به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، رشد کشورهای پیشرفته به خاطر بها دادن به رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی است و از طریق آن علوم دیگرشان را نیز توسعه داده‌اند اما در کشورمان این رشته‌ها را مغفول مانده است.
اگر نگاهی به تعداد داوطلبان کنکور سراسری ۹۹ در سه رشته علوم‌تجربی، ریاضی و فنی و علوم انسانی داشته باشیم، متوجه می‌شویم تعداد شرکت‌کنندگان گروه علوم تجربی به تنهایی، چندین برابر مجموع داوطلبان رشته‌های ریاضی و فنی و علوم انسانی است.
برای ریشه‌یابی دقیق این عدم توازن، باید عوامل مختلفی را مورد بررسی قرار داد، اما شاید بتوان به عنوان یکی از بارزترین و ملموس‌ترین این عوامل به وضعیت شغلی و بازار کار این رشته‌ها اشاره کرد، بسیاری از داوطلبان آینده شغلی فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها را در مقایسه با فارغ‌التحصیلان سایر رشته‌ها از جمله، فنی و مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی تضمین‌شده‌تر می‌دانند.
اهمیت رشته‌های علوم پایه تا حدی است که رهبر معظم انقلاب در دیدارشان با اساتید دانشگاهی و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها به مهجور ماندن رشته ریاضی و فیزیک (از اصلی‌ترین رشته‌های علوم پایه) اشاره کردند و بر خطر نامتوازن شدن رشته‌های دانشگاهی و افزایش گرایش به رشته‌های درآمدزا تأکید کردند و فرمودند: «این گرایش موجب کم شدن گرایش به رشته‌های بسیار مهمی همچون ریاضی و فیزیک شده است.»
فاجعه خالی ماندن ظرفیت رشته‌های علوم پایه
رئیس سازمان سنجش آموزش کشور نیز درباره کم متقاضی شدن رشته‌های علوم پایه می‌گوید، گرایش به رشته‌های علوم تجربی آنقدر زیاد شده که با فاجعه خالی ماندن ظرفیت رشته‌های علوم پایه مواجه هستیم، برای توسعه کشور باید در دو حوزه رشته‌های علوم انسانی و ریاضی سرمایه‌گذاری کنیم چرا که رشته‌های فنی و علوم انسانی از جمله رشته‌هایی هستند که توسعه هر جامعه‌ای بر اساس آن اتفاق می‌افتد اما در کشور ما وضعیت به گونه‌ای است که داوطلبان به سمت رشته‌های تجربی گرایش پیدا کرده‌اند.
ماجرای رشته‌های علوم‌پایه هر ساله مطرح می‌شود اما تاکنون در این زمینه تغییر رویکرد یا اتفاق خاصی نیفتاده است در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهد اوضاع جذب دانشجو و اشتغال در رشته‌های علوم پایه بسیار خطرناک است، خطری که زوایای آشکار و پنهان زیادی دارد. کارشناسان بر این باورند اگر توجه به این رشته‌ها تغییر ملموسی نیابد وضعیت علمی کشور دچار آسیب‌های جدی می‌شود.
شرکت ۶۴۰ هزار نفر داوطلب در کنکور تجربی فاجعه است
سید نظام‌الدین میرستاری، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا با اشاره به شرکت ۶۴۰ هزار نفر داوطلب در کنکور تجربی امسال اظهار داشت: این آمار فاجعه است، علوم پایه، فنی و مهندسی، ریاضی، شیمی پایه و فیزیک کسی نمی‌خواند و حدنصاب رشته فیزیک دانشگاه اصفهان پر نمی‌شود.
وی افزود: کسی که شیمی و فیزیک در دوره دبیرستان خوانده است باید در دانشگاه شیمی و فیزیک بخواند، اما رشته روانشناسی انتخاب می‌کند؛ فردی که دیپلم ریاضی دارد حقوق می‌خواند و این به دلیل بازار کار این رشته‌ها است، در صورتی که غلط فکر می‌کنند.
میرستاری با انتقاد از این‌که جامعه ما به سمت رشته‌های مورد نیاز درست هدایت نمی‌شود، بیان کرد: ۶۴۰ هزار نفر در رشته پزشکی شرکت کردند که از این تعداد تنها ۵ هزار نفر پذیرفته می‌شوند؛ رشته شیمی دانشگاه آزاد شهرضا در گذشته ۳۵۰ نفر ورودی داشت و امروز به ۱۵ نفر رسیده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا با انتقاد از این‌که بودجه داریم، اما بودجه‌ها غلط هدایت می‌شوند، تصریح کرد: در انتخاب رشته دانش‌آموزان تفکیک رشته‌ها باید درست انجام شود و اگر درست انتخاب نشود با فاجعه و بحران نیروهای متخصص در آینده روبه‌رو خواهیم شد.
گرایش نامتعارف به رشته تجربی ریشه در یک فرهنگ نادرست دارد
با توجه به ظرفیت محدود پذیرش در رشته‌های علوم تجربی باید گفت گرایش به رشته پزشکی اغلب برگرفته از علاقه دانش‌آموزان نیست و بسیاری از خانواده‌ها به دلیل برخی نگرانی‌ها و همچنین تفکر غالب در خصوص درآمد و بازار کار به سمت رشته‌های پزشکی می‌روند و نبود ساز و کار مشخص درآمدی در بین رشته‌های دانشگاهی در کشور ما سبب شده است همواره تعداد اندکی از رشته‌ها در گروه‌های آزمایشی مختلف با استقبال مواجه شوند و بسیاری از رشته‌های دانشگاهی مظلوم واقع شده و همواره در حاشیه قرار بگیرند.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند گرایش به رشته‌های علوم تجربی ریشه فرهنگی دارد که عبور از آن به فرهنگ‌سازی و تشریح عواقب آن همچون سرخوردگی، ناامیدی از درس و گریز از آموزش و صد البته بیکاری نیاز دارد و خانواده‌ها به دلیل نگرانی از اشتغال و آینده فرزندانشان زمینه تحصیل و گرایش دانش‌آموزان به رشته تجربی را فراهم می‌کنند و این موضوع سبب شده تا در جامعه ذهنیتی شکل بگیرد که فارغ‌التحصیلان رشته ریاضی یا علوم انسانی عاقبت خوبی ندارند و نمی‌توانند وارد بازار کار شوند.
باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که اگر امروز رشته تجربی یک رشته تحصیلی متورم است و تراکم دانش‌آموز در آن زیاد، محصول کار امروز و دیروز نیست بلکه یک فرهنگ نادرست در طول سال‌های متوالی مسبب این وضع بوده است؛ همان فرهنگی که در چهره هر کودک، پزشک آینده را می‌بیند، بی آن‌که بداند این کودک استعداد و توان رسیدن به آن نقطه را دارد یا خیر.
نگاه دانشجویان به نگاه کاریابی تبدیل شده است
امیرحسین بانکی‌پور، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در خصوص کم‌اهمیتی به رشته‌های علوم انسانی و علوم پایه، اظهار داشت: یکی از دلایلی که بسیاری از داوطلبان رشته تجربی را انتخاب می‌کنند، این است که نوع نگاه دانشجویان به نگاه کاریابی، تبدیل شده است و می‌خواهند از درسی که می‌خوانند به شغلی مناسب دست یابند.
وی افزود: در جامعه فعلی رشته‌های پزشکی به خصوص پزشک متخصص هم از نظر اجتماعی و هم از نظر اقتصادی رونق بیشتری دارد و این موضوع برای دانش‌آموزان کنکوری پررنگ خواهد شد، در حالی که مسائل اصلی کشور، عمدتاً به علوم انسانی برمی‌گردد.
بانکی‌پور بیان کرد: در حوزه علوم انسانی نتایج کار هنوز برای دانشجویان به جز چند رشته خاص مانند حقوق، حسابداری و روانشناسی ملموس نیست، ما باید جنبه‌های کاربردی علوم انسانی را پررنگ کنیم.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: باید به رشته‌ها نگاه مسأله‌محور شود و به همه رشته‌ها به دید کارشناسی نگاه شود، به‌خصوص برخی رشته‌ها که زمینه بنیادی‌تری دارد و تا مقطع لیسانس کاربرد عملی در جامعه ندارد و کاربرد فکری دارد.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به فرهنگ‌سازی و تعریف ساختار در این خصوص عنوان کرد: باید دبیرستان‌هایی در حوزه علوم انسانی فعالیت کنند، الگوهایی که در جامعه هستند و خروجی‌های علوم انسانی نیز باید معرفی شوند.
وی ادامه داد: باید نشان دهیم که دانشجویان علوم انسانی تا چه حد می‌توانند موفق و نقش‌آفرین باشند، دبیرستان‌ها باید به این مهم، توجه بیشتری داشته باشند و فضا را برای علوم انسانی فراهم کنند.
رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی هنوز به اشباع نرسیده است
ابوالفضل ابوترابی، نماینده مردم نجف‌آباد و تیران و کرون با اشاره به استقبال بسیاری از داوطلبان کنکور از رشته تجربی گفت: رشته علوم انسانی سال‌های سال است که مغفول مانده است به علت این‌که دانشگاه‌های بسیاری حتی در روستاها و شهرک‌های کوچک به علوم انسانی می‌پرداختند و یک خروجی فوق‌العاده زیادی از دانشگاه‌ها خارج شدند که شغل نداشتند و بازار به حالت اشباع رسید.
وی با اشاره به این‌که در مقطعی از زمان همه دانشگاه‌های کوچک و بزرگ و متوسط به علوم انسانی هجوم آوردند، افزود: بعد از مدتی که علوم انسانی بازار کار آن اشباع شد و حتی در روستاها نیز یک دانشگاه زدند، دانشگاه‌های متوسط به رشته‌های فنی و مهندسی هجوم آوردند؛ بعد از مدتی نیز این رشته‌ها به حالت اشباع رسید و کار به جایی رسید که فارغ‌التحصیلان زیاد رشته‌های علوم پایه و فنی و مهندسی در حال حاضر بیکار هستند.
ابوترابی با بیان این‌که رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی هنوز به اشباع نرسیده است و ما در کشور هنوز در این زمینه کمبود داریم، عنوان کرد: در حال حاضر افراد می‌دانند در آینده اگر بخواهند شاغل شوند باید به سمت رشته‌های پزشکی بروند تا شغل پیدا کنند و به همین دلیل همه داوطلبان به سمت این رشته‌ها رفتند.
انتهای پیام/۶۳۱۰۱/ر۳۰/م
