آناتومی مفهوم «دانش آموخته»: تحلیل کیفی برداشت و تجارب دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای ‏هیئت‌ علمی

چکیده:  

هدف این پژوهش آگاهی از برداشت و تجارب اعضای هیئت ‌علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مفهوم دانش ­آموخته دانشگاهی بود که با رویکردی تفسیری و کیفی و با راهبرد پدیدارنگاری انجام شد. میدان تحقیق دانشگاه کردستان بود. مشارکت ‌کنندگان 42 نفر (25 نفر از اعضای هیئت ‌علمی تمام ‌وقت و 17 نفر از دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی) بودند. نمونه ­گیری با روش هدفمند و با حداکثر تنوع انجام شد. برای جمع­ آوری داده­ ها از یک منشور مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد که تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده ­ها با استفاده از کدگذاری نظری تحلیل شدند که شش مقوله توصیف درخصوص مفهوم دانش‌آموخته با عناوین محصول دانشگاه، سفیر دانشگاه، یادگیرنده مادام‌العمر، کاریاب پراسترس، کنشگر اجتماعی و ‌کاربر دانش در شغل به ­دست آمد. دانشجویان بیشتر از اعضای هیئت ‌علمی به مقولات محصول دانشگاه، کاریاب پراسترس و کنشگر اجتماعی تأکید داشتند. اعضای هیئت ‌علمی بیشتر بر مقولات یادگیرنده مادام‌العمر، کاربر دانش در شغل و سفیر دانشگاه تأکید داشتند. بیشترین احساس ناخوشایند از دانش‌آموختگی به دانشجویان و بیشترین حس خوشایند از دانش‌آموختگی به اعضای هیئت ‌علمی مربوط می­ شد. مفهوم دانش‌آموخته از دیدگاه زنان در مقایسه با مردان به­دلیل مسائلی مانند ازدواج و نگهداری از فرزندان متفاوت بود. در زمینه برداشت های متفاوت از مفهوم دانش‌آموخته به نظر می‌رسد که تنوع نظریه­ ها و برداشت های سیاسی و اجتماعی تصوراتی را به ­وجود می‌آورد که موجب می­شود تعریف ها، اندازه ­گیری ها و یافته ­ها یکدست و یکپارچه نباشند.

واژه‌های کلیدی: اعضای هیئت ‌علمی، دانشجویان، دانش آموختگان، پدیدارنگاری، اشتغال.

نویسندگان:

دکتر ناصر شیربگی: دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه کردستان

 دکتر نعمت اله عزیزی: استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه کردستان

شبنم بهرامی: کارشناس ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه کردستان

فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی - سال بیست و سوم، شماره 2، پیاپی 84، تابستان 1396.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.