به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، امروز 13 بهمن، کاندیداهای ریاست جمهوری افغانستان به صورت رسمی مبارزات انتخاباتی خود را آغاز کرده و از این طریق تلاش خواهند کرد تا برای به دست آوردن رای مردم به رقابت بپردازند.
انتخابات و تغییر کارگزاران سیاسی و مناسبات قدرت براساس آرای مردم، یک پدیده مدرن است، از این رو برای رسیدن به این هدف نیاز به ابراز مدرن دارد تا مشارکت سیاسی مردم را به عرصه انتخابات با خود داشته باشد.
آنچه که در جهان امروز به امری معمول تبدیل یافته است، گرایش مردم به برنامه کاندیداهاست اما به نظر میرسد که در افغانستان با در نظر داشت شرایط و سطح دانش مردم، گزینش یک نامزد برای مردم بر معیارهای قومی، قبیلهای و گروهی استوار است.
نبود نظام حزبی و عدم وفاداری به تعهدات
دموکراسی که امروز به عنوان وسیع ترین و برزگترین سنت فکری، ادعای ارائه راهکار برای دولت‌داری غیر ایدئولوژیکی را دارد، تاکید بر نظام حزبی داشته و حتی باور بر این است که نظامی حزبی تجلی عینی دموکراسی است اما در افغانستان نبود نظام حزبی که از آن در نظامهای دموکراتیک یاد می‌شود، یکی از مشکلات عمده در افغانستان به شمار میرود.
در کشورهایی که نظامهای حزبی حاکم است، احزاب راهکارها و طرحهای مشخصی برای مشکلات کشور ارائه میکنند تا از این طریق بتوانند به آرای مردم دست یافته و به قدرت برسند.
از آنجایی که احزاب دارای تشکیلات منظم و منسجم هستند، تصمیمات و راهکارهایی که ارائه می‌شود، هم سنجیده تر و هم ضمانت اجرایی آن در آینده محتمل تر به نظر میرسد، در حالی که تصمیمات افراد فصلی و ضمانت برای اجرای تعهدات ارائه شده وجود ندارد.
وجود شکافهای عمیق اجتماعی
افغانستان امروز، بدون تردید تا حدی متاثر از سیاستهای قومی و قبیلهای گذشته است و مردم بیشتر از آنکه به برنامههای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری توجه داشته باشند، بیشتر مسائل قومی و تباری را در نظر دارند.
در افغانستان هنوز شکافهای اجتماعی که بر اساس قومی و تباری از گذشتههای دور ایجاد شده بود، سلطه خود را از دست نداده است و حتی احزاب که ایجاد شده‌اند نیز به شکلی بر این شکافها استوار هستند.
توقع و انتظار مردم از کاندیداهای انتخابات
طبیعی است که توقع و انتظارات مردم از نامزدهای ریاست جمهوری، در کشورهای مختلف براساس نیازمندیها متفاوت است، اما در افغانستان با آنکه در شریط کنونی امنیت، صلح، بیکاری، بازسازی و ثبات اولویتهای اولیه را در بر می‌گیرد، اما مردم کمتر به این مسائل توجه دارند.
تاکنون روشن نیست که آیا نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان، به مسائلی مانند مذاکره یا تماس با طالبان خواهند پرداخت یا خیر.
پیمان امنیتی چالشی برای نامزدهای انتخابات
یکی از چالشهای بزرگ مبارزات انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری در مورد امضای پیمان امنیتی با آمریکاست و موضع گیری آنان در این مورد با آنکه حساسیت برانگیز است، سرنوشت ساز نیز می‌تواند باشد.
حمایت کاندیداها از امضای این پیمان، با واکنش شدید مردم افغانستان مواجه خواهد شد، به خصوص کسانی که در روستاهای دور دست قرار دارند و در ضمن از حملات نظامیان آمریکایی و رفتار خشن آنان در امان نمانده‌اند.
همچنین، در مناطق که طالبان تسلط دارند، اعلام حمایت از پیمان امنیتی می‌تواند بهای سنگینی را متوجه نامزدهای انتخابات سازد.
از احزاب و مجتمعهای فرهنگی فصلی تا گروهای انتخاباتی
با فرارسیدن زمان انتخابات و مبارزات انتخاباتی، اتحادیهها، گروها، روزنامههای فصلی که مخصوص انتخابات است نیز از راه رسیده‌اند تا در مبارزات انتخاباتی سهم گرفته و شرکت جویند.
اینگونه احزاب و یا انجمنهای فرهنگی جوانان، شوراهای قومی و قبیلهای فصلی بوده و تنها در زمان انتخابات ظهور میکنند، تا از این طریق به منافع مادی و یا هم سیاسی برسند.
از آنجایی که اینگونه احزاب و ... بر اساس یک ایده و آرمان خاصی ایجاد نمیشوند، کاندیداهای آنان هم آنچنان اعتماد و امیدوار به سخنان و وعدههای آنان ندارند.
شاید اکنون در کنار هر کاندیدی، بیشتر از 40 انجمن، روزنامه یا شوراهای قومی و صنفی صف بستهاند.
سنت مبارزات انتخاباتی در افغانستان
کاندیداها در مبارزات انتخاباتی، مانند بقیه کشورها، تلاش خواهند کرد تا با راه‌اندازی تبلیغات و ارائه برنامههای مردم پسند، حمایت و آرای مردم را با خود داشته باشند.
این مبارزات حاوی نصب پوسترهای تبلیغاتی در بر روی دیوار، برگزاری جلسات در محافل عمومی، ایراد سخنرانی، استفاده از رسانههای جمعی بوده و تا اقناع مردم از طریق پول و وعده پست و مقام در دولت آینده به پیش خواهد رفت.
محدودیتها
کمسیون مستقل انتخابات افغانستان در همین حال، محدودیتهایی را برای کاندیداهای ریاست جمهوری در نظر گرفته است و در صورت تخلف از آن مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
بر این اساس، هر کاندیدی نمیتواند بیشتر از 10 میلیون افغانی در جریان مبارزات انتخاباتی خرج کند و هر نامزد مکلف است تا از مصارفی که در هنگام مبارزات اعلام کرده است به این کمیسیون گزارش دهد.
عدم دسترسی مساوی به رسانهها/ استفاده از امکانات دولتی
عدم دسترسی به رسانهها به صورت برابر و مساوی یکی دیگر از مشکلات برخی نامزدهای انتخاباتی به شمار میرود.
استفاد برخی کاندیداها از امکانات دولتی در پیکارهای انتخاباتی، موارد دیگر از نگرانیهای کاندیداهاست که توازن در امکانات را برهم خواهد زد و نگرانیهای نیز در این مورد وجود دارد.
عدم بی طرفی دولت در جریان مبارزات انتخاباتی، یکی دیگر از نگرانیهایی است که در این اواخر از سوی برخی کاندیداها مطرح شده است.
با همه مشکلات و نگرانیهایی که مطرح شد انتظار میرود، مردم افغانستان با در نظر داشت رنجی که در چندین دهه گذشته دیده‌اند، مسائل قومی، حزبی و تباری را کنار گذاشته و به شخصی رأی دهند که بتواند افغانستان را از بحران فعلی نجات داده و به ثبات و آرامش نسبی برساند.
انتهای پیام/خ
