دیدو بازدید‌های عید را چطور برای فرزندانمان جذاب کنیم؟

گروه زندگی ـ زهره سعیدی:  وقتی نوجوانی‌اش را به یاد می آورد ، چیزهای درهم و برهمی به خاطرش می رسد که انگار عیدها را دوست نداشته، علتش را خیلی در ذهن جستجو می‌کند، مثلا اینکه مدام بزرگترها به قول ادبیات خودش گیر می‌دادند چطور با بقیه صحبت کند، در میهمانی‌ها چطور باشد یا مثلا بزرگترهای فامیل مدام از درس و مشقش می پرسیدند و سوالاتی از این دست که همیشه از جمع ها او را فراری می داده است، البته آن بخش هایی که با بچه های دیگر فامیل بوده را دوست داشته اما الان هم که دیگر  سن و سالی از او گذشته و بچه هایی قد و نیم‌قد دارد هنوز هم عیدها را دوست ندارد و فکر می‌کند علتش همین چیزهایی باشد که در کودکی و نوجوانی برایش رخ داده است.اما واقعا چطور می شود که بچه ها به ویژه در سنین نوجوانی از عید و تعطیلات و سال نو فراری می‌شوند، علتش چیست و چه چیزهایی در روابط و دید و بازدیدها ممکن است رخ بدهد که این مسائل را تشدید کند.

*بچه ها را تحت فشار قرار ندهید

یکی از مهمترین نکاتی که در دید و بازدیدهای نوروز باید در نظر بگیریم رفتار خودمان به عنوان پدر و مادر است اینکه در چه باید نکات مهم را به بچه ها تذکر بدهیم و به آنها باید و نبایدها را یادآوری کنیم.

«سپیده بشول» کارشناس ارشد مشاوره و روانشناسی دراین باره می گوید: « پدر و مادر باید در نظر داشته باشند که خیلی بچه ها را تحت فشار قرار ندهند و از آنها ایراد نگیرند، اینکه فلان جا رفتیم اینطور رفتار کن یا اینطور رفتار نکن، دست به وسایلشان نزن یا صدایت را بلند نکن و حرف هایی از این دست که مدام اعتراض کردن را به آنها یادآوری می‌کند، باعث اذیت بچه ها می‌شود.

حتی بچه‌های کوچکتر را اگر مدام تحت فشار قرار دهیم یا در جمع ها به آنها بگوییم ک چرا بچه بدی شده ای؟کودک باور می‌کند که بچه بدی است و با خود می‌گوید پس حالا بچه بد چکار می کند، معلوم است‌ دیگر کار بد و همیشه در نقش بچه بد ظاهر می‌شود و قطعا همان رفتاری را که شما انتظار ندارید، انجام می‌دهد.»

*با نوجوانان چطور رفتار کنیم

نوجوانان به دلیل شرایط و ویژگی های سنی که دارند، نحوه رفتار با آنها هم متفاوت باید باشد. قطعا در دید و بازدیدهای عید آنها هم حضور دارند و افراد فامیل و خانواده باید بدانند که چطور با آنها رفتار کنند.

دوستی تعریف می‌کرد که از ایام عید بدش می آید چون مدام عمو و عمه و سایر فامیل از او سین جین می‌کنند که نمراتش چطور شده و درس هایش را می‌خواند یا نه یا اینکه او را با بچه‌های دیگر مقایسه می‌کنند!

بشول در این رابطه توضیح می‌دهد: «یکی از مهمترین نکاتی که در دید و بازدیدها باید در نظر بگیرید این است که نوجوان ها را زیاد زیر ذره بین قرار ندهید و از آنها بازخواست نکنید بلکه رفتار باید صمیمانه باشد. مثلا جملاتی از این دست که تکالیفت را انجام می‌دهی؟ برای عید تکلیفی داری یا خیر و اینکه امتحانات قبل از عیدت چطور بوده ؟  بچه‌ها قطعا نسبت به این دست سوالات واکنش منفی نشان می‌دهند و از جمع‌ها فراری می شوند ، پس آنها را از میهمانی ها دور نکنید».

*راهکار چیست؟

اما راهکار چیست؟ به جای سخنرانی کردن برای آنها اجازه بدهید که بچه‌ها صحبت کنند. بعضی بزرگترها در جمع ها که قرار می‌گیرند داد سخن برمی‌دارند و یک کلام مجلس می شوند. بچه ها و نوجوان ها هم که حوصله ندارند این همه پای صحبت بنشینند بنابراین به جای نصیحت های طولانی ، می توان نکاتی را در قالب جملاتی کوتاه بیان کرد تا اثرگذاری بیشتری هم داشته باشد. با زیاد حرف زدن  و پندر و اندرز اعتماد به نفس نوجوانان هم گرفته می شود  بنابراین به حرف های آنها هم گوش دهید.»

گاه پیش می آید که نوجوان ها اعتراض می کنند که اصلا چرا باید به دید و بازدید عیدبروند ؟  اینجاست که پدر و مادر به جای موضع گیری که تو هم حتما باید بیایی و چاره ای نیست و از این حرف ها ، خیلی صمیمی باید با فرزند خود صحبت کنند و از مزایای ارتباط با دیگران و معاشرت و تعامل برایشان بگویند.

مثلا اینکه باید دوستان و خویشانمان را نگه داریم و با آنها بتوانیم ارتباط عاقلانه و خوب داشته باشیم چرا که اینها در شرایط سخت و دشوار می توانند کمک کننده ذهن، هیجان و عواطف ما باشند، مثلا می توانیم با خانواده مان درددل کنیم و هنگام مشکلات از آنها کمک بگیریم ، بنابراین قطع ارتباط نباید در خانواده معنا داشته باشد.

بشول دراین باره می‌گوید: «نوجوان ها باید این را خیلی صمیمی و عاقلانه درک کنند که فضای مجازی وملاقات های آن هیچگاه نمی‌تواند جای رابطه چهره به چهره با افراد را بگیرد و جای گفت وگوهای واقعی را این فضاها پر کند. البته این را هم باید آموزش داد که ما باید در روابطمان حد و مرزها را رعایت کنیم.

یک نکته دیگر هم این است که برای ارتباط گرفتن با نوجوان ها می توانیم سوالاتی از قبل برای دید و بازدیدها و میهمانی ها آماده کنیم و آنها را مطرح کنیم، مثل اینکه سلیقه شان در موارد مختلف چیست مثلا درباره یک کتابی که خوانده اند، صحبت کنیم و یک جو شاد و خوشحال کننده ایجاد کنیم.

بنابراین یک برنامه ریزی صحیح براساس روحیات افراد خیلی می‌تواند موثر باشد ، مثل اینکه چه چیزهایی افراد را در این میهمانی می‌تواند خوشحال کند یا آنها را ناراحت کند و دانستن این ها قطعا حس شادی و خوشحالی را بین جمع ایجاد می‌کند. یا اینکه درباره خاطرات خوبی که با هم داشتید صحبت کنید، برنامه‌های شادی که می‌توانید داشته باشید و علایق و سلایق خود که درباره آن می‌توانید صحبت کنید.»

* فضای ارتباطی و گفت وگو را مدیریت کنیم

 اگر دقت کرده باشید بعضی‌ها همین که پایشان را در میهمانی ها می‌گذارند با خودشان خنده و شادی را هم به همراه می‌آورند و جمع با آنها همراه می‌شوند، بعضی‌ها هم کلا منفعل هستند و هیچ اثری در جمع ندارند نه با کسی حرفی می زنند یا حس منفی و مثبتی ایجاد می‌کنند اما برخی های دیگر هم هستند که عنق اند و انرژی منفی به جمع می‌دهند. برای اینکه بتوانیم فضا را مثبت و شاد کنیم، باید از جنگ و جدال و تعارض بپرهیزیم اینکه با همه در بیافتیم ، تیکه و کنایه بیاندازیم یا حرف‌های منفی بزنیم و مسائل تعارض برانگیز را مطرح کنیم مهم این است که اگر می‌خواهیم اثرگذار باشیم، فضای ارتباط و گفت وگو را مدیریت کنیم چرا که همین دور هم بودن خود ارزش دارد.

*عید زمان عقده گشایی نیست!

نکته دیگر این است که برخی تصور می‌کنند ایام عید وقت عقده گشایی از کینه‌ها و کدورت‌ها است و گاه پیش می آید که در جمع دست به رفتارهایی می‌زنند که سایرین را دچار ناراحتی می‌کنند. بشول در این رابطه می‌گوید: «عید زمان حل تعارضات و عقده گشایی‌ها نیست بلکه فضاهای ارتباطی باید شاد باشد و اگر هم مشکلی در روابطی وجود دارد باید در آرامش و در زمان دیگری حل شود.

همچنین میهمانی‌هایی که در آنها جوان و نوجوان وجود دارد، می توان از آنها خواست که چند ساعت موبایلشان را کنار بگذارند و به بازی‌هایی قدیمی که حال و هوا را شاد می‌کند  مثل اسم فامیل، مارپله، صحبت درباره یک کتاب یا دیدن فیلم و سریال، مافیا، ادابازی و ...  بپردازند بدون اینکه بخواهند حرف های تلخ گذشته یا مسائلی که باعث ناراحتی شده را پیش بکشند ، مسائل دیگر  را هم البته باید در زمان‌های مناسبی حلشان کرد.»

در نهایت اینکه تقریبا نیمی از عید گذشته و نیمی دیگر از تعطیلات و دید و بازدیدها باقی مانده، صحبت کردن با یکدیگر، گذراندن اوقات فراغت با خانواده  و اقوام و گفت وگو با آنها به ویژه این شب ها که ماه رمضان هم هست می‌تواند جذاب باشد و امیدوارم که هیچکس این لحظات را از خود و خانواده اش دریغ نکند.

پایان پیام/