تراز‌نامه و میثاق‌نامه گمشده این‌روز‌های رسانه‌های کشور است

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا آیین بزرگداشت مرحوم رضا مقدسی مدیرعامل سابق خبرگزاری مهر و از روزنامه‌نگاران با سابقه انقلاب اسلامی با حضور وزیر ارشاد و جمعی از فعالان رسانه در تالار رودکی تهران برگزار شد.

در این برنامه سیدوحید عقیلی از اساتید راهنمای دوران تحصیلات دانشگاهی رضا مقدسی این روزنامه‌نگار تراز انقلاب گفت: در مورد زندگی دانشگاهی در بین اساتید جنبه‌های مختلفی داریم. گاهی شاهد رابطه شاگرد و استادی و گاهی رابطه استاد و شاگردی هستیم. خدا به من توفیقی داده که هم رابطه شاگرد استادی و هم استاد شاگردی را تجربه کنم. امروز شروع ششمین سال از در گذشت رضا مقدسی است و من دوست دارم که یک بیت شعر از مولانا درباره شخصیت این روزنانه‌نگار شاخص بگویم.

همچنان در مرگ یکسان می‌رویم
نیم در خسران و نیمی خسرویم

وی ادامه داد: به نظرم مرحوم رضا مقدسی در بیت دوم قرار دارد و خسرو شد و از این دنیا رفت. مقدسی، خسرو رشته و رفتارش شد. من نمی‌دانستم این مرحوم به بیماری دچار بود و در جلساتی که در مقاطع زیاد خدمت او بودم نتوانستم متوجه بیماری‌اش شوم و از این قضیه بسیار ناراحت هستم که چرا نتوانستم درکش کنم. اما جوابش واضح است ایشان بیماری‌اش را بروز نمی‌داد، چون اسمش رضا بود.

عقیلی با اشاره به دیگر خصوصیات مرحوم مقدسی افزود: ما اعتقاد داریم کسی که اسمش رضا باشد به قضا و قدر و هر آن چیزی که برایش رقم خورده رضا خواهد بود. من چون سخت‌گیر هستم ایرادات زیادی از پایان‌نامه ایشان گرفتم. اولین ایراد پایان‌نامه این بود که مشخص نبود این رسانه مکتوب است یا شنیداری و دیداری؛ همچنین دومین بحثی که وجود داشت بحث تراز بودن رسانه بود. تراز یعنی همه چیز، تراز بودن یعنی یک ساختمان با تراز دوام پیدا می‌کند. اگر ساختمان تراز نباشد مشکلاتی برای آن ساختمان به وجود می‌آید. الان آن مشکلات در جامعه روزنامه‌نگاری ایران به وجود آمده و ما به دنبال تراز کردن آن هستیم. غربی‌ها فرمول‌هایی برای تراز بودن اطلاع‌رسانی داده‌اند. تراز کردن غربی‌ها بسیار قوی است که توانستند توسط بر تولید ادبیات و خبر و گزارش سلطه پیدا کنند. حتی اروپایی‌ها از اینکه آمریکایی‌ها ۹۰ درصد تولید اطلاعات را دارند ناراحت‌اند. ما می‌خواهیم تراز داشته باشیم اما تراز ما باید انقلابی باشد.

وی ادامه داد: من از مرحوم مقدسی پرسیدم تراز انقلابی را در رسانه چگونه می‌خواهیم بدست آوریم؟ تراز کردن خیلی کار سنگینی است. من ۱۲ سال تجربه کار در ایران تایمز داشته‌ام. دقیقاً متوجه می‌شدم که مرحوم مقدسی چه می‌گوید.

عقیلی بی بیان اینکه اصولاً کسانی عنوان خودشان را در مقطع فوق لیسانس و دکترا انتخاب می‌کنند آن موضوع دغدغه اصلی زندگی‌شان است، گفت: مرحوم رضا مقدسی به دنبال تراز روزنامه‌نگاری اسلامی بود. من یک انتقادی به مرحوم مقدسی دارم. ایشان تقریباً در تمام روزنامه‌های مهم کشور کار کردند. در ظاهر این عمل خیلی مثبت است، اما با نگاهی که بنده دارم فکر می‌کنم که باید ایشان در یکی از این روزنامه‌ها می‌ماند و شروع به تراز کردن رسانه انقلاب اسلامی می‌کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اما نقطه مثبت این امر این است که ایشان دوست داشت در همه جا حاضر باشد و وضعیت موجود را بسنجد. گم شده مرحوم رضا مقدسی رسانه تراز انقلاب اسلامی است. چرا تا به امروز تراز‌نامه و میثاق نامه‌ای تدوین نشده است؟ 44 سال وقت کمی نیست. ما در کلاس‌های درس درباره مدیریت رسانه دو تعریف برای مدیریت رسانه داریم. تعریف اول درباره مدیریتی است که معتقد است اطلاعات و اخبار نوعی کالا است. فرقی نمی‌کند کالا چه باشد. در این تعریف خبر را مثل کالا می‌بینند. ارزش خبر کالا است و باید تولید شود. در واقع صحت و برخی از مسائل حرفه‌ای خیلی مهم نیست. در تعریف دوم، خبر را به عنوان کالا می‌شناسد اما این خبر خبری است که باید طبق کیفیاتی باشد که در آن خیلی مسائل و مشکلات وجود دارد و این تراز انقلابی است. میزان صداقت، خوب نوشتن و اینکه خبر برای چه باید به وجود آید تراز انقلاب اسلامی است.

وی افزود: گم شده مرحوم مقدسی این بود که کدام یک از روزنامه‌هایی که در آن حضور داشته است دارای تراز انقلابی بوده؟ بنظر می‌آید که ترازی وجود نداشته که ایشان می‌خواست آن را به وجود آورد. شخصیت رضا شخصیتی بی‌نهایت دوست داشتنی و شنونده بسیار خوبی بود. او شنونده‌ای بود که خیلی دقیق گوش می‌کرد و در انتها سؤال مقبول مطرح می‌کرد. من خوشحالم که ایشان جز خسروانی هستند که از دنیا رفته‌اند. من همیشه در ابتدای کلاس‌هایم می‌گویم که هیچگاه کیفیت اتفاقی نیست. بلکه ثمره برنامه‌ریزی، کار گروهی و تعهد به تعالی است. برای این کار در آموزه‌هایی که در دانشگاه داریم و در جامعه ندیدیم. در رأس این کار سیاست‌گذاری رسانه‌ای است اما این سیاست‌گذاری مفقود است.

وی با اشاره به اینکه تلویزیون یک افق ۱۴۰۴ دارد اما در سایر روزنامه‌ها این وجود ندارد، گفت: از طرف دولت‌ها و وزرای ارشاد یکی چند بند سلبی به مقررات برنامه‌ریزی رسانه اضافه شده است، اما چیزی به عنوان سیاست‌گذاری رسانه‌ای نداریم. سیاست‌گذاری رسانه‌ای دنیایی دارد. خود سیاست‌گذاری رسانه‌ای، نوع رسانه، ارتباطش با سیاست‌گذاری ارتباطی و همچنین ارتباطش با سیاست‌گذاری فرهنگی و بودجه‌ای که باید برایش تامین شود و اینکه چه افرادی طبق اصول اخلاقی باید آن را مدیریت کنند مهم است. در رأس اینها مرحوم رضا مقدسی بود.

پایان پیام/