روایت روز؛ اندیشکده‌ها - موسسه دموکراسی اسرائیل (IDI) در اکتبر سال ۱۹۹۱ بعنوان یک سازمان غیردولتی، به ریاست پروفسور "آریه کارمون" (Carmon Arye) در بیت المقدس تاسیس شد. این مرکز وظیفه شناسایی معضلات موجود در سیستم حکومتی رژیم صهیونیستی را بر عهده دارد و پس از آگاهی از این نواقص، گروه‌های تحقیق متشکل از محققان و دانشجویان را به منظور تحقیق پیرامون راهکارهای مقابله با مشکلات مذکور سازماندهی می کند. این موسسه مدعی است به طور مستمر با سران و مسوولان رژیم صهیونیستی، جلسات بحث و مناظره داشته و نقطه نظرهای آنان را پیرامون جنبه‌های مختلف دموکراسی جویا شده و متقابلا تاثیر بسیاری بر آنان داشته است.
موسسه دموکراسی اسراییل همچنین به عنوان مشاور "کِنِسِت" و کمیته‌های آن، وزرای کابینه، روسای موسسات، فرماندهان محلی و سایر نهادهای وابسته به دولت یا بخش خصوصی فعالیت میکند و با ارایه نتایج تحقیقات خود در زمینه‌های مختلف، پیشنهادهایی برای اصلاحات جزیی یا تغییرات عمده در نحوه مدیریت یا فعالیت آنها ارایه می‌دهد.[1]
این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران جهت اطلاع از نگاه اندیشکده‌های غربی ترجمه شده و منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های خبرگزاری فارس نیست.
مرکز مطالعاتی دموکراسی اسرائیل (IDI) در پایان سال‌های میلادی گزارشی[2] بر پایه نظرسنجی وسیع از جامعه این رژیم به صورت عمومی منتشر میکند. حجم بالای افکارسنجی این موسسه موجب شده گزارشات آن مورد توجه ویژه‌ای قرار بگیرد.
این مرکز بیش از دو دهه است به طور مداوم به بررسی افکارسنجی ساکنین سرزمین‌های اشغالی به تفکیک یهودی، عربی، مذهبی، سکولار، حریدی، ملی گرا و… می‌پردازد.
این مرکز اخیرا گزارش خود در مورد نگرش ساکنین سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۲۲ که به اسحاق هرتزوگ رئیس جمهور کنونی رژیم صهیونیستی ارائه کرده را روی وب‌گاه خود منتشر کرده است.
در ادامه به بررسی برخی گزاره‌ها و نتایج این نظرسنجی می‌پردازیم:
وضعیت فعلی اسرائیل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این سوال، از سوالات ثابت بعد از سال ۲۰۰۳ بوده و پاسخ در قالب خوب و خیلی خوب، متوسط و بد و خیلی بد است. نمودار زیر تغییرات پاسخ ها را از سال ۲۰۰۳ تا ماه های پایانی ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد.
بعد از آغاز نظرسنجی در سال ۲۰۰۳، نگاه عمومی به شرایط این رژیم مکرر نوسان داشته است. اما بعد از ۲۰۱۹ یعنی دوره‌ای که با بن‌بست سیاسی، پاندمی کرونا و بحران اقتصادی همراه بوده، شاهد روند نزولی ثابت برای گزینه «خوب و خیلی خوب» هستیم.
در دوره برگزاری این نظرسنجی هیچ سالی بدتر از ۲۰۰۳ و در هنگام انتفاضه دوم فلسطین نبوده است. بیش از ۶۰ درصد شرایط را بد و خیلی بد می‌دانستند و تنها ۱۰ درصد به گزینه شرایط خوب و خیلی خوب رأی داده‌اند. این سوال از همه افراد نمونه در نظرسنجی پرسیده شده است.
با آغاز بن‌بست سیاسی، کرونا و تشدید تنش در سرزمین‌های اشغالی، میزان رای به گزینه خوب و خیلی خوب از نزدیک ۶۰ به ۲۵ درصد رسیده است. از سال ۲۰۱۸ هم پاسخ به گزینه بد و خیلی بد افزایش یافته و هم‌اکنون به ۳۷ درصد رسیده است.
گزاره دوم: وضعیت فعلی اسرائیل را «خوب» ارزیابی می‌کنم
میزان پاسخ مثبت به خوب بودن وضعیت فعلی رژیم صهیونیستی در میان اعراب اسرائیل، از سال ۲۰۱۹ به بعد روند نزولی داشته و هم‌اکنون تنها ۱۸% اعراب پاسخ مثبت داده‌اند و این آمار در میان یهودیان از ۲۰۱۸ به بعد نزولی شده است و هم‌اکنون به ۲۷٪ رسیده است. کمترین میزان پاسخ مثبت یهودیان به این سوال در ۲۰۰۳، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ و به میزان ۱۰ درصد بوده است. این میزان در میان یهودیان در بالاترین حالت در سال ۲۰۱۸ در نزدیکی ۶۰ درصد بوده است.
وضعیت فعلی اسرائیل را «خوب» ارزیابی می‌کنم/بر مبنای طیف سیاسی
معیار دیگری برای ارزیابی نگاه عمومی به وضعیت رژیم صهیونیستی، طیف سیاسی پرسش‌شوندگان یهودی است. یکی از این دسته‌های یهودی، گروه ملی‌گرای مذهبی است که به دسته راست سیاسی شناخته می‌شود. این گروه تا قبل از سال ۲۰۱۰ نگاهی نزدیک به چپ‌ها و طیف میانه سیاسی نسبت به وضعیت رژیم صهیونیستی داشت و تا ۵۰٪ آنها وضعیت را خوب تلقی می‌کردند؛ اما این گروه از ۲۰۱۰ با فاصله تا ۷۰٪ پیش رفت و از ۲۰۱۸ روند سقوط آغاز شد و امروز ۲۳ درصد است. کرونا، تورم و بن‌بست سیاسی از عوامل افزایش نارضایتی نسبت به وضع موجود این رژیم است.
از نکات دیگر این نظرسنجی: در میان یهودیان، نسبت به وضعیت رژیم صهیونیستی، مردها نسبت به زنان نگاهی با چشم انداز مثبت دارند. بر این اساس، ۳۶ درصد مردان یهودی فکر می‌کنند که اسرائیل در شرایط خوبی است اما در میان زنان تنها ۱۷ درصد چنین نگاهی دارند. در میان اعراب، تفاوت میان نگاه مردان و زنان کاملا در تضاد با یهودیان است.
وضعیت فعلی اسرائیل را «خوب» ارزیابی می‌کنم/ بر مبنای طیف مذهبی یهودیان
چهار طیف مذهبی یهودیان: سکولار، سنتی، ملی مذهبی و حریدی از ۲۰۰۳ تا کنون در مورد نگاه به وضعیت اسرائیل و تایید خوب بودن شرایط، مسیر مشابهی را طی کرده‌اند. در ۲۰۰۷ هر چهار طیف به تایید ۱۰ درصدی شرایط خوب رسیده‌اند و در ۲۰۱۸ بین ۴۰ تا ۸۰ درصد گفته‌اند که شرایط کلی رژیم صهیونیستی خوب است. از ۲۰۱۸ به بعد روند نزولی این تاییدات آغاز شده و هم اکنون بین ۱۹ تا ۳۷ درصد از هر طیف، تایید می‌کنند که شرایط این رژیم به طور کلی خوب است.
موافقم که اسرائیل امنیت شهروندانش را تامین میکند/همه پرسش‌شوندگان
بر اساس این نظرسنجی، در ۲۰۲۲ فقط ۳۸ درصد از پرسش‌شوندگان موافق هستند که رژیم صهیونیستی توانسته است امنیت شهروندانش را تامین کند. این احساس در دو سال اخیر ۵۰ درصد کاهش یافته است.
همین مسئله در میان پرسش‌شوندگان یهودی با جهت‌گیری سیاسی ارزیابی شده و تایید این گزاره در میان دست راستی‌ها در ۲۰۲۲ تنها ۳۰ درصد بوده است. این شاخص در میان چپ‌ها و طیف سیاسی میانه در دو سال اخیر نزولی بوده است و در سال ۲۰۱۹ تنها نیمی از چپ‌ها و طیف سیاسی میانه گزاره تامین امنیت را تایید می‌کردند.
گزاره موفقیت رژیم صهیونیستی در تامین امنیت شهروندانش در میان اعراب و یهودیان هم مورد پرسش قرار گرفته است. در سال ۲۰۲۲ فقط ۲۸ درصد از اعراب و ۴۰ درصد از یهودیان این گزاره را تایید کردند. در ۳ سال گذشته درصد اعراب و در ۲ سال گذشته درصد یهودی‌ها بر موافقت، کاملا نزولی بوده است.
اظهارات پرسش‌شوندگان در مورد این گزاره: شهروندان اسرائیل می‌توانند در زمان مشکلات بر دولت حساب کنند.
در سال ۲۰۱۷ میزان ۵۳ درصد افراد و در سال ۲۰۲۲ میزان ۵۷ درصد افراد با این گذاره مخالف بودند. تنها ۲۹ درصد جوانان میان ۱۸ تا ۲۴ سال این گزاره را تایید می‌کنند که نشانه‌ای است بر عدم اعتماد بخش زیادی از جوانان به دولت رژیم صهیونیستی در مسئله کمک به شهروندان.
امیدواری نسبت به آینده اسرائیل
بر اساس داده‌های این نظرسنجی، امیدواری نسبت به آینده رژیم صهیونیستی از ۲۰۱۲ تا امروز به صورت نزولی بوده است. این نگاه در سال ۲۰۲۲ به میزان ۴۹ درصد بوده و هرگز این عدد بالاتر از ۸۰ درصد نرفته است. یهودیان نسبت به آینده رژیم صهیونیستی امیدوارتر هستند. تنها نیمی از یهودی‌ها، در ۲۰۲۲ نسبت به آینده امیدوار هستند و یک سوم عرب‌ها نسبت به آینده امیدوار هستند.
افتخار به اسرائیلی بودن
بر اساس این نظرسنجی، افتخار به اسرائیلی بودن در میان یهودیان در هیچ سالی کمتر از ۸۰ درصد و بیش از ۹۰ درصد نبوده است. افتخار به اسرائیلی بودن در میان اعراب اسرائیلی در سال ۲۰۲۱ تنها ۲۸ درصد بوده است. این آمار در سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۱ نزولی بوده است. به نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۳ و با روی کار آمدن کابینه تندرو کنونی سقوط دیگری را تجربه کند.
آزادی مذهب در اسرائیل
در بخشی از این نظر سنجی سوالی در مورد میزان آزادی مذهب در اسرائیل پرسیده شده است؛ پاسخ ها در سال های گذشته روند ثابتی را طی کرده اما در ۲۰۲۲ پاسخ های منفی به این سوال افزایش یافته است. ۴۱٪ پرسش‌شوندگان معتقدند آزادی مذهب در سال گذشته خیلی کم بوده است. در متن این گزارش آمده است که مشخص نیست این افزایش نارضایتی از وضع موجود در آزادی مذهب گذرا است یا آغاز یک روند است.
آزادی بیان در اسرائیل
سوال دیگری در مورد میزان آزادی بیان در اسرائیل پرسیده شده است. ۲۸٪ از پرسش‌شوندگان یهودی در ۲۰۲۲ معتقد بودند آزادی بیان در اسرائیل خیلی کم است. همین سوال از اعراب اسرائیلی پرسیده شده و در ۲۰۲۲ میزان ۵۷٪ از آنها معتقد بودند که آزادی بیان در اسرائیل خیلی کم است. افزایش نگاه منفی اعراب اسرائیلی نسبت به آزادی بیان در اسرائیل از ۲۰۱۹ به بعد افزایش یافته است.
سیستم دموکراتیک در اسرائیل در خطر است.
۵۹٪ پرسش‌شوندگان معتقدند سیستم دموکراتیک در اسرائیل در خطر جدی است. این روند به طور کلی از ۲۰۱۷ به بعد رو به افزایش بوده اما روند افزایشی بین ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ متوقف شد و در سال گذشته مجددا افزایش یافت و به بالاترین حد خود رسید.
هم اکنون ۸۰٪ اعراب اسرائیل معتقدند سیستم دموکراتیک در اسرائیل در خطر جدی است. این روند در ۳ سال گذشته صعودی بوده است و در ۲۰۲۲ میزان ۵۵% از یهودی‌ها معتقد بودند که ساختار دموکراتیک در خطر جدی است. در ۶ سال گذشته، این آمار زیر ۴۰٪ نرفته است.
برخورد دموکراتیک با اعراب اسرائیل
برخورد دموکراتیک اسرائیل با اعراب اسرائیلی سوال دیگر این نظر سنجی بوده است. در ۳ سال گذشته تنها یک سوم از اعراب تایید کرده‌اند که اسرائیل با آنها دموکراتیک برخورد کرده است.
میزان فساد در اسرائیل
بین سال‌های ۲۰۳۳ تا ۲۰۱۰ از مخاطبین پرسیده شده که از نظر شما، در اسرائیل چه میزان فساد وجود دارد. پاسخ پرسش‌شوندگان نسبت با این سوال هیچ‌گاه کمتر از ۸۰٪ نبوده است. بخش عمده‌ای معتقدند میزان فساد خیلی زیاد است. در سال ۲۰۰۷ میزان ۹۱ ٪ افراد معتقد بودند که فساد در اسرائیل خیلی زیاد است.
از ۲۰۱۴ به بعد سوال تغییر کرد: چقدر رهبران فعلی اسرائیل را مفسد می‌دانید؟ شماره ۱ به معنای خیلی فاسد و شماره ۵ به معنای پاک دستی است. پاسخ مخاطبین این سوال هیچ‌گاه بالاتر از ۲.۵۵ نرسید.
اعتماد عمومی به ۸ نهاد اسرائیل
میانگین پاسخ به گزینه اعتماد خیلی زیاد به نهادهای اسرائیلی به تفکیک در این نظرسنجی از ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۲ جمع آوری شده است. به طور کلی مردم اسرائیل کمترین اعتماد را به احزاب سیاسی دارند و اعراب اسرائیل اعتماد کمتری به ارتش، کنست و دولت اسرائیل دارند. اعتماد یهودیان اسرائیل به رسانه و کنست خیلی کم است و پلیس در این میان رتبه چهارم را دارد.
اعتماد اعراب و یهودیان اسرائیل به رسانه از ۲۰۰۳ تا امروز نزولی بوده است و امروز در کمترین میزان خود قرار دارد. طبق این نظرسنجی یهودیان ۲۳ درصد و اعراب اسرائیل ۱۴ درصد به رسانه اعتماد دارند.
جدول زیر انتخاب ساکنان سرزمین‌های اشغالی در خصوص اینکه کدام نزاع جدی‌ترین و شدیدترین نزاع بوده را نشان می دهد. نزاع‌هایی از جمله راست و چپ، عرب و یهودی، مذهبی و سکولار، فقیر و غنی و در نهایت اشکنازی و میرزایی. بیشترین نزاع میان یهودیان/اعراب و چپ/راست برقرار است و نزاع میان یهودیان/اعراب در ۲۰۲۲ در بالاترین میزان خود قرار دارد.
[1]-https://www.irna.ir/news/4966439
[2]-https://en.idi.org.il/media/19348/the-israeli-democracy-index-2022.pdf
پایان پیام/.
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
