اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

دفاتر منطقه ای  /  آسیای مرکزی و روسیه

انتخابات زودهنگام قزاقستان؛ اجبار یا الزام؟

به اعتقاد کارشناس سیاسی قزاق، رئیس جمهور قزاقستان با اعلام انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمانی به دنبال تحقق برنامه خود برای اصلاحات سیاسی و اقتصادی در این کشور است.

انتخابات زودهنگام قزاقستان؛ اجبار یا الزام؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، «آندره چبوتوریاف» کارشناس سیاسی قزاق در یادداشتی به بررسی دلایل اعلام انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمانی قزاقستان از سوی «قاسم ژامرت تاکایف» رئیس جمهور این کشور پرداخت.

در این یادداشت آمده است: پیام «قاسم ژامرت تاکایف» رئیس جمهور قزاقستان به مردم این کشور که تحت عنوان «کشور عدالت محور، ملت واحد، جامعه مرفه» ارائه شد، از آن خبر داد که به زودی دو اتفاق مهم رقم خواهد خورد: یکی برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری تا پایان سال جاری میلادی و انتخابات زودهنگام پارلمانی در نیمه اول سال 2023 و دیگری اصلاح قانون اساسی به منظور افزایش دوره ریاست جمهوری از 5 به 7 سال، اما بدون حق انتخاب مجدد.

«اتو فون بیسمارک» نخستین صدراعظم آلمان گفته بود «سیاست هنر ممکن‌ها است» و «کلمنت آتلی» نخست‌وزیر بریتانیا و جانشین «چرچیل» نیز افزوده بود که «سیاست هنر اتخاذ تصمیم‌های مهم با اطلاعات ناکافی و کمبود زمان است». به نظر می‌رسد رئیس جمهور قزاقستان تعریف‌های فوق از سیاست را مبنای اقدامات اخیر خود قرار داده است.  

در این راستا توجه به چند نکته مهم است. اولاً، تاکایف در ماه ژانویه سال جاری میلادی عملاً خود را به اصطلاح «بین دو آتش» دریافت: از یک سو شهروندانی که به تعداد بی‌سابقه ای در همه مناطق کشور علیه نابرابری و بی‌عدالتی اجتماعی اعتراض می‌کردند و از سوی دیگر، گروهی از نخبگان حاکم که به دنبال استفاده از این وضعیت جهت تغییر رهبری کشور بودند.

با وجود تثبیت اوضاع و اجرای اصلاحات جدی قانون اساسی، خطر بی ثباتی احتمالی جدید همچنان باقی است. اپوزیسیون همواره از مقامات می‌خواهد که در قبال افرادی که در جریان حوادث ماه ژانویه متضرر شده‌اند، پاسخگو باشند. در عین حال نخبگان ناراضی، به ویژه آنهای که با «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور سابق ارتباط نزدیک دارند، ممکن است به فکر انتقام جویی سیاسی باشند که برای چنین اقدامی منابع لازم مالی، رسانه‌ای و غیره در اختیار دارند.

ثانیاً، نه تنها مقامات بلکه نمایندگان مجلس و شوراهای محلی، قضات و مقامات امنیتی و انتظامی از دعوت رئیس جمهور برای «ساختن قزاقستان جدید» روحیه گرفته‌اند. برخی به دلیل تفکر محافظه کارانه و عدم تمایل به تغییر و تحول چه در زندگی شخصی و چه در کشور، و برخی دیگر هم به دلیل ترس از دست دادن «لقمه چرب» خویش که معمولا از راه فساد مالی به دست می‌آید. گروه دیگری نیز وجود دارد که بنابر حرفه‌ای نبودنشان در امر اجرای برنامه‌های جدید رئیس جمهور، با مشکل مواجه هستند.

به دلایل فوق، دایره افرادی که تاکایف می‌تواند روی آنها حساب کند، به صورت کافی محدود است. تصادفی نیست که در سخنرانی‌های وی به طور زیاد اصطلاح «کارشکنی» (سابوتاژ) مشاهده می‌شود.

ثالثاً وضعیت پیچیده و غیرقابل پیش بینی سیاسی و اقتصادی جهانی در سطح منطقه‌ای و بین المللی نقش و تاثیر خاص خود را دارد. علیرغم ادامه سیاست خارجی چندجانبه گرایی و تلاش به بی طرفی نسبت به درگیری‌های مختلف بین المللی، قزاقستان به دلیل تعدادی از عوامل عینی، پیامدهای منفی «جنگ تحریم ها» بین روسیه و غرب را احساس می‌کند.

خطرات بالقوه برای این کشور و تمام آسیای مرکزی نیز شامل تنش‌های فزاینده بین چین و آمریکا و وضعیت مبهم افغانستان پس از بازگشت طالبان به قدرت است.

مورد چهارم این است که قزاقستان تحت رهبری تاکایف مرحله نسبتا مبهم توسعه خود را سپری می‌کند که مرکب از عناصر تحول و تکامل، اصلاحات و واکنش‌های ضد بحرانی است. تاکایف به صورت اساسی تنها در سال جاری میلادی پس از آن به عنوان رئیس جمهور تمام عیار به ایفای مسئولیت پرداخت که سیستم «قدرت دوگانه» (یعنی از یک طرف نظربایف به عنوان نخستین رئیس جمهور، پیشوای ملت و رئیس شورای امنیت کشور و از طرف دیگر تاکایف به عنوان رئیس جمهور) از بین رفت.

طی سال‌های 2019-2021 ظرفیت وی برای حل بسیاری از مسائل محدود بود. علاوه بر آن در این مقطع زمانی همه گیری کووید-19 به عنوان یک آفت جهانی ظهور کرد که دولت تاکایف جهت مبارزه با آن تلاش‌ها و منابع عظیمی اختصاص داد.

با توجه به این همه، تقریباً نیمی از دوره ریاست‌جمهوری تاکایف صرف مسائلی شد که خارج از برنامه اعلام شده هنگام آغاز به فعالیتش در سال 2019 بود. بنابراین انتخاب وی برای یک دوره جدید ریاست جمهوری فرصتی برای جبران اقدامات انجام نشده و تحقق بسیاری از اقدامات جدید برای این کشور خواهد بود.

در عین حال تاکایف به طور کامل متوجه این نکته است که تصمیمات وی می‌تواند باعث ایجاد برخی انتقادات در میان قشر معترض جامعه قزاقستان و همچنین ساختارهای بین‌المللی مانند اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا شود.

البته در گذشته نه چندان دور بسیاری از مخالفان اغلب از وی به دلیل ضعف، بلاتکلیفی، عدم انسجام و... انتقاد می‌کردند. بنابراین رئیس جمهور با اقدامات جدید خود عملاً این نوع حملات و ارزیابی‌ها را بی اثر می‌کند.

نکته دیگر مهم این است که اکنون تاکایف نه به عنوان جانشین نظربایف و تحت حمایت وی، بلکه به عنوان یک شخصیت مستقل سیاسی به انتخابات جدید ریاست جمهوری خواهد رفت.

اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی نیز از مواردی است که بارها از سوی تعدادی از گروه‌های مخالف که پارلمان فعلی را غیر قانونی دانسته و خواستار انحلال آن بودند، مطرح شده است.

در نهایت، رئیس جمهور روی اعتماد هموطنان خویش حساب می‌کند که در 5 ژوئن سال جاری میلادی در نتیجه همه پرسی به دست آورد. از سوی دیگر اقدامات جدید اعلام شده توسط تاکایف ماهیت سیاسی، حقوقی، اجتماعی و اقتصادی موضوعات مطرح شده در همه پرسی را تکمیل می‌کند. از این منظر ابتکارات کنونی رئیس جمهور قزاقستان دارای منطق سیاسی خاص خود است.

واکنش مخالفان فعلی و بالقوه دولت قزاقستان در قبال این اقدامات تاکایف چه خواهد بود، موضوعی است که ضمن فرصت‌های بعدی به آن به صورت جداگانه پرداخته خواهد شد.

انتهای پیام/ح

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول