به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس از مشهد، رفته رفته با سپری شدن روزهای فصل پاییز و آغاز بارش نزولات آسمانی، به تدریج بحث مخاطراتی از قبیل وقوع سیل و جاری شدن سیلاب در استان خراسان رضوی مطرح می‌شود.
برای همین منظور و کنکاش اقدامات احتیاطی و اضطراری لازم سراغ محمود اعظمی‌راد، معاون آبخیزداری اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی رفتیم.
* فارس: اعتبارات منابع طبیعی استان خراسان رضوی در سالهای 90 و 91 چه میزان بوده است؟
اعتبارات مالی منابع طبیعی خراسان رضوی در سال 91 کاهش شدیدی داشت و مجموع اعتبارات حدود 1.5 میلیارد تومان بود که 50 درصد نیز از اعتبارات سالهای گذشته تخصیص داده شد که برای حفاظت از عرصه‌ها هزینه کردیم.
در سال 92 تا الان در مجموع بودجه استانی 3 میلیارد و 300 میلیون و ملی حدود 12 میلیارد تومان است که شاهد بیش از دو برابر شدن بودجه بودیم و توانستیم در 6 ماه نخست پروژه‌هایی در قوچان، مشهد و پروژه‌های نیمه تمام در طرقبه را تکمیل کنیم.
از سالهای 89 و 90 حدود 30 پروژه نیمه تمام داریم که بعضی از آنها حالت بحرانی پیدا کرده‌اند.
فارس: چه تعداد سیل سال گذشته در خراسان رضوی گزارش شده است؟
در کل استان خراسان رضوی حدود 30 گزارش سیل به دست ما رسیده که خوشبختانه تلفات جانی در بر نداشته است. درخصوص سیل چناران در سال 91 از اعتبارات سال 90 برای جلوگیری از سیل مجدد هزینه کردیم و پروژه بزرگ پخش سیل در این شهرستان در حال حاضر در دست اجراست.
در سال 91 حدود 5 میلیارد تومان اعتبار جبران خسارت از دفتر مدیریت بحران اخذ و تمام پروژه‌های نیمه تمام 89 و 90 اجرا یا ترمیم شد.
30 پروژه نیمه تمام در اعتبارات 90 و 91 دیده شده بود که متأسفانه بودجه کافی در اختیار نگذاشتند که می‌توانیم با تخصیص اعتبار تا پایان سال به اتمام برسانیم.
فارس: علت اصلی وقوع سیل در خراسان رضوی چیست؟
در درجه اول شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک این استان است که بارش‌های شدید با زمان کوتاه دارد و مناطق بالادست عاری از پوشش گیاهی به دلیل خشکسالی یا ویلاسازی به ایجاد سیل کمک می‌کند.
در بالادست شاهد تخریب مرتع و کاهش پوشش گیاهی هستیم و این موضوع، ایجاد روان‌آب می‌کند و وقتی وارد رودخانه می‌شود، سیل را به وجود می‌آورد.
دخل و تصرف‌هایی که در حریم رودخانه اتفاق افتاده نیز خطر تخریب و تلفات جانی را افزایش می‌دهد. متأسفانه موضوع دخل و تصرف در حریم رودخانه تا چند سال قبل در حال افزایش بود، اما با توجه به قوانین مصوب این بحران هم‌اکنون کنترل شده است.
فارس: در بحث آموزش همگانی چه فعالیت‌هایی انجام شده است؟
ما معتقدیم هر بحرانی را باید پیشگیری کرد و در منابع طبیعی چند بحران مثل سیل، فرسایش بادی یا بیابان‌زایی، حریق عرصه‌ها و آفتهای موجود در آنان مواردی است که باید این بحران‌ها را با برنامه پیشگیری کرد.
در بحث پیشگیری، عملیات اجرایی وجود ندارد و یکی از راه‌حل‌ها، آموزش است که آموزش استفاده درست از منابع طبیعی جزو وظایف این اداره‌کل محسوب می‌شود
آموزش‌ها در «دوب خش» پرسنلی و بهره‌بردار اجرا و به شکل کلاس‌های موضوعی برای دهیارها و مردم برگزار می‌شود. منابع طبیعی قبل از اجرای هر پروژه در منطقه، ابتدا با هماهنگی دهیاری و بخشداری، کلاس‌های آموزشی را برای مردم در موضوع پروژه برگزار می‌کند تا مردم در اجرای این پروژه مشارکت کافی داشته باشند.
فارس: چه تعداد منطقه خطرناک سیل‌خیز در استان خراسان رضوی داریم؟
منابع طبیعی خراسان رضوی، نخستین دستگاه استانی است که نقشه‌های مناطق سیل‌خیز این استان را ترسیم کرده است.
در خراسان رضوی 63 درصد از مساحت کل وضعیت سیل‌خیز نرمال که کم و بسیار کم است، 25 درصد وضعیت بحرانی یعنی متوسط و زیاد و حدود 12 درصد شدت سیل‌خیزی فوق بحرانی دارد.
به طور اجمالی شهرستان‌های کلات، سرخس، مشهد، نیشابور و تربت جام و بخش‌هایی از سبزوار پتانسیل سیل‌خیزی بسیار بالایی دارند که حوضه‌های آبخیز در بالای این شهرستان‌ها قرار دارد و در این حوضه‌ها پروژه‌هایی تحت عنوان آبخیزداری شهری در حال اجرا است.
فارس: وضعیت سیل‌خیزی استان نسبت به کشور چگونه است؟
55 درصد از کل کشور عرصه‌های سیل‌خیز است که از این میزان 46 درصد وضعیت بحرانی و فوق بحرانی دارد.
استان خراسان رضوی تقریباً در وضعیت میانگین کشور است. در کشور 255 شهر و 8 هزار روستا در معرض سیل قرار دارند و در خراسان رضوی از 28 شهرستان، 25 شهر در معرض خطر سیل و از هزار و 150 روستا، بیش از 500 روستا در وضعیت بحرانی و فوق بحرانی هستند.
فارس: در بحث کنترل سیل در رتبه‌بندی کشوری چه جایگاهی داریم؟
براساس اولویت و در قالب ردیف‌های استانی و ملی در بحث مقابله با سیل، کنترل و بهره‌برداری از سیلاب و آبخیزداری شهری، اعتباراتی در نظر گرفته شده که استان خراسان رضوی همه ساله از این ردیف‌ها اعتبار خوبی را جذب می‌کند.
حوضه‌های آبخیز 20 شهرستان از 25 شهرستان استان خراسان رضوی مطالعه و بررسی شده و به راحتی می‌توان گفت 30 درصد اعتبارات هر ساله منابع طبیعی استان خراسان رضوی برای بحث سیلاب، مهار سیل و بهره‌برداری از آن اختصاص داده می‌شود.
انتهای پیام/2202/ذ40/چ3000
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
