خبرگزاری فارس- گروه فعالیت‌های قرآنی: آیت‌الله مکارم شیرازی در جلد 1 تفسیر نمونه ذیل آیه 91 سوره مبارکه «هود» به آثار چهارگانه مطالعه سرگذشت پیشینیان اشاره کرده است که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم؛
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
«وَکُلًّا نَّقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنبَاءِ الرُّسُلِ مَا نُثَبِّتُ بِهِ فُؤَادَکَ ۚ وَجَاءَکَ فِی هَٰذِهِ الْحَقُّ وَمَوْعِظَةٌ وَذِکْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِینَ؛ ما از سرگذشت‌هاى همه پیامبران براى تو شرح مى دهیم، تا بوسیله آن، قلبت را آرامش بخشیم (و اراده ات قوى گردد.)و در این (اخبار و سرگذشتها،) براى تو حقّ آمده، و براى مؤمنان موعظه و تذکّرى است». (هود/ 120)
در این آیات ـ که سوره «هود» با آن پایان مى‌پذیرد ـ یک نتیجه‌گیرى کلى از مجموع بحث‌هاى سوره بیان شده است، و از آنجا که قسمت عمده این سوره داستان‌هاى عبرت انگیز پیامبران و اقوام پیشین بود، نتایج گران‌بهاى ذکر این داستان‌ها را در چهار موضوع خلاصه مى‌کند:
نخست مىگوید: «ما بخش سرگذشت‌هاى گوناگون پیامبران را براى تو بیان کردیم، تا قلبت را محکم کنیم و اراده‌ات را قوى و ثابت» (وَ کُلاًّ نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنْباءِ الرُّسُلِ ما نُثَبِّتُ بِهِ فُؤادَکَ).
کلمه «کُلاًّ» اشاره به تنوع این سرگذشتها است، که هر کدام به نوعى از جبهه‌گیرى‌ها در برابر انبیاء اشاره مى‌کند، و نوعى از انحرافات و نوعى از مجازات‌ها را، و این تنوع، اشعه روشنى بر ابعاد زندگى انسان‌ها مى‌اندازد.
تثبیت قلب پیامبر(صلى الله علیه وآله) و تقویت اراده او که در این آیه به آن اشاره شده، یک امر کاملاً طبیعى است، زیرا مخالفت‌هاى سرسختانه دشمنان لجوج و بى‌رحم، خواه، و ناخواه در قلب پیامبر(صلى الله علیه وآله) اثر مى‌گذاشت، چرا که او هم انسان و بشر بود.
اما براى این که هرگز کمترین گرد و غبار نومیدى و یأس بر قلب پاک او ننشیند، و اراده آهنینش از این مخالفت‌ها و کارشکنى‌ها به ضعف نگراید، خداوند داستان‌هاى انبیاء، مشکلات کار آنها، و مقاومت‌هایشان را در برابر اقوام لجوج، و پیروزى آنها را یکى پس از دیگرى شرح مى‌دهد، تا روح و دل پیامبر(صلى الله علیه وآله)، و همچنین مؤمنانى که دوشادوش او در این پیکار بزرگ شرکت دارند، هر روز قوى‌تر از روز قبل باشد.
آنگاه، به دومین نتیجه بزرگ بیان این داستان‌ها اشاره کرده، مىگوید: «در این اخبار پیامبران حقایق و واقعیت‌هاى مربوط به زندگى و حیات، پیروزى و شکست، عوامل موفقیت و تیره روزى، همگى براى تو آمده است» (وَ جائَکَ فی هذِهِ الْحَقُّ).
سومین و چهارمین اثر چشمگیر بیان این سرگذشتها، آن است که «براى مؤمنان موعظه، اندرز و تذکر و یادآورى است» (وَ مَوْعِظَةٌ وَ ذِکْرى لِلْمُؤْمِنینَ).
جالب این که: نویسنده «المنار» در ذیل این آیه مىگوید: در این آیه معجزه ایجاز و اختصار آن چنان است که گویى تمام اعجاز سرگذشت‌هاى گذشته را در خود جمع کرده، و با چند جمله کوتاه، همه فوائد آنها را بیان نموده است.
به هر حال، این آیه، بار دیگر تأکید مى‌کند که تواریخ قرآن را نباید سرسرى شمرد، و یا به عنوان یک سرگرمى از آن براى شنوندگان استفاده کرد، چرا که مجموعه‌اى است از بهترین درس‌هاى زندگى در تمام زمینه‌ها و راهگشایى است براى همه انسان‌هاى «امروز» و «فردا».
انتهای پیام/
