گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس: همه ما خاطره‌هایی از گِل‌بازی در دوران کودکی به یاد داریم، جایی که کمی آب را با خاک قاطی می‌کردیم و همیشه تلاش داشتیم تا یک چیزی با این گِل‌ها درست کنیم! اگر خوب یادتان باشد، بعد از چند دقیقه بازی، این گِل‌ها بد جوری به دست‌هایمان می‌چسبید به طوری که نمی‌توانستیم انگشت‌هایمان را تکان بدهیم. حالا تصور کنید که بخواهید در گِل، فوتبال بازی کنید، بدوید، توپ را شوت کنید، دریبل بزنید و ... شرایط سختی به نظر می‌رسد اما چند سالی می‌شود که تصاویر فوتبال بازی‌کردن جوانان شمال کشورمان در شالیزارهای پر از گِل در خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی، مورد توجه قرار گرفته و پربازدیدشده است. مسابقاتی هم در همین زمینه شکل گرفته که آوازه‌اش جهانی شده است.
جام فوتچل یا همان فوتبال در شالیزار که هر سال در روستای کینچاه استان گیلان برگزار می‌شود، نگاه‌های زیادی را به خودش جلب کرده است، روستایی که مردمش با کمترین امکانات یک بازی پرنشاط برگزار می‌کنند. در پرونده امروز زندگی سلام، علاوه بر معرفی این بازی، تاریخچه، قوانین و ... این ورزش با بازیکنی صحبت خواهیم کرد که در تمام 5 دوره این مسابقات که تا امروز برگزار شده، با 3 تیم متفاوت قهرمان شده است.
فوتچل یعنی فوتبال در گِل قاطی با آب
فوتبال در شالیزار که به آن لقب فوتچل داده‌اند، ترکیبی است از کلمه فوتبال و چل که در زبان محلی گیلانی به معنی گِل قاطی با آب است. روستای کینچاه، مهد فوتچل است. جام فوتچل، یک سری مسابقه تماشایی است که این روستای کوچک در استان گیلان را در روزهای آخر اردیبهشت مشهورتر از همیشه می‌کند و هر سال این جام به یاد شهدای کینچاه و شهدای مدافع حرم آستانه‌اشرفیه برگزار می‌شود.
فوتبال در گِل، یک رقابت متفاوت از انواع مسابقاتی است که تا امروز دیده‌اید و هرچند در داخل کشور یا حتی داخل استان کمتر مسئولی به این پدیده جذاب اهمیت داده اما آوازه بچه‌های روستای کینچاه در آستانه اشرفیه استان گیلان جهانی شده است. یک روستای ۱۵۵ خانواری که اواخر اردیبهشت هر سال میزبان یک جام فوتبال هیجان‌انگیز است. رقابت‌هایی که امسال از ۲۸ اردیبهشت با حضور ۱۱ تیم، پنجمین دوره آن آغاز شد و چند روز پیش با معرفی قهرمان، پرونده‌اش بسته شد. این ورزش در کنار طناب کشی و مسابقات محلی دیگر در روستاهای کینچاه و آستانه اشرفیه به تشویق جوانان به ورزش و معرفی فرهنگ روستایی کمک می‌کند.
شروع یک‌همدلی برای انجام کاری طاقت‌فرسا
برگزاری جام فوتچل یا همان فوتبال در شالیزار از پنج سال پیش کلید خورده است. البته قبل از آن هم هر سال با رسیدن فصل نشا(کاشتن بذر برنج) جوانان هر روستا در مازندران در یک زمین کشاورزی دور هم جمع می شدند و یک تیم فوتبال تشکیل می‌دادند. 5 سال پیش یکی از بزرگان روستای کینچاه با جوانان روستا که بیشترشان علاقه‌مند به این رشته ورزشی بودند، همفکری کردند تا برای این‌که قبل از آغاز فصل نشا در شالیزارها نشاط در بین مردم ایجاد شود، اقدامی کنند.
این همفکری سبب شد در نهایت تصمیم بگیرند که مسابقات فوتبال در شالیزار را پایه‌ریزی و سال ۹۶ اولین دوره آن را برگزار کنند تا این مسابقات در سنت گیلان بماند. به گفته اهالی روستا برگزاری این مسابقات شروع یک همدلی برای انجام کاری طاقت‌فرسا یعنی همان کاشتن بذر برنج است. این مسابقات سال اول با چهار تیم برگزار شد. ظاهرا آن سال به صورت آزمایشی مسابقات را برگزار کرده‌اند تا ببینند می‌شود در شالیزار مسابقه برگزار کرد و بچه‌ها آمادگی دارند یا نه و آیا جذاب هست یا نه؟
جذابیت بالای مسابقات باعث استقبال بیشتر می‌شود، به طوری که در دومین دوره تعداد تیم‌ها دو برابر می‌شود. سال اول که این مسابقات برگزار شده، خیلی از اهالی روستاهای اطراف استقبال کردند و برای تماشا آمدند و همین سبب شد که دوره دوم مسابقات را با هشت تیم برگزار کنند. سال اول بچه‌هایی که در این جام بازی کردند از خود این روستا بودند اما در دوره‌های بعدی از آستانه‌اشرفیه، لشت‌نشا و ... هم برای بازی تیم معرفی کردند.
رقابت 30 دقیقه‌ای 2 تیم 5 نفره
رشته ورزشی فوتچل تا چند سال پیش که جوانان زیادی بازی می‌کردند، قوانین خاصی نداشته و فقط جنبه سرگرمی داشته است، اما وقتی اهالی روستای کینچاه تصمیم می‌گیرند تا برای تیم قهرمان، جام در نظر بگیرند و شور و نشاطی را بین جوانان روستا و خانواده‌هایشان بر پا کنند، شرایط متفاوت می شود. هم اکنون قوانین این بازی تقریباً مانند فوتبال ساحلی است. هر تیم پنج نفر ثابت و سه یار ذخیره دارد و دو داور بازی را قضاوت می‌کنند که از ساکنان روستا هستند. بازی در یک زمین شالیزار که افراد روستا به برگزارکننده‌ها امانت می‌دهند و ابعاد آن ۲۵ در ۴۰ متر است، برگزار می‌شود. بازی در دو تایم ۱۵ دقیقه‌ای مفید برگزار می‌شود، تعویض‌ها آزاد است و قوانین داوری آن تقریباً شبیه فوتبال ساحلی است. در خور ذکر است که این بازی باید حتما برنده داشته باشد. اگر در 2 وقت 15 دقیقه‌ای، نتیجه بازی مساوی شود، در یک 5 دقیقه و بعدش هم ضربات پنالتی، تکلیف برنده مشخص خواهد شد.
پخش مستندی درباره فوتچل از شبکه‌های تلویزیونی آلمان و قطر
«لفوتی» که عضو شورای محله روستای کینچاه هم هست، با اشاره به توجه شبکه‌های خارجی از بی‌مهری مسئولان و صداوسیما در بازتاب این رقابت متفاوت انتقاد کرده و گفته: سال گذشته شبکه‌های خارجی آمدند و گزارش تهیه کردند و بازتاب خوبی هم داشت. در شبکه های تلویزیونی آلمان و قطر هم مستندی در این باره پخش شد اما در استان گیلان و شهرستان به این مسابقات بها نمی‌دهند، آن هم بازی‌هایی که واقعاً شاد است و تماشاچی لذت می‌برد و بچه‌ها هم با عشق بازی می‌کنند و تا زانو توی گل می‌روند و حتی در آب برگردان می‌زنند. صداوسیما می‌آید گزارش ۵ تا ۱۰ دقیقه‌ای می‌گیرد و می‌رود، اما در قطر یک ساعت و نیم مستند درباره این مسابقه از شروع تدارک تا پایان آن پخش می‌کنند، ولی این جا در ایران، حتی شبکه استانی گیلان هم این مسابقات را پخش نمی‌کند.
فوتچل، سخت‌ترین و تکنیکی‌ترین ورزش جهان است
«علی تاواتاو»، بهترین دروازه‌بان 4 دوره اخیر جام فوتچل هم می‌گوید: از کودکی، فوتچل بازی می‌کنم. از 5 سال پیش، لیگ تشکیل دادیم و به صورت حرفه‌ای‌تر و در جام بازی می‌کنم وگرنه از کودکی با این رشته، آشنا هستم. 5 دوره است که جام برگزار شده و من با 3 تیم مختلف، هر 5 سال در تیم قهرمان بودم.
او در ادامه گفته: تا 2 سال پیش، تعداد تیم‌هایی که در مسابقات شرکت می‌کردند، آزاد بود اما 2 سال اخیر به خاطر کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، شرایط متفاوت شده است و ما فقط به 12 تا 15 تیم اجازه شرکت در لیگ را می‌دهیم وگرنه متقاضی برای شرکت در این جام، خیلی زیاد شده است»، او با این مقدمه می گوید: «امسال با 11 تیم شروع کردیم، دو گروه 4 تیمه و یک گروه 3 تیمه و سپس مراحل حذفی و فینال برگزار شد. در این دوره از مسابقات تیم سپیدرود کینچاه قهرمان شد که من دروازه‌بان آن بودم.»
همه اوقات‌فراغتم را در حال تمرین فوتچل هستم
بازی در شالیزارها که پر از آب و گل هستند، سختی‌های خودش را دارد که فوتچل را سخت‌تر از فوتبال‌های دیگر کرده است. این دروازه‌بان در این باره می‌گوید: بقیه بچه‌ها، به صورت رسمی تمرین نمی‌کنند ولی من همه سال در کنار شغلم که آزاد است، اوقات فراغتم را به تمرین فوتچل اختصاص می‌دهم. در این بازی، دروازه‌بان مهم‌ترین پست است چون پرتاب دست و توپ‌گیری در چنین زمینی کار ساده‌ای نیست و البته نتیجه را هم این 2 کار می‌تواند تغییر دهد. در این بازی، فشار خیلی زیادی روی بازیکن است، شاید 10 برابر فوتبال ساحلی روی هر بازیکن فشار است. در این رشته علاوه بر دویدن و ضربه زدن، شما باید در گل بپرید و بدوید. لباس و بدن گلی می‌شود و این شرایط بازی کردن را سخت‌تر می‌کند، چیزی که تا خودتان لباس نپوشید و تجربه‌اش نکنید، برای‌تان باورکردنی نخواهد بود. افرادی که در این مسابقه شرکت می‌کنند، بدن‌های فوق‌العاده آماده‌ای دارند. البته واضح است که همه‌شان در مزرعه با کشاورزی و دامداری بزرگ شده‌اند بنابراین بدن‌های سالم و قوی دارند.
از نظر من، این رشته ورزشی سخت‌ترین و تکنیکی‌ترین ورزش جهان است. درباره تماشاگرهای این بازی‌ها و به ویژه مسابقات جام هم باید بگویم که بیشتر مردم بومی منطقه هستند. تقریبا همه خانوادگی می‌آیند، هم بچه‌ها، هم جوان‌ها و هم پیرمردها و پیرزن‌ها. از هر گروه سنی برای تماشای مسابقه می‌آیند و فضای مسابقات هم کاملا مهیای حضور خانواده هاست چون به خوبی فرهنگ‌سازی شده است.
سرشناس‌ترین فوتچلیست
از او درباره سرشناس‌ترین بازیکنی که در این دوره از مسابقات شرکت کرده، می پرسم. به نام یکی از فوتبالیست‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: محمد پیرخوشحال، افتخار محله ما، بازیکن پیکان، الغرافه قطر، ملوان، فولاد، نفت تهران، جوانان تیم‌‌ملی و ... است که در همه آن‌ها توپ زده و الان در مسابقات فوتچل شرکت می‌کند.
او درباره حال و هوای روستا در زمان برگزاری مسابقات جام فوتچل هم می‌گوید: این ورزشی است که در خون بچه‌های روستای کینچاه است و قبل از این که برای این بازی قانون گذاری و یک جام برگزار کنیم، بچه‌ها از کوچکی بازی می‌کرده‌اند. این جا مثل شهر نیست، بچه‌ها در مزرعه بزرگ شده‌اند و در مزرعه هم کار می‌کنند و هم بازی، به همین دلیل بازی در گل یک چیز عادی است. برای بچه‌های کینچاه، فوتچل حتی از جام جهانی هم مهم‌تر است و هر سال منتظرند که موعد برگزاری جام برسد و بازی کنند. فوتچل بومی شمال کشور است و در شهرهای مازندران و گیلان هست اما تا 5 سال پیش، قانون خاصی نداشت، جام نداشت و ... ما این رشته را به لیگ درآوردیم تا جذاب‌تر و رسمی‌تر شود. همان‌طور که گفتم مسابقات فوتچل از جام‌جهانی برای اهالی روستای ما مهم‌تر است چون این ورزش مال خود ماست و هرگز کم ارزش‌تر از جام‌جهانی برای ما نیست.
منبع: روزنامه خراسان
انتهای پیام/
