به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، گلابتون‌سازی جزو آن دسته از هنرهایی است که در ایران سابقه چند هزار ساله دارد، تاریخ این هنر به دوران ساسانیان و حتی پیش از آن باز می‌گردد، در عصر صفوی هنر گلابتون مانند بسیاری از هنرهای دیگر از رونق بسیار برخوردار بوده است.
گلابتون، نخی است ابریشمین که با طلا و نقره روکش شده، این نخ در مرکز از ابریشم است که با نوار باریکی از جنس طلا و نقره مارپیچ‌وار و منظم روکش می‌شود. نخ گلابتون به همراه نخ ابریشم به عنوان پود در بافت پارچه‌های زربفت به کار می‌رود، از گلابتون در یراق‌بافی، گلابتون‌دوزی و سایر دوخت‌های تزئینی استفاده می‌کنند. مراحل اصلی گلابتون‌سازی به ترتیب شامل عیار کردن، آماده‌سازی طلا، تمیز کردن شمش استوانه‌ای نقره، چسباندن طلا بر روی نقره، آهنگری، حدیده‌کشی، کوبیدن و نوار کردن مفتول و تولید گلابتون است اما در دوران معاصر این هنر رونق چندانی ندارد.
کارگاه زری‌بافی در خانه تاریخی شیخ‌الاسلام
خانه تاریخی شیخ‌الاسلام چند سالی است به موزه نساجی تبدیل شده و کارگاه تولید گلابتون در آن فعال است.
خانه تاریخی شیخ‌الاسلام در دوره صفویه توسط یکی از علمای شیعه به نام محقق سبزواری ساخته شده که ضمن سکونت در این خانه از آن به عنوان محل تدریس علوم دینی استفاده می‌کرد. خانه از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده، قسمت اندرونی محل سکونت اهالی خانه و قسمت بیرونی که از تزئینات معماری همچون گره‌چینی، گچبری، آیینه‌کاری و مقرنس‌کاری بهره‌مند است، مخصوص مهمانان و برگزاری مراسمات بوده است.
در دوره قاجار تغییراتی در تزئینات بنا داده می‌شود و بخش‌هایی نیز به آن اضافه می‌شود، شیخ‌الاسلام به عنوان عالمی دینی در تالار مرکزی بنا، به حل اختلافات مردم و بازاریان می‌پرداخته و در ایام سوگواری و شهادت امام حسین(ع) به برپایی مراسم عزا و تعزیه‌خوانی مبادرت می‌کرده است؛ این بنا در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
استاد مهدی شمسعلی متولد ۱۳۲۹ است و در این خانه که قسمتی از آن را کارگاه زری‌بافی تشکیل می‌دهد، به این کار مشغول است، او شاگردانی را در زری‌بافی تربیت کرده که پارچه زربفت و ترمه تولید می‌کنند.
شمسعلی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصهفان می‌گوید، از ۸ سالگی وارد هنر زری‌بافی شده و این هنر را از پدرش، حسن شمسعلی یاد گرفته است؛ بعد از آن که ۳۰ سال در هنرستان هنرهای زیبا، زری می‌بافته به خانه شیخ‌الاسلام آمده و در این خانه ۲۴ سال سابقه زری‌بافی دارد.
این هنرمند زری‌باف، به کاربردهای این هنر اشاره می‌کند که دیگر منسوخ شده و می‌گوید در قدیم جانمازها، پرده‌ها، سجاده‌ها از پارچه زربفت بودند، تولید نخ گلابتون مراحل طولانی را سپری می‌کند و زحمت زیادی دارد.
نسل جدید با هنرهای قدیمی بیگانه‌اند
روزی که به خانه شیخ‌الاسلام رفته بودم، قبل از مصاحبه با این هنرمند، یک خانواده از ساری برای گردش به اصفهان آمده بودند، آن‌ها پرسان پرسان این خانه را پیدا کرده بودند؛ می‌خواستند غیر از پل خواجو و سی و سه پل مکان جدیدی را در اصفهان ببینند. با دیدن کارگاه، با نحوه تولید ترمه و پارچه زری آشنا شدند و دیدن استاد و این موزه نساجی آن‌ها را سر ذوق آورده بود؛ از طرفی ناراحت بودند که عده زیادی با این هنر و این کارگاه آشنایی ندارند و از طرفی خوشحال بودند که با چنین مکانی آشنا شدند.
خانواده شمالی همراه فرزندانشان آمده بودند، چشمان متعجب بچه‌ها حکایت از این داشت که نسل جدید با هنرهای قدیمی بیگانه‌اند و هنرمندان کهن را نمی‌شناسند اما روح جستجوگری دارند.
امید است با توجه ویژه به هنرهای ایرانی‌الاصلی که رو به فراموشی هستند و توجه ویژه به هنرمندان آن حوزه، علاوه بر تربیت نیرو، برای حفظ هنر، مسؤولان با ارائه راهکارهای عملی آن را به جهانیان نیز معرفی کنند تا در کنار هنرهایی چون میناکاری، خاتم، سفره قلمکار نیز شناخته شوند و به این صنعت کمک شود.
انتهای پیام/۶۳۱۲۴/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
