چکیده
قرآن در آیاتی چند به همانندآوری ـ مانند خودـ تحدی مینماید؛ گاهی به سورهای، زمانی به دو سوره و در نهایت، به مانندسازی با قرآن تحدی شدهاست. مفسران از دیرباز به این نکته توجه داشتهاند و این چرایی چنان سؤالی در پیش روی آنها خود نمایی کردهاست. برخی بر این پندارند که آیات، مراحل تحدی را بیان میکند و گروهی تلاش میکنند بین محتوای سوره و نوع تحدی ارتباط برقرار سازند و دستهای غرض خاصی برای آن متصور هستند. مقالة حاضر به روش توصیفیـ تحلیلی با رویکرد قرآنی، آیات تحدی را از دیدگاه علامه طباطبائی در تفسیر گران سنگ المیزان بررسی میکند و چنین نتیجه میگیرد که بیان تحدی درآیات مختلف قرآن به صورت مطلق است و مشتمل بر «اغراض خاصی» میباشد. تحدی در آیة 88 سورة اسراء، تحدی به تمام اغراض قرآن میباشد و غرض اساسی کلّ کتاب آسمانی این است که احتیاجهای مردم را تا روز قیامت در بر دارد. تحدی در آیة 28 سورة یونس، تحدی به یک غرض تامّ و جامع است. بر این اساس، دیدگاه علامه را در بحث تحدی میتوان مبتنی بر «غرض خاص» استوار دانست که نشأتگرفته از مبنای ایشان در بحث علت تسمیة «سوره» میباشد.
کلیدواژه ها: اعجاز قرآن؛ تحدی؛ تفسیر المیزان؛ علامه طباطبائی
نویسندگان:
حسین خاکپور: دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
فاطمه اثنی عشری: دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
دو فصلنامه اندیشه علامه طباطبایی - دوره 3، شماره 4، بهار و تابستان 1395.