تهدیدات آمریکا علیه ایران و آنچه که مقامات آمریکایی از آن تحت عنوان گزینه‌های روی میز و از جمله گزینه نظامی یاد می‌کنند همزمان بعد از مذاکرات هسته‌ای توافق وین وجود دارد. در حالی که هیچ توافق و یا قراردادی براساس اصول بین‌الملل زیر سایه تهدید توسط یکی از طرفین مشروعیت ندارد. گفتگوی زیر با حسین شیخ الاسلام، مشاور امور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی به بررسی همین موضوع می پردازد.
پس از توافق، تهدیدهای مختلفی ازسوی آمریکایی ها مطرح شده است، نوع برخورد ایران با این تهدیدها باید چگونه باشد؟
اول باید بگوییم که چرا سازمان ملل متحد ایجاد شد، چرا منشور ملل متحد نوشته شد؟ آیا برای این بود که تهدید و زور اساس روابط نباشد؛ فلسفه ایجاد سازمان ملل این نبود. در این بین هر چند ما این ساختار را قبول نداریم، چرا که اعتقاد داریم که این ساختار در داخلش تناقضی مثل حق وتو نهادینه است. اما آمریکایی هایی که این نهاد را قبول دارند حداقل نباید این کار را کنند. در واقع مذاکره و تهدید با هم تطابق ندارد.
این روش آمریکایی هاست که می خواهند، هم چماق و هم هویج را در پیش برد اهدافشان داشته باشند. فشار بیاورند، مذاکره کنند و امتیاز بگیرند. در واقع براساس قوانین بین المللی هر نوع مذاکره ای با دید زور، تطمیع، رشوه، مشروع نیست. اما متاسفانه آمریکایی ها از این روش استفاده می کنند و بدون شک، تهدید آن ها علیه مردم ایران و دولت ایران کارآمدی ندارد. اما روش، روش غلطی است. ما کشور کوچک و بی سابقه ای نیستیم که از این حرف ها بترسیم. اما این روش مطابق با تمدن بشری نیست و با حقوق بین الملل، منشور سازمان ملل و با روح کلی بشریت به طرف تکامل مطابقت ندارد. آمریکایی ها اهدافی دارند و می خواهند از هر وسیله ای این اهداف را محقق کنند.
نوع مواجهه چگونه باید باشد؟
نباید کوچکترین اثری در تصمیم گیری ما چه منفی و چه مثبت داشته باشد. ما در ضمن محکوم کردنش باید با همه آن ها مقابله کنیم و آمادگی فیزیکی، مادی و معنوی برای مقابله با آن را داشته باشیم. آن چیزی که باعث می شود، دشمن نتواند با ما مقابل کند، همین آمادگی است. این شعار مرگ بر آمریکا یک وسیله دفاعی بزرگی است. تکرار این شعار حتما برای آن ها مرگ می آورد. آمریکایی ها از این می ترسند که کشورهای دیگر از فرمانشان سرپیچی کنند. فعلا کشورهای دیگر کم کم از ایران یاد می گیرند.
چه راه کارهایی از نظر حقوق بین الملل و سیاسی وجود دارد؟
آن ها نمی توانند حکومتی را بپذیرند، که مستقل و آزاد است. اما آن ها نمی توانند هر چه مردم خواستند بپذیرند. حتی اگر انگلیس باشد، خیلی از قوانین وجود دارند، که ساختارش متقابل است. مثلا استرداد مجرمین. اگر کسی در اینجا مجرم است ما قرارداد می بیندیم که شما مجرمین ما و ما مجرمین شما را پس می دهیم. همین قرارداد بین انگلیس و آمریکا متوازن نیست و به نفع آمریکا نوشته شده است. آمریکا با هیچ کشوری رابطه متوازن نمی خواهند. لذا ما باید قدرتمند شویم. این قدرت باید در زمینه های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و … همه جانبه باشد. بخشی از آن قدرت مذاکراتی است. واقع امر آن است، که ما در این مذاکرات با قدرت های بزرگ دنیا مذاکره کردیم. این قدرت منطق، قدرت استدلال و تسلط به قوانین بین المللی است. تیم ما توانست براساس تکیه کردن، بین رقبا مانور دادن، بین هم پیمانان جدایی ایجاد کردن را ایجاد کنند. واقعیت امر آن است، که آمریکایی ها تحریمی را بر ما تحمیل کردند که هزینه آن را اروپایی ها می پرداختند. اما ما توانستیم مسئله خود را به دعوای داخلی در آمریکا و در ارکان قدرت غرب تحمیل کنیم. در مقابل اگر بتوانیم خودمان را منسجم نگه داریم، برده ایم.
برخی معتقدند، این تهدیدهایی که از طرف آمریکایی ها بیان می شود بیشتر مصرف داخلی دارد، این امر چقدر حقیقت دارد؟
بیشتر همین طور است. چرا که قضیه ایران به مسئله داخلی آمریکایی ها تبدیل شده است. جمهوری خواه ها می خواهند قدرت را دست بگیرند و دموکرات ها می خواهند همین حکومت را ادامه دهند. در واقع آن ها یک دروغ بزرگ ساختند که ما می خواهیم بمب بسازیم. بعد هم ادعا کردند که ما پیروز شدیم چون اجازه ندادیم ایران بمب بسازد.
نادیده گرفتن این اظهار نظرها و تهدیدها در کشور چه زیان هایی دارد؟
اگر جواب تهدیدها را ندهیم باخته ایم. ما باید هرکدام از این تهدیدها را جواب دهیم. البته من اعتقاد دارم که جواب این تهدیدها را می دهیم. به طوری که مقام معظم رهبری، در روز عید ذره ای از مواضع خود پایین نیامد. ایشان گفتند ما هم پیمانان منطقه ای را پشتیبانی می کنیم. لذا نظام یک نظام منسجم است. مسئولان مختلف ممکن است، هر کدام یک موضع بگیرند اما همه باید به مقام معظم رهبری رجوع کنند.
با توجه به این وضعیت چگونه باید خواسته ها و پاسخ های خود را پیگیری کنیم تا به اصل توافق ضربه ای وارد نشود؟
این امر هنوز برای ما توافق نیست. ما مجراهای قانونی در قانون اساسی داریم. بر طبق قانون اساسی و نظر رهبری باید این مسئله بررسی شود. در حال حاضر این امر یک توافق است اما یک قانون نیست. اگر مجرای قانونی اش را طی کرد و تصویب کرد یک قانون است.
وظیفه وزارت خارجه در چنین شرایطی چیست؟
وظایف آن ها پایداری و مقابله است که همین کار را هم می کنند. یعنی به روز بودن، به هوش بودن و رصد کردن.
آیا ایران می تواند این تهدیدات آمریکا را به سازمان ملل ارجاع دهد؟
آمریکا با حق وتویی که در سازمان ملل دارد قابل اعتماد نیست. اصلا سازمان ملل اختیاری ندارد. ما فقط باید به توانایی های خودمان تکیه کنیم. در واقع آنجایی سازمان ملل ارزش دارد، که ما توانایی داشته باشیم تا حرف خود را به کرسی بنشانیم. چنانچه چون ترسیده بودند ما بمب اتم بسازیم آمریکایی ها و غربی ها حاضر شدند با ما مذاکره کنند.
منبع: رصد، پایگاه تحلیلی دفتر پژوهشانتهای متن/
