به گزارش خبرنگار ادبي فارس، «محمد دبيرمقدم» مدرس زبان شناسي و پژوهشگر، در نشست هفتگي شهر كتاب كه به زايايي و ستروني زبان فارسي اختصاص داشت، بيان كرد: حدود 19 سال است كه گزاره «فارسي زباني عقيم؟» است، در نوشتهها مطرح شده و به تازگي هم پوشش رسانهاي يافته است. ما در دانشگاهها هم شاهديم كه گاهي دانشجويان هم اين مسئله را پيگيري ميكنند و از صحت و سقم آن پرسوجو ميكنند.
وي ادامه داد: گزاره فارسي زباني عقيم است بر اساس دانش و باورهاي زبانشناختي من به كلي مردود است. هيچ زباني عقيم نيست. چارچوب كلي بحث من از منظر ردهشناسي زبان فارسي خواهد بود. هدف ردهشناسي دستيابي به تفاوتها و شباهتهاي زباني بين زبانهاي همخانواده و غير همخانواده است. زبانهاي انگليسي و فارسي متعلق به رده تحليلي زبان هستند. گونه افراطي زبانهاي تحليلي را گسسته مينامند مثل زبان چيني. در زبان فارسي و انگليسي خصلتهاي زبانهاي رده تصريفي وجود دارد. در زبان فارسي تمام افعال بيقاعده در حوزه تصريفي ميگنجد و در هر دو زبان خصلتهاي پيوندي نيز وجود دارد. اين ويژگيها گرايش غالب هر دو زبان است.
اين زبانشناس در ادامه صحبتش با اشاره به تغييرات زبانهاي فارسي و انگليسي اظهار داشت: زبان انگليسي تا حدود چهار قرن پيش يعني پيش از آغاز انگليسي نوين تصريفي بود، ولي بعد از آن تحليلي شد. فارسي باستان هم يك زبان تصريفي بوده و پيش از دوره اسلامي به سمت تحليلي بودن سوق يافته است، ولي زبان فارسي نو زباني بسيار تحليلي است. زبان فارسي امروز بسيار تحليلتر از زبان انگليسي امروز است. نشانه ديگر تحليلي بودن زبان استفاده از واژهها و افعال مركب است كه در زبان فارسي هم جايگاه ويژهاي دارد. در زبان فارسي لغتهاي مركب فراوان است.
وي در ادامه بيان داشت: زبان فارسي با گرايش قالب تحليلي بودن بسيار متنوع است. نبايد امكانات واژهسازي زبانها را سياه و سفيد ديد. زبان فارسي و انگليسي هر دو در طول تاريخشان دستخوش تغيير شدند. يعني از حالت تصريفي به تحليلي گرايش پيدا كردند. اين تغيير زبان فارسي از دو هزار سال پيش آغاز شد ولي انگليسي تنها چهارصد سال است كه اين دوره تغيير را ميگذراند.
اين مترجم تصريح كرد: اميدوارم كه هيچ زبانشناس و اديبي نخواهد بگويد كه زبان تحليلي براي بيان علوم ضعيف است. اين مسئله كاملا با عقيمندانستن انگليسي (كه يك زبان تحليلي است) در تضاد است. نكته ديگر اين است كه تغيير رده زبان فارسي باستان در دوره ميانه آغاز شده بود و همچنين باتوجه به تصريفي بودن زبان عربي، فرض امكان تأثير اين زبان در تحليلي شدن زبان فارسي كاملا منتفي است.
اين زبانشناس بيان داشت: پيشرفت آزادانه زبان فارسي يعني استفاده بيشتر از كلمات باتوجه به خاصيت تحليلي بودن زبان است. تحليلي بودن اين دو زبان تنها به واژهسازي عمومي روزمره منتج نميشود بلكه در علوم هم كارايي بسيار دارد.
دبير مقدم نتيجهگيري بحثش را چنين بيان كرد: فارسي دستخوش تحول تاريخي درونزا و طبيعي شده است و اين تغيير جاي هيچگونه نگراني ندارد. زبان فارسي ردهاي غالبا تحليلي دارد. امكانات واژهسازي زبان فارسي متنوع است. تمايل به كاربرد فعلهاي مركب در فارسي است. واژهسازي تحليلي يعني ساختن صورت مركب، اين مسئله در زبان علم نيز كارايي دارد. فارسي زباني است پويا، كارآمد و فني براي حوزههاي مختلف است، اهتمام در بهكار بردن فارسي در نوشتههاي علمي و برانگيختن حساسيتهاي عمومي براي به كار گيري اين زبان را ميتوان گامهايي در جهت پويايي و غناي اين زبان دانست.
به گزارش فارس، جريان برق «شهر كتاب» در ميانه صحبت دبيرمقدم كه آخرين سخنران جلسه بود، قطع شد و دبير مقدم زير نور مهتابي اضطراري به قرائت و ارائه ادامه مقالهاش پرداخت.
انتهاي پيام/
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد
شد
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.
پر بازدید ها
پر بحث ترین ها
بیشترین اشتراک
تازه های کتاب