ضرورت تغییر نگاه به روابط استراتژیک با روسیه

ایران و روسیه به جبر جغرافیا، تاریخی از روابط را پشت سر گذاشته اند روابطی که البته همیشه خوشایند نبوده و صفحات تاریکی نیز دارد . البته طی چند سال و به ویژه ماه های اخیر رشته های روابط تهران و مسکو به دلایل تحولات سیاسی و رویکرد دولت جدید پوتین استحکام بیشتری یافته است در این میان شاید بتوان انعقاد تفاهم نامه نظامی امنیتی ایران و روسیه با حضور عالی ترین مقام امنیتی مسکو به تهران ، اعلام انعقاد تفاهم نامه گمرکی در آینده نزدیک و سفر دکتر ولایتی فرستاده ویژه رئیس جمهور ایران به روسیه را سرآغاز فصل نوین تعمیق روابط تهران و مسکو ارزیابی کرد.کارشناسان طی گفتگو با خراسان بر ضرورت تغییر نگاه به روابط استراتژیک با روسیه به ویژه از سوی دستگاه دیپلماسی تاکید می کنند.
بهشتی پور: آینده خوبی برای روابط گسترده ایران و روسیه متصور است

بهشتی پور استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل،با اشاره به تاریخ تعاملات دو کشور طی 30 سال اخیر اظهارداشت: به طور کلی دولت های روسیه و حتی دولت گورباچف تعاملات قابل قبولی با دولت های جمهوری اسلامی داشته اند و تنها در سال 2008 بنا به درخواست دولتمردان آمریکایی به بهانه قطعنامه جدیدی که علیه ایران صادر شده بود شاهد بودیم که دولت مدودف در ارائه سامانه اس 300 خلف وعده کرد و این درحالی بود که براساس قرارداد رسمی با جمهوری اسلامی ملزم به ارسال آن به ایران بود.

وی با بیان اینکه در آن زمان به درخواست آمریکا استارت شروع مجدد روابط مسکو -واشنگتن زده شد اما تحولات بین المللی و منطقه ای موجب شد تا دولت جدید پوتین نسبت به رفتار خود تجدید نظر کند و رویه جدیدی را پیش بگیرد ،تصریح کرد: از سال 1391 شاهد بهبود روابط ایران و روسیه به خاطر فاصله گرفتن از مواضع قبلی خود و توجه طرف روسی به اهداف مورد نظر ایران بوده ایم که در این میان مخالفت مسکو با روی کار آمدن دولت غربی در دمشق و حضور نظامی غرب دراین کشور از جمله مهمترین اهداف مشترک ایران و روسیه به شمار می رفت.

در این میان قرار گرفتن روسیه در شرایط تحریمی از سوی غرب همچنین بسته شدن بازار تجاری و محصولات کشاورزی غرب بر روی روس ها موجب آن شده است که توجه مسکو به تهران به عنوان جایگزین مناسب معطوف باشد.

ایجاد گروه “برکیس” برای مقابله با 7 کشور صنعتی غرب و ارتقای سطح تعاملات خود با مصر و ترکیه از سوی روسیه نشان داده که منافع آن در همراهی با غرب نیست لذا با توجه به جنبه های اقتصادی، سیاسی ، امنیتی و توجه به این واقعیت که روسیه به عنوان یک همسایه همواره در کنار ایران حضور دارد می توان آینده خوبی برای روابط گسترده دو کشور براساس منافع دوجانبه متصور بود و به نظر می رسد روند این روابط در سال های آینده بهتر می شود.

بهشتی پور همچنین با تاکید براینکه نباید روابط ایران و روسیه فدای بهبود روابط با غرب شود تصریح کرد: ما در شرایطی قرار داریم که می توانیم براساس استقلال و منافع ملی با روسیه و سایر کشورها ارتقای روابط داشته باشیم و این تصور اشتباه که عمدتا ناشی از اندیشه های غلط برخی تحصیلکردگان غربی مبنی بر یادآوری ترکمنچای در تعریف رابطه ایران و روسیه است را کنار بگذاریم چرا که اگر قرار است این تصورات غلط و احساسی مانع دستیابی به منافع ملی باشد لازم است گرجستان نیز به خاطر اقدام خونین نادر شاه در تفلیس در رابطه خود با ایران تجدید نظر کند.

زارعی: برخی سوء برداشت ها از سوی دستگاه دیپلماسی باعث نادیده گرفته شدن بستر مناسب رابطه با روسیه شده است

اسدا… زارعی دیگر کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه طی دو دهه اخیر روس ها خود را بیش از گذشته نیازمند ارتقای روابط با ایران در سطوح اقتصادی، سیاسی و امنیتی دیده و این سیاست را پی گیری می کنند، سوء برداشت برخی مقامات داخلی نسبت به نیت روس ها و حساسیت برروی انطباق آن با منافع ملی و تاثیر آن بر مناسبات دیگر کشورها را از جمله مواردی دانست که موجب شده است تا بهره گیری مناسب از این ابراز تمایل صورت نگیرد و اظهارداشت: وجود برخی سوء تفاهمات و سوء برداشت ها از سوی دستگاه دیپلماسی موجب آن شده است که حتی گاه برخی بسترهای مناسب و بدیهی توسعه روابط اقتصادی نادیده گرفته شود.

وی با اشاره به دیدار اخیر دکتر ولایتی نماینده رئیس جمهور کشورمان با ولادیمیر پوتین و ابراز امیدواری برای ارتقای سطح تبادلات تجاری به20 میلیارد دلار خاطر نشان کرد: با توجه به مهیا بودن بستر گسترده بازار مصرف محصولات کشاورزی، سبزیجات و دیگر مواد غذایی در جامعه روسیه پس از اعمال تحریم های غرب علیه این کشور می توان حجم مبادلات تجاری میان دو کشور را حتی تا 40 میلیارد دلار نیز متصور بود، منتهی لازمه این ارتقا در شرایطی که رهبری معظم انقلاب فرمان جهاد اقتصادی را صادر کرده اند تجدید نظر دستگاه دیپلماسی کشور است.

وی با بیان اینکه تلاش حداکثری دستگاه دیپلماسی برای ارتقای سطح روابط ایران با غرب به جایی رسیده است که حجم مبادلات تجاری ایران و فرانسه که در زمان حکومت سابق بالغ بر 10 میلیارد دلار بود اکنون به کمتر از 300 میلیون دلار رسیده است اینکه دولت فعلی روسیه عملگرایی را سرلوحه کار خود قرار داده تذکری برای دولتمردان ما نیز دارد که آیا در قبال رویه اثبات عملگرایی روس ها خود را اثبات نموده اید تا از ظرفیت موجود به نفع منافع ملی بهره برداری کنیم.

وی با بیان اینکه دولتمردان روسیه جدید با اتخاذ رویکرد واقع بینانه دست قدرتمند و امنیت بخش ایران را در منطقه مشاهده کرده اند یادآور شد: همیاری ایران برای مبارزه با تروریسم و مصونیت بخشی به کشورهای جدا شده از شوروی سابق و انتقال تجربیات ایران درزمینه امنیت این کشورها از دیگر خواسته های واقع بینانه روسیه از ایران است که موجب نزدیکی بیش از پیش مسکو به تهران می شود.

حسینی:توسعه روابط با روسیه در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی است

سید باقر حسینی دبیر دوم کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز با بیان اینکه منتقدان به رفتار روسیه طی سه دهه اخیر به یاد داشته باشند که اگر طی سی سال اخیر به جای روسیه آمریکا در کنار ایران قرار داشت اکنون وضع چگونه بود، نسبت به فراموش سازی ظلم آمریکا و برجسته سازی خطاهای روسیه از سوی برخی محافل سیاسی که برای رسیدن به اهداف خاصی صورت می گیرد انتقاد کرد و اظهارداشت: تعمق واقع بینانه نسبت به موقعیت دو کشور نشان از آن دارد که یکی از روش های موثر برای تحقق اقتصاد مقاومتی توسعه سطح تعاملات اقتصادی و متعاقبا امنیتی سیاسی با روسیه با توجه به منافع ملی و منطقه ای کشورمان است.

وی با بیان اینکه طی سفری که همراه با تعدادی از مسئولان دیپلماتیک به مسکو داشتیم برخی مسئولان اقتصادی روسیه ضمن برشمردن ظرفیت های گسترده تجاری و اقتصادی دو کشور نسبت به کم توجهی ایران برای فعال سازی این ظرفیت ها و توجه بیش از حد دستگاه دیپلماسی کشورمان به بازار غرب که معمولا به دلیل تبعیت بازار آنها از سیاست های خصمانه آمریکا علیه ایران متزلزل است، گلایه داشتند اظهارداشت: به رغم آن که برخی برحسب عادت و یا برای پی گیری اهداف خاصی سعی بر آن دارند تا نوع مناسبات ایران و روسیه را باج خواهانه معرفی کنند اما واقعیتی که طی سال های اخیر مشاهده می شود خلاف این را ثابت می کند، چرا که در جریان فتنه 88 و پیش از آن دولت روسیه برخلاف جبهه متحد کشورهای غربی حامی فتنه رفتار کرد و در مناسبات بین المللی و میز مذاکرات مانند آمریکا و برخی کشورهای غربی مطالبات باج خواهانه نداشته است.

محمداکبری

منبع:‌ رصد

انتهای متن/