میزگرد سریال «برف بی صدا می‌بارد»‌| هنوز هم جامعه هدف و مخاطب خود را نمی‌شناسیم/ تقطیع سریال ضربه مهلکی به روند کار بود

خبرگزاری فارس - گروه رادیو و تلویزیون - علی عبدالهی: «برف بی‌صدا می‌بارد» به تهیه کنندگی محمدرضا شفیعی و کارگردانی پوریا آذربایجانی از 3 دی ماه سال گذشته روی آنتن شبکه سه سیما رفت. 68 قسمت از 100 قسمت فصل یکم این سریال تا پیش از پایان سال 1400 روی آنتن شبکه سه سیما رفته بود، اما به بهانه عید نوروز و همزمانی آن با ماه مبارک رمضان، پخش سریال «برف بی صدامی بارد» به یکباره متوقف شد.

تصویربرداری فصل اول اردیبهشت 1401 به پایان رسید اما هنوز تصمیم قطعی مبنی بر ساخت فصل دوم این سریال گرفته نشده است. «برف بی‌صدا می‌بارد» درامی خانوادگی، اجتماعی و تاریخی است که داستان خانواده‌ای را در بستر تاریخی رخدادهای دهه شصت و زمان حال به تصویر کشیده است. نویسندگی این سریال توسط زنده‌یاد مسعود بهبهانی‌نیا به نگارش درآمده است. وی پیش از این سریال 100 قسمتی «کیمیا» به کارگردانی جواد افشار را به نگارش در آورده بود.

تا این لحظه خبری از ساخت فصل دوم سریال اعلام نشده است. در حالی که به گفته محمدرضا شفیعی تهیه کننده سریال، پیش از این بر سر تولید دو فصل از سریال «برف بی صدامی بارد» با مدیران وقت سازمان صداوسیما توافقات لازم صورت گرفته است. به هر حال در شرایط کنونی موضع مشخصی از سوی مدیران صداوسیما در خصوص تولید یا عدم تولید فصل دوم این سریال دیده نمی‌شود. محمدرضا شفیعی (تهیه کننده)، پوریا آذربایجانی (کارگردان)، پانته آ سیروس و شایسته ایرانی بازیگران «برف بی صدامی بارد»، در میزگرد بررسی این سریال در خبرگزاری فارس حضور یافتند. در ادامه بخش دوم گفتگوی فارس با عوامل «برف بی صدامی بارد» را می‌خوانید:

فارس: سریال شما با وجود اینکه یک داستان به هم پیوسته را شامل می‌شد، اما به ناگاه در میانه راه پخش آن متوقف شد. جزئیاتی از این اتفاق را برای ما شرح دهید.

شفیعی: همان روزهای ابتدائی شروع پروژه «برف بی صدا می‌بارد»، مرحوم آقای بهبهانی به بنده گفت که این کار انجام نخواهد شد (باخنده). ببینید پروژه‌هایی که پروسه تولید آن‌ها از تحقیق، پژوهش، نگارش، تولید و پخش طولانی می‌شود و در فواصل مختلف زمانی صورت می‌گیرد، کار را برای ما در تلویزیون سخت می‌کند. حتما مدیران سازمان صداوسیما مطلع هستند که یک کار نمایشی طولانی و یا حتی کارهای کوچکتر 30 قسمتی نیز در شرایطی تولید می‌شود که مدتها گروه سازنده روی آن کار کرده‌اند و قابل ارائه شده است.

این پروسه، پروسه‌ای طولانی است و در سریال کیمیا هم چنین اتفاقاتی داشتیم. بالاخره وقتی آقای ضرغامی تشریف بردند و مدیران جدید تشریف آوردند، در این بین معاونین مختلفی نیز تغییر کردند. در حال حاضر هم برای ما چنین اتفاقی افتاده است. در روزهای اول حضور آقای پورمحمدی به عنوان معاون سیما و در دوره ریاست آقای سرافراز این طرح داده شده است.

حدودا از دو سال قبل کارهای پژوهشی آن انجام شده بود و در آن زمان طرح و سینابس آماده شده بود. در دوره ریاست آقای سرافراز این طرح تحویل داده شده و موافقت ساخت آن نیز همان زمان صادر شد. با حضور آقای علی عسگری و پس از دو سال رفت و آمد تولید شروع شد و در زمان آقای جبلی کار روی آنتن رفت. این پروسه وقتی طولانی می‌شود توافق‌های ما زیر سوال می‌رود. اتفاقا با وجود اینکه تجربه کیمیا را داشتیم، بخش زیادی از اتفاقات را در همان زمان نهایی کردم. توافق ما این بود که 200 قسمت در زمانی پخش شود که فصل اول تولید آن به طور کامل تمام شده باشد، بخشی از تولید فصل دوم را شروع کرده باشیم و بتوانیم طبق زمان بندی مرتب اپیزودها را به آنتن برسانیم.

همان زمان هم اتفاقا به آقای پورمحمدی معاون سیما عرض کردم که ممکن است یک شبکه تلویزیونی موافق نباشد یکسال آنتن خود را در اختیار ما قرار دهد. بنده درخواست یک باکس نمایش جداگانه را مطرح کردم؛ یعنی از باکس روتین پخش سریال شبکه استفاده نخواهیم کرد و با این حال، باکس سر شب یا آخر شب را احیا خواهیم کرد.

فارس: با این اطمینان که مخاطب ثابتی برای تماشای سریال پای تلویزیون خواهد نشست؟

شفیعی: بله، ایشان چون تجربه پخش سریال‌های روتین مثل برره را در زمان قبل از اذان داشتند، آن سریال‌ در تایم‌های پخش سریال روتین شبکه سه پخش نمی‌شد و باکس ثابت معمولا حوالی ساعت 9 شب است. ایشان موافق این پیشنهاد ما بودند که سریال «برف بی صدا می‌بارد» خارج از کنداکتور روزانه تلویزیون  پخش شود. این از جمله توافقات ما با ایشان به عنوان معاون سیما بود و در سال‌های متمادی برای بنده محرز شده بود که هرگونه توافقی با ایشان به مرحله انجام خواهد رسید.

در این میان با تغییر مدیریت سازمان و استقرار تیم جدید، باید توافقات قبلی مجددا مرور می‌شد. به هر حال تولید این نوع کارها سختی‌های خاص خود را دارد. در این میان اما تیم ما به شدت ضربه خورد. این اتفاقی که برای «سریال برف بی صدا می‌بارد» پیش آمد ناگوار بود. اینکه آنتن به ناگهان خالی شد و مجبور  شدیم در آن مقطع با عجله زیاد کار را روی آنتن ببریم.

پس از آن بود که در زمان عید نوروز سریال تقطیع شد، در حالی که توافق ما این بود که سریال به صورت منظم از تلویزیون پخش شود. عنوانی هم که برای پخش سریال پس از وقفه انتخاب شد، ناجوانمردانه بود. این نکته را به گوش مدیران مربوطه هم رسانده‌ام. اولین مرتبه است که در طول عمرم عنوان بخش دوم را به‌جای فصل دوم برای یک سریال می‌شنوم و این بدترین عنوانی است که می‌توانست انتخاب شود. تقطیع سریال به دو بخش و استفاده از عنوان بخش دوم، ضربه مهلکی به روند کار ما بود.

از سوی دیگر بالاخره بر یک اساسی شخصیت‌های فیلم‌نامه انتخاب شده‌اند و وقتی به راحتی فصل دوم سریال کنار گذاشته می‌شود، یک عالمه سوال برای مخاطب به وجود می‌آید. برای اینکه چرا فصل دوم ساخته نمی‌شود هم کسی پاسخگو نیست و حتی ادامه فیلمنامه را هم کسی مطالعه نمی‌کند. در حال حاضر 70 قسمت از فصل دوم «برف بی صدا می‌بارد» نوشته شده است. این‌ها تصمیمات مدیریتی است و از توان ما خارج است. جریان تولید آثار نمایشی و ساختار مدیریتی تلویزیون تا زمانی که چنین وضعیتی را تجربه می‌کند‌ و عمر مدیریتی کوتاه است، پروژه‌های تلویزیونی بزرگ در حوزه نمایشی دچار آسیب می‌شوند. به همین دلیل است که خیلی‌ها سراغ تولید چنین آثاری نمی‌روند.

آقای میرباقری در ابتدای دوره مدیریتی خودشان در مصاحبه‌ای اعلام کردند که به دنبال ساخت سریال‌های بالای 100 قسمت در تلویزیون هستیم. تجربه پخش کیمیا چند ماه قبل از آن رخ داده بود و مخاطب بالایی را به ثبت رسانده بود. در آن زمان خلأ چنین پروژه‌هایی در تلویزیون حس می‌شد. باید پرسید چرا این اتفاق رخ نداد؟ برای اینکه کسی پای این ایده و ماجرا نایستاد. در حالی که استعداد و ظرفیت ساخت آن در تهیه کنندگان، کارگردانان و نویسندگان وجود دارد. با وجود این دست اتفاقات، دیگر کسی به سراغ تولید این گونه آثار تلویزیونی نخواهد رفت.    

سیروس: محدودیت‌های آثار تلویزیونی بر خلاف شبکه پلتفرم‌ها و شبکه نمایش خانگی بسیار بالاست. رسیدگی به خواسته‌ها از آن جهت که باید از یک کانال دولتی عبور کند، خیلی دیر جواب داده می‌شود. بالاخره با وجود سختی های زیاد یک کار به سرانجام می‌رسد. اما گویی عوامل در این میان هیچگونه اهمیتی ندارند. این ندیدن زحمات باعث دلسردی عوامل و بازیگران خواهد شد. از سوی دیگر سیاستگذاری شبکه‌های مختلف با هم متفاوت است.

فارس: در بسیاری از آثار نمایشی سال‌های اخیر شاهد تولیدات به مراتب ضعیف‌تری نسبت به سریال‌های دهه 80 هستیم. برآیند نظرات مخاطبان هم این گزاره را به اثبات می‌رساند؟ نظرتان را در این خصوص بفرمایید.

آذربایجانی: نکاتی را در رابطه با همین تجربه اخیر خود در سریال «برف بی صدا می بارد» می‌توان مطرح کرد. در همان زمانی که پخش سریال آغاز شد، به جهت اینکه در آن مقطع آنتن تلویزیون خالی بود، «برف بی صدا می‌بارد» پخش شد و برای من به عنوان یک تجربه زنده و معیار است. در حالیکه اساسا قرار ما این نبود.

روز انعقاد قرارداد، برای تولید یک سریال 200 قسمتی که یک فصل آن در دهه 60 است و یک فصل آن در زمان حال رخ می‌دهد به توافق رسیده بودیم. یا شرایطی مثل اینکه فیلمبرداری 70 درصدپیشرفت داشته باشد و پس از آن پخش شود و یا از حمایت مدیران برخوردار خواهد شد، اما عملا هیچکدام از این مسائل رخ نداد.

در واقع همان 100 قسمت تولید شده نیز نه در شروع پخش برنامه ریزی دقیقی اتفاق داشت و نه در بحث تقطیع سریال. به هر حال به عنوان کارگردان یکی از طولانی‌ترین تولیدات صداوسیما، از طرف مدیران هیچگونه حمایتی از ما صورت نگرفت.

 یک نکته دیگر این است که برای آثاری که توسط خودمان تصویب و تولید می‌شود چقدر بها قائلیم؟ در این شرایط بسیاری از افرادی که سابقه با همکاری با صداوسیما را در کارنامه خود دارند، پس از این تمایلی برای همکاری با صداوسیما نشان نمی‌دهند. فردی مثل آقای شفیعی چقدر توان روحی و جسمی دارد که بخواهد با چنین شرایطی کار کند؟ فردی که 20 سال در حوزه تولید آثار تلویزیونی فعالیت داشته، از سرمایه‌های سازمان صداوسیماست. گاهی شما به عنوان مخاطب اگر بخواهید وضعیت فعلی رسانه ملی را ارزیابی کنید، یکی از مهمترین نکاتی که در اذهان برجسته می‌شود این است که گویی نمی‌دانیم در چه دوره‌ای زندگی می‌کنیم و هنوز هم جامعه هدف و مخاطب هدف خود را نمی‌شناسیم.

انتهای پیام/