به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، ویژه‌برنامه "قلم برای قلم" عصر امروز با موضوع گرامیداشت و بررسی آثار حکیم نظامی گنجوی با حضور اساتید ادبیات و زبان فارسی، اساتید خوشنویسی، خوشنویسان، طراحان و اعضای محفل ادبی هگمتانه اداره کل کتابخانه‌های عمومی همدان؛ عاطفه زارعی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان؛ بهناز ضرابی‌زاده، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ میثاق گودرزی، مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور؛ مجید فروتن، معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در این آیین سید علی سجادی، استاد خوشنویسی؛ خسرو نجومی، رئیس انجمن خوشنویسان همدان؛ سعید دولتی، استاد طراحی؛ محمود حکم‌آبادی استاد زبان و ادبیات فارسی و عبدالله نصرتی استاد زبان و ادبیات فارسی به عنوان داور و ناظر بر فعالیت‌های هنری حضور به هم رساندند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان در این مراسم اظهار کرد: امروز به ابتکار نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و در برنامه "قلم برای قلم" به بررسی آثار حکیم نظامی با حضور هنرمندان در رشته‌های مختلف می‌پردازیم چراکه آثار نظامی صرفا باعث تبلور ادبیات نشده، بلکه به طراحی و خوشنویسی نیز کمک شایانی کرده است.
عاطفه زارعی افزود: نظامی گنجوی یکی از پنج ستون کاخ ادب پارسی است که هر کدام وجهی از ادبیات را به کمال رسانده‌اند، اگر فردوسی روح حماسی ادبیات را زنده کرد و مولانا، زبانی برای شرح اسرار معرفت پدید آورد، و اگر سعدی فصاحت و شیوایی را در رود سخن جاری نمود و حافظ، غزل را به منتهای درجه کمال رساند، نظامی هم راه داستان پردازی را گشود و شیوه صحنه پردازی و بزم آرایی در شعر را پایه گذاشت.
وی با بیان اینکه آثار نظامی گنجوی از غنی‌ترین میراث ادبیات جهان به حساب می آید و به چندین زبان دنیا نیز ترجمه شده است تصریح کرد: نظامی با سرودن مخزن‌الاسرار مجموعه‌ای از بیست عنوان مطلب و حکایت در باب حکت و معرفت را بازتاب داده و پس از آن با "خسرو و شیرین" زیباترین نظم عاشقانه را می‌آفریند، به عبارت دیگر او با مخزن‌الاسرار معارف الهی را بازگو کرده و با "خسرو و شیرین" از عشق می‌گوید.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان خاطرنشان کرد: هنر او وقتی تکامل می‌آید و بیش از پیش خودنمایی می‌کند که داستان لیلی و مجنون را به فرمان شاهانه (پادشاه شروان) به نظم در می‌آورد و از جوانی دیوانه، عاشق کم‌نظیری می‌سازد و مجنون را در عالم ماندگار می‌کند.
وی تصریح کرد: در داستان‌های عاشقانه نظامی حجب و حیا، عفت و پاکدامنی اصلی اساسی است، خسرو اگرچه پادشاه است اما اجازه هتک حرمت به خود نمی‌دهد و این درس بزرگ حکیم نظامی به انسان است، نظامی که معارف الهی را به خوبی می‌داند، عشق را به تصویر می‌کشد و روایت از عاشقی ارائه می‌دهد که به روایتی ماندگار بدل می‌شود که امروزی‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد به طوری که قرنهاست، سخن او، روایت اول دیوان عاشقی است.
زارعی اظهار کرد: او عاشقی را با تمام جوانبش از خوب و بد به تصویر می‌کشد و معایب عاشقانی چون خسرو و مجنون و معشوق‌هایی چون لیلی و شیرین را نیز می‌گوید، به عبارت دیگر او تصویرگر بی‌بدیل رنجی است که باید عشاق تحمل کنند تا راه را بر خود هموار سازند.
وی خاطرنشان کرد: اثر دیگر نظامی یعنی هفت پیکر که با نام‌های «بهرام‌نامه و هفت گنبد» نیز شناخته می‌شود، ضمن بیان سرگذشت افسانه‌ای بهرام گور(پادشاه ساسانی) مباحثی عرفانی را مطرح می‌کند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان گفت: نظامی در اسکندرنامه آخرین مثنوی را با دیدگاهی عرفانی به تشریح ماجرای زندگی و فتوحات اسکندر که در دو بخش شرف نامه و اقبال نامه گردآوری شده، می‌پردازد و در مجموع خمسه نظامی مجموعه کاملی است که انسان نیاز دارد تا پله‌های زمینی و آسمانی را برای رسیدن به خدا و دست یافتن به تکامل طی کند.
وی اظهار کرد: از مفاهیم که بگذریم، نظامی داستان‌پردازی چیره دست و قصه‌گویی بی‌بدیل است که صحنه‌ها و حرکات قهرمانان را استادانه و کاملا طبیعی به تصویر کشیده و با ذوق انسان همخوانی دارد و حس هنردوستی، انسان را وادار می‌کند که او را تشویق کند.
زارعی اظهار کرد: نظامی حال و هوای دو محیط متفاوت در دو داستان عاشقانه را که از جنس هم نیستند در دو منظومه ماندگارش یعنی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون به خوبی به تصویر می‌کشد، چنانکه خواننده مجذوب ظرافت‌هایی می‌شود که حکیم نظامی به آن توجه داشت، به عبارت دیگر تسلط بی چون و چرای نظامی در فنون نظم و داستان‌سرایی خیره کننده است.
جای این برنامه در تقویم فرهنگی ما خالی بود
مدرس دانشگاه و محقق زبان و ادبیات فارسی اظهار داشت: جای چنین برنامه‌ای در تقویم فرهنگی ما کم بود که امروز نهاد کتابخانه‌های کشور و به تبع آن اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان آن را برگزار کرد.
محمود حکم آبادی با اشاره به اینکه ما نظامی را با پنج گنج او یعنی مخزن‌الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت پیکر و اسکندرنامه می‌شناسیم افزود: در این آثار هم عرفان و معرفت جای دارد و هم داستان‌پردازی و حماسه سرایی، یک نکته قابل توجه در آثار نظامی وزن عروضی است که در سرودن مخزن‌الاسرار از آن استفاده کرده است.
وی با بیان اینکه برخی از بزرگان ادبیات فارسی آثاری داشتند که اعجاب را برانگیخته است تصریح کرد: مخزن‌الاسرار در بحر سریع مسدس (مفتعلن مفتعلن فاعلن) سروده شده است، این متن آنگونه که اساتید بزرگ به ویژه استادان موسیقی بیان می‌کند برای مباحث شادی‌آفرین استفاده می‌شود، اما مخزن‌الاسرار اثری عرفانی و اخلاقی است، یعنی نظامی خواسته اثبات کند چنان توانمند است که از وزن شادی‌بخش موضوعاتی اخلاقی و عرفانی بیافریند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه از آثار نظامی بسیاری از بزرگان از جمله مولانا، سعدی و حافظ اثر پذیرفتند ادامه داد: پیش از نظامی، شاعران دیگر هم قصه‌ها را در قالب نظم بیان کردند که بزرگترین آنها فخرالدین اسعد گرگانی است که ویس و رامین اثر سترگ اوست، اما او نسبت به نظامی در سایه فراموشی و کم‌توجهی قرار گرفته و حتی تا قرنها این اثر به نام اسدی طوسی شناخته می‌شده، این مسأله از آن روست که نظامی نبض جامعه، گذشته و آینده را در اختیار دارد و می‌داند جامعه اسلامی چه اقتضائاتی دارد.
وی با اشاره به اینکه نظامی یک فوت کوزه‌گری در خسرو شیرین، لیلی و مجنون و هفت پیکر به کار برده است خاطرنشان کرد: این شاعر بزرگ از استعاره‌ها، مجاز‌ها، کنایه‌ها و تشبیهات استفاده کرده و مفاهیم را انتقال داده است.
حکم‌ابادی گفت: نظامی زاهد و مسلمانی تمام‌عیار بوده و به اصول و فروع دین پایبند بوده است چنانکه پادشاهان در برابر او با زانوی ادب می‌نشینند و همین شخصیت پایبند و معتقد دلیلی بر ماندگاری و شاهکاری آثار اوست.
وی با بیان اینکه نظامی به شیوه داستان در داستان آثار خود را سروده که باعث جذب خواننده می‌شود اظهار کرد: او هم مفاهیم و مضامین اخلاقی را مطرح کرده و هم سبک والای خود را نشانده داده، مهارت خود را در انتخاب کلمات و توصیف‌ها به کار برده، از اجتماع سخن به میان آورده و به پادشاهان نیز توصیه کرده و در نهایت خود را به عنوان شاعری ممتاز و متفاوت نشان داده است.
نظامی شاعری متشرع
استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی با اشاره به اینکه نظامی از شاعران سبک عراقی است اظهار کرد: این دسته از شاعران، عالمان روزگار خود هستند به طوری که این بزرگان سال‌ها در حوزه‌ها درس خواندند و علم آموختند، آنها از همه علم‌ها که خواندند در شعر خود استفاده کردند.
عبدالله نصرتی افزود: منشأ اصلی و زیربنا این آثار آیات قرآنی و احدایث اسلامی هستند و ستایش قلم نیز دارای آبشخور قرانی و اسلامی است.
وی با بیان اینکه یکی از اعجازهای بشری که خداوند در اختیار انسان قرار داده، کلام و سخن گفتن است افزود: سخن بزرگترین موهبت الهی و تجسم عینی اندیشه انسانی است چراکه ارزش انسان به تفکر و اندیشه او است.
استاد زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های سبک عراق که در شاعرانش متبلور شده، دیانت آنها است و نظامی یکی از شخصیت‌های بارز این اصل است، به طوری که مطرح می‌کند ابتدا باید در علم شریعت به درجه اعلا رسید و سپس شاعری آغاز کرد.
وی با تأکید بر اینکه از نظر نظامی دینداری از لوازم شاعری است ادامه داد: نظامی ستایش‌های کم نظیری از نبی اکرم به ویژه معراج‌های پیامبر اکرم است که می‌توان از او دیوانی جداگانه نیز استخراج کرد.
نصرتی با بیان اینکه ایران‌دوستی شاعران سبک عراقی به ویژه نظامی بسیار بارز است و او یک سیاست‌ورز به تمام معنا و حکمت‌دان بزرگ است گفت: نظامی در شعر نوآور بود و برای شاعران دیگر الگو بوده است به طوری که حافظ توجه بسیاری به نظامی داشته است.
در پایان این مراسم در بخش نظامی خوانی سیدحسام حسینی به عنوان برگزیده از سوی داوران معرفی شد و محمد صارمی شهاب، کمال امرایی، زهرا عین آبادی، یگانه یعقوبی‌راد و زهرا آقامیرزایی نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.
در بخش خوشنویسی نیز داوران جواد مومنی را به عنوان برگزیده معرفی کردند و فاطمه هادیان و محمد بیگدلی را شایسته تقدیر دانستند.
در بخش طراحی، پریا خسروبیگی به عنوان برگزیده توسط داوران معرفی شد و طاهر شعبانی و مهرداد ورمزیار شایسته تقدیر شدند.
انتهای پیام/۸۹۰۴۰/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
