به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاهی خبری توانا خبرگزاری فارس، در مناظره برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر با حضور محسن ناصری، مدیر طرح ملی تغییر آب و هوای سازمان حفاظت از محیط زیست و عسگر سرمست کارشناس سیاست‌گذاری انرژی به ابعاد علمی، اقتصادی و حقوقی موافقنامه پاریس پرداخته شد.
*سقف افزایش دمای کره زمین باید 1.5 درجه در نظر گرفته شود
در این مناظره ناصری عنوان داشت: تعهداتی که اعضا پس از پیوستن به معاهده انجام می‌دهند یک مکانیسم هماهنگ برای اجرای مقابله با تغیر اقلیم است و کشورهایی که احتمال ضربه دیدن در آنها وجود دارد کمک‌هایی را دریافت می‌کنند تا یک اقدام عادلانه برای مقابله با تغیر اقلیم رخ دهد. انتظار می‌رود درصورتی‌که معاهدات موافقتنامه پاریس انجام نشود دمای کره زمین تا سال 2050 به میزان 4 درجه سانتیگراد افزایش یابد.
مدیر طرح ملی تغییر آب و هوای محیط زیست افزود: ابتدا هدف‌گذاری 2 درجه سانتیگراد انجام شده چراکه علائمی در کره زمین در حال رخ دادن است که باید سقف افزایش دما را 1.5 درجه سانتیگراد در نظر گرفت.
ناصری در ادامه اضافه کرد: کشورها در دو قالب عمده تعهد می‌دهند 1)کشورهایی که در پروتکل کیوتو عضو بودند که کاهش اجباری انجام دادند و غالباً در آمریکا و اروپا متمرکز هستند 2)کشورهای غیر مکلف مانند کشورهای درحال‌توسعه.
*اجماع جهانی درباره مبانی علمی موافقتنامه پاریس وجود ندارد
سرمست در مورد مبنای علمی موافقنامه پاریس عنوان داشت: مبنای علمی پیوستن کشورها به توافقنامه پاریس پذیرش یک نظریه علمی است که تصریح می‌کند مهم‌ترین عامل افزایش دمای کره زمین اثر گلخانه‌ای است. اما نکته‌ای که باید مدنظر داشت این است که این صرفاً یک نظریه است و نظریه‌های مختلفی در این رابطه وجود دارد.
وی افزود: عده‌ای معتقدند افزایش دمای کره زمین وجود ندارد و کره زمین در حال طی کردن روند عادی خود است یعنی از بدو تولد روند صعودی و نزولی دمایی داشته است. عده‌ای دیگر می‌گویند گرمایش کره زمین وجود دارد اما عامل آن کربن دی‌اکسید نیست؛ آنها به نظریه لکه‌های خورشیدی اشاره می‌کنند؛ یعنی با تغییر دوره‌ای فعالیت لکه‌های خورشیدی، دمای کره زمین تغیر می‌کند.
*تاثیر متغیرهای مختلف روی گرمایش کره زمین قابل اندازه‌گیری نیست
ناصری نیز در مورد مبنای علمی موافقتنامه پاریس گفت: مسائل مختلفی برای افزایش دمای کره زمین ذکرشده است. اما همه آنها در قالب نظریه است و قابل‌سنجش و اندازه‌گیری نیستند. اگرچه ما نیز نمی‌توانیم بگوییم 100 درصد افزایش دمای کره زمین به خاطر گازهای گلخانه‌ای است. اما در حال حاضر بیش از 80 درصد اثر گرمایش کره زمین به دلیل انتشار گازهای دی‌اکسید کربن است. وی تایید این سخن را استناد به کثرت مقالات علمی منتشرشده در مراجع علمی بیان کرده است.
سرمست در رد ادعای ناصری گفت: در سال 2007 در مقاله‌ای که منتشرشده بود، رئیس اسبق آکادمیک علوم آمریکا یک طوماری را راه انداخت که از بین متخصصین حوزه محیط زیست امضا جمع کنند که انتشار گازهای گلخانه‌ای عامل افزایش دمای کره زمین نیست. که به میزان 31 هزار نفر امضا جمع‌آوری شد.وی همچنین اضافه نمود که اگر قرار باشد IPCC مرجع علمی برای تصمیم‌گیری در این حوزه باشد فقط به خاطر اینکه کثرت علمی دارد، به نظر من آن طومار ارزش علمی بالاتری دارد. سرمست تصریح کرد که به نظر می‌رسد هنوز اجماع علمی بر سر افزایش دمای کره زمین وجود ندارد.
در ادامه مجری برنامه عنوان داشت که اگر در مبنای علمی این موضوع شک وجود دارد علت شکل‌گیری این معاهده چیست؟
کارشناس سیاست‌گذاری انرژی در جواب این سؤال گفت: بحث این موضوع بین دو گروه از کشورهای جهان است: 1)دارندگان منابع نفت و گاز 2)کشورهای فاقد منابع نفت و گاز
وی ادامه داد: هر کشور نیاز دارد آینده‌نگری انرژی برای خودش داشته باشد. کشورهای اروپایی که دارای منابع نفت و گاز نیستند علاقه دارند به این معاهده بپیوندند تا با این اقدام به هدف مشخصی برسند و آن این است که از واردات انرژی فسیلی به صادرکننده انرژی تجدید پذیر تبدیل شوند. بنابراین کشور ایران به‌عنوان اولین کشور دارنده منابع نفت و گاز در دنیا نباید بدون بررسی وارد این موضوع شود.
سرمست افزود: موافقتنامه پاریس ابعاد مختلفی چون علمی، اقتصادی، حقوقی و سیاسی دارد.
*محدودیت در استفاده از نفت و گاز در صورت پیوستن ایران به موافقتنامه پاریس
کارشناس سیاست‌گذاری انرژی در مورد ابعاد اقتصادی موافقتنامه پاریس گفت: صنایع کشور ایران انرژی‌بر هستند و نیاز جدی به استفاده از منابع فسیلی دارند. در صورت ایجاد محدودیت در استفاده از منابع نفت و گاز، ابزار توسعه کشور محدود می‌شود و مجبور به خرید فناوری از دیگران و از صادرکننده انرژی به واردکننده انرژی تبدیل خواهیم شد.
ناصری در تایید سخنان سرمست افزود: 30 درصد اقتصاد کشور متأثر از منابع نفت و گاز است و در برخی از صنایع تا 60 درصد افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: 85 درصد انتشار کربن دی‌اکسید کشور در اثر سوختن منابع نفت است.
*در صورت پیوستن به موافقتنامه پاریس، اجرای تعهدات الزام آور است
در ادامه برنامه عبداللهی، کارشناس مسائل حقوقی سخنان خود را با این سؤال آغاز نمود: تعهدات موافقتنامه پاریس تا چه میزان برای ایران الزام‌آور است؟
وی در پاسخ به این سؤال گفت: این سند مطابق کنوانسیون‌های بین‌المللی است و تمامی تعاریف کنوانسیون بین‌المللی را دارد. در جامعه بین‌المللی امروز شاهد تصویب اسنادی هستیم که از ماهیت نرمی برخوردار هستند. منظور این است که تعهدات به‌گونه‌ای تعریف می‌شود که امکان همکاری بیشتر در اجرا به وجود می‌آورد.
وی ادامه داد: به‌عنوان‌مثال زمانی که نوع تعهدات پروتکل کیوتو با تعهدات پاریس مقایسه شود دیده خواهد شد که در کیوتو کشورها متعهد شده بودند تا 50 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند و این اقدام، دستوری بود. اما در توافقنامه پاریس از دولت‌ها درخواست شد که خودشان اعلام کنند تا چند درصد مایل به کاهش گازهای گلخانه‌ای هستند.
سرمست در ادامه افزود: موافقتنامه پاریس کاملاً الزام‌آور است و از دوستان محیط‌زیست تعجب می‌کنیم که اعلام می‌کنند این موضوع الزام‌آور نیست. به‌عنوان‌مثال بند 2 ماده 4 اشاره می‌کند که کشورهای درحال‌توسعه باید به تعهدات خود عمل کنند و برای «باید» از کلمه‌ی «shall» استفاده می‌کند که در مسائل حقوقی از پشتوانه حقوقی بالاتری برخوردار است.
کارشناس سیاست‌گذاری انرژی اضافه کرد: سؤال جدی‌تر این است که بررسی توافقنامه پاریس در اجلاس‌های مختلف 3 سال به طول انجامیده است، مگر می‌شود سندی که الزام‌آور نیست 3 سال طول بکشد؟ و نباید از کنار این موضوع به سادگی گذشت. سؤال دیگر این است که چرا تعهدات ایران در مجلس بررسی نشده است؟ سندی به نام INDC وجود دارد که حاوی تعهدات ایران است. چند روز پیش مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی منتشر کرده و گفته است که تصویب موافقتنامه پاریس بدون بررسی INDC در مجلس وجاهت قانونی ندارد و مخالف با 2 اصل قانون اساسی است.
ناصری در پاسخ اظهار داشت: کشور درصورتی‌که از فناوری‌های به‌روز در این حوزه استفاده کند هیچ سقفی برای استفاده از منابع نفت و گاز نخواهد داشت و اجرای INDC و روند برنامه‌های بالادستی کشور خللی ایجاد نمی‌کند.
در ادامه سرمست به خروج آمریکا از موافقتنامه پاریس اشاره کرد و گفت: ترامپ در سخنرانی خود برای بیان علت خروج از توافقنامه پاریس گفته است که پیوستن آمریکا به این موافقتنامه موجب از دست رفتن 2700 شغل تا سال 2025 و 6 میلیون شغل تا سال 2040 می‌شود.
به گزارش فارس، 23 آبان ماه سال 95 لایحه پیوستن ایران به موافقتنامه تغییرات اقلیمى پاریس به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید ولی تاکنون این مصوبه مجلس به تایید شورای نگهبان نرسیده است. در متن این توافقنامه از کشورهای جهان خواسته شده برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و محدود ماندن افزایش گرمایش زمین زیر 2 درجه سانتیگراد تلاش کنند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
