به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، از بین بناهای مورد استفاده انسان، نیایشگاهها همواره در همه تمدنها از جایگاهی ویژه برخوردار بوده است.
نیایشگاهها در دوران مختلف و مساجد بعد از ورود اسلام نسبت به سایر بناهای درون شهری نمایانتر و چشمگیرتر است به گونهای که مسجد جامع تاریخی قروه نیز از نقاط مختلف روستای قروه نمایان است.
مسجد جامع قروه از جمله بناهای تاریخی و اسلامی است که در سال 1341 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مسجد جامع قروه که در دوران ساخت همچون نگینی در روستای کوچک قروه میدرخشیده است اکنون غبار پیری بر چهرهاش نشسته و این غبار حاکی از غنا و قدمت فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی است.
این مسجد که نماد تلفیق معماری اسلامی و هنر ایرانی توسط هنرمندان کشور است که همواره مورد توجه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان بوده است.
مسجد جامع قروه در مراحل مختلفی مورد مرمت قرار گرفته که در سال جاری نیز با اختصاص اعتبار پیشبینی شده در دست مرمت است.
این مسجد همچون مساجد دیگر دوران سلجوقی به سبک چهار طاقی ساخته شده و گنبد زیبای آجری آن به واسطه چهار فیلپوش به اضلاع چهار گانه استوار شده است.
البته با توجه به تحقیقات صورت گرفته و بر اساس کتیبهای که بالای محراب مسجد جامع قروه قرار دارد، میتوان گفت این مسجد متعلق به دوره آلبویه است.
گنبد این مسجد از نوع گنبد عرقچین است که با گنبد مسجد جامع سجاس و مسجد و مدرسه حیدریه قزوین قابل مقایسه است.
قسمت باقی مانده از مسجد جامع قروه شامل گنبدخانه و مستطیل شبستان ستوندار خشتی در جهت غرب آن میشود و در جهت شرقی نیز شبستان دیگری است که بخشهایی از آن تخریب شده که یک شبستان خشتی دیگر در جنوب و متصل به آن قرار دارد، اما در حال حاضر هیچ ارتباط مستقیمی با مسجد ندارد و فقط برای اقامه نماز روستاییان مورد استفاده قرار میگیرد.
شبستانهای غربی و جنوبی و بقایای شبستان شرقی مسجد قروه از خشت و چینه ساخته شده و سقف مسطح و تیر پوش آنها بر روی ستونهای چپی قرار گرفته است.
بطور کلی شبستانهای دو طرف گنبد خانه مسجد از نظر ساختاری و مصالح معماری کاملا متفاوت با گنبدخانه است که این امر بیانگر این است که در زمان متاخرتری ساخته شده است.
شبستان شرقی مسجد جامع قروه فرو ریخته و تنها قسمتهایی از آن باقی مانده است.
لازم به ذکر است که پس از احداث شبستانهایی با سقف مسطح در دو قسمت غرب و شرق گنبدخانه مسجد، در محل فعلی شبستانها ساخت و سازی با پوشش طاقدار وجود داشته که بعد از تخریب و فرو ریختن طاقها، شبستانهای خشتی با سقف مسطح جایگزین آنها شده است.
قروه از نظر جغرافیایی در منطقه سردسیری قرار دارد و این منطقه زمستانهای سرد و تابستانهای معتدلی دارد.
گفتنی است آسیبهای ناشی از یخزدگی به صورت یخبر شدن بندهای بین آجرها و ترک خوردن، کاهش چسبندگی ملات و در نهایت سست و شسته شدن آن توسط باران است که به جدا شدن آجر از بدنه خارجی گنبد میانجامد.
استفاده از ملات مناسب به عنوان عامل مهمی در مرمت بناهای تاریخی مطرح است و باید ملاطی که استفاده میشود ضمن پایین بودن ضریب جذب رطوبت مانع از تشکیل یخ شود ملاتی که در مرمت بنای مسجد تاریخی قروه به کار رفته است مناسب بوده و موارد لازم در آن رعایت شده است.
بنای مسجد جامع قروه بنایی است 900 ساله که آسیبهای عمدهای از طریق زلزله، رطوبت و فرسودگی مواد دیده است.
انتهای پیام/ن20/ض1002