمد کشاورزان استان افزوده خواهد شد حاصل آن علاوه بر کاهش واردات که در راستای اقتصاد مقاومتی موجبات خودکفایی کشور و افزایش درآمد سرانه خانوار را به همراه خواهد داشت.
در این خصوص به مثالهای کاربردی دیگر نیز میتوان اشاره کرد به عنوان نمونه اصلاح ژنتیک و افزایش چند قلوزایی در دامهای سبک که عمدتاً خانوارهای روستایی از درآمد آن بهرهمند هستند. در صورت بررسی بر کارنامه بسیاری از کشورهای دارای رتبه جهانی در مثالهای فوق، قدم برداشتن آنها از گذشته در جاده تفکر دانشبنیانی قابل اثبات است.
فارس: دستگاههای بسیاری در خصوص تحقق اقتصاد دانشبنیان وظیفهمند هستند، این روند را چگونه ارزیابی میکنید؟
نورانی: اگر بخواهم به صورت خلاصه به این سوال پاسخ دهم به این صورت خواهد بود اولا تفکر دانشبنیانی باید بر تفکر اجرایی مدیران غالب شود، ثانیاً به این نقطه برسیم که بتوانیم تفاوت اقتصادی نوع تصمیمات متداول و یکنواخت را با تصمیمات مبتنی بر رویکردهای دانشبنیانی را محاسبه کنیم، ثانیا اثرات این تصمیمات را بر تولید کالا و خدمات عملیاتی و اقتصاد ملی را بهرهمند کنیم.
رابعاً قدرت بسط و گسترش و بروزرسانی فرآیند تصمیمگیری در چرخه دانشبنیانی ایجاد شود. مطمئنا با ابلاغ قانون جهش تولید دانشبنیان و حساسیتهای موجود در مدیریت ارشد استان و دستگاههای نظارتی روند موجود از شتاب بهتری در آینده برخوردار خواهد شد.
انتهای پیام/۲۳۰۷/