به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا؛ احمد علوی، رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران، امروز در جریان دویست و چهاردهمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، با گزارشی درخصوص وضعیت بازار بزرگ تهران در این باره گفت: در کمیته گردشگری بررسیهایی درخصوص وضعیت بازار در منطقه ۱۲ داشتیم چراکه بازار محدوده مهمی در این بافت است.
رئیس کمیته گردشگری ادامه داد: محدوده بازار ۱۲۵۱ هکتار وسعت دارد که ۲/۱ درصد کل تهران است و منظور از بازاری که میگوییم ناحیه سه نیست بلکه نواحی دیگر هم خواهد بود و در چارچوبهای تعیین شده ۶۶ درصد از کل محدوده فرسوده است و ۳۰درصد از محدوده بازار مالکیت آن مربوط به اوقاف و چهل درصد آن مربوط به میراث فرهنگی است.
وی با اشاره به بازار بزرگ از منظر تاریخی یادآور شد: بازار تهران علاوه بر محدوده تاریخی ارزش فرهنگی هم دارد و یکی از محلات حصار نواب صفوی به شمار میرود که بخش شمالی آن تجاری و بخش جنوبی ساکنین به نام زمانه بود که به دلیل ارزشهایی که وجود داشت در سال ۵۸ در آثار ملی به ثبت رسید.
وی ادامه داد: استخوان بندی اصلی بازار از گذشته از بازار چهارسوق کوچک و بزرگ به سبزه میدان منتهی میشد و درحال حاضر بازار تهران ۲۰ راسته اصلی و ۶۰۰ سرا و ۷۰۰ کاروان سرا دارد.
علوی افزود: مجتمع های تجاری که ساخته شده اند در محدوده ای که قبلا مسکونی بوده قرار گرفته اند و مشاهده میدانی بازار در بررسی استخوان بندی آن مورد نیاز بود. بازدید دوم ۲۹ خرداد بود که نیمه جنوبی دروازه محمدی و حصار صفوی اولین نقاط بازدید بودند که از چند پاساژهای جدیدالاحداث بود.
رئیس کمیته گردشگری با اشاره به گذر غریبان در محدود منطقه 12 گفت: گذر غریبان که دارای بافت تاریخی است در مسیر بازیدد قرار داشت و بعد از آن هدف بازدید از بازار حضرتی بود. دو حوزه اصلی شهرسازی و ایمنی مدیریت بحران محور اصلی این بازدیدها بود که برای احیای بافت تاریخی انجام شد.
علوی درخصوص اقدامات قابل انجام در آینده نیز این چنین گفت: در حوزه شهرسازی و بافت تاریخی بازار ضرورت استخوان بندی، استفاده از گردشگری هویت فرهنگی، تعریف بسته تشویقی مرمت بنای تاریخی، حفاظت از شاخصه معماری، توجه به فرم ساختار بازار، استفاده از زیر سطحی خیابان خیام و اصلاح چارت با شهردار ویژه برای پروانه احیای بافت تاریخی هدف انجام آنها با احتساب بودجه شهرداری خواهد بود.
وی افزود: محدوده 12 دو بخش مسکونی و تجاری است که درهم تنیده بوده و بخش مسکونی خالی از سکنه و با ایجاد انبار جایگزین بخش مسکونی شده است و آنچه به عنوان راسته اصلی بازار دیده شد ۱۱۲ هکتار است. استفاده از ظرفیت بازاریان و کسب مشارکت در مرمت تاثیرگذار خواهد بود. این اقدام توسط شهرداری منطقه ۱۲ درحال انجام است.
علوی با اشاره به اولیتبندیهای ایمن سازی بازار یادآور شد: اولویتبندی در ارتقا برای الگو معماری قاجاری هستند که نیازمند پیگیری و ایمن سازی بیشتر است و مواردی که در مسیر بهسازی هستند با مشارکت مردم اجرا خواهد شد. بخش بندی بازار بر اساس سازمان آتش نشانی در بحث ایمنی در ۱۲ زون تقسیم بندی شده و آتش نشانی با اولویت خود این زونها را چیده است.
وی درخصوص نقص اصلی آتش نشانی تصریح کرد: نقص اصلی آتش نشانی به دلیل نبودن زمین است. آتش نشانی در این منطقه دو ایستگاه دارد و در بخش داخلی بازار ۹۲۵ مورد حریق داشته ایم که تلافات جانی نداشت. قرار بر این است که نیرو برای گسترش فعالیت آتشنشانان مستقر کنیم.
علوی درخصوص حریقهایی که صورت گرفته است گفت: در ده سال گذشته ۲۸ مورد حریق با خسارتهای سنگین گزارش شده که ۱۴ درصد برای برق و سیم کشی و اتصالات و بیشتر حریق ها برای اتصالیها بود. عدم رعایت ایزوگامهای بازار، ۳مورد حریق عمدی داشت، ۲ مورد به دلیل عدم لوله کشی گاز بوده، ۲ مورد افتادن مواد مشتعلزا مثل ته سیگار، ۲ مورد سهل انگاری در جوش کاری و 1 مورد ناشی از سقوط بالن آروزها در چهارشنبه سوری بود.
وی با اشاره بر سرقفلیها گفت: اصلی ترین مسئله در این ناحیه سر قفلیها است که اوقاف سرکار نمیآید. اتاق اصناف مسئولیتی از صنف کنترل قبول نمیکند و تفاهم نامه ای هم که نوشته شده توسط آنها که پیگیری نمیشود.
رئیس کمیته گردشگری دلایل آتش سوزی را این چنین بیان کرد: عدم توجه به شرایط سازهها، وجود شیروانی قدیمی، حضور کارگران دائمی که بازار محل زندگی آنها است، عدم همکاری میراث با اقاف، وجود ۶۰۰ ملک متروک که بی دفاع هستند، موضوع چرخدستی ها و افت فشار در زمان حریق ازجمله عوامل منجر به آتش سوزی است.
وی درخصوص بودجه گفت: باید در بودجه ۱۴۰۳ که در حال نوشتن است این مورد لحاظ شود و برای احیای بافت تاریخی بازار مبتنی بر ایمنی شورا و دستگاههای اجرایی همکاری ویژهای انجام شود، تدوین بسته تشویقی ویژه بازار تهران برای ترغیب ساکنین برای ایمن سازی وضعیت را بهتر خواهد کرد.
در ادامه مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به علوی گفت: به شهردار منطقه ۱۲ و افراد حوزه نوسازی تاکید بیشتری خواهم کرد و من میدانم که بیشترین حریق در بازار به دلیل سیمکشی های برقی است که در پشت بام بازار جمع شدهاند که بسیار وحشتناک است. کولر گازی ها هم بسیار در ایجاد حریق تاثیر میگذارند و باعث گرم شدن سیمهای برقی خواهند شد که در نتیجه حریق اتفاق خواهد افتاد.
رئیس شورای شهر ادامه داد: سرای حاج حسن زمانی که آتش گرفت چون سرای پارچه بود پارچهها خورد خورد سوختند. همچنین در تیمچه حاجب الدوله اجناس را روی پلهها میگذارند که آتشنشانان هم هنگام حرق راهی برای رفتن ندارند. همچنین در حوالی امامزاده زید یک دیوار فروخته شده و آن را به مغازه تبدیل کردند چرا که مشکل کسبه سرقفلی است.
وی ادامه داد: یکی از ایستگاههای آتش نشانی که برای اوقاف بود در آنجا مستقر است و فشار میآوردند که این ایستگاه باید جمع شود و در این خصوص از خود مردم بهتر میشود بودجه گرفت و تجربه نشان میدهد که همکاری مردم بسیار خوب است.
چمران با ارائه یک پیشنهاد گفت: به پیشنهاد من باید برای بازار یک طرح تحقیقاتی جامع تهیه شود که تمامی آن بر اساس طرح معماری ساخته و انجام شود. مثلا سقف بازار آهنگران آجری و یک مربع هم وسط دارد که هویت اصلی خود را از دست داده است.
وی در پایان بیان کرد: در قسمتهای جنوبی بازار پیمانکارها موارد مختلفی را انجام دادند و جاهایی که سقف ندارد با پلاستیک سقف زدهاند و این کار حرفه ای نیست و مغازهها برای اینکه جلوی مغازه خود را بپوشانند از نایلون استفاده کردهاند که به هیچ عنوان حرفهای نخواهد بود.
وحیدرضا انارکی محمدی شهردار منطقه ۱۲ در ادامه گفت: ۳۰ درصد از بازار اوقافی و ۴۰ درصد از آن میراثی است و مابقی نیز از میراث فرهنگی اثر گرفته است و برای مرمت باید از میراث فرهنگی مجوز بگیریم.
وی ادامه داد: در ۳۴ سرا، بازار و تیمچه بیش از سه هزار واحد تجاری در حال اجرای دستورالعمل ایمنی است و صنوف نیز باید تکلیف خود را برای ایمنی بازار مشخص کنند. با اعتبارات جاری شهرداری تهران و سایر دستگاه های متولی امکان تحقق ایمنی در بازار وجود ندارد و دولت باید در این زمینه کمک کند و اعتباری پیش بینی شود و اقدام رقابتی صورت بگیرد.
محمدی تصریح کرد: در جلسه با مدیرکل میراث فرهنگی نیز بر این موضوع تأکید شد که ارتقاء ایمنی صورت بگیرد. در حال حاضر در سراهایی که ایمن سازی صورت می گیرد، سهم شهرداری بیش از ۲۰ درصد نیست و جداره و کف با کاسبان است. اختصاص بودجه در فصل اعتبارات کمک می کند که ایمن سازی بازار با سرعت بیشتری انجام شود.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ گفت: کمیسیون برنامه و بودجه باید دقت لازم را در این زمینه داشته باشد تا ارتقاء معماری و ایمنی بازار به نتیجه برسد اما طرح ارتقاء بازار باید در شورا ارائه شود و مورد بررسی قرار گرفته و بعد تصویب شود.
پایان پیام/