چکیده
برخی محققان در اینکه علامه طباطبائی اخلاق را مطلق بداند، روا داشتهاند. هدف این مقاله، اثبات اطلاق اخلاق بنا بر آثار علامه است. در این راستا به توصیف مفاهیم اخلاقی الزامی و ارزشی و تحلیل فلسفی آنها پرداختهایم. در حیطه مفاهیم الزامی، نشان خواهیم داد که الزامات اخلاقی در عین اعتباری بودن، مبتنی بر واقعیاتاند و ظرفیت تأمین اطلاق و جاودانگی اخلاق را دارند. در قلمرو مفاهیم ارزشی، ضمن اشاره به دو تعریف علامه از حسن و قبح، مشخص کردهایم که یکی از آنها خارج از قلمرو حکمت عملی است و لذا بحث دربارة آن برای اثبات یا رد اطلاق، بیفایده است. تعریف دیگر که ملائمت و منافرت با غایت مقصوده است، مبین رابطة فلسفی ضرورت بالقیاس و مستلزم اطلاق اخلاق میباشد.
کلیدواژهها: علامه طباطبائی، اطلاق، نسبیت، اعتباریات، حسن و قبح، باید و نباید.
نویسندگان:
سلمان بهجتی اردکانی / دانشآموخته سطح سه حوزه علمیه قم
اکبر میرسپاه / استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
دو فصلنامه معرفت اخلاقی - سال ششم، شماره 18، پاییز و زمستان 1394.