به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، امنیت محیط زیستی شالوده‌ی امنیت ملی کشورهاست. قطعا یکی از نگرانی های اصلی این قرن تغییر اقلیم است زیرا طی ۲۰۰ سال گذشته و به ویژه در پنجاه سال اخیر انتشار گازهای گلخانه ای با شدت بیشتری افزایش یافته است. برای مثال در حال حاضر نسبت به پیش از انقلاب صنعتی میزان گازهای دی اکسید کربن و متان در جو به ترتیب ۳۰ و ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. افزایش انتشار اینگونه گازها و وقوع پدیده اثر گلخانه ای در جو سبب تغییرات قابل ملاحظه بر روی آب و هوا گردیده است. این پدیده با تغییر در درجه هوا اثراتی بر الگوهای بارش، بادها جریان های اقیانوسی، بالا رفتن دمای کره زمین، آب شدن یخ های قطبی و بالا آمدن سطح آب اقیانوس ها و... گذاشته است. برای محدود کردن افزایش درجه حرارت جهانی به زیر ۲ درجه سانتی گراد، انتشار دی اکسید کربن مربوط به انرژی باید سالانه ۷۰ درصد کاهش یابد، انتشار گازهای گلخانه ای از ۳۴ میلیون تن در ۲۰۱۹ به زیر ۱۰ میلیون تن در ۲۰۵۰ برسد.
البته پذیرش توافقنامه تغییر اقلیم نظرات مختلف و متناقضی میان صاحبنظران به دنبال داشته است. برخی آن را «بزرگترین موفقیت دیپلماتیک جهان» نامیده اند و برخی دیگر اصرار دارند که این موافقتنامه «بسیار ضعیف» و سرشار از «امید واهی» است. از جمله دلایلی که افراد این موضوع را قبول ندارند می توان به فقدان بنیان علمی برای این موضوع و به عبارتی دیگر دستاویز قرار دادن محیط زیست؛ با به توجه تولید کننده بودن ایران در بحث نفت و گاز و به همراه آوردن محدودیت های اقتصادی(مغایرت با بندهای ۱۳،۱۴،۱۵،۱۸ از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی)، وابستگی به خارج جهت واردات تجهیزات، فناوری و زیرساخت های لازم، بستری برای نفوذ و پیاده سازی اهداف دشمنان، افشا و انتشار گزارش های محرمانه و اطلاعات مراکز حساس کشور، عده ای دیگر مدل های پیش بینی را قبول ندارند و معتقدند مدل هایی که برای پیش بینی ها به کار می رود مربوط به آمار است و پیش بینی علم هواشناسی از طریق علم آمار را، جایز نمی دانند، از دیگر دلایل آنها این است که اقلیم موضوعی نظام مند و خودکنترل است و در نهایت عده ای دیگر از متخصصان تغییر اقلیم را قبول دارند اما بر سر اینکه گاز دی اکسیدکربن را، عامل گرم شدن زمین در نظرگرفته اند اختلاف دیدگاه دارند و آن را فرضی اثبات نشده می دانند.
در رابطه با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در کشور اسناد بالادستی خوبی داریم. سیاست های کلی محیط زیست و قانون اساسی به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر کاهش تولید گازهای گلخانه ای و ضرر رساندن به محیط زیست تاکید دارد. بند ۷ و ۸ سیاست های کلی محیط زیست صراحتا به این موضوع پرداخته است. بنابراین اگر فقط بندهای همین سند را به اجرا دربیاوریم بسیار بیشتر از تعهد خود در معاهده پاریس پیش خواهیم رفت. با توجه به دغدغه مندی کشور نسبت به تغییراقلیم هنوز جای کار فراوان است ایجاد تحول در بحث انرژی جهت کاهش سریع انتشار کربن یکی از راه های رفع این بحران است و باید شکاف بین انتظار و عمل از طریق اتکا بر دانش و توان داخلی و استفاده از ظرفیت دانش بنیان ها جهت فن آوری جذب و ذخیره سازی کربن، تکنولوژی اطفای گاز فلر در پالایشگاه ها، جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و استفاده از مواد معدنی برای ظهور انرژی پاک (لیتیوم، کبالت،نیکل، مس، نئومیم)و فن آوری انرژی های پاک(ماشین برقی، توربین بادی، پنل های خورشیدی، باتری ها) و افزایش تولید برق هسته ای، مرتفع گردد.
نکته دیگر در ارتباط با دیپلماسی محیط زیستی و موضع گیری در سطح بین الملل است. باید دید علمی و حقوقی به مساله داشت زیرا مسائل محیط زیستی مرز ندارند و متعلق به همگان است. در حالت کلی باید گفت اصولا مواضع کشورها در سطح بین المللی، تحت تأثیر شرایط سیاسی داخلی آنها تعیین می گردد لذا مذاکرات بین المللی به ندرت می تواند در مسائلی تصمیم گیری نماید که قبلاً در سطح داخلی پیش بینی نشده باشد.
موافقتنامه اقلیمی پاریس بازتاب دهنده اصل مسئولیت های مشترک اما متفاوت است و حضور در این دست معاهدات آغاز یک فرایند است و تأثیرگذاری آن به این بستگی دارد که این قاطعیت تبدیل به یک اراده سیاسی محکم شود. به نظر می رسد دیپلماسی قوی محیط زیستی، می تواند نقش پررنگ و اثرگذاری در تعیین محتوا و ساختارهای مختلف اینگونه معاهدات داشته است. سهم کشورهای مختلف از نظر تاریخی در تولید دی اکسیدکربن متفاوت است ما از تولیدکنندگان عمده انتشار کربن از جمله کشورهای صنعتی قدیم و جدید در قضیه‌‌‌‌‌‌ی زیان به محیط زیست طلبکاریم در برابر تغییرات اقلیمی، موضعمان، نباید موضع دفاع باشد.کشور ما در زمینه تغییر اقلیم مطالبات بسیاری در سطح بین الملل دارد. البته و در کمال تاسف باید گفت توافق نامه پاریس در قالبی غیرقابل تصور، شرمآور، منفعلانه و شتاب زده شکل گرفت و ملاحظات اقتصادی- سیاسی و امنیتی متعددی را زیر پا گذاشت؛ اما گرمایش جهانی یک واقعیت است و کشورها اگر برنامه‌ای در این خصوص نداشته باشند، متضرر خواهند شد.
طبق سندی که ایران برای اجرای سیاست های کاهش تولید کربن امضا کرده است، تا سال ۲۰۳۰ به ۱۷/۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای اجرای سیاست های کاهش تولید دی اکسید کربن نیاز دارد (رقم اعلام شده توسط سازمان حفاظت از محیطزیست). بر همین اساس باید این مبلغ از منابعی مانند کاهش و حذف تدریجی و کامل یارانه های انرژی، صندوق ملی محیطزیست و ورود سرمایه توسط بخش خصوصی یا در نهایت بهینه سازی مصرف از طریق شرکت های خدمات انرژی تامین شود. توافقنامه پاریس به کشورهای توسعه یافته پیشنهاد داده است بخشی از نیازهای اعتباری کشورهای در حال توسعه را برای اجرای سیاست های ضد کربن تامین کنند. رقم اعلام شده برای این کار ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است. نکته مهم اینجاست که بررسی طرح تشویقی قبلی جهان کم کربن یعنی کیوتو نشان می دهد ایران با وجود همکاری های لازم اما به دلیل مسائل سیاسی جایگاهی در دریافت این کمک ها نداشته است.
در آخر باید گفت بیست و ششمین کنفرانس جهانی تغییر اقلیم (Cop ۲۶) از تاریخ از ۳۱ اکتبر تا ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ در گلاسکو برگزار خواهد شد. ایران جزو کشورهایی است که از تغییراقلیم آسیب‌های زیادی دیده و سال‌ها درگیر خشکی، تغییرات جوی، سیل، گردوغبار، طوفان و... بوده است. مطالبه فعالین محیط زیست از کشورهای مصرف گرا در این مساله خاص و حساس، بسیار بالا است ما وظیفه داریم با توجه به اصول عدالت بین نسلی و فرا نسلی در مورد تغییرات اقلیمی تدابیری اتخاذ نماییم. با توجه به زمانی که در دست داریم می بایست در این زمینه تصمیمی بگیریم که بهترین اقدام برای کشور و آیندگان باشد.
الهه پهلوان؛ کارشناس ارشد برنامه‌ریزی محیط زیست و عضو بنیاد حفاظت از محیط زیست و حیات وحش ایران
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
