به گزارش خبرنگار تئاتر فارس،محمود رضا رحیمی که به واسطه تدریس با دانشگاه، فضای دانشگاهی کشور و جشنواره آن از نزدیک آشنا است،در گفتوگو با فارس به آسیب شناسی ادوار مختلف جشنواره تئاتر دانشگاهی پرداخت.
* این جشنواره هیچ طعنهای به جشنواره تئاتر دانشگاهی نمیزند
محمودرضا رحیمی در ابتدای این گفتوگو در خصوص اساسیترین مشکل تئاتر دانشگاهی گفت: «مشکل اساسی جشنواره تئاتر دانشگاهی،مشابهت هرساله جشنواره تئاتر دانشگاهی به سایر جشنوارهها مقوله ای است، در این میان میتوان این ایراد نیز مطرح است که این جشنواره هیچ طعنهای به جشنواره تئاتر دانشگاهی نمیزند و دارای الگوها و مابه ازاهای جشواره غیر دانشگاهی است.
بزرگترین مقوله که مورد حسرت چه دانشجویان و چه اساتید میشود این است که هدف از برگزاری آن است. همه ما آگاه هستیم آموزش عالی آن میزان و اعتبار لازم را نه در این چند سال که دچار بحران اقتصادی هستیم و نه در سالهای قبل به این جشنواره اختصاص نداده است و به اهمیت چنین جشنوارهای نیندیشیده است.»
وی تاکید کرد: «هر ساله ما نظرات را بر اساس جراید اعلام میکنیم و هر ساله اتفاقات مشابه در این رویداد میافتد چراکه همه کارهای شتابزده انجام میشود. اکثر قریب به اتفاق جشنوارهها به همت عزیزانی برگزار میشود که در کسرت دانشجویی و فارغالتحصیلی و جویای نام هستند و سعی میکنند جشنواره را در یک جایگاه بهتر برگزار کنند، با این حال شاهد تکرار هستیم تکراری که به چارچوب تعریفی ما از جشنواره تئاتر دانشگاهی باز میگردد که البته یک تعریف دانشگاهی نیست.»
رحیمی تصریح کرد: «همواره در فضاهای فرهنگی هنری اغماضها، کمبودها و چشمپوشیهای فراوانی تحمیل میشود و جشنواره تئاتر دانشگاهی از این مقوله خارج نیست. اهدافی که این جشنواره مشخص کرده به عنوان یک مسئله سالیانه است که باید سریع انجام شود. سوال من این است که این همه شتابزدگی ناشی از چیست؟ آیا آموزش عالی برنامه سالیانه برای خود ندارد و آیا برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی را نمیتواند به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی خود ببیند؟اینکه هماهنگی لازم بین دانشگاهها ایجاد نمیشود به چه چیز باز میگردد؟ به این شکل ما الگوی ساده تئاتر دانشگاهی نداریم.»
وی در ادامه سخنانش بیان کرد: «اگر جشنواره تئاتر دانشگاهی را در یک پرونده و جشنوارههای مناطق و استانی و تئاتر فجر را در پروندههای جداگانه قرار دهیم میبینیم هیچ تفاوتی در آنها دیده نمیشود و این بزرگترین اشکال جشنواره است. ما همواره درگیر ایرادتی در جشنواره هستیم که در سایر جشنوارهها نیز وجود دارد. وقتی چارچوب وم فاهیم تعریفی جشنواره دانشگاهی تفاوتی با جشنواره استانی حرفهای ندارد، د راینجا به مفاهیم که در برگیرنده مفاهیم دانشگاهی است بر میخوریم که میتواند مفهوم دانشجو بودن را بر ما بتاباند.»
* رنگ و نشانی از خلاقیت را در جشنواره تئاتر دانشگاهی احساس نمیکنیم
رحیمی گفت: «وقتی رنگ و نشانی از خلاقیت را در جشنواره احساس نمیکنیم تنها مسئلهای که جشنواره تئاتر دانشگاهی در سطح کلان برای ما دارد میشود که میزان متعدد اجراهای آماده دوباره در انتظار اجرا در سالن بمانند و ار آنجا که مکان و سختافزار در تئاتر اندک است بنابراین با اجرا نشدن بسیاری از کارها ضربه زیادی به کارگروهی و روحیه بچهها وارد میکنیم . وقتی تعهدی برای اجرا وجود ندارد یک گروه با اجرا نشدن کارش دچار خسران میشود و از آنجا که گروه یک جامعه است و ما با گروههای کوچ جامعه را تشکیل میدهیم بنابراین در کوتاه مدت با عصبانیتها، پراکندگیها و ایمان نداشتن روبهرو میشویم.»
وی اظهار کرد: «اگرچه همه تلاشها حرمت دارد و ما قدر همه عزیزان را میدانیم ولی باید بگویم چارت جشنواره تئاتر دانشگاهی در نیا مشخص است و فقط این جشنواره ما است که جنبه بیلانی پیدا میکند و در آن از همه خلافیتها جسارتها و واکنشهای خود به خودی خبری نیست . این نگاه در داوری و انتخاب و توسعه اجراهای شتابرزه جاری و ساری میشود که این امر در زمره رفتارهای دانشجویی نیست.ارائه تعریف از زندگی دانشجویی وظیفه آموزش عالی است.»
این مدرس تئاتر در سخنانش به این نکته متذکر شد: «اجماع و تصمیم گیری برای ما سخت است و از آنجا که در تحریم هستیم از هر سوی مورد تعرض قرار میگیریم و به خاطر مشکلات اقتصادی که هویت ما را زیر سوئال برده دچار مشکل هستیم.
* دانشجویان ما تنها هستند و اساتید ما از آنها تنهاتر
رحیمی تاکید کرد: «دانشجویان ما تنها هستند و اساتید ما از آنها تنهاتر و از سوی دیگر در هر کجای کشور که میرویم با این مسئله مواجه میشویم که میزان دانشجویی که هرساله در دانشگاهها پذیرفته میشود بیشتر از میزان توان اساتید و فضای دانشجویی است. بحث ما بر سر مدیران کارنابلدی آنها است که البته این را نیز حاضر نیستند قبول کنند وگاه حتی از ما ناراحت هم میشوند زیرا اکثرا از راه روابطی که با افراد دارند به میریت رسیدهاند در حالی که اینها به درد تئاتر ما نمیخورند. مدیر باید قدرت داشته باشد و مطالبات تئاتریها را پیگیری کند.»
وی ادامه داد: «جشنواره تئاتر دانشگاهی نیاز دانشجو است و ما اینها را با آموزش با الگوهای تئاتر حرفهای و بدون فراهم کردن امکاناتی چون سالن نمایش به سمت حرفهایگری بردهایم، نتیجه آن چیست؟ وقتی به یک نمایشگاه ماشین نگاه میکنیم میبینیم که چیزی حدود یک میلیارد تومان خودرو در نمایشگاه وجود دارد در حالیکه جشنواره تئاتر دانشگاهی که جشنوارهای در سطح ملی است بودجه 200 میلیون تومانی دارد و این یک فاجعه است. در اینجا این سوال مطرح میشود که آیا اینقدر خرد و اندیشه در این مملکت کم بها شده است؟»
وی یادآور شد: «در این مملکت 6 هزار خیر وجود دارد که میتوانند طرحهایی که داریم را حمایت کنند. در اینجا مسئله سهامی عام، سهامی خاص و اشتغالزایی مطرح است که در جشنوارههای ما کدامشان دنبال میشود؟ آموزش عالی باید مسئولیت هدفمندی و امنیت شغلی دانشجویان را برعهده بگیرد.»
* نمیتوانیم کار تیمی کنیم
رحیمی تاکید کرد: «نقص اساسی ما در کشور این است که نمیتوانیم کار تیمی کنیم در حالی که ما نیاز به کار و حرکت تیمی داریم و تئاتر میتواند این را به مدیران بالا دستی بیاموزد چراکه ما در تئاتر این موضوع را حل کردهایم و در جریان یک همکاری گروهی نمایش را روی صحنه میبریم. ما در صحنه معضلات زندگی را نشان میدهیم و این همکاری با آمدن تماشاگر به سالن و دیدن از نمایش تکمیل میشود و این زیباترین کار است.»
* برخی به نام تئاتر تجاری در حال به نابودی کشاندن تئاتر هستند
وی درباره اینکه چرا تاکنون اهالی تئاتر نتوانستهاند این همکاری و کار گروهی را به مدیران بیاموزند؟ بیان کرد: «ما در تئاتر مشکلات سخت افزاری داریم و تئاتر ما فقیر است بنابراین برخی به نام تئاتر تجاری در حال به نابودی کشاندن تئاتر هستند. متاسفانه تئاتر ما اجارهای شده و در حالی که دولتی است. گرفتن اجاره از مهلک ترین سمومی است که دامن تئاتر را گرفته است.»
وی ادامه داد: «زر و زیورهایی که در تئاتر امروز میبینیم فریبنده و دروغین است و ما در حقیقت اصلاً حرکت رو به جلو نداشتهایم برای مثال مصطفی عبداللهی 14 سال با سرطان دست و پنجه نرم کرد و وقتی کارش روی صحنه رفت دیده در خاک کشید و این نشان میدهد که چقدر تئاتر توانسته کمک کننده باشد.»
رحیمی با بیان اینکه تمامی حرکتهای موجود در حوزه تئاتر حرکاتی خودرو ازسوی تئاتری ها است عنوان کرد: «به محض اینکه دولت خود را پیدا میکند موضوع پول و جایگاه پول افراد در تئاتر پیش میآید و تاتر را به نابود میکند.»
این کارگردان تئاتر تجاری سازی راخطرناک ترین مشکل تئاتر دانست و سپس افزود: «آنچه در کشور ما رخ داده خصوصی سازی نیست زیرا خصوی سازی میتواند از دانشگاه انجام شود.»
وی در پایان سخنانش نیز تصریح کرد: «امیدوارم با معرفی و نامگذاری سال جدید به عنوان سال تئاتر، در 9 ماه آینده تنها به این عنوان بسنده نشود و اتفاقات خوبی در حوزه نمایش کشور به وقوع بپوندد.»
انتهای پیام/