به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، علما و روحانیون اصفهان از قدیم‌الایام در حرکت‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تاریخ ایران نقش اساسی داشتند، تأثیری که این قشر از جامعه بر مردم و حرکت‌های تاریخی داشتند به دلیل علاقه مردم به روحانیت و مهم‌تر از آن احترامی است که برای اهل علم آن هم از نوع علم دینی قائل هستند.
یکی از علمای بزرگ تاریخ اصفهان که از جمله مؤثرترین افراد عصر خود به حساب می‌آید و در این گزارش به معرفی آن پرداختیم، عالمی از تکیه شیخ مرتضی ریزی تخت فولاد است که علاوه بر شاگردان بزرگی که تربیت کرده است، دغدغه‌هایی داشته که تازه امروز به نیاز آن پی می‌بریم؛ ستاره آسمان این هفته نصف‌جهان‌مان کسی است که در زمان خود فعالیت‌های زیادی در خصوص خرید کالای داخلی، مطرح کردن و به مرحله عمل رساندن امر به معروف و نهی از منکر و البته اقدام علیه فساد علنی در اصفهان انجام داده است.
عالم فقیه اصولی آیت‌الله محمدحسین فشارکی فرزند ملا محمدجعفر از تبار شیخ جعفر کوهپایه‌ای است، ملا محمدجعفر از علما و وعاظ اصفهان بوده و در سال 1280 قمری وفات کرد و در وادی السلام نجف میان مزار حضرت هود و صالح دفن شده است؛ فرزندان ملا محمدجعفر ملا محمدباقر، ملا علی‌اکبر و ملا محمدحسین بودند.
ملا محمدحسین جمعه 30 ذی‌الحجه 1266 قمری در اصفهان به دنیا آمد، در فقه و اصول از محضر بزرگان عصر خود مانند شیخ محمدباقر مسجد شاهی، برادر خود آخوند ملا محمدباقر فشارکی و آقا میرزا محمد هاشم چهارسوقی کسب علم کرد، مدتی نیز در عتبات عالیات از درس حاج میرزا حبیب‌الله رشتی و شیخ زین‌العابدین مازندرانی استفاده کرد، پس از بازگشت به اصفهان در محله خواجو سکونت گزید و پس از فوت پدر زنش آیت‌الله میرزا حسن عراقی به محله نیم آورد نقل مکان کرد و در مسجد سلام به امامت پرداخت؛ محضرش مرکز فضلا بود و در اواخر عمر مرجعیت تامه در تدریس، تقلید و حل مشکلات مردم را داشت.
وی شاگردان زیادی داشته است که هر کدام چندین شاگرد عالی رتبه تربیت کرده‌اند و شاگردانشان نیز به همین ترتیب؛ شاگردانی که نامشان فقط مختص به اصفهان و یا حتی ایران نیست و آوازه‌ای جهانی دارند، شاگردانی که هر کدام در راه به ثمر نشستن اسلام در ایران اقدامات بزرگی کرده‌اند، از جمله بارزترین آن‌ها میرزا محمد احمدآبادی معروف به طبیب زاده، حاج‌آقا رحیم ارباب، شیخ محمود مفید و آقا سید محمدرضا خراسانی است.
سومین نفر از سمت راست
آیت‌الله مرعشی نجفی مراتب علمی وی را ستوده و آیت‌الله زند کرمانی که از آیت‌الله فشارکی اجازه اجتهاد داشته، او را در بین علما بی‌نظیر دانسته و استادش را با القابی چون علامه شیخ معظم و استاد اعظم یاد کرده است، وی گفته است «یک بحثی را می‌خواستم ارائه دهم، می‌فرمود مطلب را مطالعه کنید تا از شما سؤال کنم، من بحث را از شب تا صبح می‌خواندم و فردا که می‌رفتم، آقای فشارکی با وجود این که سن او حدود نود سال بود، اما آن بحثی که من دیشب خوب خوانده بودم و ایشان پنجاه سال پیش خوانده بود، بهتر از من در ذهن سپرده بود».
* برگزاری احیای شب‌های جمعه در تخت فولاد
آیت‌الله فشارکی به رسم برادرش، شیخ محمدباقر سنت پسندیده احیای شب‌های جمعه در تخت فولاد اصفهان و منبر وعظ و ارشاد، همراه با تضرع تا طلوع فجر برقرار کرد؛ وی به زهد، تقوا و صلاح تا زمان فوتش معروف بود؛ آنچه مسلم است این مهم است که او از آخرین بازماندگان فقهای سنتی جهان تشیع بوده که علم، تقوا و حکومت شرعیه را یکجا داشته است.
تألیفات زیادی از وی به جای نمانده است اما از بهترین گویندگان فقه جعفری و مبلغان شریعت علوی و آمران به معروف و ناهیان از منکر به شمار می‌رفته است؛ بنا به قول پدر و نیز استاد جلال‌الدین همایی (شاگرد شاگرد او) شم فقاهتی او از اقرانش برتر بوده، هر چند در بعضی شاخه‌های علوم و فنون اسلامی، چون معقول و عرفان، دیگران بر او رجحان داشته‌اند.
وی جزو علمایی بوده که در حوادث سیاسی مشروطه و پس از آن نقش داشته است، یکی از مهم‌ترین انجمن‌های اصفهان در عصر مشروطه «انجمن اتحادیه علما» بود که با حضور 22 نفر از بزرگ‌ترین علمای اصفهان در تاریخ اول ذی‌حجه 1324 شکل گرفت؛ این انجمن عامل مهمی در وادار کردن ظل‌السلطان برای تأسیس انجمن ولایتی بود.
* دغدغه‌هایی که داشت اما امروز اهمیت پیدا کردند
یکی از برنامه‌های این انجمن، نظارت بر هماهنگی و مطابقت احکام قانونی با قوانین شریعت بود و آخوند فشارکی از اعضای مهم این انجمن بود که به همراه نورالله نجفی و سایر بزرگان در آن نقشی مؤثر داشت؛ وی در حرکت اقتصادی عصر مشروطه به منظور اصلاح اوضاع اقتصادی شهر در زمینه ترویج کالاهای خارجی حضور داشت و جزو امضاکنندگان اعلامیه پنج ماده‌ای علما و بزرگان اصفهان در سال 1324 قمری بر ضد سلطه اقتصادی بیگانگان بود.
هنوز هم که هنوز است نتوانستیم با تمام ابزار رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی که در دست داریم فرهنگ خرید کالای ایرانی را در کشور نهادینه کنیم و این در حالی است که 114 سال پیش علمای ما در همین شهر اصفهان اعلامیه صادر می‌کردند که نباید کالای خارجی خرید و باید سراغ خرید کالاهای ساخت داخل رفت، این موضوع بسی جای تأمل و البته پژوهش دارد.
وی در دو جریان سیاسی دیگر نیز همراهی و همکاری با حاج‌آقا نورالله نجفی در اصفهان داشت و ملا محمدحسین از اعضای هیأت علمیه اصفهان بود و از او به عنوان یکی از بنیان گذاران آن نام برده شده است، این هیأت به امر به معروف و نهی از منکر می‌پرداخت.
این موضوع مهم امر به معروف و نهی از منکر نیز که در آن سال‌ها دغدغه‌های مهم این عالم و عالمان این دیار بوده است تازه در این سال‌های اخیر آن هم با شدت گرفتن بی‌حجابی‌ها در جامعه مطرح شده است و نسبت به آن احساس نیاز می‌شود در حالی که نه تنها در حدود 100 سال پیش علمای شهرمان به عملی کردن این دغدغه اهتمام ورزیدند بلکه اسلام نیز بارها و بارها این موضوع مهم را یادآور شده است و داستان‌های زیادی در قرآن و روایات ائمه نقل شده که اقوام پیشینیان به خاطر عدم رعایت آن به هلاکت رسیده‌اند.
جریان دوم نیز همراهی با حاج‌آقا نورالله نجفی در قضیه مهاجرت علمای اصفهان به قم بود که در اعتراض به قانون نظام اجباری صورت گرفت، در این زمان منزل ملا محمدحسین فشارکی مرکز علمای شهر جهت حمایت از حاج‌آقا نورالله نجفی بود، به این لحاظ، آخوند فشارکی از علما و مراجع با نفوذ سیاسی و دینی این دوره محسوب می‌شده و از قدرت معنوی و سیاسی زیادی برخوردار بوده است، همچنین وی از جمله علمایی بود که در امر به معروف و نهی از منکر تلاش فراوان کرد.
* اقدام قهری ملا در واکنش به علنی شدن فحشا
موقعیت و نفوذ وی به حدی بود که اکثر عمال دولتی عصر پهلوی از او حساب می‌بردند و هر کاری نمی‌توانستند انجام دهند، آخوند فشارکی در اواخر عمر رئیس مطلق علمای اصفهان شد و در فقه و اصول از اساتید بود؛ مردم اصفهان در اواخر عمر وی مسائل خود را از او استفتاء می‌کردند چنانکه در تاریخ 12 شعبان 1347 در واکنش به گسترش فحشا و علنی شدن آن و عدم تعرض به فواحش در اصفهان، نامه تکان دهنده‌ای خطاب به مخبر السلطنه رئیس‌الوزرا نوشت و از وضعیت شهر به شدت انتقاد کرد.
سرانجام، این عالم فقیه پس از 86 سال در چنین روزی یعنی هشتم ذی‌القعده سال 1353 قمری درگذشت و در تخت فولاد اصفهان، بقعه تکیه شیخ مرتضی ریزی به خاک سپرده شد.
انتهای پیام/63089/ 40
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
