به گزارش خبرگزاری فارس از یاسوج، این‌روزها فست‌فودها مهیمان سفره‌های هر ایرانی شده‌اند؛ مهمانی که با فاصله گرفتن‌های ما از سبک سالم زندگی روی سفره‌های ما در هر وعده غذایی جا خشک کرده‌اند.
در استان کهگیلویه و بویراحمد این فاصله گرفتن از زندگی سالم معنای عمیق‌تر ملموس‌تری دارد.
زندگی‌های باصفای ایلیاتی و صمیمت روستا در کهگیلویه و بویراحمد جای خود را به زندگی ماشینی و بی‌روح داده است.
در این بین گرایش خانواده‌ها به سمت فست‌فودها و غذاهای ناسالم بیش از سایر مسائل در زندگی‌های شهری نگران‌کننده است.
شیوع مصرف فست‌فودها در زندگی مدرن شهری، پدیده‌ای است که فارغ از جوانب اجتماعی و فرهنگی آن، سلامت عمومی جامعه را با خطرات جدی مواجه ساخته است.
اگرچه شیوع این پدیده در کهگیلویه و بویراحمد دیری نمی‌پاید، اما از رشد فزاینده‌ای برخوردار بوده و امروز در هر خیابان به فروشگاه‌هایی برمی‌خوریم که مرتبط با فست‌فودها و مسایل وابسته آن مانند فروشندگان سوسیس و کالباس هستند.
شعار اولین فروشگاه فست‌فود دنیا: ما کار مادران را کم کرده‌ایم
فست‌فودها شامل انواعی از مواد غذایی هستند که سریعا آماده شده و فرد می‌تواند به سرعت احساس گرسنگی خود را برطرف نماید؛ سابقه تاریخی فست‌فودها شاید به فروش نان و زیتون در روم باستان، رشته فرنگی در شرق آسیا و فلافل در خاورمیانه بازگردد، اما تولد این پدیده به سال 1912 میلادی و راه‌اندازی فروشگاه "اتومات" در آمریکا می‌رسد که با شعار " ما کار مادران را کم کرده‌ایم" آغاز به کار نمود.
بعدها مجموعه فروشگاه‌های وایت‌کسل(قلعه سفید) به عنوان شناخته‌شده‌ترین فست‌فودها به جامعه آمریکایی معرفی شد تا سال 1940 که "مک‌دونالد" با یک دستگاه باربیکیو کار خود را آغاز نمود.
یکی از کارشناسان ارشد تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: در ایالات متحده به عنوان مهد تهیه و توزیع فست‌فودها، سالانه بیش از 120 میلیارد دلار صرف این صنعت شده و "مک‌دونالد" به عنوان شناخته‌شده‌ترین زنجیره غذایی سریع، در بیش از صد کشور جهان شعبه دارد که روزانه به بیش از 40 میلیون مشتری خدمات ارائه می‌دهند.
اسفندیار افشون در ادامه با اشاره به کم‌ارزش بودن ترکیبات فست‌فودها اظهار کرد: این مشکل در کنار چربی زیاد، کالری بالا و میزان سدیم فراوان، مصرف‌کنندگان را با تهدید جدی مواجه می‌سازد که وقتی همراهی سیب‌زمینی‌های سرخ کرده، نوشابه‌های قندی و انواع سس‌ها را به این مضرات اضافه می‌کنیم، تصور هجوم موجی از بیماری‌ها به ذهن متبادر می‌شود.
خطر آلرژی در کمین کودکان است/ مواد اصلی فست‌فودها
این عضو انجمن تغذیه ایران در ادامه به مواد اصلی فست‌فودها یعنی گوشت‌های فرآوری شده اشاره کرد و افزود: این گوشت‌ها اغلب از مواد نامرغوب تهیه می‌شوند که برای بهبود کیفیت آن‌ها از ادویه‌جاتی مانند پودر سیر، فلفل و رنگ‌دهنده‌ها استفاده می‌شود؛ افزودنی‌هایی که خطر اختلالات آلرژیکی و التهابی_به ویژه برای کودکان_ را به همراه دارد.
وی هم‌چنین در خصوص نان‌های به کار رفته در انواع ساندویچ و پیتزا، تصریح کرد: اغلب برای طعم بهتر این نان‌ها، از آردهای کاملا تصفیه شده استفاده می‌شود که در مقایسه با آردهای سبوس‌دار از ارزش غذایی پایینی برخوردار هستند.
اما مضرات فست‌فودها به این موارد خلاصه نشده و یکی از مواردی که متخصصان تغذیه و علم پزشکی امروز برآن تاکید زیادی دارند، سموم حاصل از این نوع مواد غذایی در بدن است که بافت‌هایی مانند کبد را نشانه می‌رود.
افشون در این خصوص می‌گوید: هر هیدروکربنی که در روغن سرخ می‌شود، ایجاد "پلی‌اکریل" می‌کند که ماده‌ای بسیار سمی است و روغن‌ها نیز در اثر حرارت، تبدیل به پروکسید شده و تولید سم می‌کنند؛ این چربی‌ها با رسوب در دیواره عروق، موجب تنگ شدن آن‌ها و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی_عروقی می‌شود.
نقش موثر رسانه‌های استان برای فرهنگ‌سازی سلامت
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، چندی پیش در نشستی خبری مرگ‌های ناشی از بیماری قلبی_عروقی در کهگیلویه و بویراحمد را مهم‌ترین علت مرگ و میر در این استان اعلام کرد.
سید رشید غفاری در این نشست با تاکید بر لزوم همکاری دست‌اندرکاران رسانه برای مبارزه با موارد خطرسازی که در کمین سلامت مردم کهگیلویه و بویراحمد است، عنوان کرد: 47 درصد از مردم این استان، در اثر بیماری‌های قلبی_عروقی جان خود را از دست می دهند و این در حالی است که همکاری رسانه در امر فرهنگ‌سازی سلامت، سدی عظیم در برابر این شیوع همه‌گیر است.
وی فرهنگ غذایی مردم را یکی از مهم‌ترین عوامل شیوع بیماری‌های قلبی_عروقی در کهگیلویه وبویراحمد دانست و گفت: بالا بودن مصرف گوشت قرمز در استان، تهدیدی برای سلامت قلب‌های مردم است.
همانطور که همه می‌دانیم، گوشت قرمز به جزء تفکیک‌ناپذیر فست‌فودها تبدیل شده که به اشکال مختلف در این نوع غذاها طبخ می‌شود و عمده‌ترین نوع آن گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس است.
فرآیند طبخ مواد غذایی را بهبود ببخشیم
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج نیز در خصوص شیوه طبخ فست‌فودها گفت: اصطلاح فست‌فود لزوما مترادف با مضر بودن نیست و می‌توان فرآیند آماده‌سازی، نگهداری و طبخ غذاهای آماده را بهبود بخشید.
دکتر محسن شمس طعم دلچسب، ظاهر زیبا، ادویه‌جات خوش عطر، سس‌ها و نوشابه‌ها را از مهم‌ترین دلایل گرایش به فست‌فودها برشمرد و افزود: آنچه موجب تخفیف مضرات مصرف غذاهای آماده و آسودگی خاطر بیشتر از مصرف این مواد غذایی می‌شود، کنترل چگونگی تهیه و طبخ مواد اولیه است.
خانواده‌ها نقش خود را جدی بگیرند
این متخصص آموزش سلامت در ادامه با اشاره به نقش موثر خانواده‌ها در این زمینه، ابراز داشت: تهیه مواد اولیه فست‌فودها از مراکز معتبر و کنترل کیفیت آن‌ها در هنگام خرید، طبخ در منزل، پرهیز از سرخ کردن مواد اولیه تا حد امکان، هم‌چنین استفاده از سبزیجات و نوشیدنی‌های سالم در کنار فست‌فودها، راهکارهایی موثر برای کاهش مضرات ناشی از مصرف غذاهای آماده است.
وی با بیان اینکه فضای مراکز عرضه فست‌فود نیز در ترغیب افراد به ویژه جوانان موثر است، اظهار کرد: مصرف فست‌فودها در این مراکز، همراه با گرایش بیشتر به مصرف نوشابه‌ها، سس‌ها و مخلفات همراه با این مواد و در نتیجه عوارض نامطلوب آن است.
شمس کاهش سرعت تهیه فست‌فودها را راهکار دیگر کاهش عوارض فست‌فودها دانست و گفت: در این روش که باید در منازل و رستوران‌ها مورد توجه قرار گیرد، تلاش می‌شود ماهیت غذاهای آماده به سالم تبدیل شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج اضافه کرد: علاوه بر موارد یاد شده، بهتر است همواره تلاش برای کاهش دفعات مصرف در طول هفته و خرید از مراکز معتبر را نیز مورد توجه قرار دهیم.
آنچه مشخص است، توصیه به عدم مصرف فست‌فودها و تکرار مضرات این نوع غذاها به تنهایی در مقابل موج گسترش این نوع غذاها و طعم دلچسب آن‌ها راه به جایی نمی‌برد.
هر توصیه‌ای هنگامی نتیجه‌بخش خواهد بود که مخاطب را به راه‌های جایگزین که هزینه کمتری به همراه دارد، رهنمون شود.
کارشناس ارشد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در همین زمینه می‌گوید: غذاهایی مانند املت، سبزیجات پخته به همراه نان کامل، میوه و شیر، نیمرو به همراه نان کامل و سبزیجات، سالادهای کامل که حاوی موادی مانند تن ماهی، لوبیا، تخم‌مرغ، پنیر، سبزیجات برگ تیره و میوه‌جات هستند، کوکتل میگو به همراه سالاد سبزیجات و نان کامل و حتی پنیر، گردو و خیار سبز، چند پیشنهاد جایگزین برای عدم مصرف فست‌فودها هستند.
اسفندیار افشون خاطرنشان کرد: افزایش وزن و چاقی، دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی و عروقی، انواع سرطان‌ها، آلرژی و پوسیدگی دندان، مهم‌ترین مضرات مصرف فست‌فودها است.
بر پایه این گزارش، سبک زندگی مدرن و ماشینی شدن زندگی با قدرت تمام جوامع بشری را فرا می‌گیرد و نوع غذای مصرفی نیز یکی از تبعات این سبک زندگی است.
فست‌فودها هم‌چون موجی قدرتمند هر روز فروشگاه‌های بیشتر و در نتیجه وعده‌های غذایی بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند و بی‌توجهی به سلامت، پدیده‌ای عادی شده است، اما کاوش بیشتر در مضرات این مواد و راهکارهایی که برای کاهش مضرات آن‌ها توصیه می‌شود، ما را اندکی از این موج عظیم دور می‌سازد.
به طور خلاصه، برنامه‌ریزی برای طبخ مواد غذایی که موجب عدم نیاز به روش‌های سریع تهیه غذا می‌شود، استفاده از آشامیدنی‌های سالم و سبزیجات تازه در کنار فست‌فودها و تهیه این نوع غذاها با گوشت‌هایی سالم مانند ماهی، گامی موثر برای تخفیف عوارض ناشی از فست‌فودها و پاسخ به سوال همیشگی " شام چی بخوریم" است.
آنچه در این بین مهم بوده این است، که با کارهای فرهنگ‌سازی و وارد کردن تلنگر به مردم، این مهمانان خوش خط و خال و ناخوانده را در سفرها‌های ایرانی پذیرا نباشیم.
-------------------------
گزارش از کوثر آزموده
------------------------
انتهای پیام/82005/س40/پ3003
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
