علی ترابی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در سمنان به مناسبت روز جهانی بیابان‌زدایی، با اشاره به فعالیتهای بخش "بیابان و بیابان‌زدایی" در استان سمنان اظهار داشت: در فرآیند فرسایش بادی، اراضی زراعی به عنوان یکی از مهمترین مناطق برداشت محسوب میشوند، زیرا این عرصهها، اغلب در فصل خشک سال (تابستان) بدون پوشش گیاهی بوده و هم‌چنین در بعضی از سالها، این اراضی در قالب آیش، بدون کشت و کار رها میشوند.
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان اضافه کرد: مسئله بدون پوشش گیاهی بودن اراضی و هم‌چنین مسطح بودن این عرصهها و به هم خوردگی و سست شدن ذرات خاک در اثر کشت و کار باعث حساس شدن ذرات خاکها به فرسایش بادی می‌شود.
ترابی اضافه کرد: این منشأ بودن اراضی زراعتی، ضمن آنکه باعث خسارت فراوانی در مناطق و حمل رسوب می‌شود، در اراضی محل برداشت نیز با حمل ذرات سطحی خاک که سرشار از مواد آلی و معدنی است، کاهش شدید حاصلخیزی خاک را سبب خواهد شد.
کاهش سرعت باد با استفاده از گونههای درختی زنده
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: یکی از روشهای مناسب برای کنترل فرسایش بادی در این گونه اراضی، کاهش سرعت باد با استفاده از گونههای درختی زنده (بادشکن زنده) در اطراف مزارع است.
ترابی اضافه کرد: این اقدام باعث می‌شود تا ضمن کنترل فرسایش بادی و جلوگیری از هدر رفت خاک حاصلخیز مزارع، از میزان تبخیر و تعرق سالانه و در نتیجه نیاز آبی گیاهی به مقدار قابل توجهی کاسته شده و هم‌چنین کیفیت محصولات نیز افزایش یابد.
وی تصریح کرد: گونههای مورد استفاده در این پروژه، با توجه به شرایط منطقه متفاوت است ولی معمولاً از گونههای سنجد، اکالیپتوس، سپیدار، گز، زبان‌گنجشک و ... استفاده می‌شود.
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان افزود: این پروژه در استان سمنان با توجه به بیابانی بودن اغلب مناطق آن در حال حاضر عمدتاً در کانونهای بحرانی فرسایش بادی و با استفاده از گونههای تاغ، آتریپلکس، قره‌داغ و ... به اجرا درمیآید.
ترابی یادآور شد: این طرح از سال 1383 در دستور کار اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان قرار گرفت و با استقبال نسبتاً خوبی به خصوص در شهرستان گرمسار از سوی کشاورزان رو به رو شد.
اجرای پروژه مدیریت هرزآبهاکارشناسارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان هم‌چنین گفت: توسعه پوشش گیاهی به منظور مقابله با فرسایش بادی و بیابان‌زایی یکی از عمدهترین اهداف اجرای طرحهای بیابان‌زدایی محسوب می‌شود.
ترابی بیان کرد: به هر شکلی که بتوان پوشش گیاهی را احیا کرد و درصد تاج پوشش آن را به حد قابل قبولی رساند، نوعی مقابله با بیابان‌زایی محسوب می‌شود.
وی افزود: یکی از روشهای قابل قبول در توسعه پوشش گیاهی، استفاده بهینه از هرزآبهای سطحی در مناطق بیابانی است.
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: شرایط حاکم بر این گونه مناطق، اغلب به صورتی است که گاهی اوقات روانآب زیادی تولید می‌شود و این امر ناشی از نفوذپذیری کم خاکهای این مناطق و وجود هاردپن یا سخت‌لایه، کمبود پوشش گیاهی، ریزش نزولات جوی به صورت رگبار که بعضاً بیش از 50 درصد بارشهای سالانه در یک رگبار یک ساعته نازل می‌شود و ... است.
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان افزود: مدیریت و استفاده بهینه از این روانآب دارای اثرات مفیدی است که از عمدهترین این اثرات میتوان به جلوگیری از تخریب اراضی، توسعه و افزایش پوشش گیاهی، افزایش آبهای زیرزمینی و ... اشاره کرد.
 |
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان هم‌چنین بیان کرد: بررسیها در این زمینه نشان داده است که احداث سازههای سطحی و کوچک برای کنترل روانآبهای سطحی برای اغلب بیابانهای کشور مناسب است.
ترابی اظهار کرد: برای اجرای پروژه مذکور، سازههای مختلفی مانند فاروهای پیوسته و منقطع، هلالیهای آبگیر، بندهای خشکچین وگابیونی، بندهای خاکی کوتاه، بلند، پیتینگ، شن چاله و ... احداث می‌شود.
کارشناس‌ارشد بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان افزود: این پروژه در استان بیشتر در مناطق دشتی و در آبراهههای درجه یک و دو به اجرا درمیآید و تجربیات استان نشان دهنده آن است که این پروژه به خصوص در مناطقی که دارای لایه هاردپن و نفوذناپذیر بوده، از موفقیت بیشتری برخوردار است.
انتهای پیام/ع10/ط4000
