به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، تریاک واژه‌ای فارسی است که از دو بخش تر به معنای آب‌دار و یاک به معنای گیاهانی که گرده‌افشانی می‌کنند تشکیل شده است و در زبان فارسی به معنای پادزهر هم استفاده می‌شود.
تریاک از ترکیبات مختلف به نام اپیویید طبیعی تشکیل شده که کارکرد آن در بدن همانند کار انتقال دهنده‌های عصبی ضددرد است و از طریق تأثیر بر سلسله اعصاب مرکزی موجب کاهش احساس درد می‌شود. سرخوشی و نشئگی که توسط این مواد به وجود می‌آید، همواره موجب سوءمصرف این پادزهر شده است، در طب ایرانی از زمان‌های دور تریاک به عنوان دارو استفاده می‌شده و دانشمندان بزرگی مانند رازی و ابن‌سینا و دیگران آن را برای درمان توصیه کرده‌اند.
بوته گیاه تریاک را کوکنار می‌گویند، کوکنار شبیه گل شقایق است و گل آن تبدیل به قپه اناری شکل شده و شیره‌ای از قپه تراوش می‌شود که در ابتدا سفید و بعد از خشک شدن به شکل حنایی و قهوه‌ای سیاه در می‌آید.
در داخل قپه بعد از خشک شدن دانه‌های خشخاش وجود دارد که بسیار مغذی و خوش‌مزه است، تریاک ماده‌ای افیونی است که از تخمدان گل گیاه خشخاش به دست آمده و به صورت تکه‌‌تکه و یا گرد قهوه‌ای تیره عرضه می‌شود.
نخستین کشت خشخاش در 3 هزار و 400 سال پیش از میلاد مسیح توسط سومریان در بین‌النهرین انجام شد و پس از آن به میان آشوریان، بابلیان و مصریان تسری پیدا کرد.
در قرن 13 پیش از میلاد دوران طلایی کشت خشخاش در تنس پایتخت مصر بود که از طریق بازرگانان به کشورهای اروپایی صادر شد، تریاک یکی از مهم‌ترین داروهای یونانیان بود و در جریان حمله اسکندر مقدونی به ایران و هند، وارد کشورهای آسیایی شد.
مصرف تفریحی تریاک در قرن 15 میلادی در کشور چین آغاز شد و به تدریج در این کشور گسترش یافت تا حدی که در سال 1905 بیش از یک‌چهارم مردان چینی به این ماده آلوده بودند.
در زمان قاجار کاشت کوکنار آزاد بود و در ایران کشت می‌شد و از آن استفاده‌های زیادی می‌شد که عمده‌ترین آن بی‌حسی تیرخوردگان و افراد بیمار برای اعمال جراحی بود.
** شیوع مصرف تریاک در طبقه تحصیل‌کرده
در آن زمان به علت آزاد بودن کشت، بیشتر روستائیان به تریاک دسترسی داشته و از آن استفاد می‌کردند، در حال حاضر به علت ممنوع بودن کشت تریاک، این ماده از طریق مرزهای افغاتستان و پاکستان وارد ایران می‌شود و دسترسی به آن در شهرهای بزرگ بیشتر است، ولی به علت عدم همکاری معتادان هنوز آمار مشخصی در مورد معتادان به این ماده افیونی وجود ندارد.
علل اعتیاد به مصرف تریاک زیاد است ولی کنجکاوی و فشارهای اجتماعی مهم‌ترین علل ابتلا به سوء مصرف تریاک است، افراد از طبقه پایین اقتصادی و اجتماعی جامعه در خطر بیش‌تری برای مصرف تریاک هستند ولی متاسفانه مصرف این ماده در طبقه تحصیل‌کرده نیز شیوع پیدا کرده است.
برخی معتقدند دریچه ورود به دنیای مواد مخدر سیگار است و در دسترس بودن تریاک و استفاده قبلی از حشیش افراد را مستعد به آلوده شدن می‌کند.
کودکان و نوجوانان طلاق و افرادی که در خانواده‌هایی زندگی می‌کنند که فردی از آن‌ها معتاد هستند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند، کودکان و نوزادان معتادی که از مادران معتاد به دنیا می‌آیند، یکی از دردناک‌ترین معضل‌های اجتماعی هستند که در داخل ایران نیز وجود دارند.
مصرف تریاک از طریق تصعید و استنشاق ماده از طریق مجرای تنفسی به وسیله وافور و سیخ و لوله انجام می‌شود و در میان عده‌ای از معتادان از طریق خوراکی و جذب مخاط گوارشی استفاده می‌شود.
معتادان به مصرف این ماده غالبا دچار افسردگی هستند و شخصیت‌هایی ضدجامعه و مضطرب دارند و تغییراتی در رفتار آنان به وجود می‌آید که اختلالات روانی، خواب آلودگی، اختلال در تکلم، اختلال در حافظه و از بین رفتن حضور ذهن از جمله آن است.
جدا از ضررهای جبران‌ناپذیر مصرف این ماده در بین معتادان، در حال حاضر به علت سودجویی و طمع قاچاقچیان خلوص این ماده به شدت پایین آمده و با مواد دیگری مانند خون شتر، قیر، قهوه، رب گوجه‌فرنگی و غیره با هدف بیشتر شدن حجم آن ترکیب می‌شود.
بسیاری از مامورین مواد مخدر از روبرو شدن با تریاکی صحبت می‌کنند که بعد از آزمایش معلوم شده که به علت ناخالصی حتی نمی‌شد نام تریاک را بر آن گذاشت.
میزان ناخالصی تریاک حتی تا نود درصد گزارش شده و این ترکیب و ناخالصی تریاک عواقب مرگ‌باری را در پی دارد که مهم‌ترین آن مرگ ناگهانی، سکته قلبی و مغزی، استفراغ، سردرد، سرگیجه و جنون آنی و روان‌پریشی است و از طرف دیگر مشکلات کلیوی، گوارشی و عفونت‌های خونی را به همراه دارد.
تولید تریاک در افغانستان سالانه حدود هفت هزار و 700 تن است که از این مقدار حدود یک‌هزار تن آن در ایران مصرف می‌شود، در بین مصرف مواد مخدر در دنیا حشیش در رده نخست قرار دارد و تریاک در رده چهارم قرار دارد ولی در ایران مصرف تریاک در رده اول قرار دارد و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده تریاک در دنیا است.
** افزایش آمار مسمومیت مواد مخدر در کرمانشاه
دبیر سابق شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان کرمانشاه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در کرمانشاه، گفت: به علت انگیزه سودجویانه قاچاقچیان مواد مخدر در کل کشور شاهد توزیع مواد مخدر ناخالص هستیم.
مسعود محمدی ادامه داد: مواد مخدر موجود در بازار اعم از تریاک، هرویین، کراک و شیشه در شهرهایی مانند کرمانشاه، ایلام، لرستان و برخی دیگر از شهرها به علت اینکه آخرین ایستگاه توزیع می‌باشد، از ناخالصی بیش‌تری برخوردارند.
محمدی اظهار داشت: به همین دلیل این استانها به ویژه کرمانشاه از بیشترین آمار مرگ‌ومیر در کشور به علت ناخالصی و مسمومیت مواد مخدر برخوردار است و علاوه بر آسیب‌های اجتماعی هزینه‌های درمانی را بر شبکه درمانی کشور وارد می‌کند.
وی افزود: به عنوان مثال هروئین با خاک آجر و مهرهای نماز پودر شده، تریاک با گریس صنعتی و کراک با کاربیت جوش‌کاری ترکیب می‌شود.
یک کارشناس ارشد روانشناسی گفت: از سال 2008 علی‌رغم تغییر الگوی مصرف مواد مخدر و استفاده بیشتر از مواد صنعتی و محرک، هنوز استفاده از تریاک در کشور ما رواج دارد و درجه اول شیوع وابستگی به سوء مصرف موادمخدر به این ماده سنتی است.
کیانوش یعقوبی، با اشاره به اینکه بیشترین اختلالات سوء مصرف و وابستگی به این ماده در جوامع مختلف و جامعه ایران بیشتر در بین مردان است، اعلام کرد: با تغییر نگرش جامعه به معتادان از دید یک معتاد به یک بیمار، اخیرا کلینیک‌ها و مراکزی برای ترک مواد مخدر راه‌اندازی شده است که شامل مراکز درمان خود معرف و نگاه‌دارنده هستند.
این روانشناس خاطر نشان کرد: در این مراکز به معتادان مشاوره و داروهایی داده شده و در بحث اختلالات روانی کارهای زیادی انجام می‌شود و در کنار عوارض سوء مصرف، ناخالصی این مواد مزید بر علت شده و بسیاری از بیماری‌های کبدی، کلیوی و عفونت‌های خونی را در بر دارد.
وی تصریح کرد: در چند سال اخیر در بیمارستان‌ها، بیماران زیادی دیده می‌شود که در اثر مسمومیت‌های شدید مواد مخدر و لخته شدن خون، در حالات شدید سکته مغزی و قلبی و همچنین عفونت‌های خونی به اورژانس مراجعه کرده‌اند و در بسیاری از موارد عفونت شدید اندام‌ها موجب قطع اعضای بدن آن‌ها شده است.
--------------------------
گزارش از فرزاد منتی
-------------------------
انتهای پیام/2700/خ30/د1000
