فارس پلاس؛ گزارش ویژه - تیک‌تاک یک شبکه اجتماعی چینی مبتنی بر ویدیو است که توسط شرکت بایت‌دنس ساخته و عرضه شده است. این برنامه در سال ۲۰۱۶ با عنوان دوئین در چین و در سال ٢٠١٧ تحت نام «تیک‌تاک» به صورت بین‌المللی عرضه شد و با سرعت به تعداد کاربران آن افزوده شد. برخی آمارهای غیررسمی ادعا می‌کند تعداد کاربران تیک‌تاک در جهان به بیش از یک میلیارد و تنها در ایالات متحده به ١٣٨ میلیون کاربر رسیده است.
همزمان با افزایش کاربران این پلتفرم در آمریکا، مقام‌های این کشور نگرانی خود نسبت به دسترسی دولت چین به داده‌های کاربران آمریکایی، امکان بهره‌برداری در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی، به خطر افتادن امنیت ملی آمریکا و توان دستکاری انتخابات را اعلام کردند.
جاش هاولی، سناتور آمریکایی گفته[1] است: «تیک‌تاک، اسب تروجان حزب کمونیست چین است. این یک خطر امنیتی بزرگ برای ایالات متحده است و تا زمانی که مجبور نشود روابط خود را با چین به‌طور کامل قطع کند، جایی در دستگاه‌های الکترونیکی دولتی ندارد.»
ارتش آمریکا؛ پیشتاز مخالفت با تیک‌تاک
ارتش آمریکا[2] در انتهای ۲۰۱۹ به سربازان خود در مورد شبکه اجتماعی تیک تاک هشدار داد. همزمان وزارت دفاع آمریکا[3] نیز به پرسنل ارتش اعلام کرد تا این شبکه اجتماعی را «برای جلوگیری از لو رفتن هر گونه اطلاعات شخصی»، از گوشی های خود پاک کنند. ارتش آمریکا نگران است کمپانی مادر تیک تاک یعنی «بایت دنس» برای امنیت ملی آمریکا خطرناک باشد.
تیک‌تاک؛ تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا
با افزایش نگرانی‌های امنیتی در آمریکا نسبت به تیک‌تاک، جولای ۲۰۲۰ بود که استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا گفت فعالیت تیک تاک، شبکه اجتماعی اشتراک ویدئو در حال بررسی است و وزارت خزانه‌داری طی روزهای آینده توصیه‌های خود را در اختیار رئیس جمهور قرار خواهد داد. منوچین تاکید کرد فعالیت تیک تاک از سوی کمیته نظارت بر سرمایه گذاری‌های خارجی[4] در دست بررسی است و ما توصیه‌های خود را در روزهای آینده به رییس‌جمهور ارائه خواهیم کرد و گزینه‌های مختلف را در نظر داریم.
فعالیت تیک‌تاک از سوی کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی بررسی شد. این کمیته زیر نظر وزارت‌خزانه داری فعالیت می کند و مسئول بررسی و ارزیابی خطر سرمایه گذاری‌ها و شرکتهای خارجی برای امنیت ملی آمریکاست. رویترز گزارش[5] داده بود که شرکت چینی «بایت دنس» مالک تیک تاک به دلیل خرید شبکه اجتماعی آمریکایی «موزیکال.لی» به بهای یک میلیارد دلار و همچنین نگرانی‌های قانونگذاران آمریکایی در مورد نحوه جمع‌آوری اطلاعات شخصی کاربران و ادعاهای مربوط به سانسور از سوی کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی مورد تحقیق[6] قرار گرفته است.
تیک‌تاک؛ پلتفرمی برای دخالت در انتخابات
همزمان با اظهارات منوچین در ۲۰۲۰، گروهی از سناتورهای جمهوری‌خواه[7] در مورد احتمال دخالت تیک‌تاک در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا ابراز نگرانی کرده‌اند.
وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به سوال مجری فاکس نیوز[8] که پرسید آیا او استفاده از شبکه تیک تاک را توصیه می‌کند گفت: «فقط اگر می‌خواهید اطلاعات شما به دست حزب کمونیست چین بیافتد این اپلیکیشن را پیاده کنید».
تیک‌تاک؛ آمریکایی نیست؛ آمریکایی بشود
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در تابستان ۲۰۲۰ گفته بود[9] در صورتی که اپلیکیشن تیک‌تاک تا ۱۵ سپتامبر بخش فعالیت‌های خود را در آمریکا را به شرکتی آمریکایی نفروشد، فعالیت این شبکه در ایالات متحده ممنوع خواهد شد. شرکت مایکروسافت هم اعلام کرد برای خرید شبکه اجتماعی تیک تاک، مذاکرات این غول فناوری با مالک چینی اپلیکیشن تیک تاک را آغاز کند. ترامپ گفته بود من این (اپلیکیشن تیک تاک) را خواهم بست، مگر این که مایکروسافت یا یک شرکت آمریکایی دیگر قادر باشد آن را بخرد و به توافق برسد.
یک روز پس از آن که رئیس جمهور آمریکا فشار را بر تیک‌تاک افزایش داد و برای فعالیت آن شرط گذاشت، چین روز بعد این کشور را به «قلدری» متهم کرد.
تیک‌تاک؛ خطری برای امنیت ملی آمریکا
ترامپ اگوست ۲۰۲۰ با صدور دستوری اعلام کرد که از یک ماه و نیم دیگر انجام معامله میان آمریکایی‌ها با شرکتهای چینی مالک اپلیکیشن‌های «تیک‌تاک» و «ویچت» ممنوع است. این ممنوعیت که از ۴۵ روز بعد شروع می‌شد شامل دو شرکت «بایت‌دنس» و «تن‌سنت» (صاحبان تیک‌تاک) بود و بر اساس آن مجوزهای این دو شرکت برای کاربرد اپلیکیشن‌های یادشده در آمریکا اجازه تمدید ندارند.
ترامپ در فرمان[10] خود عنوان کرد که اپلیکیشن تیک‌تاک می‌تواند در کمپین‌های دروغ‌پراکنی به سود حزب کمونیست چین به کار گرفته شود و از این رو ایالات متحده «باید به منظور حفاظت از امنیت ملی ما دست به اقدامی تهاجمی علیه مالکان تیک‌تاک بزند».
ترامپ در فرمان[11] دیگری گفت، اپلیکیشن ویچت «به شکل خودکار بخش بزرگی از اطلاعات کاربران خود را ضبط می‌کند که این گردآوری اطلاعات این اجازه را به حزب کمونیست چین می‌دهد که به اطلاعات شخصی و حقوقی آمریکایی‌ها دسترسی داشته باشند».
همزمان با این فشارها کوین مایر[12]، مدیر عامل شبکه ارسال ویدئو تیک تاک تحت فشارهای دولت آمریکا به مالک چینی برای فروش تیک تاک استعفا کرد. دولت آمریکا مدعی است که فعالیت این شبکه در آمریکا به دلیل مالکیت چینی آن خطرهای امنیتی دارد. به گزارش آسوشیتدپرس، آقای مایر در نامه‌ای خطاب به کارمندان تیک‌تاک گفت «تحت تاثیر تغییر چشمگیر در فضای سیاسی» تصمیم گرفته کناره‌گیری کند.
حذف تیک‌تاک از بازارهای آمریکا
سپتامبر ۲۰۲۰ وزارت بازرگانی[13] آمریکا بر مبنای دستور اجرایی ترامپ اعلام کرد: تیک تاک و ویچت از آخرین روز تابستان ۲۰۲۰ از اپ استورهای آمریکایی حذف می شوند. این اپلیکیشن ها نه تنها دیگر اجازه حضور در پلی استور گوگل و اپ استور اپل را ندارند بلکه کلیه شرکتهای آمریکایی نیز از این پس اجازه میزبانی این برنامه ها را نخواهند داشت.
این تصمیم در حالی اتخاذ شده که پیش از آن احتمال همکاری شرکت آمریکایی اوراکل و ByteDance (که مالک ویچت و تیک تاک است) در دست بررسی قرار داشت. اما بلومبرگ[14] به نقل از ترامپ اعلام کرد که او ابدا قراردادهای پیشنهاد شده برای همکاری با تیک تاک را دوست نداشته و آمادگی امضای هیچ توافقی را ندارد.
تیک‌تاک در آن زمان بالغ بر ۱۰۰ میلیون[15] نفر کاربر در آمریکا داشت.
چند روز بعد یک قاضی[16] منطقه‌ای در ایالت واشنگتن از اجرای دستور وزارت بازرگانی برای حذف برنامه گوشی تیک‌تاک در اپ استورهای اپل و گوگل جلوگیری کرده بود. همین قاضی برمبنای شکایتی که توسط شرکت مادر تیک تاک یعنی بایت دنس علیه دولت آمریکا تنظیم شده بود، تحریم های وزارت بازرگانی آمریکا را لغو کرد.
تیک‌تاک رکورد زد
در میانه این مخالفت‌ها باید خاطر نشان کرد تیک تاک به اولین اپلیکیشن غیر فیسبوکی تبدیل شد که به ۳ میلیارد[17] دانلود در iOS و اندروید دست پیدا کرده و پردرآمدترین اپ غیر بازی بوده است. همچنین طبق آمار شرکت Sensor Tower این برنامه در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ در صدر لیست دانلود کاربران ایالات متحده آمریکا بوده است.
دیتای کاربر آمریکایی به خاک آمریکا بازگشت
تیک تاک در سال جاری با هدف رفع نگرانی رگولاتوری آمریکا، فرآیند انتقال اطلاعات کاربران آمریکایی خود به سرورهای شرکت اوراکل[18] را تکمیل کرد. این اقدام پس از گذشت دو سال از زمان دستور یک هیات امنیت ملی آمریکا به شرکت چینی بایت دنس برای فروش تیک تاک به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی و احتمال انتقال اطلاعات کاربران آمریکایی به دولت چین، صورت گرفت.
تیک تاک پیش از این دیتای کاربران آمریکای را در دیتاسنترهای خود در ویرجینیا با یک پشتیبان (بک آپ) در سنگاپور، نگهداری می‌کرد. اکنون این اپلیکیشن دیتای شخصی کاربران آمریکایی را از دیتاسنترهای خود پاک خواهد کرد و کاملا به سرورهای اوراکل (خاک آمریکا) وابسته خواهد بود. دیتاسنترهای ویرجینیا و سنگاپور[19] همچنان برای بک آپ اطلاعات استفاده خواهند شد.
تیک تاک همچنین یک تیم امنیت دیتای آمریکایی اختصاصی USDS به عنوان دروازه‌بانی برای اطلاعات کاربران آمریکایی و جداسازی آن از بایت دنس، ایجاد کرده است.
خطر عملیات نفوذ و جاسوسی؛ ممنوعیت تیک‌تاک در دانشگاههای آمریکا
کریستوفر ری، مدیر اف بی آی، پاییز گذشته به کمیته امنیت داخلی مجلس آمریکا گفته[20] بود: دولت چین ممکن است از تیک تاک برای کنترل اطلاعات یا نرم افزار میلیون‌ها کاربر استفاده کند و الگوریتم پیشنهاد این اپلیکیشن که مشخص می‌کند ویدیوهای بعدی که کاربران مشاهده می‌کنند، کدام ویدئوها خواهند بود، می‌تواند برای «تاثیرگذاری روی افکار کاربران» و «عملیات نفوذ» مورد استفاده قرار گیرد.
پس از اظهارات رئیس اف‌بی‌آی مبنی بر نگرانی امنیت ملی در ایالات‌متحده نسبت به تیک‌تاک؛ فرمانداران ایالت‌های مختلف یکی پس از دیگری اقدام به ممنوع اعلام کردن استفاده از این پلتفرم در دستگاه‌های الکترونیک دولتی[21] کردند. برخی از این ایالت‌ها، علاوه بر دستگاه‌های دولتی، کالج‌ها و دانشگاه‌ها را نیز ملزم به اعمال محدودیت‌ها کرده‌اند. محدودیت یاد شده، ممنوعیت اتصال تلفن‌های همراه دارای تیک‌تاک به وای‌فای کالج‌ها و دانشگاه‌ها را شامل می‌شود.
همچنین در جریان جلسه استماع سنا، سناتور تد کروز[22] سوالات متعددی درباره نقش دولت چین در کنترل این شبکه اجتماعی خطاب به یکی از مدیران تیک‌تاک به نام بِکِرمَن مطرح کرد. کروز در این نشست، «تیک‌تاک» را به «جاسوسی» از شهروندان آمریکایی و «تبلیغ» برای حزب کمونیست چین در آمریکا متهم کرد.
راهکار نهایی؛ ممنوعیت استفاده از تیک‌تاک
در نهایت دی ماه ۱۴۰۱ بر اساس لایحه بودجه دو حزبی که توسط کنگره تصویب شد، استفاده از تیک‌تاک در دستگاه‌های دولتی ممنوع اعلام شد. رئیس‌جمهور ایالات‌متحده بسته ۴۱۲۶ صفحه‌ای که ممنوعیت تیک‌تاک نیز بخشی از آن بود را امضاء کرد[23] و در نتیجه این قانون لازم‌الاجرا شد.
مطابق قانون جدید، چهار میلیون نفر، کارمند دولت فدرال ایالات‌متحده از نصب و استفاده از اپلیکیشن ویدیوی کوتاه تیک‌تاک بر روی دستگاه‌های الکترونیکی متعلق به سازمان‌ها، منع می‌شوند.
خرید کامل شرکت تیک‌تاک؛ ممنوعیت کافی نیست
برخی مقامات ایالات‌متحده در حال رایزنی و فراهم آوردن مقدمات خرید[24] واحد آمریکایی تیک‌تاک از سوی یک شرکت آمریکایی هستند. وال استریت ژورنال[25] پس از انتشار بیانیه یکی از نمایندگان تیک‌تاک که از همکاری دو ساله این شرکت با ایالات‌متحده به منظور رفع نگرانی‌ها گفته بود، از بررسی چندین طرح از جمله معامله این پلتفرم اشتراک ویدیو در کمیته سرمایه‌گذاری خارجی آمریکا خبر داد. بروک اوبروتر، نماینده تیک‌تاک، در مورد چالش‌های موجود اعلام کرد که این پلتفرم برای رفع نگرانی‌ها، آماده انجام هر اقدامی است. بر اساس برخی برآوردهای صورت گرفته و نظر به گزارش وال استریت ژورنال، این اقدام، فروش احتمالی واحد آمریکایی تیک‌تاک خواهد بود.
در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به تیک تاک دستور داده شد تا شاخه آمریکایی خود را بفروشد اما این دستور در دولت جوبایدن اجرایی نشد.
موضوع ممنوعیت کامل فعالیت شبکه اجتماعی تیک تاک چین بار دیگر داغ شده است. قرار است هیئتی در مجلس نمایندگان آمریکا ماه آینده درباره ممنوعیت سراسری تیک تاک در آمریکا تصمیم بگیرد. مایک مک کال، رئیس این گروه، به دنبال آن است که با این مصوبه[26]، ابزار‌های قانونی لازم به کاخ سفید داده شود تا تیک تاک را به علت ملاحظات امنیت ملی کشور ممنوع کند.
مدیر تیک‌تاک به کنگره پاسخ می‌دهد
قرار است شوژی چو مدیر اجرایی تیک تاک در ماه مارس در کمیته انرژی[27] و تجارت مجلس نمایندگان آمریکا حاضر شود و به سوالات پاسخ دهد. قرار است این جلسه ۲۳ مارس برگزار شود.
رئیس کمیته انرژی و تجارت مجلس نمایندگان آمریکا گفته است تیک تاک آگاهانه به حزب کمونیست چین این اجازه را داده است که به داده‌های کاربران آمریکایی دسترسی داشته باشد. به گفته وی، آمریکایی‌ها حق دارند بدانند کار‌های تیک تاک چه تاثیری بر امنیت و اطلاعات شخصی آن‌ها می‌گذارد.
مدیران تیک‌تاک با دولت آمریکا حتی برای انتقال داده‌های کاربران آمریکایی به شرکتهای این کشور همکاری کردند اما با این وجود دولت رویکرد خود نسبت به این پلتفرم را تغییر نداد و در نهایت ممنوعیت استفاده آن را برای کارکنان دولت و ارتش تصویب کردند. تلاش دولت و مجلس آمریکا همچنان ادامه دارند و برخی سناتورها تلاش دارند ممنوعیت استفاده از تیک‌تاک در عرصه عمومی را مصوب کنند. به خطر افتادن امنیت ملی، بهره‌برداری از داده‌های مردم آمریکا، عملیات نفوذ، جاسوسی از دولت و ارتش آمریکا و دستکاری افکار عمومی و انتخابات از جمله عواملی است که مسئولین آمریکایی اقدامات خود را تا ممنوعیت کامل این پلتفرم خارجی در کل آمریکا ادامه داده‌اند.
[1]-https://twitter.com/SenHawleyPress/status/1612546266881204245
[2]-https://www.military.com/daily-news/2019/12/30/army-follows-pentagon-guidance-bans-chinese-owned-tiktok-app.html
[3]-https://edition.cnn.com/2019/12/30/politics/army-tiktok-banned/index.html
[4]-https://www.reuters.com/article/usa-china-tiktok-idUSW1N2BH01X
[5]-https://www.reuters.com/article/us-musical-ly-m-a-bytedance-idUSKBN1DA0BN
[6]-https://www.reuters.com/article/us-tiktok-cfius-exclusive-idUSKBN1XB4IL
[7]-https://www.tillis.senate.gov/2020/7/tillis-colleagues-urge-tiktok-scrutiny-over-election-security
[8]-https://www.foxnews.com/politics/pompeo-warns-tiktok-users-data-including-facial-pattern-residence-phone-number-could-be-going-directly-to-the-chinese-communist-party
[9]-https://www.nytimes.com/2020/08/03/technology/trump-tiktok-microsoft.html
[10]-https://www.federalregister.gov/documents/2020/08/11/2020-17699/addressing-the-threat-posed-by-tiktok-and-taking-additional-steps-to-address-the-national-emergency
[11]-https://trumpwhitehouse.archives.gov/presidential-actions/executive-order-addressing-threat-posed-wechat/
[12]-https://www.nytimes.com/2020/08/27/technology/tiktok-kevin-mayer-resign.html
[13]-https://www.engadget.com/tik-tok-and-we-chat-will-be-banned-from-us-app-stores-on-sunday-115345120.html
[14]-https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-09-21/trump-says-bytedance-can-t-keep-control-of-tiktok-in-oracle-deal?leadSource=uverify%20wall
[15]-https://www.cnbc.com/2020/08/24/tiktok-reveals-us-global-user-growth-numbers-for-first-time.html
[16]-https://www.npr.org/2020/12/07/944039053/u-s-judge-halts-trumps-tiktok-ban-the-2nd-court-to-fully-block-the-action
[17]-https://sensortower.com/blog/tiktok-downloads-3-billion
[18]-https://www.nytimes.com/2022/06/17/technology/tiktok-oracle-servers.html
[19]-https://edition.cnn.com/2022/06/17/tech/tiktok-user-data-oracle/index.html
[20]-https://apnews.com/article/technology-china-united-states-national-security-government-and-politics-ac5c29cafaa1fc6bee990ed7e1fe5afc
[21]-https://www.wired.com/story/state-tiktok-ban-higher-education/
[22]-https://www.cbsnews.com/news/ted-cruz-tiktok-senate-hearing-ties-to-china/
[23]-https://www.nbcnews.com/tech/tech-news/tiktok-ban-biden-government-college-state-federal-security-privacy-rcna63724
[24]-https://www.scmp.com/tech/policy/article/3204638/some-us-security-officials-are-considering-calling-tiktok-owner-bytedance-sell-us-unit-report-says
[25]-https://www.wsj.com/articles/tiktok-security-dilemma-revives-push-for-u-s-control-11672064033
[26]-https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-01-27/tiktok-ban-to-get-house-committee-vote-next-month-mccaul-says?leadSource=uverify%20wall
[27]-https://energycommerce.house.gov/posts/tik-tok-ceo-to-testify-at-energy-and-commerce-committee
پایان پیام/.
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
